Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106313
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-१ प्रज्ञापना

Translated Chapter :

પદ-૧ પ્રજ્ઞાપના

Section : Translated Section :
Sutra Number : 13 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं रूविअजीवपन्नवणा? रूविअजीवपन्नवणा चउव्विहा पन्नत्ता, तं जहा– खंधा खंधदेसा खंधप्पएसा परमाणुपोग्गला। ते समासतो पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–वण्णपरिणया गंधपरिणया रसपरिणया फासपरिणया संठाणपरिणया। जे वण्णपरिणता ते पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–कालवण्णपरिणता नीलवण्णपरिणता लोहियवण्णपरिणता हालिद्दवण्णपरिणता सुक्किलवण्णपरिणता। जे गंधपरिणता ते दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–सुब्भिगंधपरिणता य दुब्भिगंधपरिणता य। जे रसपरिणता ते पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–तित्तरसपरिणता कडुयरसपरिणता कसायरस-परिणता अंबिलरसपरिणता महुररसपरिणता। जे फासपरिणता ते अट्ठविहा पन्नत्ता, तं जहा–कक्खडफासपरिणता मउयफासपरिणता गरुयफासपरिणता लहुयफासपरिणता सीयफासपरिणता उसिणफासपरिणता निद्धफासपरिणता लुक्खफासपरिणता। जे संठाणपरिणता ते पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–परिमंडलसंठाणपरिणता वट्टसंठाणपरिणता तंससंठाणपरिणता चउरंससंठाणपरिणता आयतसंठाणपरिणता २५। जे वण्णओ कालवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररस-परिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुय-फासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफास-परिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे वण्णओ नीलवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररस-परिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुय-फासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफास-परिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे वण्णओ लोहियवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणसंठिता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाण-परिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे वण्णओ हालिद्दवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे वण्णओ सुक्किलवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सोयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाण-परिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। १००। जे गंधओ सुब्भिगंधपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाण-परिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे गंधओ दुब्भिगंधपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणया वि नीलवण्णपरिणया वि लोहियवण्णपरिणया वि हालिद्दवण्णपरिणया वि सुक्किलवण्णपरिणया वि, रसतो तित्तरसपरिणया वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीय-फासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणया वि वट्ट-संठाणपरिणया वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३।४६। जे रसओ तित्तरसपरिणया ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुय-फासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफास-परिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे रसओ कडुयरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुय-फासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफास-परिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे रसओ कसायरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्ध-फासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणतावि २०। जे रसओ अंबिलरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि, सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुय-फासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफास-परिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। जे रसओ महुररसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहिय-वण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाण-परिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २०। १००। जे फासतो कक्खडफासपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो गरुयफासपरिणता वि लहुयफासप-रिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंस-संठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे फासतो मउयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता नीलवण्णपरिणता वि लोहिय-वण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ गरुयफासपरिणया वि लहुयफासपरिणया वि सीतफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाण-परिणया वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंस-संठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाण-परिणया वि २३। जे फासतो गरुयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्ख-फासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता व वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे फासतो लहुयफासपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणया वि सीयफासपरिणया वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणया वि लुक्ख-फासपरिणया वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणया वि वट्टसंठाणपरिणया वि तंससंठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आयतसंठाणपरिणया वि २३। जे फासतो सीयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्ख-फासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे फासतो उसिणफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणया वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफास-परिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे फासतो निद्धफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीलफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। जे फासतो लुक्खफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आयतसंठाणपरिणता वि २३। १८४। जे संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणया वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भि-गंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०। जे संठाणओ वट्टसंठाणपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०। जे संठाणतो तंससंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०। जे संठाणओ चउरंससंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०। जे संठाणतो आयतसंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंध-परिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस-परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउय-फासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफास-परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०। १००। से तं रूविअजीवपन्नवणा। से त्तं अजीवपण्णवण्णा।
Sutra Meaning : [૧] રૂપી અજીવપ્રજ્ઞાપના કેટલા પ્રકારે છે ? તે ચાર પ્રકારે છે – સ્કંધ, સ્કંધદેશ, સ્કંધપ્રદેશ, પરમાણુ પુદ્‌ગલ. પુદ્‌ગલો સંક્ષેપથી પાંચ ભેદે છે. તે આ પ્રમાણે – વર્ણ પરિણત, ગંધ પરિણત, રસ પરિણત, સ્પર્શ પરિણત અને સંસ્થાન પરિણત. [૨] જે વર્ણ પરિણત છે, તે પાંચ ભેદે કહ્યા છે. તે આ – કાળા – નીલા – લોહિત – હાલિદ્ર – શુક્લ વર્ણ પરિણત. જે ગંધરૂપે પરિણત છે, તે બે ભેદે છે – સુરભિ અને દુરભિગંધ પરિણત. જે રસ પરિણત છે, તે પાંચ ભેદે છે – કડવા, તીખા, તૂરા, ખાટા, અને મધુર રસપણે પરિણત. જે સ્પર્શ પરિણત છે તે આઠ ભેદે છે – કર્કશ, મૃદુ, ભારે, હલકો, શીત, ઉષ્ણ, સ્નિગ્ધ, રૂક્ષ સ્પર્શ પરિણત. જે સંસ્થાન પરિણત છે તે પાંચ ભેદે છે – પરિમંડલ, વૃત્ત, ત્ર્યસ્ર, ચતુરસ્ર, આયત સંસ્થાન પરિણત. [૩] જે વર્ણથી કાળા વર્ણરૂપે પરિણત છે, તે ગંધથી સુરભિગંધ પરિણત પણ છે, દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્ત રસ પરિણત પણ છે, કટુક – કષાય – અમ્લ – મધુર રસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ પરિણત પણ છે, મૃદુ – ગુરુક – લઘુક – શીત – ઉષ્ણ – સ્નિગ્ધ – ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન પરિણત પણ છે, વૃત્ત – ત્ર્યસ્ર – ચતુરસ્ર – આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે વર્ણથી નીલ વર્ણ પરિણત છે, તે ગંધથી સુરભિગંધ પરિણત પણ છે, દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્ત યાવત્‌ મધુર એ પાંચે રસ પરિણત છે. સ્પર્શથી કર્કશ યાવત્‌ રૂક્ષ એ આઠે સ્પર્શ પરિણત છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ યાવત્‌ આયત એ પાંચે સંસ્થાન પરિણત છે. જે વર્ણથી લોહિત વર્ણ પરિણત છે, તે ગંધથી સુરભિગંધ પરિણત પણ છે, દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્ત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે વર્ણથી હાલિદ્રવર્ણ પરિણત છે, તે ગંધથી સુરભિ અને દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્ત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે વર્ણથી શુક્લ વર્ણ પરિણત છે. તે ગંધથી સુરભિગંધ કે દુરભિગંધ પરિણત પણ છે, રસથી તિક્ત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ છે, સ્પર્શ કર્કશ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. આ રીતે પાંચ વર્ણ આશ્રિત ૧૦૦ ભેદો થયા.. જે ગંધથી સુરભિગંધ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળા વર્ણ પરિણત પણ છે, નીલવર્ણ પરિણત પણ છે, લોહિતવર્ણ પરિણ પણ છે, હાલિદ્ર વર્ણ પરિણત પણ છે, શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્ત રસ પરિણત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ પરિણત યાવત્‌ રૂક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન પરિણત યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. ૫ + ૫ + ૮ + ૫ = ૨૩ ભેદ.. જે ગંધથી દુરભિગંધ પરિણત છે. તે વર્ણથી કાળા વર્ણ પરિણત પણ છે. યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્તરસ પરિણત પણ છે યાવત્‌ મધુરરસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ પરિણત પણ છે યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન પરિણત યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. એ ૨૩ ભેદ ઉપર બતાવ્યા મુજબ, કુલ ૪૬ ભેદ થયા.. જે રસથી તિક્તરસ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળા વર્ણ પરિણત પણ છે યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ૦ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન પરિણત યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે રસથી કટુક રસ પરિણત છે. તે વર્ણથી કાળા૦ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિ ગંધ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે રસથી કષાયરસ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિ ગંધ પરિણત પણ છે, સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે રસથી અમ્લ રસ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ પરિણત યાવત્‌ શુક્લવર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે રસથી મધુરરસ પણે પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળા વર્ણ૦ યાવત્‌ સફેદ વર્ણ પણે પરિણત છે. ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિ ગંધપણે પરિણત છે, સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ૦ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શપણે પરિણત છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન૦ યાવત્‌ આયત સંસ્થાનપણે પરિણત છે. આ રીતે રસને આશ્રીને ૧૦૦ ભેદ થયા.. જે સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ પરિણત હોય, તે કાળા વર્ણ૦ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્ત રસ યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી ગુરુ સ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ હોય, સંસ્થાનથી પરિમંડલ યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત હોય. જે સ્પર્શથી મૃદુ સ્પર્શ પરિણત હોય, તે વર્ણથી કાળા વર્ણ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ હોય. રસથી તિક્ત રસ યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી ગુરુસ્પર્શ યાવત્‌ ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ હોય, સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન૦ યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ હોય. જે સ્પર્શથી ગુરુસ્પર્શ પરિણત હોય, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ સફેદ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્તરસ પરિણત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી કર્કશ – મૃદુ – શીત – ઉષ્ણ – સ્નિગ્ધ – રૂક્ષ રસ પરિણત પણ હોય, સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ હોય. જે સ્પર્શથી લઘુ સ્પર્શ પરિણત હોય, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ, દુરભિગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્તરસ યાવત્‌ મધુરરસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી કર્કશ – મૃદુ – શીત – ઉષ્ણ – સ્નિગ્ધ – ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ હોય, સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ હોય. જે સ્પર્શથી શીત સ્પર્શ પરિણત હોય, તે વર્ણથી કાળો યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિ ગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્ત યાવત્‌ મધુર રસ પરિણત પણ હોય. સ્પર્શથી કર્કશ – મૃદુ – ગુરુ – લઘુ – સ્નિગ્ધ – ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. સંસ્થાનથી પાંચે સંસ્થાન પરિણત પણ હોય. જે સ્પર્શથી ઉષ્ણ સ્પર્શ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ શુક્લવર્ણ પરિણત પણ છે, ગંધથી સુરભિ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ છે, રસથી તિક્તરસ યાવત્‌ મધુરરસ પરિણત પણ છે. સ્પર્શથી કર્કશ – મૃદુ – ગુરુ – લઘુ – સ્નિગ્ધ – ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલાદિ પરિણત પણ છે. જે સ્પર્શથી સ્નિગ્ધ સ્પર્શ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ શુક્લવર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિ ગંધ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્તરસ યાવત્‌ મધુરરસ પરિણત પણ છે, સ્પર્શથી કર્કશ યાવત્‌ ઉષ્ણ સ્પર્શ પરિણત છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ યાવત્‌ આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. જે સ્પર્શથી ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત છે, તે વર્ણથી કાળો વર્ણ યાવત્‌ શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ છે. ગંધથી સુરભિગંધ૦ દુરભિગંધ પરિણત પણ છે. રસથી તિક્તરસ યાવત્‌ મધુરરસ પરિણત પણ છે, સ્પર્શથી કર્કશ સ્પર્શ યાવત્‌ ઉષ્ણ સ્પર્શ પરિણત પણ છે. સંસ્થાનથી પરિમંડલ આદિ સંસ્થાન પરિણત પણ હોય. આ રીતે પ્રત્યેકના ૨૩ – એ રીતે સ્પર્શના ૧૮૪ ભેદ થયા.. જે સંસ્થાનથી પરિમંડલ સંસ્થાન પરિણત છે, તે કાળા આદિ પાંચે વર્ણ પરિણત પણ હોય, બંને ગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્તાદિ પાંચે રસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી કર્કશાદિ આઠે સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. ૨૦ ભેદ.. જે સંસ્થાનથી વૃત્ત સંસ્થાન પરિણત હોય, તે વર્ણથી કાળા આદિ પાંચે વર્ણ પરિણત પણ હોય, બંને ગંધ પરિણત પણ હોય. રસથી તિક્તાદિ પાંચે રસ પરિણત પણ હોય. સ્પર્શથી કર્કશાદિ આઠે સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. જે સંસ્થાનથી ત્ર્યસ્ર સંસ્થાન પરિણત હોય તે વર્ણથી કાળા આદિ પાંચે વર્ણ પરિણત પણ હોય, બંને ગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્તાદિ પાંચે રસ પરિણત પણ હોય. સ્પર્શથી કર્કશાદિ આદિ આઠે સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. જે સંસ્થાનથી ચતુરસ્ર સંસ્થાન પરિણત હોય તે વર્ણથી કાળા આદિ પાંચે વર્ણ પરિણત પણ હોય, બંને ગંધથી પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્તાદિ પાંચે રસ પરિણત પણ હોય, સ્પર્શથી કર્કશાદિ આઠે સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. જે સંસ્થાનથી આયત સંસ્થાન પરિણત હોય તે વર્ણથી કાળા – નીલો – લોહિત – હાલિદ્ર – શુક્લ વર્ણ પરિણત પણ હોય, ગંધથી સુરભિ – દુરભિ ગંધ પરિણત પણ હોય, રસથી તિક્ત – કટુક – કષાય – અંબિલ – મધુર રસ પરિણત પણ હોય. સ્પર્શથી કર્કશ – મૃદુ – ગુરુ – લઘુ – શીત – ઉષ્ણ – સ્નિગ્ધ – ઋક્ષ સ્પર્શ પરિણત પણ હોય. સંસ્થાનથી આ ૧૦૦ ભેદ થયા.. તે આ રૂપી અજીવ પ્રજ્ઞાપના, અજીવ પ્રજ્ઞાપના કહ્યા.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam ruviajivapannavana? Ruviajivapannavana chauvviha pannatta, tam jaha– khamdha khamdhadesa khamdhappaesa paramanupoggala. Te samasato pamchaviha pannatta, tam jaha–vannaparinaya gamdhaparinaya rasaparinaya phasaparinaya samthanaparinaya. Je vannaparinata te pamchaviha pannatta, tam jaha–kalavannaparinata nilavannaparinata lohiyavannaparinata haliddavannaparinata sukkilavannaparinata. Je gamdhaparinata te duviha pannatta, tam jaha–subbhigamdhaparinata ya dubbhigamdhaparinata ya. Je rasaparinata te pamchaviha pannatta, tam jaha–tittarasaparinata kaduyarasaparinata kasayarasa-parinata ambilarasaparinata mahurarasaparinata. Je phasaparinata te atthaviha pannatta, tam jaha–kakkhadaphasaparinata mauyaphasaparinata garuyaphasaparinata lahuyaphasaparinata siyaphasaparinata usinaphasaparinata niddhaphasaparinata lukkhaphasaparinata. Je samthanaparinata te pamchaviha pannatta, tam jaha–parimamdalasamthanaparinata vattasamthanaparinata tamsasamthanaparinata chauramsasamthanaparinata ayatasamthanaparinata 25. Je vannao kalavannaparinata te gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasa-parinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuya-phasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasa-parinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je vannao nilavannaparinata te gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasa-parinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuya-phasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasa-parinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je vannao lohiyavannaparinata te gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanasamthita vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthana-parinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je vannao haliddavannaparinata te gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je vannao sukkilavannaparinata te gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi soyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthana-parinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. 100. Je gamdhao subbhigamdhaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthana-parinata vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je gamdhao dubbhigamdhaparinata te vannao kalavannaparinaya vi nilavannaparinaya vi lohiyavannaparinaya vi haliddavannaparinaya vi sukkilavannaparinaya vi, rasato tittarasaparinaya vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siya-phasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinaya vi vatta-samthanaparinaya vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 23.46. Je rasao tittarasaparinaya te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuya-phasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasa-parinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je rasao kaduyarasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuya-phasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasa-parinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je rasao kasayarasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddha-phasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayayasamthanaparinatavi 20. Je rasao ambilarasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi, sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuya-phasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasa-parinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. Je rasao mahurarasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiya-vannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthana-parinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 20. 100. Je phasato kakkhadaphasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato garuyaphasaparinata vi lahuyaphasapa-rinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsa-samthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je phasato mauyaphasaparinata te vannato kalavannaparinata nilavannaparinata vi lohiya-vannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasaparinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao garuyaphasaparinaya vi lahuyaphasaparinaya vi sitaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthana-parinaya vi vattasamthanaparinata vi tamsa-samthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthana-parinaya vi 23. Je phasato garuyaphasaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkha-phasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata va vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je phasato lahuyaphasaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinaya vi siyaphasaparinaya vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinaya vi lukkha-phasaparinaya vi, samthanato parimamdalasamthanaparinaya vi vattasamthanaparinaya vi tamsasamthanaparinaya vi chauramsasamthanaparinaya vi ayatasamthanaparinaya vi 23. Je phasato siyaphasaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkha-phasaparinata vi, samthanao parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je phasato usinaphasaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasato tittarasaparinaya vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasa-parinata vi, samthanato parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinata vi chauramsasamthanaparinata vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je phasato niddhaphasaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasato tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi silaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi, samthanato parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinaya vi chauramsasamthanaparinaya vi ayatasamthanaparinata vi 23. Je phasato lukkhaphasaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi, samthanato parimamdalasamthanaparinata vi vattasamthanaparinata vi tamsasamthanaparinaya vi chauramsasamthanaparinaya vi ayatasamthanaparinata vi 23. 184. Je samthanato parimamdalasamthanaparinata te vannato kalavannaparinaya vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhi-gamdhaparinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasato tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauyaphasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasaparinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi 20. Je samthanao vattasamthanaparinata te vannao kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi 20. Je samthanato tamsasamthanaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasao tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasao kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi siyaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi 20. Je samthanao chauramsasamthanaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhao subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi, rasato tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi 20. Je samthanato ayatasamthanaparinata te vannato kalavannaparinata vi nilavannaparinata vi lohiyavannaparinata vi haliddavannaparinata vi sukkilavannaparinata vi, gamdhato subbhigamdha-parinata vi dubbhigamdhaparinata vi rasato tittarasaparinata vi kaduyarasaparinata vi kasayarasa-parinata vi ambilarasaparinata vi mahurarasaparinata vi, phasato kakkhadaphasaparinata vi mauya-phasaparinata vi garuyaphasaparinata vi lahuyaphasaparinata vi sitaphasaparinata vi usinaphasa-parinata vi niddhaphasaparinata vi lukkhaphasaparinata vi 20. 100. Se tam ruviajivapannavana. Se ttam ajivapannavanna.
Sutra Meaning Transliteration : [1] rupi ajivaprajnyapana ketala prakare chhe\? Te chara prakare chhe – skamdha, skamdhadesha, skamdhapradesha, paramanu pudgala. Pudgalo samkshepathi pamcha bhede chhe. Te a pramane – varna parinata, gamdha parinata, rasa parinata, sparsha parinata ane samsthana parinata. [2] je varna parinata chhe, te pamcha bhede kahya chhe. Te a – kala – nila – lohita – halidra – shukla varna parinata. Je gamdharupe parinata chhe, te be bhede chhe – surabhi ane durabhigamdha parinata. Je rasa parinata chhe, te pamcha bhede chhe – kadava, tikha, tura, khata, ane madhura rasapane parinata. Je sparsha parinata chhe te atha bhede chhe – karkasha, mridu, bhare, halako, shita, ushna, snigdha, ruksha sparsha parinata. Je samsthana parinata chhe te pamcha bhede chhe – parimamdala, vritta, tryasra, chaturasra, ayata samsthana parinata. [3] je varnathi kala varnarupe parinata chhe, te gamdhathi surabhigamdha parinata pana chhe, durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tikta rasa parinata pana chhe, katuka – kashaya – amla – madhura rasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha parinata pana chhe, mridu – guruka – laghuka – shita – ushna – snigdha – riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana parinata pana chhe, vritta – tryasra – chaturasra – ayata samsthana parinata pana chhe. Je varnathi nila varna parinata chhe, te gamdhathi surabhigamdha parinata pana chhe, durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tikta yavat madhura e pamche rasa parinata chhe. Sparshathi karkasha yavat ruksha e athe sparsha parinata chhe. Samsthanathi parimamdala yavat ayata e pamche samsthana parinata chhe. Je varnathi lohita varna parinata chhe, te gamdhathi surabhigamdha parinata pana chhe, durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tikta yavat madhura rasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je varnathi halidravarna parinata chhe, te gamdhathi surabhi ane durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tikta yavat madhura rasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je varnathi shukla varna parinata chhe. Te gamdhathi surabhigamdha ke durabhigamdha parinata pana chhe, rasathi tikta yavat madhura rasa parinata pana chhe, sparsha karkasha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala yavat ayata samsthana parinata pana chhe. A rite pamcha varna ashrita 100 bhedo thaya.. Je gamdhathi surabhigamdha parinata chhe, te varnathi kala varna parinata pana chhe, nilavarna parinata pana chhe, lohitavarna parina pana chhe, halidra varna parinata pana chhe, shukla varna parinata pana chhe. Rasathi tikta rasa parinata yavat madhura rasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha parinata yavat ruksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana parinata yavat ayata samsthana parinata pana chhe. 5 + 5 + 8 + 5 = 23 bheda.. Je gamdhathi durabhigamdha parinata chhe. Te varnathi kala varna parinata pana chhe. Yavat shukla varna parinata pana chhe. Rasathi tiktarasa parinata pana chhe yavat madhurarasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha parinata pana chhe yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana parinata yavat ayata samsthana parinata pana chhe. E 23 bheda upara batavya mujaba, kula 46 bheda thaya.. Je rasathi tiktarasa parinata chhe, te varnathi kala varna parinata pana chhe yavat shukla varna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana chhe. Sparshathi karkasha0 yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana parinata yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je rasathi katuka rasa parinata chhe. Te varnathi kala0 yavat shukla varna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhi0 durabhi gamdha parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je rasathi kashayarasa parinata chhe, te varnathi kalo varna yavat shukla varna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhi0 durabhi gamdha parinata pana chhe, sparshathi karkasha sparsha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je rasathi amla rasa parinata chhe, te varnathi kalo varna parinata yavat shuklavarna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana chhe. Sparshathi karkasha sparsha yavat riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je rasathi madhurarasa pane parinata chhe, te varnathi kala varna0 yavat sapheda varna pane parinata chhe. Gamdhathi surabhi0 durabhi gamdhapane parinata chhe, sparshathi karkasha sparsha0 yavat riksha sparshapane parinata chhe. Samsthanathi parimamdala samsthana0 yavat ayata samsthanapane parinata chhe. A rite rasane ashrine 100 bheda thaya.. Je sparshathi karkasha sparsha parinata hoya, te kala varna0 yavat shukla varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana hoya, rasathi tikta rasa yavat madhura rasa parinata pana hoya, sparshathi guru sparsha yavat riksha sparsha parinata pana hoya, samsthanathi parimamdala yavat ayata samsthana parinata hoya. Je sparshathi mridu sparsha parinata hoya, te varnathi kala varna yavat shukla varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana hoya. Rasathi tikta rasa yavat madhura rasa parinata pana hoya, sparshathi gurusparsha yavat riksha sparsha parinata pana hoya, samsthanathi parimamdala samsthana0 yavat ayata samsthana parinata pana hoya. Je sparshathi gurusparsha parinata hoya, te varnathi kalo varna yavat sapheda varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana hoya, rasathi tiktarasa parinata yavat madhura rasa parinata pana hoya, sparshathi karkasha – mridu – shita – ushna – snigdha – ruksha rasa parinata pana hoya, samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana hoya. Je sparshathi laghu sparsha parinata hoya, te varnathi kalo varna yavat shukla varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi, durabhigamdha parinata pana hoya, rasathi tiktarasa yavat madhurarasa parinata pana hoya, sparshathi karkasha – mridu – shita – ushna – snigdha – riksha sparsha parinata pana hoya, samsthanathi parimamdala samsthana yavat ayata samsthana parinata pana hoya. Je sparshathi shita sparsha parinata hoya, te varnathi kalo yavat shukla varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi0 durabhi gamdha parinata pana hoya, rasathi tikta yavat madhura rasa parinata pana hoya. Sparshathi karkasha – mridu – guru – laghu – snigdha – riksha sparsha parinata pana hoya. Samsthanathi pamche samsthana parinata pana hoya. Je sparshathi ushna sparsha parinata chhe, te varnathi kalo varna yavat shuklavarna parinata pana chhe, gamdhathi surabhi0 durabhigamdha parinata pana chhe, rasathi tiktarasa yavat madhurarasa parinata pana chhe. Sparshathi karkasha – mridu – guru – laghu – snigdha – riksha sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdaladi parinata pana chhe. Je sparshathi snigdha sparsha parinata chhe, te varnathi kalo varna yavat shuklavarna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhi gamdha0 durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tiktarasa yavat madhurarasa parinata pana chhe, sparshathi karkasha yavat ushna sparsha parinata chhe. Samsthanathi parimamdala yavat ayata samsthana parinata pana chhe. Je sparshathi riksha sparsha parinata chhe, te varnathi kalo varna yavat shukla varna parinata pana chhe. Gamdhathi surabhigamdha0 durabhigamdha parinata pana chhe. Rasathi tiktarasa yavat madhurarasa parinata pana chhe, sparshathi karkasha sparsha yavat ushna sparsha parinata pana chhe. Samsthanathi parimamdala adi samsthana parinata pana hoya. A rite pratyekana 23 – e rite sparshana 184 bheda thaya.. Je samsthanathi parimamdala samsthana parinata chhe, te kala adi pamche varna parinata pana hoya, bamne gamdha parinata pana hoya, rasathi tiktadi pamche rasa parinata pana hoya, sparshathi karkashadi athe sparsha parinata pana hoya. 20 bheda.. Je samsthanathi vritta samsthana parinata hoya, te varnathi kala adi pamche varna parinata pana hoya, bamne gamdha parinata pana hoya. Rasathi tiktadi pamche rasa parinata pana hoya. Sparshathi karkashadi athe sparsha parinata pana hoya. Je samsthanathi tryasra samsthana parinata hoya te varnathi kala adi pamche varna parinata pana hoya, bamne gamdha parinata pana hoya, rasathi tiktadi pamche rasa parinata pana hoya. Sparshathi karkashadi adi athe sparsha parinata pana hoya. Je samsthanathi chaturasra samsthana parinata hoya te varnathi kala adi pamche varna parinata pana hoya, bamne gamdhathi parinata pana hoya, rasathi tiktadi pamche rasa parinata pana hoya, sparshathi karkashadi athe sparsha parinata pana hoya. Je samsthanathi ayata samsthana parinata hoya te varnathi kala – nilo – lohita – halidra – shukla varna parinata pana hoya, gamdhathi surabhi – durabhi gamdha parinata pana hoya, rasathi tikta – katuka – kashaya – ambila – madhura rasa parinata pana hoya. Sparshathi karkasha – mridu – guru – laghu – shita – ushna – snigdha – riksha sparsha parinata pana hoya. Samsthanathi a 100 bheda thaya.. Te a rupi ajiva prajnyapana, ajiva prajnyapana kahya.