Sutra Navigation: Auppatik ( ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105631
Scripture Name( English ): Auppatik Translated Scripture Name : ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

समवसरण वर्णन

 Translated Chapter :

સમવસરણ વર્ણન
Section : Translated Section :
Sutra Number : 31 Category : Upang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तए णं से कूणिए राया भिंभसारपुत्ते बलवाउयस्स अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठ चित्तमानंदिए पीइमणे परमसोमनस्सिए हरिसवस विसप्पमाणहियए जेणेव अट्टणसाला तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता अट्टणसालं अनुपविसइ, अनुपविसित्ता अनेगवायाम जोग्ग वग्गण वामद्दण मल्लजुद्ध-करणेहिं संते परिस्संते सयपाग सहस्सपागेहिं सुगंधतेल्लमाईहिं पीणणिज्जेहिं दप्पणिज्जेहिं मयणिज्जेहिं विहणिज्जेहिं सव्विंदियगायपल्हायणिज्जेहिं अब्भिंगेहिं अब्भिंगिए समाणे तेल्ल-चम्मंसि पडिपुण्ण पाणि पाय सुउमाल कोमलतलेहिं पुरिसेहिं छेएहिं दक्खेहिं पत्तट्ठेहिं कुसलेहिं मेहावीहिं निउणसिप्पोवगएहिं अब्भिंगण परिमद्दणुव्वलण करण गणनिम्माएहिं अट्ठिसुहाए मंस-सुहाए तयासुहाए रोमसुहाए– चउव्विहाए संबाहणाए संबाहिए समाणे अवगय खेय परिस्समे अट्टणसालाओ पडिनिक्खमइ, ... ...पडिनिक्खमित्ता जेणेव मज्जणघरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता मज्जणघरं अनुपविसइ, अनुपविसित्ता समत्तजालाउलाभिरामे विचित्त मणिरयण कुट्टिमतले रमणिज्जे ण्हाण-मंडवंसि नानामणि रयण भत्तिचित्तंसि ण्हाणपीढंसि सुहणिसण्णे सुहोदएहिं गंधोदएहिं पुप्फोदएहिं सुद्धोदएहिं पुणो पुणो कल्लाणग पवर मज्जणविहीए मज्जिए तत्थ कोउयसएहिं बहुविहेहिं कल्लाणगपवरमज्जणावसाणे पम्हल सुकुमाल गंध कासाइ लूहियंगे सरस सुरहि गोसीस चंदणानुलित्तगत्ते अहय सुमहग्घ-दूसरयण सुसंवुए सुइमाला वण्णग विलेवणे य आविद्धमणिसुवण्णे कप्पियहारद्धहार तिसरय पालंब पलंबमाण कडिसुत्त सुकयसोभे पिणद्ध गेवेज्जग अंगुलिज्जग ललियंगय ललियकयाभरणे वरकडग तुडिय थंभियभुए अहियरूवसस्सिरीए मुद्दियपिंगलंगुलीए कुंडलउज्जोवियाणणे मउडदित्तसिरए हारोत्थय सुकय रइयवच्छे पालंब पलंबमाण पड सुकय-उत्तरिज्जे नानामणिकनग रयण विमल महरिह निउणोविय मिसिमिसंत विरइय सुसिलिट्ठ विसिट्ठ लट्ठ आविद्ध वीरवलए, किं बहुणा? कप्परुक्खए चेव अलंकियबिभूसिए नरवई सकोरंटमल्लदामेणं छत्तेणं धरिज्जमाणेणं चउचामरवालवीइयंगे मंगल जयसद्द कयालोए मज्जणघराओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता अनेगगणनायग दंडनायग राईसर तलवर माडंबिय कोडुंबिय इब्भ सेट्ठि सेनावइ सत्थवाह दूय संधिवाल-सद्धिं संपरिवुडे धवलमहामेहणिग्गए इव गहगण दिप्पंत रिक्ख तारागणाण मज्झे ससिव्व पिअदंसणे नरवई जेणेव बाहिरिया उवट्ठाणसाला जेणेव आभिसेक्के हत्थिरयणे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता अंजनगिरिकूडसन्निभं गयवइं नरवई दुरूढे। तए णं तस्स कूणियस्स रन्नो भिंभसारपुत्तस्स आभिसेक्कं हत्थिरयणं दुरूढस्स समाणस्स तप्पढमयाए इमे अट्ठट्ठ मंगलया पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठिया, तं जहा– सोवत्थिय सिरिवच्छ नंदियावत्त वद्धमाणग भद्दासण कलस मच्छ दप्पणया। तयानंतरं च णं पुण्णकलसभिंगारं दिव्वा य छत्तपडागा सचामरा दंसण रइय आलोय दरिस-णिज्जा वाउद्धुय विजयवेजयंती य ऊसिया गगणतलमणुलिहंती पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठिया। तयानंतरं च णं वेरुलिय भिसंत विमलदंडं पलंबकोरंटमल्लदामोवसोभियं चंदमंडलणिभं समूसियं विमलं आयवत्तं पवरं सीहासनं वरमणिरयणपादपीढं सपाउयाजोयसमाउत्तं बहुकिंकर कम्मकर पुरिस पायत्तपरिक्खित्तं पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठियं। तयानंतरं च णं बहवे लट्ठिग्गाहा कुंतग्गाहा चामरग्गाहा पासग्गाहा चावग्गाहा पोत्थयग्गाहा फलग्गाहा पीढग्गाहा वीण-ग्गाहा कूवग्गाहा हडप्पग्गाहा पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठिया। तयानंतरं च णं बहवे दंडिणो मुंडिणो सिहंडिणो जडिणो पिंछिणो हासकरा डमरकरा दवकारा चाडुकरा कंदप्पिया कोक्कुइया किड्डकरा य वायंता य गायंता य णच्चंता य हसंता य भासंता य सासंता य सावेंता य रक्खंता य आलोयं च करेमाणा जयजय-सद्दं पउंजमाणा पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठिया। असिलट्ठिकुंतचावे चामरपासे य फलगपोत्थे य । वीणा कूयग्गहे तत्तो हडप्पग्गाहे ॥ दंडी मुंडिसिहंडी पिंछी जडिणो य हासिकिड्डा य । दवकार चडुकारा कंदप्पिय-कुक्कुइ गायए ॥ गायंता वायंता नच्चंता तए हसंतहासेत्ता । सावेंत्ता रावेंता आलोयजयं पउंजंता ॥ तयानंतरं च णं जच्चाणं तरमल्लिहायणाणं थासग अहिलाण चामर गंड परिमंडियकडीणं किंकरवतरुणपरिग्गहियाणं अट्ठसयं वरतुरगाणं पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठियं। तयानंतरं च णं ईसीदंताणं ईसीमत्ताणं ईसीतुंगाणं ईसीउच्छंगविसाल धवलदंताणं कंचनकोसी पविट्ठदंताणं कंचणमणिरयणभूसियाणं वरपुरिसारोहगसंपउत्ताणं अट्ठसयं गयाणं पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठियं। तयानंतरं च णं सच्छत्ताणं सज्झयाणं सघंटाणं सपडागाणं सतोरणवराणं सनंदि घोसाणं सखिंखिणीजाल परिक्खित्ताणं हेमवय चित्त तिणिस कनग णिज्जुत्त दारुयाणं कालायससुकयणेमि जंतकम्माणं सुसिलिट्ठवत्तमंडलधुराणं आइण्णवरतुरगसुसंपउत्ताणं कुसलनरच्छेयसारहिसुसंपग्ग-हियाणं बत्तीसतोणपरिमंडीयाणं सक्कंडवडेंसगाणं सचावसरपहरणावरणभरिय जुद्धसज्जाणं अट्ठसयं रहाणं पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठियं। तयानंतरं च णं असि सत्ति कुंत तोमर सूल लउल भिंडिमाल धणुपाणिसज्जं पायत्ताणीयं पुरओ अहानुपुव्वीए संपट्ठियं। तए णं से कूणिए राया हारोत्थय सुकय रइयवच्छे कुंडलउज्जोवियाणणे मउडदित्तसिरए णरसीहे नरवई णरिंदे नरवसहे मणुयरायवसभकप्पे अब्भहियं रायतेयलच्छीए दिप्पमाणे हत्थिक्खंधवरगए सकोरेंटमल्लदामेणं छत्तेणं धरिज्जमाणेणं सेयवरचामराहिं उद्धुव्वमाणीहिं उद्धुव्वमाणीहिं वेसमणे विव नरवई अमरवइसन्निभाए इड्ढीए पहियकित्ती हय गय रह पवर-जोहकलियाए चाउरंगिणीए सेनाए समणुगम्ममाणमग्गे जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव पहारेत्थ गमणाए। तए णं तस्स कूणियस्स रन्नो भिंभसारपुत्तस्स पुरओ महं आसा आसधरा, उभओ पासिं नागा नागधरा, पिट्ठओ रहसंगेल्लि। तए णं से कूणिए राया भिंभसारपुत्ते अब्भुग्गयभिंगारे पग्गहियतालियंटे ऊसवियसेयच्छत्ते पवीइयवालवीयणीए सव्विड्ढीए सव्वजुतीए सव्वबलेणं सव्वसमुदएणं सव्वादरेणं सव्वविभूईए सव्वविभूसाए सव्वसंभमेणं सव्वपुप्फगंधमल्लालंकारेणं सव्व तुडिय सद्दसन्निणाएणं महया इड्ढीए महया जुईए महया बलेणं महया समुदएणं महया वरतुडिय जमगसमग प्पवाइएणं संख पणव पडह भेरि झल्लरि खरमुहि हुडुक्क मुरय मुइंग दुंदुहि णिग्घोसणाइयरवेणं चंपाए नयरीए मज्झंमज्झेणं निग्गच्छइ।
Sutra Meaning : [૧] ત્યારે તે ભંભસારપુત્ર કુણિક રાજા, બલવ્યાપૃતના આ અર્થને સાંભળી, અવધારીને હૃષ્ટ – તુષ્ટ યાવત્‌ હૃદયી થઈને જ્યાં અટ્ટનશાળા છે, ત્યાં આવે છે. આવીને અટ્ટનશાળામાં પ્રવેશે છે, પ્રવેશીને અનેક વ્યાયામ યોગ્ય વલ્ગન, વ્યામર્દન, મલ્લયુદ્ધ કરવા વડે શ્રાંત, પરિશ્રાંત થઈને શતપાક – સહસ્રપાક, દર્પણીય, મદનીય, બૃંહણીય, સુગંધી તેલ આદિ વડે સર્વેન્દ્રિય અને ગાત્રને પ્રહ્લાદનીય અભ્યંજન વડે અભ્યંજિત થઈને તેલચર્મમાં પ્રતિપૂર્ણ હાથ – પગ સુકુમાલ કોમળ તલવાળા પુરુષો, જે નિપુણ, દક્ષ, પ્રાપ્તાર્થ, કુશળ, મેધાવી, નિપુણ શિલ્પોપગત, અભ્યંજન – પરિમર્દન – ઉદ્વલન કરણ ગુણમાં સમર્થ હતા, તેમના વડે અસ્થિ – માંસ – ત્વચા – રોમને સુખકારી એવી ચતુર્વિધ સંબાધનાથી સંબાધન કરાયા પછી ખેદ – પરિશ્રમ દૂર થતા અટ્ટનશાળાથી બહાર નીકળે છે – બહાર નીકળીને જ્યાં સ્નાનગૃહ છે, ત્યાં આવે છે, ત્યાં આવીને સ્નાનગૃહમાં પ્રવેશે છે, પ્રવેશીને મોતીની જાલથી રમ્ય, વિચિત્ર મણિ – રત્ન જડિત તલવાળા રમણીય સ્નાન – મંડપમાં વિવિધ મણિરત્ન વડે ચિત્રિત સ્નાનપીઠ ઉપર સુખેથી બેસે છે. શુદ્ધ – ગંધ – પુષ્પ અને શુભ (ચાર) જળ વડે તથા કલ્યાણકર – પ્રવર સ્નાનવિધિથી સ્નાન કરે છે. પછી બહુવિધ સેંકડો કૌતુક વડે કલ્યાણકપ્રવર સ્નાન કર્યા પછી, રુંવાટીવાળા – સુકુમાલ – ગંધકાષાયિત વસ્ત્રથી શરીર લૂંછ્યુ અને સરસ – સુરભિ – ગોશીર્ષ ચંદનથી ગાત્રોને લેપન કર્યુ. અદૂષિત – સુમહાર્ધ – દુષ્યરત્નથી સુસંવૃત્ત થયો, પવિત્ર માળા પહેરી, વર્ણક – વિલેપન કર્યુ, મણિ સુવર્ણના બનેલ હાર, અર્દ્ધહાર, ત્રિસરક, પ્રાલંબ, પ્રલંબમાન કટિસૂત્ર વડે સારી રીતે શોભા કરી. ગૈવેયક પહેર્યું. આંગળીમાં અંગુઠી પહેરી, લલિત આભરણોથી અંગોને વિભૂષિત કર્યા. ઉત્તમ કટક, ત્રુટિત વડે ભૂજા સ્તંભિત કરી. રાજાની શોભા અધિક થઈ, મુદ્રિકાને કારણે આંગળીઓ પીળી લાગતી હતી, મુખ કુંડલથી ઉદ્યોતિત લાગતું હતું. મુગટથી મસ્તક દીપતું હતું, હારથી વક્ષઃસ્થળ સુરચિત હતું. લાંબુ – લટકતું – વસ્ત્રનું ઉત્તરીય કર્યુ. વિવિધ મણિ – કનક – રત્નયુક્ત વિમલ – મહાર્હ – નિપુણ શિલ્પીથી તૈયાર કરાયેલ ચમકતા – વિરચિત – સુશ્લિષ્ટ – વિશિષ્ટ – લષ્ટ વીરવલયો પહેર્યા. [૨] તે રાજાનું બીજું કેટલું વર્ણન કરીએ ? કલ્પવૃક્ષ જેવો તે રાજા અલંકૃત્‌ – વિભૂષિત થયા પછી જણાતો હતો. કોરંટ પુષ્પની માળાયુક્ત છત્રને ધારણ કરેલો, ચાર ચામરથી વીંઝાતા અંગવાળો, લોક દ્વારા મંગલ – જય શબ્દ કરાતો, સ્નાનગૃહથી નીકળ્યો. સ્નાનગૃહથી નીકળીને તે રાજા અનેક ગણનાયક, દંડનાયક, રાજા, ઇશ્વર, તલવર, માડંબિક, કૌટુંબિક, ઇભ્ય, શ્રેષ્ઠી, સેનાપતિ, સાર્થવાહ, દૂત, સંધિપાલ સાથે સંપરિવૃત્ત થઈ ધવલ મહામેઘની જેમ નીકળ્યો. ગ્રહગણ અને તારાગણથી દીપતા અંતરીક્ષ મધ્યે રહેલ ચંદ્ર જેવા પ્રિયદર્શન વાળો નરપતિ, જે બાહ્ય ઉપસ્થાનશાળા, જ્યાં આભિષેક્ય હસ્તિરત્ન હતો, ત્યાં આવે છે, આવીને અંજનગિરિ પર્વત સદૃશ ગજપતિ ઉપર તે નરપતિ આરૂઢ થયો. [૩] ત્યારે તે ભંભસારપુત્ર કોણિક રાજા આભિષેક્ય હસ્તિરત્ન ઉપર આરૂઢ થઈને ચાલ્યો ત્યારે પહેલા આ અષ્ટ મંગલ તેની આગળ ક્રમશઃ રવાના થયા. તે આ પ્રમાણે – સૌવસ્તિક, શ્રીવત્સ, નંદ્યાવર્ત, વર્ધમાનક, ભદ્રાસન, કલશ, મત્સ્ય, દર્પણ. ત્યારપછી પૂર્ણ કળશ, ભૃંગાર, દિવ્ય છત્ર, પતાકા, ચામર તથા દર્શન રચિત રાજાના દૃષ્ટિપથમાં અવસ્થિત દર્શનીય, હવાથી ફરકતી, ઊંચી, આકાશને સ્પર્શતી હોય તેવી વિજયધ્વજા, આગળ અનુક્રમે ચાલી. ત્યારપછી વૈડૂર્યથી દેદીપ્યમાન વિમલ દંડ, લટકતી કોરંટ પુષ્પની માળા વડે ઉપશોભિત, ચંદ્રમંડલ સદૃશ, સમૂશ્રિત – વિમલ – આતપત્ર, પ્રવર સિંહાસન, ઉત્તમ મણિરત્નની પાદપીઠ હતી, તેના ઉપર પાદુકાઓની જોડ રાખેલ હતી. તે ઘણા કિંકર – કર્મકર – પુરુષ પદાતિ વડે ઘેરાયેલ હતું. તે અનુક્રમે આગળ ચાલ્યુ. ત્યારપછી ઘણા લાઠી – કુંત – ચાપ – ચામર – પાસ – પુસ્તક – ફલક – પીઠ – વીણા – કૂપ્ય – હડપ્પને ગ્રહણ કરનારા અનુક્રમે આગળ ચાલ્યા. ત્યારપછી ઘણા દંડી, મુંડી, શિખંડી, જટી, પિચ્છી, હાસ્યકર, ડમરકર, ચાટુકર, વાદકર, કંદર્પકર, દવકર, કૌકુચિત, ક્રીડાકરો ચાલ્યા, તેઓ વગાડતા, ગાતા, હસતા, નાચતા, બોલતા, સંભળાવતા, રક્ષા કરતા, અવલોકન કરતા અને જય, જય શબ્દનો પ્રયોગ કરતા અનુક્રમે આગળ ચાલ્યા. [૪] ત્યારપછી જાત્ય ૧૦૮ ઘોડા યથાક્રમે ચાલ્યા. તે ઘોડાઓ વેગ, શક્તિ, સ્ફૂર્તિમય વયમાં સ્થિત હતા. હરિમેલાની કળી અને મલ્લિકા જેવી તેની આંખ હતી. પોપટની ચાંચ સમાન વક્ર પગ ઉઠાવીને શાનથી ચાલતા હતા. તેઓ ચપલ, ચંચળ ચાલવાળા હતા. લાંઘણ – વલ્ગન – ધાવન – ધોરણ – ત્રિપદી – જયિની સંજ્ઞક – અતિશાયી ગતિથી દોડતા આદિ ગતિક્રમ શીખેલ હતા. ગળામાં પહેલા શ્રેષ્ઠ આભૂષણ લટકા હતા. મુખના આભૂષણ, અવચૂલક, દર્પણાકૃતિ અલંકાર, અમ્લાન, ઘણા સુંદર દેખાતા હતા. કટિભાગ ચામરદંડથી સુશોભિત હતા. સુંદર તરુણ સેવકે ગ્રહેલ હતા. ત્યારપછી યથાક્રમે ૧૦૮ હાથી ચાલ્યા. તે કંઈક મત્ત અને ઉન્નત હતા. તેમના દાંત કંઈક બહાર નીકળેલા હતા. કંઈક ઉત્સંગ – વિશાલ – ધવલ દાંતવાળા, સુવર્ણ કોશી પ્રવિષ્ઠ દાંતવાળા હતા. સુવર્ણ – મણિ, રત્ન – ભૂષિત, ઉત્તમ પુરુષ આરોહક વડે યુક્ત હતા. ત્યારપછી છત્ર – ધ્વજ – ઘંટ – પતાકા – ઉત્તમ તોરણ – નંદિઘોષ – ક્ષુદ્ર ઘંટિકા જાળ પરિક્ષિપ્ત સહિત, હેમવત પર્વત ઉપર ઉત્પન્ન તિનિશના કાષ્ઠ જે સ્વર્ણખચિત હતા, તે રથોમાં લાગેલા હતા. રથના પૈડાના ઘેરાવા ઉપર લોઢાના પટ્ટા ચડાવેલા હતા. પૈડાથી ધુરા ગોળ – સુંદર – સુદૃઢ હતી. તેમાં ઉત્તમ શ્રેણીના ઘોડા જોડાયેલા હતા. તેને કુશલ – છેક – નર સારથીઓએ ગ્રહિત કરેલા હતા. તે બત્રીશ તરકશો વડે સુશોભિત હતા. તે કવચ, શિરસ્ત્રાણ, ધનુષ, બાણ તથા બીજા શસ્ત્રો તેમાં રાખેલ હતી. આવા યુદ્ધ સજ્જ ૧૦૮ રથો અનુક્રમે આગળ ચાલ્યા. ત્યારપછી હાથમાં તલવાર, શક્તિ, કુંત, તોમર, શૂલ, લાઠી, ભિંડિમાલ, ધનુષ ધારણ કરેલ સૈનિકો આગળ ચાલ્યા. [૫] ત્યારે તે કૂણિક રાજાનું વક્ષઃસ્થળ હારો વડે સુશોભિત હતું, કુંડલથી ઉદ્યોતિત વદન હતું, મસ્તક મુગટથી દીપ્ત હતું, તે નરસિંહ, નરપતિ, નરેન્દ્ર, નરવૃષભ, મનુષ્યરાજ વૃષભ સમાન, અત્યધિક રાજ તેજલક્ષ્મીથી દીપતા, હાથીના સ્કંધે આરૂઢ થઈ કોરંટપુષ્પની માળાથી યુક્ત છત્રને ધારણ કરતા, શ્રેષ્ઠ શ્વેત ચામર વડે વીંઝાતા – વીંઝાતા, વૈશ્રમણ સમાન તે નરપતિ, અમરપતિ – ઇન્દ્ર સદૃશ ઋદ્ધિ, વિસ્તૃત કીર્તિ, ઘોડા – હાથી – રથ – શ્રેષ્ઠ યોદ્ધા સહિત ચાતુરંગિણી સેના વડે સમ્યક્‌ અનુગમન કરાતો જે પૂર્ણભદ્ર ચૈત્ય હતું, ત્યાં જવા નીકળ્યો. ત્યારે તે ભંભસારપુત્ર કૂણિક રાજા આગળ મહાન અશ્વો – અશ્વધર, બંને પડખે હાથી – હાથીધર. પાછળ રથનો સમુદાય હતો. [૬] ત્યારે તે ભંભસારપુત્ર કૂણિક રાજા ચંપાનગરીની વચ્ચોવચ્ચ થઈ નીકળ્યો. તેની આગળ જળ ભરેલ ભૃંગાર, પ્રગૃહીત તાલવૃંત, ઊંચુ કરેલ શ્વેત છત્ર, ઢોળાતા એવા ચામર ચાલતા હતા. તે સર્વઋદ્ધિથી, સર્વદ્યુતિથી, સર્વબલથી, સર્વ સમુદયથી, સર્વ આદરથી, સર્વ વિભૂતિથી, સર્વ વિભૂષાથી, સર્વ સંભ્રમથી, સર્વ પુષ્પ – ગંધ – માળા – અલંકારથી, સર્વ ત્રુટિત શબ્દના સંનિપાતથી, મહાઋદ્ધિ, મહાદ્યુતિ, મહાબલ, મહા સમુદય, મહાન શ્રેષ્ઠ તૂર્ય એકસાથે વગાડાતા હતા તે શંખ, પ્રણવ, પટહ, ભેરી, ઝલ્લરી, ખરમુહી, હુડુક્ક, મુખમુરવ, મૃદંગ, દુંદુભિના નિર્ઘોષના નોદિત રવ – ધ્વનિ થઈ રહ્યો હતો.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tae nam se kunie raya bhimbhasaraputte balavauyassa amtie eyamattham sochcha nisamma hatthatuttha chittamanamdie piimane paramasomanassie harisavasa visappamanahiyae jeneva attanasala teneva uvagachchhai, uvagachchhitta attanasalam anupavisai, anupavisitta anegavayama jogga vaggana vamaddana mallajuddha-karanehim samte parissamte sayapaga sahassapagehim sugamdhatellamaihim pinanijjehim dappanijjehim mayanijjehim vihanijjehim savvimdiyagayapalhayanijjehim abbhimgehim abbhimgie samane tella-chammamsi padipunna pani paya suumala komalatalehim purisehim chheehim dakkhehim pattatthehim kusalehim mehavihim niunasippovagaehim abbhimgana parimaddanuvvalana karana gananimmaehim atthisuhae mamsa-suhae tayasuhae romasuhae– chauvvihae sambahanae sambahie samane avagaya kheya parissame attanasalao padinikkhamai,.. ..Padinikkhamitta jeneva majjanaghare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta majjanagharam anupavisai, anupavisitta samattajalaulabhirame vichitta manirayana kuttimatale ramanijje nhana-mamdavamsi nanamani rayana bhattichittamsi nhanapidhamsi suhanisanne suhodaehim gamdhodaehim pupphodaehim suddhodaehim puno puno kallanaga pavara majjanavihie majjie tattha kouyasaehim bahuvihehim kallanagapavaramajjanavasane pamhala sukumala gamdha kasai luhiyamge sarasa surahi gosisa chamdananulittagatte ahaya sumahaggha-dusarayana susamvue suimala vannaga vilevane ya aviddhamanisuvanne kappiyaharaddhahara tisaraya palamba palambamana kadisutta sukayasobhe pinaddha gevejjaga amgulijjaga laliyamgaya laliyakayabharane varakadaga tudiya thambhiyabhue ahiyaruvasassirie muddiyapimgalamgulie kumdalaujjoviyanane maudadittasirae harotthaya sukaya raiyavachchhe palamba palambamana pada sukaya-uttarijje nanamanikanaga rayana vimala mahariha niunoviya misimisamta viraiya susilittha visittha lattha aviddha viravalae, kim bahuna? Kapparukkhae cheva alamkiyabibhusie naravai sakoramtamalladamenam chhattenam dharijjamanenam chauchamaravalaviiyamge mamgala jayasadda kayaloe majjanagharao padinikkhamai, padinikkhamitta anegagananayaga damdanayaga raisara talavara madambiya kodumbiya ibbha setthi senavai satthavaha duya samdhivala-saddhim samparivude dhavalamahamehaniggae iva gahagana dippamta rikkha taraganana majjhe sasivva piadamsane naravai jeneva bahiriya uvatthanasala jeneva abhisekke hatthirayane teneva uvagachchhai, uvagachchhitta amjanagirikudasannibham gayavaim naravai durudhe. Tae nam tassa kuniyassa ranno bhimbhasaraputtassa abhisekkam hatthirayanam durudhassa samanassa tappadhamayae ime atthattha mamgalaya purao ahanupuvvie sampatthiya, tam jaha– sovatthiya sirivachchha namdiyavatta vaddhamanaga bhaddasana kalasa machchha dappanaya. Tayanamtaram cha nam punnakalasabhimgaram divva ya chhattapadaga sachamara damsana raiya aloya darisa-nijja vauddhuya vijayavejayamti ya usiya gaganatalamanulihamti purao ahanupuvvie sampatthiya. Tayanamtaram cha nam veruliya bhisamta vimaladamdam palambakoramtamalladamovasobhiyam chamdamamdalanibham samusiyam vimalam ayavattam pavaram sihasanam varamanirayanapadapidham sapauyajoyasamauttam bahukimkara kammakara purisa payattaparikkhittam purao ahanupuvvie sampatthiyam. Tayanamtaram cha nam bahave latthiggaha kumtaggaha chamaraggaha pasaggaha chavaggaha potthayaggaha phalaggaha pidhaggaha vina-ggaha kuvaggaha hadappaggaha purao ahanupuvvie sampatthiya. Tayanamtaram cha nam bahave damdino mumdino sihamdino jadino pimchhino hasakara damarakara davakara chadukara kamdappiya kokkuiya kiddakara ya vayamta ya gayamta ya nachchamta ya hasamta ya bhasamta ya sasamta ya savemta ya rakkhamta ya aloyam cha karemana jayajaya-saddam paumjamana purao ahanupuvvie sampatthiya. Asilatthikumtachave chamarapase ya phalagapotthe ya. Vina kuyaggahe tatto hadappaggahe. Damdi mumdisihamdi pimchhi jadino ya hasikidda ya. Davakara chadukara kamdappiya-kukkui gayae. Gayamta vayamta nachchamta tae hasamtahasetta. Savemtta ravemta aloyajayam paumjamta. Tayanamtaram cha nam jachchanam taramallihayananam thasaga ahilana chamara gamda parimamdiyakadinam kimkaravatarunapariggahiyanam atthasayam varaturaganam purao ahanupuvvie sampatthiyam. Tayanamtaram cha nam isidamtanam isimattanam isitumganam isiuchchhamgavisala dhavaladamtanam kamchanakosi pavitthadamtanam kamchanamanirayanabhusiyanam varapurisarohagasampauttanam atthasayam gayanam purao ahanupuvvie sampatthiyam. Tayanamtaram cha nam sachchhattanam sajjhayanam saghamtanam sapadaganam satoranavaranam sanamdi ghosanam sakhimkhinijala parikkhittanam hemavaya chitta tinisa kanaga nijjutta daruyanam kalayasasukayanemi jamtakammanam susilitthavattamamdaladhuranam ainnavaraturagasusampauttanam kusalanarachchheyasarahisusampagga-hiyanam battisatonaparimamdiyanam sakkamdavademsaganam sachavasarapaharanavaranabhariya juddhasajjanam atthasayam rahanam purao ahanupuvvie sampatthiyam. Tayanamtaram cha nam asi satti kumta tomara sula laula bhimdimala dhanupanisajjam payattaniyam purao ahanupuvvie sampatthiyam. Tae nam se kunie raya harotthaya sukaya raiyavachchhe kumdalaujjoviyanane maudadittasirae narasihe naravai narimde naravasahe manuyarayavasabhakappe abbhahiyam rayateyalachchhie dippamane hatthikkhamdhavaragae sakoremtamalladamenam chhattenam dharijjamanenam seyavarachamarahim uddhuvvamanihim uddhuvvamanihim vesamane viva naravai amaravaisannibhae iddhie pahiyakitti haya gaya raha pavara-johakaliyae chauramginie senae samanugammamanamagge jeneva punnabhadde cheie teneva paharettha gamanae. Tae nam tassa kuniyassa ranno bhimbhasaraputtassa purao maham asa asadhara, ubhao pasim naga nagadhara, pitthao rahasamgelli. Tae nam se kunie raya bhimbhasaraputte abbhuggayabhimgare paggahiyataliyamte usaviyaseyachchhatte paviiyavalaviyanie savviddhie savvajutie savvabalenam savvasamudaenam savvadarenam savvavibhuie savvavibhusae savvasambhamenam savvapupphagamdhamallalamkarenam savva tudiya saddasanninaenam mahaya iddhie mahaya juie mahaya balenam mahaya samudaenam mahaya varatudiya jamagasamaga ppavaienam samkha panava padaha bheri jhallari kharamuhi hudukka muraya muimga dumduhi nigghosanaiyaravenam champae nayarie majjhammajjhenam niggachchhai.
Sutra Meaning Transliteration : [1] tyare te bhambhasaraputra kunika raja, balavyapritana a arthane sambhali, avadharine hrishta – tushta yavat hridayi thaine jyam attanashala chhe, tyam ave chhe. Avine attanashalamam praveshe chhe, praveshine aneka vyayama yogya valgana, vyamardana, mallayuddha karava vade shramta, parishramta thaine shatapaka – sahasrapaka, darpaniya, madaniya, brimhaniya, sugamdhi tela adi vade sarvendriya ane gatrane prahladaniya abhyamjana vade abhyamjita thaine telacharmamam pratipurna hatha – paga sukumala komala talavala purusho, je nipuna, daksha, praptartha, kushala, medhavi, nipuna shilpopagata, abhyamjana – parimardana – udvalana karana gunamam samartha hata, temana vade asthi – mamsa – tvacha – romane sukhakari evi chaturvidha sambadhanathi sambadhana karaya pachhi kheda – parishrama dura thata attanashalathi bahara nikale chhe – Bahara nikaline jyam snanagriha chhe, tyam ave chhe, tyam avine snanagrihamam praveshe chhe, praveshine motini jalathi ramya, vichitra mani – ratna jadita talavala ramaniya snana – mamdapamam vividha maniratna vade chitrita snanapitha upara sukhethi bese chhe. Shuddha – gamdha – pushpa ane shubha (chara) jala vade tatha kalyanakara – pravara snanavidhithi snana kare chhe. Pachhi bahuvidha semkado kautuka vade kalyanakapravara snana karya pachhi, rumvativala – sukumala – gamdhakashayita vastrathi sharira lumchhyu ane sarasa – surabhi – goshirsha chamdanathi gatrone lepana karyu. Adushita – sumahardha – dushyaratnathi susamvritta thayo, pavitra mala paheri, varnaka – vilepana karyu, mani suvarnana banela hara, arddhahara, trisaraka, pralamba, pralambamana katisutra vade sari rite shobha kari. Gaiveyaka paheryum. Amgalimam amguthi paheri, lalita abharanothi amgone vibhushita karya. Uttama kataka, trutita vade bhuja stambhita kari. Rajani shobha adhika thai, mudrikane karane amgalio pili lagati hati, mukha kumdalathi udyotita lagatum hatum. Mugatathi mastaka dipatum hatum, harathi vakshahsthala surachita hatum. Lambu – latakatum – vastranum uttariya karyu. Vividha mani – kanaka – ratnayukta vimala – maharha – nipuna shilpithi taiyara karayela chamakata – virachita – sushlishta – vishishta – lashta viravalayo paherya. [2] te rajanum bijum ketalum varnana karie\? Kalpavriksha jevo te raja alamkrit – vibhushita thaya pachhi janato hato. Koramta pushpani malayukta chhatrane dharana karelo, chara chamarathi vimjhata amgavalo, loka dvara mamgala – jaya shabda karato, snanagrihathi nikalyo. Snanagrihathi nikaline te raja aneka gananayaka, damdanayaka, raja, ishvara, talavara, madambika, kautumbika, ibhya, shreshthi, senapati, sarthavaha, duta, samdhipala sathe samparivritta thai dhavala mahameghani jema nikalyo. Grahagana ane taraganathi dipata amtariksha madhye rahela chamdra jeva priyadarshana valo narapati, je bahya upasthanashala, jyam abhishekya hastiratna hato, tyam ave chhe, avine amjanagiri parvata sadrisha gajapati upara te narapati arudha thayo. [3] tyare te bhambhasaraputra konika raja abhishekya hastiratna upara arudha thaine chalyo tyare pahela a ashta mamgala teni agala kramashah ravana thaya. Te a pramane – Sauvastika, shrivatsa, namdyavarta, vardhamanaka, bhadrasana, kalasha, matsya, darpana. Tyarapachhi purna kalasha, bhrimgara, divya chhatra, pataka, chamara tatha darshana rachita rajana drishtipathamam avasthita darshaniya, havathi pharakati, umchi, akashane sparshati hoya tevi vijayadhvaja, agala anukrame chali. Tyarapachhi vaiduryathi dedipyamana vimala damda, latakati koramta pushpani mala vade upashobhita, chamdramamdala sadrisha, samushrita – vimala – atapatra, pravara simhasana, uttama maniratnani padapitha hati, tena upara padukaoni joda rakhela hati. Te ghana kimkara – karmakara – purusha padati vade gherayela hatum. Te anukrame agala chalyu. Tyarapachhi ghana lathi – kumta – chapa – chamara – pasa – pustaka – phalaka – pitha – vina – kupya – hadappane grahana karanara anukrame agala chalya. Tyarapachhi ghana damdi, mumdi, shikhamdi, jati, pichchhi, hasyakara, damarakara, chatukara, vadakara, kamdarpakara, davakara, kaukuchita, kridakaro chalya, teo vagadata, gata, hasata, nachata, bolata, sambhalavata, raksha karata, avalokana karata ane jaya, jaya shabdano prayoga karata anukrame agala chalya. [4] tyarapachhi jatya 108 ghoda yathakrame chalya. Te ghodao vega, shakti, sphurtimaya vayamam sthita hata. Harimelani kali ane mallika jevi teni amkha hati. Popatani chamcha samana vakra paga uthavine shanathi chalata hata. Teo chapala, chamchala chalavala hata. Lamghana – valgana – dhavana – dhorana – tripadi – jayini samjnyaka – atishayi gatithi dodata adi gatikrama shikhela hata. Galamam pahela shreshtha abhushana lataka hata. Mukhana abhushana, avachulaka, darpanakriti alamkara, amlana, ghana sumdara dekhata hata. Katibhaga chamaradamdathi sushobhita hata. Sumdara taruna sevake grahela hata. Tyarapachhi yathakrame 108 hathi chalya. Te kamika matta ane unnata hata. Temana damta kamika bahara nikalela hata. Kamika utsamga – vishala – dhavala damtavala, suvarna koshi pravishtha damtavala hata. Suvarna – mani, ratna – bhushita, uttama purusha arohaka vade yukta hata. Tyarapachhi chhatra – dhvaja – ghamta – pataka – uttama torana – namdighosha – kshudra ghamtika jala parikshipta sahita, hemavata parvata upara utpanna tinishana kashtha je svarnakhachita hata, te rathomam lagela hata. Rathana paidana gherava upara lodhana patta chadavela hata. Paidathi dhura gola – sumdara – sudridha hati. Temam uttama shrenina ghoda jodayela hata. Tene kushala – chheka – nara sarathioe grahita karela hata. Te batrisha tarakasho vade sushobhita hata. Te kavacha, shirastrana, dhanusha, bana tatha bija shastro temam rakhela hati. Ava yuddha sajja 108 ratho anukrame agala chalya. Tyarapachhi hathamam talavara, shakti, kumta, tomara, shula, lathi, bhimdimala, dhanusha dharana karela sainiko agala chalya. [5] tyare te kunika rajanum vakshahsthala haro vade sushobhita hatum, kumdalathi udyotita vadana hatum, mastaka mugatathi dipta hatum, te narasimha, narapati, narendra, naravrishabha, manushyaraja vrishabha samana, atyadhika raja tejalakshmithi dipata, hathina skamdhe arudha thai koramtapushpani malathi yukta chhatrane dharana karata, shreshtha shveta chamara vade vimjhata – vimjhata, vaishramana samana te narapati, amarapati – indra sadrisha riddhi, vistrita kirti, ghoda – hathi – ratha – shreshtha yoddha sahita chaturamgini sena vade samyak anugamana karato je purnabhadra chaitya hatum, tyam java nikalyo. Tyare te bhambhasaraputra kunika raja agala mahana ashvo – ashvadhara, bamne padakhe hathi – hathidhara. Pachhala rathano samudaya hato. [6] tyare te bhambhasaraputra kunika raja champanagarini vachchovachcha thai nikalyo. Teni agala jala bharela bhrimgara, pragrihita talavrimta, umchu karela shveta chhatra, dholata eva chamara chalata hata. Te sarvariddhithi, sarvadyutithi, sarvabalathi, sarva samudayathi, sarva adarathi, sarva vibhutithi, sarva vibhushathi, sarva sambhramathi, sarva pushpa – gamdha – mala – alamkarathi, sarva trutita shabdana samnipatathi, mahariddhi, mahadyuti, mahabala, maha samudaya, mahana shreshtha turya ekasathe vagadata hata te shamkha, pranava, pataha, bheri, jhallari, kharamuhi, hudukka, mukhamurava, mridamga, dumdubhina nirghoshana nodita rava – dhvani thai rahyo hato.