Sutra Navigation: Acharang ( આચારાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1100453
Scripture Name( English ): Acharang Translated Scripture Name : આચારાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-२

चूलिका-१

अध्ययन-३ इर्या

 Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૨

ચૂલિકા-૧

અધ્યયન-૩ ઇર્યા
Section : उद्देशक-१ Translated Section : ઉદ્દેશક-૧
Sutra Number : 453 Category : Ang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से भिक्खू वा भिक्खुणी वा नावं दुरूहमाणे नो नावाए पुरओ दुरुहेज्जा, नो नावाए मग्गओ दुरुहेज्जा, नो नावाए मज्झतो दुरुहेज्जा, नो बाहाओ पगिज्झिय-पगिज्झिय, अंगुलिए उवदंसिय-उवदंसिय, ओणमिय-ओणमिय, उण्णमिय-उण्णमिय णिज्झाएज्जा। से णं परो नावा-गतो नावा-गयं वएज्जा–आउसंतो! समणा! एयं ता तुमं नावं उक्कसाहि वा, वोक्कसाहि वा, खिवाहि वा, रज्जुयाए वा गहाय आकसाहि। नो से तं परिण्णं परिजाणेज्जा, तुसिणीओ उवेहेज्जा। से णं परो नावागओ नावागयं वएज्जा– आउसंतो! समणा! नो संचाएसि तुमं नावं उक्कसित्तए वा, वोक्कसित्तए वा, खिवित्तए वा, रज्जुयाए वा गहाय आकसित्तए। आहर एतं नावाए रज्जूयं, सयं चेव णं वयं नावं उक्कसिस्सामो वा, वोक्कसिस्सामो वा, खिविस्सामो वा, रज्जुयाए वा गहाय आकसिस्सामो। नो से तं परिण्णं परिजाणेज्जा, तुसिणीओ उवेहेज्जा। से णं परो नावा-गओ नावा-गयं वएज्जा–आउसंतो! समणा! एयं ता तुमं नावं अलित्तेण वा, पिहएण वा, वंसेण वा, वलएण वा, अवल्लएण वा वाहेहिं। नो से तं परिण्णं परिजाणेज्जा, तुसिणीओ उवेहेज्जा। से णं परो नावा-गओ नावा-गयं वदेज्जा–आउसंतो! समणा! एयं ता तुमं नावाए उदयं हत्थेण वा, पाएण वा, मत्तेण वा, पडिग्गहेण वा, नावा-उस्सिंचणेण वा उस्सिंचाहि। नो से तं परिण्णं परिजाणेज्जा, तुसिणीओ उवेहेज्जा। से णं परो नावा-गओ नावा-गयं वएज्जा–आउसंतो! समणा! एतं ता तुमं नावाए उत्तिंगं हत्थेण वा, पाएण वा, बाहुणा वा, ऊरुणा वा, उदरेण वा, सीसेण वा, काएण वा, नावा-उस्सिंचणेण वा, चेलेण वा, ‘मट्टियाए वा, कुसपत्तएण वा’, कुविंदेण वा पिहेहि। नो से तं परिण्णं परिजाणेज्जा, तुसिणीओ उवेहेज्जा। से भिक्खू वा भिक्खुणी वा नावाए उत्तिंगेणं उदयं आसवमाणं पेहाए, उवरुवरि नावं कज्जलावेमाणं पेहाए नो परं उवसंकमित्तु एवं बूया–आउसंतो! गाहावइ! एयं ते नावाए उदयं उत्तिंगेणं आसवति, उवरुवरि वा नावा कज्जलावेति। एतप्पगारं मणं वा वायं वा नोपुरओ कट्टु विहरेज्जा, अप्पुस्सुए अबहिलेस्से एगंतगएणं अप्पाणं वियोसेज्ज समाहीए, तओ संजयामेव नावासंतारिमे उदए अहारिय रीएज्जा। एयं खलु तस्स भिक्खुस्स वा भिक्खुणीए वा सामग्गियं, जं सव्वट्ठेहिं समिए सहिए सदा जएज्जासि।
Sutra Meaning : સાધુ – સાધ્વી નૌકા પર ચઢે ત્યારે નૌકાના આગલા ભાગમાં ન બેસે, પાછલા ભાગમાં ન બેસે, મધ્ય ભાગે ન બેસે, નૌકાના બાજુના ભાગને પકડી – પકડીને, આંગળી ચીંધી – ચીંધીને, શરીરને ઊંચું – નીચું કરીને ન જુએ. જો નાવિક નૌકામાં ચઢેલ સાધુને કહે કે, હે આયુષ્માન્‌ શ્રમણ ! આ નૌકાને આગળ ખેંચો કે પાછળ ખેંચો, ચલાવો કે દોરડાઓ ખેંચો. આ સાંભળી મુનિ લક્ષ ન આપે પણ ઉપેક્ષા ભાવ ધરી મૌન રહે. નૌકામાં બેઠેલ મુનિને નાવિક કહે કે, હે આયુષ્માન્‌ શ્રમણ ! નૌકાને આગળ પાછળ ખેંચવામાં કે દોરડાથી નૌકાને સારી રીતે બાંધવામાં કે દોરડાથી ખેંચવામાં સમર્થ ન હોય તો નૌકાનું દોરડું લાવી આપો, અમે પોતે જ નૌકાને આગળ – પાછળ ખેંચી લેશું, દોરડાથી સારી રીતે બાંધીશું અને પછી ખેંચીશું. સાધુ નાવિકના આ વચનને ન સ્વીકારે પણ મૌન રહે. નૌકામાં બેઠેલ મુનિને નાવિક કહે કે, હે આયુષ્માન્‌ શ્રમણ ! આ નાવને તમે હલેસા – પાટીયા – વાંસ – વળી – ચાટવા આદિથી ચલાવો. સાધુ નાવિકના આ વચનને ન સ્વીકારે પણ ઉપેક્ષા ભાવે મૌન રહે. નૌકામાં બેઠેલ મુનિને નાવિક કહે કે, નાવમાં ભરાયેલ પાણીને હાથ – પગ – વાસણ કે પાત્રથી નૌકાના પાણીને ઉલેચીને બહાર કાઢો. સાધુ નાવિકના તે કથનને ન સ્વીકારે પણ ઉપેક્ષા ભાવે મૌન રહે. નૌકામાં બેઠેલ મુનિને નાવિક કહે, આ નાવમાં થયેલ છિદ્રને હાથ, પગ, ભૂજા, જાંઘ, પેટ, મસ્તક, કાયા, ઉપકરણ, વસ્ત્ર, માટી, કુશપત્ર કે કમલપત્રથી બંધ કરી દો; સાધુ તેના આ કથનને ન સ્વીકારે, મૌન રહે. સાધુ – સાધ્વી નૌકાના છિદ્રમાંથી પાણી ભરાતું જોઈને, તે પાણીથી નૌકાને હાલકડોલક થતી જોઈને નાવિક કે કોઈની પાસે જઈને એમ ન કહે કે, હે આયુષ્માન્‌ ગાથાપતિ ! તારી આ નાવના છિદ્રમાંથી પાણી ભરાઈ રહ્યું છે, નાવ ડૂબી રહી છે, આ પ્રકારે મન કે વચનને આગળ – પાછળ ન કરીને સાધુ વિચરણ કરે. પોતાના શરીર કે ઉપકરણની મૂર્ચ્છા ન કરીને તથા પોતાની લેશ્યાને સંયમ બાહ્ય પ્રવૃત્તિમાં ન રોકીને, પોતાના આત્માને એકત્વ ભાવમાં લીન કરીને સમાધિ સ્થિત થઈ, વ્યુત્સર્ગ કરે. નૌકામાં બેઠેલ મુનિનો આ આચાર બતાવ્યો, તેનું સમ્યક્‌ પાલન કરી પછી યતનાપૂર્વક નૌકામાંથી ઊતરે. મુનિ આ વિધિનું સારી રીતે પાલન કરતો વિચરે. તેમ હું કહું છું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se bhikkhu va bhikkhuni va navam duruhamane no navae purao duruhejja, no navae maggao duruhejja, no navae majjhato duruhejja, no bahao pagijjhiya-pagijjhiya, amgulie uvadamsiya-uvadamsiya, onamiya-onamiya, unnamiya-unnamiya nijjhaejja. Se nam paro nava-gato nava-gayam vaejja–ausamto! Samana! Eyam ta tumam navam ukkasahi va, vokkasahi va, khivahi va, rajjuyae va gahaya akasahi. No se tam parinnam parijanejja, tusinio uvehejja. Se nam paro navagao navagayam vaejja– ausamto! Samana! No samchaesi tumam navam ukkasittae va, vokkasittae va, khivittae va, rajjuyae va gahaya akasittae. Ahara etam navae rajjuyam, sayam cheva nam vayam navam ukkasissamo va, vokkasissamo va, khivissamo va, rajjuyae va gahaya akasissamo. No se tam parinnam parijanejja, tusinio uvehejja. Se nam paro nava-gao nava-gayam vaejja–ausamto! Samana! Eyam ta tumam navam alittena va, pihaena va, vamsena va, valaena va, avallaena va vahehim. No se tam parinnam parijanejja, tusinio uvehejja. Se nam paro nava-gao nava-gayam vadejja–ausamto! Samana! Eyam ta tumam navae udayam hatthena va, paena va, mattena va, padiggahena va, nava-ussimchanena va ussimchahi. No se tam parinnam parijanejja, tusinio uvehejja. Se nam paro nava-gao nava-gayam vaejja–ausamto! Samana! Etam ta tumam navae uttimgam hatthena va, paena va, bahuna va, uruna va, udarena va, sisena va, kaena va, nava-ussimchanena va, chelena va, ‘mattiyae va, kusapattaena va’, kuvimdena va pihehi. No se tam parinnam parijanejja, tusinio uvehejja. Se bhikkhu va bhikkhuni va navae uttimgenam udayam asavamanam pehae, uvaruvari navam kajjalavemanam pehae no param uvasamkamittu evam buya–ausamto! Gahavai! Eyam te navae udayam uttimgenam asavati, uvaruvari va nava kajjalaveti. Etappagaram manam va vayam va nopurao kattu viharejja, appussue abahilesse egamtagaenam appanam viyosejja samahie, tao samjayameva navasamtarime udae ahariya riejja. Eyam khalu tassa bhikkhussa va bhikkhunie va samaggiyam, jam savvatthehim samie sahie sada jaejjasi.
Sutra Meaning Transliteration : Sadhu – sadhvi nauka para chadhe tyare naukana agala bhagamam na bese, pachhala bhagamam na bese, madhya bhage na bese, naukana bajuna bhagane pakadi – pakadine, amgali chimdhi – chimdhine, sharirane umchum – nichum karine na jue. Jo navika naukamam chadhela sadhune kahe ke, he ayushman shramana ! A naukane agala khemcho ke pachhala khemcho, chalavo ke doradao khemcho. A sambhali muni laksha na ape pana upeksha bhava dhari mauna rahe. Naukamam bethela munine navika kahe ke, he ayushman shramana ! Naukane agala pachhala khemchavamam ke doradathi naukane sari rite bamdhavamam ke doradathi khemchavamam samartha na hoya to naukanum doradum lavi apo, ame pote ja naukane agala – pachhala khemchi leshum, doradathi sari rite bamdhishum ane pachhi khemchishum. Sadhu navikana a vachanane na svikare pana mauna rahe. Naukamam bethela munine navika kahe ke, he ayushman shramana ! A navane tame halesa – patiya – vamsa – vali – chatava adithi chalavo. Sadhu navikana a vachanane na svikare pana upeksha bhave mauna rahe. Naukamam bethela munine navika kahe ke, navamam bharayela panine hatha – paga – vasana ke patrathi naukana panine ulechine bahara kadho. Sadhu navikana te kathanane na svikare pana upeksha bhave mauna rahe. Naukamam bethela munine navika kahe, a navamam thayela chhidrane hatha, paga, bhuja, jamgha, peta, mastaka, kaya, upakarana, vastra, mati, kushapatra ke kamalapatrathi bamdha kari do; sadhu tena a kathanane na svikare, mauna rahe. Sadhu – sadhvi naukana chhidramamthi pani bharatum joine, te panithi naukane halakadolaka thati joine navika ke koini pase jaine ema na kahe ke, he ayushman gathapati ! Tari a navana chhidramamthi pani bharai rahyum chhe, nava dubi rahi chhe, a prakare mana ke vachanane agala – pachhala na karine sadhu vicharana kare. Potana sharira ke upakaranani murchchha na karine tatha potani leshyane samyama bahya pravrittimam na rokine, potana atmane ekatva bhavamam lina karine samadhi sthita thai, vyutsarga kare. Naukamam bethela munino a achara batavyo, tenum samyak palana kari pachhi yatanapurvaka naukamamthi utare. Muni a vidhinum sari rite palana karato vichare. Tema hum kahum chhum.