Sutra Navigation: Sthanang ( સ્થાનાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1102443
Scripture Name( English ): Sthanang Translated Scripture Name : સ્થાનાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

स्थान-५

 Translated Chapter :

સ્થાન-૫
Section : उद्देशक-१ Translated Section : ઉદ્દેશક-૧
Sutra Number : 443 Category : Ang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] पंचहिं ठाणेहिं छउमत्थे णं उदिण्णे परिस्सहोवसग्गे सम्मं सहेज्जा खमेज्जा तितिक्खीज्जा अहियासेज्जा, तं जहा– १. उदिण्णकम्मे खलु अयं पुरिसे उम्मत्तगभूते। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिदंति वा विच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। २. जक्खाइट्ठे खलु अयं पुरिसे। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा विच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। ३. ममं च णं तब्भववेयणिज्जे कम्मे उदिण्णे भवति। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। ४. ममं च णं सम्ममसहमाणस्स अखममाणस्स अतितिक्खमाणस्स अनधियासमाणस्स किं मन्ने कज्जति? एगंतसो मे पावे कम्मे कज्जति। ५. ममं च णं सम्मं सहमाणस्स खममाणस्स तितिक्खमाणस्स अहियासेमाणस्स किं मन्ने कज्जति? एगंतसो मे निज्जरा कज्जति। इच्चेतेहिं पंचहिं ठाणेहिं छउमत्थे उदिण्णे परिसहोवसग्गे सम्मं सहेज्जा खमेज्जा तितिक्खेज्जा अहियासेज्जा। पंचहिं ठाणेहिं केवली उदिण्णे परिसहोवसग्गे सम्मं सहेज्जा खमेज्जा तितिक्खेज्जा अहियासेज्जा, तं जहा– १. खित्तचित्ते खलु अयं पुरिसे। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा विच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। २. दित्तचित्ते खलु अयं पुरिसे! तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा विच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। ३. जक्खाइट्ठे खलु अयं पुरिसे। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा विच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। ४. ममं च णं तब्भववेयणिज्जे कम्मे उदिण्णे भवति। तेण मे एस पुरिसे अक्कोसति वा अवहसति वा निच्छोडेति वा निब्भंछेति वा बंधेति वा रुंभति वा छविच्छेदं करेति वा, पमारं वा नेति, उद्दवेइ वा, वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुंछणमच्छिंदति वा भिंदति वा अवहरति वा। ५. ममं च णं सहमाणं खममाणं तितिक्खमाणं अहियासेमाणं पासेत्ता बहवे अन्ने छउमत्था समणा निग्गंथा उदिण्णे-उदिण्णे परीसहोवसग्गे एवं सम्मं सहिस्संति खमिस्संति तितिक्खिस्संति अहिया-सिस्संति। इच्चेतेहिं पंचहिं ठाणेहिं केवली उदिण्णे परीसहोवसग्गे सम्मं सहेज्जा खमेज्जा तितिक्खेज्जा अहियासेज्जा।
Sutra Meaning : પાંચ કારણે છદ્મસ્થ સાધુ ઉદિર્ણ પરીષહ – ઉપસર્ગોને સમ્યક્‌ રીતે સહે, ખમે, તિતિક્ષે, અધ્યાસિત કરે, તે આ (૧) તે પુરુષ કર્મોદય થકી ઉન્મત્ત જેવો થઈ ગયો છે, તેથી મને તે આક્રોશ વચન બોલે છે, ઉપહાસ કરે છે, ફેંકી દે છે, મારી નિર્ભર્ત્સના કરે છે, બાંધે છે, રુંધે છે, શરીરને છેદે છે, મૂર્ચ્છા પમાડે છે, ઉપદ્રવ કરે છે, મારા વસ્ત્ર, પાત્ર, કંબલ કે રજોહરણ છીનવી લે છે, દૂર ફેંકી દે છે, ભાંગે છે કે ચોરી કરી જાય છે. (૨) નિશ્ચે આ પુરુષ યક્ષાવિષ્ટ થયો છે, તેથી મને આ પુરુષ આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ મારી વસ્તુઓ હરી લે છે. (૩) મારા આ ભવમાં વેદવા યોગ્ય કર્મો ઉદયમાં આવેલા છે, તેથી આ પુરુષ મને આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ મારી વસ્તુઓ લઈ જાય છે. (૪) સારી રીતે ન સહન કરનાર, ન ક્ષમા કરનાર, ન તિતિક્ષા કરનાર, નિશ્ચલ ન રહેનાર એવા મને એકાંતે પાપકર્મનો બંધ થશે. (૫) સમ્યગ્‌ રીતે સહન કરનાર યાવત્‌ નિશ્ચલ રહેનાર એવા મને એકાંતે નિર્જરા થશે. આ પાંચ સ્થાન વડે છદ્મસ્થ ઉદીર્ણ પરીષહ – ઉપસર્ગોને સમ્યક્‌ સહન કરે યાવત્‌ તેમાં નિશ્ચલ રહે. પાંચ કારણે કેવલી ઉદયમાં આવેલ પરીષહ – ઉપસર્ગોને સમ્યક્‌ સહે યાવત્‌ અધ્યાસે – (૧) આ પુરુષ ક્ષિપ્તચિત્ત છે. તેથી મને તે આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ હરણ કરે છે. (૨) આ પુરુષ દૈપ્તચિત્ત છે, તેથી મને તે આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ હરી લે છે. (૩) આ પુરુષ યક્ષાવિષ્ટ છે, તેથી તે મને આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ હરી લે છે. (૪) મારા તે ભવ વેદનીય કર્મનો ઉદય છે, તેથી આ પુરુષ મને આક્રોશ કરે છે યાવત્‌ હરી લે છે. (૫) સમ્યક્‌ સહેતા, ખમતા, તિતિક્ષતા, અધ્યાસતા મને જોઈને બીજા ઘણા છદ્મસ્થ શ્રમણ નિર્ગ્રન્થો ઉદયમાં આવેલ પરીષહ – ઉપસર્ગોને સમ્યક્‌ સહેશે યાવત્‌ અધ્યાસિત કરશે. આ પાંચ કારણે કેવલી ઉદયમાં આવેલા પરીષહો – ઉપસર્ગો સમ્યક્‌ સહે યાવત્‌ નિશ્ચલ રહે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] pamchahim thanehim chhaumatthe nam udinne parissahovasagge sammam sahejja khamejja titikkhijja ahiyasejja, tam jaha– 1. Udinnakamme khalu ayam purise ummattagabhute. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhidamti va vichchhimdati va bhimdati va avaharati va. 2. Jakkhaitthe khalu ayam purise. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va vichchhimdati va bhimdati va avaharati va. 3. Mamam cha nam tabbhavaveyanijje kamme udinne bhavati. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va bhimdati va avaharati va. 4. Mamam cha nam sammamasahamanassa akhamamanassa atitikkhamanassa anadhiyasamanassa kim manne kajjati? Egamtaso me pave kamme kajjati. 5. Mamam cha nam sammam sahamanassa khamamanassa titikkhamanassa ahiyasemanassa kim manne kajjati? Egamtaso me nijjara kajjati. Ichchetehim pamchahim thanehim chhaumatthe udinne parisahovasagge sammam sahejja khamejja titikkhejja ahiyasejja. Pamchahim thanehim kevali udinne parisahovasagge sammam sahejja khamejja titikkhejja ahiyasejja, tam jaha– 1. Khittachitte khalu ayam purise. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va vichchhimdati va bhimdati va avaharati va. 2. Dittachitte khalu ayam purise! Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va vichchhimdati va bhimdati va avaharati va. 3. Jakkhaitthe khalu ayam purise. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va vichchhimdati va bhimdati va avaharati va. 4. Mamam cha nam tabbhavaveyanijje kamme udinne bhavati. Tena me esa purise akkosati va avahasati va nichchhodeti va nibbhamchheti va bamdheti va rumbhati va chhavichchhedam kareti va, pamaram va neti, uddavei va, vattham va padiggaham va kambalam va payapumchhanamachchhimdati va bhimdati va avaharati va. 5. Mamam cha nam sahamanam khamamanam titikkhamanam ahiyasemanam pasetta bahave anne chhaumattha samana niggamtha udinne-udinne parisahovasagge evam sammam sahissamti khamissamti titikkhissamti ahiya-sissamti. Ichchetehim pamchahim thanehim kevali udinne parisahovasagge sammam sahejja khamejja titikkhejja ahiyasejja.
Sutra Meaning Transliteration : Pamcha karane chhadmastha sadhu udirna parishaha – upasargone samyak rite sahe, khame, titikshe, adhyasita kare, te a (1) te purusha karmodaya thaki unmatta jevo thai gayo chhe, tethi mane te akrosha vachana bole chhe, upahasa kare chhe, phemki de chhe, mari nirbhartsana kare chhe, bamdhe chhe, rumdhe chhe, sharirane chhede chhe, murchchha pamade chhe, upadrava kare chhe, mara vastra, patra, kambala ke rajoharana chhinavi le chhe, dura phemki de chhe, bhamge chhe ke chori kari jaya chhe. (2) nishche a purusha yakshavishta thayo chhe, tethi mane a purusha akrosha kare chhe yavat mari vastuo hari le chhe. (3) mara a bhavamam vedava yogya karmo udayamam avela chhe, tethi a purusha mane akrosha kare chhe yavat mari vastuo lai jaya chhe. (4) sari rite na sahana karanara, na kshama karanara, na titiksha karanara, nishchala na rahenara eva mane ekamte papakarmano bamdha thashe. (5) samyag rite sahana karanara yavat nishchala rahenara eva mane ekamte nirjara thashe. A pamcha sthana vade chhadmastha udirna parishaha – upasargone samyak sahana kare yavat temam nishchala rahe. Pamcha karane kevali udayamam avela parishaha – upasargone samyak sahe yavat adhyase – (1) a purusha kshiptachitta chhe. Tethi mane te akrosha kare chhe yavat harana kare chhe. (2) a purusha daiptachitta chhe, tethi mane te akrosha kare chhe yavat hari le chhe. (3) a purusha yakshavishta chhe, tethi te mane akrosha kare chhe yavat hari le chhe. (4) mara te bhava vedaniya karmano udaya chhe, tethi a purusha mane akrosha kare chhe yavat hari le chhe. (5) samyak saheta, khamata, titikshata, adhyasata mane joine bija ghana chhadmastha shramana nirgrantho udayamam avela parishaha – upasargone samyak saheshe yavat adhyasita karashe. A pamcha karane kevali udayamam avela parishaho – upasargo samyak sahe yavat nishchala rahe.