Sutra Navigation: Nandisutra ( નન્દીસૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1123637
Scripture Name( English ): Nandisutra Translated Scripture Name : નન્દીસૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

नन्दीसूत्र

 Translated Chapter :

નન્દીસૂત્ર
Section : Translated Section :
Sutra Number : 137 Category : Chulika-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं गमियं? (से किं तं अगमियं?) गमियं दिट्ठिवाओ। अगमियं कालियं सुयं। से त्तं गमियं। से त्तं अगमियं तं समासओ दुविहं पन्नत्तं, तं जहा–अंगपविट्ठं, अंगबाहिरं च। से किं तं अंगबाहिरं? अंगबाहिरं दुविहं पन्नत्तं, तं जहा–आवस्सयं च, आवस्सयवइरित्तं च। से किं तं आवस्सयं? आवस्सयं छव्विहं पन्नत्तं, तं जहा– सामाइयं, चउवीसत्थओ, वंदनयं, पडिक्कमणं, काउस्सग्गो, पच्चक्खाणं। से त्तं आवस्सयं। से किं तं आवस्सयवइरित्तं? आवस्सयवइरित्तं दुविहं पन्नत्तं, तं जहा–कालियं च, उक्कालियं च। से किं तं उक्कालियं? उक्कालियं अनेगविहं पन्नत्तं, तं जहा– १ दसवेयालियं २ कप्पियाकप्पियं ३ चुल्लकप्पसुयं ४ महाकप्पसुयं ५ ओवाइयं ६ रायपसे-णियं ७ जीवाजीवाभिगमे ८ पन्नवणा ९ महापन्नवणा १० पमायप्पमायं ११ नंदी १२ अनुओगदाराइं १३ देविंदत्थओ १४ तंदुलवेयालियं १५ चंदगविज्झयं १६ सूरपन्नत्ती १७ पोरिसिमंडलं १८ मंडलपवेसो १९ विज्जाचरणविनिच्छओ २० गणिविज्जा २१ ज्झाणविभत्ती २२ मरणविभत्ती २३ आयविसोही २४ वीयरागसुयं २५ संलेहणासुयं २६ विहारकप्पो २७ चरणविही २८ आउरपच्चक्खाणं २९ महापच्चक्खाणं। से त्तं उक्कालियं। से किं तं कालियं? कालियं अनेगविहं पन्नत्तं, तं जहा– १ उत्तरज्झयणाइं २ दसाओ ३ कप्पो ४ ववहारो ५ निसीहं ६ महानिसीहं ७ इसिभासियाइं ८ जंबुद्दीवपन्नत्ती ९ दीवसागरपन्नत्ती १० चंदपन्नत्ती ११ खुड्डियाविमाणपविभत्ती १२ महल्लिया-विमानपविभत्ती १३ अंगचूलिया १४ वग्गचूलिया १५ वियाहचूलिया १६ अरुणोववाए १७ वरुणोववाए १८ गरुलोववाए १९ धरणोववाए २० वेसमणोववाए २१ वेलंधरोववाए २२ देविंदोववाए २३ उट्ठाणसुयं २४ समुट्ठाणसुयं २५ नागपरियावणियाओ २६ निरयावलियाओ २७ कप्पवडंसियाओ २८ पुप्फियाओ २९ पुप्फचूलियाओ ३० वण्हिदसाओ। एवमाइयाइं चउरासीइं पइण्णगसहस्साइं भगवओ अरहओ उसहसामिस्स आइतित्थयरस्स। तहा संखिज्जाइं पइण्णगसहस्साइं मज्झिमगाणं जिनवराणं। चोद्दस पइण्णगसहस्साणि भगवओ वद्धमाणसामिस्स। अहवा–जस्स जत्तिया सीसा उप्पत्तियाए, वेणइयाए, कम्मयाए, पारिणामियाए– चउव्विहाए बुद्धीए उववेया, तस्स तत्तियाइं पइण्णगसहस्साइं। पत्तेयबुद्धावि तत्तिया चेव। से त्तं कालियं। से त्तं आवस्सयवइरित्तं। से त्तं अनंगपविट्ठं।
Sutra Meaning : [૧] ગમિકશ્રુતનું સ્વરૂપ કેવું છે ? દૃષ્ટિવાદ બારમું અંગ સૂત્ર એ ગમિકશ્રુત છે. અગમિકશ્રુતનું સ્વરૂપ કેવું છે ? ગમિકથી ભિન્ન આચારાંગ આદિ કાલિકશ્રુતને અગમિકશ્રુત કહેવાય છે. આ પ્રમાણે ગમિક અને અગમિક શ્રુતનું વર્ણન છે. [૨] અથવા શ્રુત સંક્ષેપમાં બે પ્રકારનું કહ્યું છે – ૧. અંગ પ્રવિષ્ટ ૨. અંગ બાહ્ય. અંગબાહ્ય શ્રુત કેટલા પ્રકારનું છે ? અંગબાહ્યશ્રુત બે પ્રકારનું છે – ૧. આવશ્યક ૨. આવશ્યકથી ભિન્ન. આવશ્યક શ્રુતનું સ્વરૂપ કેવું છે ? આવશ્યક શ્રુત છ પ્રકારનું છે – ૧. સામાયિક, ૨. ચતુર્વિંશતિ સ્તવ, ૩. વંદણા, ૪. પ્રતિક્રમણ, ૫. કાયોત્સર્ગ અને ૬. પ્રત્યાખ્યાન. આ આવશ્યક શ્રુતનું વર્ણન છે. [૩] આવશ્યક સિવાય શ્રુતના કેટલા પ્રકાર છે ? આવશ્યક સિવાય શ્રુતના બે પ્રકાર છે – કાલિક અને ઉત્કાલિક. ઉત્કાલિક શ્રુત કેટલા પ્રકારે છે ? તે અનેક પ્રકારનું છે, જેમ કે – ૧. દશવૈકાલિક, ૨. કલ્પાકલ્પ, ૩. ચુલ્લકલ્પશ્રુત, ૪. મહાકલ્પશ્રુત, ૫. ઔપપાતિક, ૬. રાજપ્રશ્નીય, ૭. જીવાભિગમ, ૮. પ્રજ્ઞાપના, ૯. મહાપ્રજ્ઞાપના, ૧૦. પ્રમાદાપ્રમાદ, ૧૧. નંદી, ૧૨. અનુયોગદ્વાર, ૧૩. દેવેન્દ્રસ્તવ, ૧૪. તંદુલવૈચારિક, ૧૫. ચંદ્રવિદ્યા, ૧૬. સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ, ૧૭. પૌરુષીમંડળ, ૧૮. મંડળ પ્રદેશ, ૧૯. વિદ્યાચરણવિનિશ્ચય, ૨૦. ગણિવિદ્યા, ૨૧. ધ્યાન વિભક્તિ, ૨૨. મરણવિભક્તિ, ૨૩. આત્મવિશુદ્ધિ, ૨૪. વીતરાગશ્રુત, ૨૫. સંલેખનાશ્રુત, ૨૬. વિહારકલ્પ, ૨૭. ચરણવિધિ, ૨૮. આતુરપ્રત્યખ્યાન, ૨૯. મહા – પ્રત્યાખ્યાન ઇત્યાદિ.. આ રીતે ઉત્કાલિક શ્રુતનું વર્ણન છે. [૪] કાલિકશ્રુત કેટલા પ્રકારનું છે ? કાલિકશ્રુતના અનેક પ્રકાર છે, જેમ કે – ૧. ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર, ૨. દશાશ્રુતસ્કંધ, ૩. બૃહત્કલ્પ, ૪. વ્યવહાર, ૫. નિશીથ, ૬. મહાનિશીથ, ૭. ઋષિભાષિત, ૮. જંબૂદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ, ૯. દ્વીપસાગર પ્રજ્ઞપ્તિ, ૧૦. ચંદ્ર પ્રજ્ઞપ્તિ, ૧૧. ક્ષુદ્રિકાવિમાન પ્રવિભક્તિ, ૧૨. મહલ્લિકાવિમાન પ્રવિભક્તિ, ૧૩. અંગચૂલિકા, ૧૪. વર્ગચૂલિકા, ૧૫. વિવાહચૂલિકા, ૧૬. અરુણોપપાત, ૧૭. વરુણોપપાત, ૧૮. ગરુડોપપાત, ૧૯. ધરણોપપાત, ૨૦. વૈશ્રમણોપપાત, ૨૧. વેલંધરોપપાત, ૨૨. દેવેન્દ્રોપપાત, ૨૩. ઉત્થાન શ્રુત, ૨૪. સમુત્થાન શ્રુત, ૨૫. નાગપરિજ્ઞાપનિકા, ૨૬. નિરયાવલિકા, ૨૭. કલ્પિકા, ૨૮. કલ્પાવતંસિકા, ૨૯. પુષ્પિકા, ૩૦. પુષ્પચૂલિકા, ૩૧. વૃષ્ણિદશા. ચોર્યાસી હજાર પ્રકીર્ણક પ્રથમ તીર્થંકર અરિહંત ભગવાન ઋષભદેવ સ્વામીના, સંખ્યાતા પ્રકીર્ણક મધ્યમ તીર્થંકરોના અને ચૌદ હજાર પ્રકીર્ણક ભગવાન વર્ધમાન સ્વામીના હતા. તેનાથી અતિરિક્ત જે તીર્થંકરના જેટલા શિષ્ય ઔત્પાતિકી, વૈનયિકી, કર્મજા અને પારિણામિકી બુદ્ધિથી યુક્ત હોય એટલા હજાર પ્રકીર્ણક બની શકે છે. પ્રત્યેક બુદ્ધ પણ એટલા જ હોય છે. આ કાલિકશ્રુતનું વર્ણન થયું. એ જ રીતે આવશ્યક વ્યતિરિક્ત શ્રુતનું વર્ણન જાણવુ અને એ જ રીતે અનંગ પ્રવિષ્ટ શ્રુતનું વર્ણન છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam gamiyam? (se kim tam agamiyam?) Gamiyam ditthivao. Agamiyam kaliyam suyam. Se ttam gamiyam. Se ttam agamiyam Tam samasao duviham pannattam, tam jaha–amgapavittham, amgabahiram cha. Se kim tam amgabahiram? Amgabahiram duviham pannattam, tam jaha–avassayam cha, avassayavairittam cha. Se kim tam avassayam? Avassayam chhavviham pannattam, tam jaha– Samaiyam, chauvisatthao, vamdanayam, padikkamanam, kaussaggo, pachchakkhanam. Se ttam avassayam. Se kim tam avassayavairittam? Avassayavairittam duviham pannattam, tam jaha–kaliyam cha, ukkaliyam cha. Se kim tam ukkaliyam? Ukkaliyam anegaviham pannattam, tam jaha– 1 dasaveyaliyam 2 kappiyakappiyam 3 chullakappasuyam 4 mahakappasuyam 5 ovaiyam 6 rayapase-niyam 7 jivajivabhigame 8 pannavana 9 mahapannavana 10 pamayappamayam 11 namdi 12 anuogadaraim 13 devimdatthao 14 tamdulaveyaliyam 15 chamdagavijjhayam 16 surapannatti 17 porisimamdalam 18 mamdalapaveso 19 vijjacharanavinichchhao 20 ganivijja 21 jjhanavibhatti 22 maranavibhatti 23 ayavisohi 24 viyaragasuyam 25 samlehanasuyam 26 viharakappo 27 charanavihi 28 aurapachchakkhanam 29 mahapachchakkhanam. Se ttam ukkaliyam. Se kim tam kaliyam? Kaliyam anegaviham pannattam, tam jaha– 1 uttarajjhayanaim 2 dasao 3 kappo 4 vavaharo 5 nisiham 6 mahanisiham 7 isibhasiyaim 8 jambuddivapannatti 9 divasagarapannatti 10 chamdapannatti 11 khuddiyavimanapavibhatti 12 mahalliya-vimanapavibhatti 13 amgachuliya 14 vaggachuliya 15 viyahachuliya 16 arunovavae 17 varunovavae 18 garulovavae 19 dharanovavae 20 vesamanovavae 21 velamdharovavae 22 devimdovavae 23 utthanasuyam 24 samutthanasuyam 25 nagapariyavaniyao 26 nirayavaliyao 27 kappavadamsiyao 28 pupphiyao 29 pupphachuliyao 30 vanhidasao. Evamaiyaim chaurasiim painnagasahassaim bhagavao arahao usahasamissa aititthayarassa. Taha samkhijjaim painnagasahassaim majjhimaganam jinavaranam. Choddasa painnagasahassani bhagavao vaddhamanasamissa. Ahava–jassa jattiya sisa uppattiyae, venaiyae, kammayae, parinamiyae– chauvvihae buddhie uvaveya, tassa tattiyaim painnagasahassaim. Patteyabuddhavi tattiya cheva. Se ttam kaliyam. Se ttam avassayavairittam. Se ttam anamgapavittham.
Sutra Meaning Transliteration : [1] gamikashrutanum svarupa kevum chhe\? Drishtivada baramum amga sutra e gamikashruta chhe. Agamikashrutanum svarupa kevum chhe\? Gamikathi bhinna acharamga adi kalikashrutane agamikashruta kahevaya chhe. A pramane gamika ane agamika shrutanum varnana chhe. [2] athava shruta samkshepamam be prakaranum kahyum chhe – 1. Amga pravishta 2. Amga bahya. Amgabahya shruta ketala prakaranum chhe\? Amgabahyashruta be prakaranum chhe – 1. Avashyaka 2. Avashyakathi bhinna. Avashyaka shrutanum svarupa kevum chhe\? Avashyaka shruta chha prakaranum chhe – 1. Samayika, 2. Chaturvimshati stava, 3. Vamdana, 4. Pratikramana, 5. Kayotsarga ane 6. Pratyakhyana. A avashyaka shrutanum varnana chhe. [3] avashyaka sivaya shrutana ketala prakara chhe\? Avashyaka sivaya shrutana be prakara chhe – kalika ane utkalika. Utkalika shruta ketala prakare chhe\? Te aneka prakaranum chhe, jema ke – 1. Dashavaikalika, 2. Kalpakalpa, 3. Chullakalpashruta, 4. Mahakalpashruta, 5. Aupapatika, 6. Rajaprashniya, 7. Jivabhigama, 8. Prajnyapana, 9. Mahaprajnyapana, 10. Pramadapramada, 11. Namdi, 12. Anuyogadvara, 13. Devendrastava, 14. Tamdulavaicharika, 15. Chamdravidya, 16. Suryaprajnyapti, 17. Paurushimamdala, 18. Mamdala pradesha, 19. Vidyacharanavinishchaya, 20. Ganividya, 21. Dhyana vibhakti, 22. Maranavibhakti, 23. Atmavishuddhi, 24. Vitaragashruta, 25. Samlekhanashruta, 26. Viharakalpa, 27. Charanavidhi, 28. Aturapratyakhyana, 29. Maha – pratyakhyana ityadi.. A rite utkalika shrutanum varnana chhe. [4] kalikashruta ketala prakaranum chhe\? Kalikashrutana aneka prakara chhe, jema ke – 1. Uttaradhyayana sutra, 2. Dashashrutaskamdha, 3. Brihatkalpa, 4. Vyavahara, 5. Nishitha, 6. Mahanishitha, 7. Rishibhashita, 8. Jambudvipa prajnyapti, 9. Dvipasagara prajnyapti, 10. Chamdra prajnyapti, 11. Kshudrikavimana Pravibhakti, 12. Mahallikavimana pravibhakti, 13. Amgachulika, 14. Vargachulika, 15. Vivahachulika, 16. Arunopapata, 17. Varunopapata, 18. Garudopapata, 19. Dharanopapata, 20. Vaishramanopapata, 21. Velamdharopapata, 22. Devendropapata, 23. Utthana shruta, 24. Samutthana shruta, 25. Nagaparijnyapanika, 26. Nirayavalika, 27. Kalpika, 28. Kalpavatamsika, 29. Pushpika, 30. Pushpachulika, 31. Vrishnidasha. Choryasi hajara prakirnaka prathama tirthamkara arihamta bhagavana rishabhadeva svamina, Samkhyata prakirnaka madhyama tirthamkarona ane Chauda hajara prakirnaka bhagavana vardhamana svamina hata. Tenathi atirikta je tirthamkarana jetala shishya autpatiki, vainayiki, karmaja ane parinamiki buddhithi yukta hoya etala hajara prakirnaka bani shake chhe. Pratyeka buddha pana etala ja hoya chhe. A kalikashrutanum varnana thayum. E ja rite avashyaka vyatirikta shrutanum varnana janavu ane e ja rite Anamga pravishta shrutanum varnana chhe.