Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106461
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-१ प्रज्ञापना

 Translated Chapter :

પદ-૧ પ્રજ્ઞાપના
Section : Translated Section :
Sutra Number : 161 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया? थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया य परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया य। से किं तं चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया? चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया चउव्विहा पन्नत्ता, तं जहा–एगखुरा दुखुरा गंडीपदा सणप्फदा। से किं तं एगखुरा? एगखुरा अनेगविहा पन्नत्ता, तं जहा–अस्सा अस्सतरा घोडगा गद्दभा गोरक्खरा कंदलगा सिरिकंदलगा आवत्ता। जे यावन्ने तहप्पगारा। से त्तं एगखुरा। से किं तं दुखुरा? दुखुरा अनेगविहा पन्नत्ता, तं० उट्टा गोणा गवया रोज्झा पसया महिसा मिया संवरा वराहा अय-एलग-रुरु-सरभ-चमर-कुरंग-गोकण्णमादी। जे यावन्ने तहप्पगारा। से त्तं दुखुरा। से किं तं गंडीपया? गंडीपया अनेगविहा पन्नत्ता, तं जहा–हत्थी पूयणया मंकुणहत्थी खग्गा गंडा। जे यावन्ने तहप्पगारा। से तं गंडीपया। से किं तं सणप्फदा? सणप्फदा अनेगविहा पन्नत्ता, तं जहा–सीहा वग्घा दीविया अच्छा तरच्छा परस्सरा सियाला बिडाला सुणगा कोलसुणगा कोकंतिया ससगा चित्तगा चित्तलगा। जे यावन्ने तहप्पगारा। से त्तं सणप्फदा। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–सम्मुच्छिया य गब्भवक्कंतिया य। तत्थ णं जेते सम्मुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा। तत्थ णं जेते गब्भवक्कंतिया ते तिविहा पन्नत्ता, तं जहा– इत्थी पुरिसा नपुंसगा। एतेसि णं एवमादियाणं थलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं दस जाइ-कुलकोडिजोणिप्पमुहसयसहस्सा हवंतीति मक्खातं। से त्तं चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया।
Sutra Meaning : સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકના કેટલા ભેદ છે ? બે ભેદે છે – ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય. તિર્યંચ યોનિક અને પરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક. ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ યોનિકના કેટલા ભેદ છે ? ચાર ભેદ છે – એક ખુરા, બે ખુરા, ગંડીપદ, સનખપદ. એક ખુરા કેટલા ભેદે છે ? અનેક ભેદે – અશ્વ, અશ્વતર ખચ્ચર. ઘોડા, ગધેડા, ગોરક્ષર, કંદલગ, શ્રીકંદલગ, આવર્ત્તક, તે સિવાયના જે આવા પ્રકારના છે તે. તે એક ખુરા કહ્યા. તે બે ખુરાવાળાના કેટલા ભેદ છે ? અનેક ભેદો છે – ઊંટ, ગાય, ગવય, રોઝ, પસય, મહિષ, મૃગ, સંવર, વરાહ, બકરા, ઘેટા, રુરુ, શરભ, ચમર, કુરંગ, ગોકર્ણાદિ, તે સિવાયના બીજા તેના જેવા પ્રકારના હોય તે પણ અહી સમજી લેવા. એ રીતે બેખુરાવાળા કહ્યા ગંડીપદો કેટલા ભેદે કહ્યા ? અનેક ભેદે છે – હસ્તી, હસ્તીપૂયણગ, મંકુણ હસ્તી, ખડ્‌ગી, ગંડ, તેવા પ્રકારના બીજા પણ ગંડીપદો હોય તે અહી જાણવા. એમ ગંડીપદ કહ્યા. સનખપદ – નખસહિત પગવાળા કેટલા ભેદે છે ? અનેક ભેદે છે – સિંહ, વાઘ, દ્વીપી, રીંછ, તરક્ષ, પરાસર, શૃગાલ, બિડાલ, શુનક, કૌલશુનક, કોકંતિકા, શશક, ચિત્રક, ચલ્લલગ, તે સિવાયના બીજા તેવા પ્રકારના જે હોય તે. તે સ્થળચરો સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – સંમૂર્ચ્છિમ અને ગર્ભજ. તેમાં જે સંમૂર્ચ્છિમ છે, તે બધાં નપુંસક છે. ગર્ભજ છે તે ત્રણ પ્રકારના છે – સ્ત્રી, પુરુષ, નપુંસક. એ પ્રકારે પર્યાપ્તા – અપર્યાપ્તા સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોના દશ લાખ કરોડ જાતિ કુળો યોનિ પ્રમુખ છે. તે ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકો કહ્યા.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam thalayarapamchemdiyatirikkhajoniya? Thalayarapamchemdiyatirikkhajoniya duviha pannatta, tam jaha–chauppayathalayarapamchemdiyatirikkhajoniya ya parisappathalayarapamchemdiyatirikkhajoniya ya. Se kim tam chauppayathalayarapamchemdiyatirikkhajoniya? Chauppayathalayarapamchemdiyatirikkhajoniya chauvviha pannatta, tam jaha–egakhura dukhura gamdipada sanapphada. Se kim tam egakhura? Egakhura anegaviha pannatta, tam jaha–assa assatara ghodaga gaddabha gorakkhara kamdalaga sirikamdalaga avatta. Je yavanne tahappagara. Se ttam egakhura. Se kim tam dukhura? Dukhura anegaviha pannatta, tam0 utta gona gavaya rojjha pasaya mahisa miya samvara varaha aya-elaga-ruru-sarabha-chamara-kuramga-gokannamadi. Je yavanne tahappagara. Se ttam dukhura. Se kim tam gamdipaya? Gamdipaya anegaviha pannatta, tam jaha–hatthi puyanaya mamkunahatthi khagga gamda. Je yavanne tahappagara. Se tam gamdipaya. Se kim tam sanapphada? Sanapphada anegaviha pannatta, tam jaha–siha vaggha diviya achchha tarachchha parassara siyala bidala sunaga kolasunaga kokamtiya sasaga chittaga chittalaga. Je yavanne tahappagara. Se ttam sanapphada. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–sammuchchhiya ya gabbhavakkamtiya ya. Tattha nam jete sammuchchhima te savve napumsaga. Tattha nam jete gabbhavakkamtiya te tiviha pannatta, tam jaha– itthi purisa napumsaga. Etesi nam evamadiyanam thalayarapamchimdiyatirikkhajoniyanam pajjattapajjattanam dasa jai-kulakodijonippamuhasayasahassa havamtiti makkhatam. Se ttam chauppayathalayarapamchemdiyatirikkhajoniya.
Sutra Meaning Transliteration : Sthalachara pamchendriya tiryamchayonikana ketala bheda chhe\? Be bhede chhe – chatushpada sthalachara pamchendriya. Tiryamcha yonika ane parisarpa sthalachara pamchendriya tiryamchayonika. Chatushpada sthalachara pamchendriya tiryamcha yonikana ketala bheda chhe\? Chara bheda chhe – eka khura, be khura, gamdipada, sanakhapada. Eka khura ketala bhede chhe\? Aneka bhede – ashva, ashvatara khachchara. Ghoda, gadheda, gorakshara, kamdalaga, shrikamdalaga, avarttaka, te sivayana je ava prakarana chhe te. Te eka khura kahya. Te be khuravalana ketala bheda chhe\? Aneka bhedo chhe – umta, gaya, gavaya, rojha, pasaya, mahisha, mriga, samvara, varaha, bakara, gheta, ruru, sharabha, chamara, kuramga, gokarnadi, te sivayana bija tena jeva prakarana hoya te pana ahi samaji leva. E rite bekhuravala kahya Gamdipado ketala bhede kahya\? Aneka bhede chhe – hasti, hastipuyanaga, mamkuna hasti, khadgi, gamda, teva prakarana bija pana gamdipado hoya te ahi janava. Ema gamdipada kahya. Sanakhapada – nakhasahita pagavala ketala bhede chhe\? Aneka bhede chhe – simha, vagha, dvipi, rimchha, taraksha, parasara, shrigala, bidala, shunaka, kaulashunaka, kokamtika, shashaka, chitraka, challalaga, te sivayana bija teva prakarana je hoya te. Te sthalacharo samkshepathi be bhede chhe – sammurchchhima ane garbhaja. Temam je sammurchchhima chhe, te badham napumsaka chhe. Garbhaja chhe te trana prakarana chhe – stri, purusha, napumsaka. E prakare paryapta – aparyapta sthalachara pamchendriya tiryamchayonikona dasha lakha karoda jati kulo yoni pramukha chhe. Te chatushpada sthalachara pamchendriya tiryamchayoniko kahya.