Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104453
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-२५

 Translated Chapter :

શતક-૨૫
Section : उद्देशक-७ संयत Translated Section : ઉદ્દેશક-૭ સંયત
Sutra Number : 953 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] सामाइयसंजए णं भंते! कालओ केवच्चिरं होइ? गोयमा! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं देसूणएहिं नवहिं वासेहिं ऊणिया पुव्वकोडी। एवं छेदोवट्ठावणिए वि। परिहारविसुद्धिए जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं देसूणएहिं एकूणतीसाए वासेहिं ऊणिया पुव्वकोडी। सुहुमसंपराए जहा नियंठे। अहक्खाए जहा सामाइयसंजए। सामाइयसंजया णं भंते! कालओ केवच्चिरं होइ? गोयमा! सव्वद्धं। छेदोवट्ठावणियसंजया–पुच्छा। गोयमा! जहन्नेणं अड्ढाइज्जाइं वाससयाइं, उक्कोसेणं पण्णासं सागरोवमकोडिसयसहस्साइं। परिहारविसुद्धीयसंजया–पुच्छा। गोयमा! जहन्नेणं देसूणाइं दो वाससयाइं, उक्कोसेणं देसूणाओ दो पुव्वकोडीओ। सुहुमसंपरागसंजया–पुच्छा। गोयमा! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं। अहक्खायसंजया जहा सामाइयसंजया। सामाइयसंजयस्स णं भंते! केवइयं कालं अंतरं होइ? गोयमा! जहन्नेणं जहा पुलागस्स। एवं जाव अहक्खायसंजयस्स। सामाइयसंजयाणं भंते! –पुच्छा। गोयमा! नत्थि अंतरं। छेदोवट्ठावणियाणं–पुच्छा। गोयमा! जहन्नेणं तेवट्ठिं वाससहस्साइं, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ। परिहारविसुद्धियाणं–पुच्छा। गोयमा! जहन्नेणं चउरासीइं वाससहस्साइं, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ। सुहुम-संपरायाणं जहा नियंठाणं। अहक्खायाणं जहा सामाइयसंजयाणं। सामाइयसंजयस्स णं भंते! कति समुग्घाया पन्नत्ता? गोयमा! छ समुग्घाया पन्नत्ता जहा कसायकुसीलस्स। एवं छेदोवट्ठावणियस्स वि। परिहारविसुद्धि- यस्स जहा पुलागस्स। सुहुमसंपरागस्स जहा नियंठस्स। अहक्खायस्स जहा सिणायस्स। सामाइयसंजए णं भंते! लोगस्स किं संखेज्जइभागे होज्जा, असंखेज्जइभागे–पुच्छा। गोयमा! नो संखेज्जइभागे जहा पुलाए। एवं जाव सुहुमसंपराए। अहक्खायसंजए जहा सिणाए। सामाइयसंजए णं भंते! लोगस्स किं संखेज्जइभागं फुसइ? जहेव होज्जा तहेव फुसइ। सामाइयसंजए णं भंते! कयरम्मि भावे होज्जा? गोयमा! खओवसमिए भावे होज्जा। एवं जाव सुहुमसंपराए। अहक्खायसंजए–पुच्छा। गोयमा! उवसमिए वा खइए वा भावे होज्जा। सामाइयसंजया णं भंते! एगसमएणं केवतिया होज्जा? गोयमा! पडिवज्जमाणए य पडुच्च जहा कसायकुसीला तहेव निरवसेसं। छेदोवट्ठावणिया–पुच्छा। गोयमा! पडिवज्जमाणए पडुच्च सिय अत्थि सिय नत्थि। जइ अत्थि जहन्नेणं एक्को वा दो वा तिन्नि वा, उक्कोसेणं सयपु-हत्तं। पुव्वपडिवण्णए पडुच्च सिय अत्थि सिय नत्थि। जइ अत्थि जहन्नेणं कोडिसयपुहत्तं, उक्कोसेण वि कोडिसयपुहत्तं। परिहार-विसुद्धिया जहा पुलागा। सुहुम-संपराया जहा नियंठा। अहक्खायसंजया णं–पुच्छा। गोयमा! पडिवज्जमाणए पडुच्च सिय अत्थि सिय नत्थि। जइ अत्थि जहन्नेणं एक्को वा दो वा तिन्नि वा, उक्कोसेणं बावट्ठं सयं–अट्ठुत्तरसयं खवगाणं, चउप्पण्णं उवसामगाणं। पुव्वपडिवण्णए पडुच्च जहन्नेणं कोडिपुहत्तं, उक्कोसेण वि कोडिपुहत्तं। एएसि णं भंते! सामाइय-छेओवट्ठावणिय-परिहारविसुद्धिय-सुहुमसंपराय-अहक्खायसंजयाणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा? बहुया वा? तुल्ला वा? विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा सुहुमसंपरायसंजया, परिहारविसुद्धियसंजया संखेज्जगुणा, अहक्खायसंजया संखेज्जगुणा, छेओवट्ठावणियसंजया संखेज्जगुणा, सामाइयसंजया संखेज्जगुणा।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયત કાળથી કેટલો કાળ હોય ? ગૌતમ! જઘન્યથી એક સમય, ઉત્કૃષ્ટથી દેશન્યૂન ૯૦૦ વર્ષ ઓછા પૂર્વકોડી. એ પ્રમાણે છેદોપસ્થાપનીય પણ જાણવા. પરિહાર વિશુદ્ધિક જઘન્યથી એક સમય, ઉત્કૃષ્ટથી દેશ ન્યૂન ૨૯ વર્ષ ઓછા પૂર્વકોડી. સૂક્ષ્મ સંપરાય સંયતને નિર્ગ્રન્થવત્‌ જાણવા. યથાખ્યાત, સામાયિક સંયતવત્‌ છે. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયતો કાળથી કેટલો કાળ રહે ? ગૌતમ! સર્વકાળ. છેદોપસ્થાપનીયનો પ્રશ્ન? ગૌતમ! જઘન્યથી ૨૫૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટથી ૫૦ લાખ કરોડ સાગરોપમ. પરિહાર વિશુદ્ધિકોનો પ્રશ્ન ? ગૌતમ! જઘન્યથી દેશોન ૨૦૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટથી દેશોન બે પૂર્વકોડી. સૂક્ષ્મ સંપરાય સંયતો વિશે પ્રશ્ન ? ગૌતમ! જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ અંતર્મુહૂર્ત્ત. યથાખ્યાત સંયતોને સામાયિક સંયતો માફક જાણવા. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયતને કેટલા કાળનું અંતર હોય ? ગૌતમ! જઘન્યથી૦ પુલાકવત્‌. એ રીતે યથાખ્યાત સંયત સુધી જાણવુ. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયતોને કેટલા કાળનું અંતર રહે ? અંતર નથી. છેદોપસ્થાપનીયનો પ્રશ્ન ? ગૌતમ! જઘન્યથી ૬૩,૦૦૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટથી ૧૮ કોડાકોડી સાગરોપમ. પરિહારવિશુદ્ધિકોનો પ્રશ્ન ? ગૌતમ! જઘન્યથી ૮૪,૦૦૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટથી ૧૮ કોડાકોડી સાગરોપમ. સૂક્ષ્મસંપરાય સંયતો નિર્ગ્રન્થો મુજબ. યથાખ્યાતો સામાયિકસંયતો મુજબ. ભગવન્‌ ! સામાયિકસંયતને કેટલા સમુદ્‌ઘાતો છે ? ગૌતમ! છ સમુદ્‌ઘાત૦ કષાયકુશીલ માફક છે. એ રીતે છેદોપસ્થાપનીયના જાણવા. પરિહાર વિશુદ્ધિક, પુલાકવત્‌. સૂક્ષ્મસંપરાય, નિર્ગ્રન્થ મુજબ અને યથાખ્યાત સંયતના સ્નાતક મુજબ જાણવા. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયત શું લોકના સંખ્યાત ભાગમાં હોય કે અસંખ્યાત ભાગમાં૦ પ્રશ્ન. ગૌતમ! સંખ્યાત ભાગમાં ન હોય૦ આદિ પુલાક સમાન જાણવુ. એ પ્રમાણે સૂક્ષ્મસંપરાય સુધી જાણવુ. યથાખ્યાત સંયતને સ્નાતકવત્‌ જાણવા. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયત શું લોકના સંખ્યાતમાં ભાગને સ્પર્શે૦ ? ક્ષેત્ર અવગાહના સમાન સ્પર્શના કહેવી. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયત ક્યા ભાવમાં હોય ? ગૌતમ! ઔપશમિક ભાવમાં હોય છે. એ રીતે સૂક્ષ્મ સંપરાય સુધી જાણવુ. યથાખ્યાત સંપરાય વિશે પ્રશ્ન ? ગૌતમ! ઔપશમિક કે ક્ષાયિક ભાવમાં હોય. ભગવન્‌ ! સામાયિક સંયતો એક સમયમાં કેટલા હોય ? ગૌતમ! પ્રતિપદ્યમાનકને આશ્રીને સર્વ કથન કષાયકુશીલ વત્‌ કહેવું. છેદોપસ્થાપનીયોનો પ્રશ્ન ? ગૌતમ! પ્રતિપદ્યમાનને આશ્રીને કદાચ હોય, કદાચ ન હોય, જો હોય તો જઘન્યથી એક, બે કે ત્રણ હોય. ઉત્કૃષ્ટ શત પૃથક્ત્વ હોય. પૂર્વ પ્રતિપન્નને આશ્રીને કદાચ હોય, કદાચ ન હોય. જો હોય તો જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંને કોડી શત પૃથક્ત્વ હોય. પરિહારવિશુદ્ધિકો, પુલાકોવત્‌ જાણવા. સૂક્ષ્મ સંપરાય સંયતો, નિર્ગ્રન્થ વત્‌ જાણવા. યથાખ્યાત સંયતો વિશે પ્રશ્ન ? ગૌતમ! પ્રતિપદ્યમાનને આશ્રીને કદાચ હોય, કદાચ ન હોય. જો હોય તો જઘન્યથી એક, બે કે ત્રણ હોય અને ઉત્કૃષ્ટથી ૧૬૨ હોય, જેમાં ૧૦૮ ક્ષપક, ૫૪ ઉપશમક હોય. પૂર્વપ્રતિપન્નને આશ્રીને જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી કોડી પૃથક્ત્વ હોય. ભગવન્‌ ! આ સામાયિક, છેદોપસ્થાપનીય, પરિહાર વિશુદ્ધિ, સૂક્ષ્મસંપરાય, યથાખ્યાત સંયતોમાં કોણ, કોનાથી યાવત્‌ વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! સૌથી થોડા સૂક્ષ્મસંપરાય સંયતો છે, પરિહાર વિશુદ્ધિકો સંખ્યાતગણા, યથાખ્યાત સંયતો સંખ્યાતગણા, છેદોપસ્થાપનીય સંયતો સંખ્યાતગણા, સામાયિક સંયતો સંખ્યાતગણા છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] samaiyasamjae nam bhamte! Kalao kevachchiram hoi? Goyama! Jahannenam ekkam samayam, ukkosenam desunaehim navahim vasehim uniya puvvakodi. Evam chhedovatthavanie vi. Pariharavisuddhie jahannenam ekkam samayam, ukkosenam desunaehim ekunatisae vasehim uniya puvvakodi. Suhumasamparae jaha niyamthe. Ahakkhae jaha samaiyasamjae. Samaiyasamjaya nam bhamte! Kalao kevachchiram hoi? Goyama! Savvaddham. Chhedovatthavaniyasamjaya–puchchha. Goyama! Jahannenam addhaijjaim vasasayaim, ukkosenam pannasam sagarovamakodisayasahassaim. Pariharavisuddhiyasamjaya–puchchha. Goyama! Jahannenam desunaim do vasasayaim, ukkosenam desunao do puvvakodio. Suhumasamparagasamjaya–puchchha. Goyama! Jahannenam ekkam samayam, ukkosenam amtomuhuttam. Ahakkhayasamjaya jaha samaiyasamjaya. Samaiyasamjayassa nam bhamte! Kevaiyam kalam amtaram hoi? Goyama! Jahannenam jaha pulagassa. Evam java ahakkhayasamjayassa. Samaiyasamjayanam bhamte! –puchchha. Goyama! Natthi amtaram. Chhedovatthavaniyanam–puchchha. Goyama! Jahannenam tevatthim vasasahassaim, ukkosenam attharasa sagarovamakodakodio. Pariharavisuddhiyanam–puchchha. Goyama! Jahannenam chaurasiim vasasahassaim, ukkosenam attharasa sagarovamakodakodio. Suhuma-samparayanam jaha niyamthanam. Ahakkhayanam jaha samaiyasamjayanam. Samaiyasamjayassa nam bhamte! Kati samugghaya pannatta? Goyama! Chha samugghaya pannatta jaha kasayakusilassa. Evam chhedovatthavaniyassa vi. Pariharavisuddhi- yassa jaha pulagassa. Suhumasamparagassa jaha niyamthassa. Ahakkhayassa jaha sinayassa. Samaiyasamjae nam bhamte! Logassa kim samkhejjaibhage hojja, asamkhejjaibhage–puchchha. Goyama! No samkhejjaibhage jaha pulae. Evam java suhumasamparae. Ahakkhayasamjae jaha sinae. Samaiyasamjae nam bhamte! Logassa kim samkhejjaibhagam phusai? Jaheva hojja taheva phusai. Samaiyasamjae nam bhamte! Kayarammi bhave hojja? Goyama! Khaovasamie bhave hojja. Evam java suhumasamparae. Ahakkhayasamjae–puchchha. Goyama! Uvasamie va khaie va bhave hojja. Samaiyasamjaya nam bhamte! Egasamaenam kevatiya hojja? Goyama! Padivajjamanae ya paduchcha jaha kasayakusila taheva niravasesam. Chhedovatthavaniya–puchchha. Goyama! Padivajjamanae paduchcha siya atthi siya natthi. Jai atthi jahannenam ekko va do va tinni va, ukkosenam sayapu-hattam. Puvvapadivannae paduchcha siya atthi siya natthi. Jai atthi jahannenam kodisayapuhattam, ukkosena vi kodisayapuhattam. Parihara-visuddhiya jaha pulaga. Suhuma-samparaya jaha niyamtha. Ahakkhayasamjaya nam–puchchha. Goyama! Padivajjamanae paduchcha siya atthi siya natthi. Jai atthi jahannenam ekko va do va tinni va, ukkosenam bavattham sayam–atthuttarasayam khavaganam, chauppannam uvasamaganam. Puvvapadivannae paduchcha jahannenam kodipuhattam, ukkosena vi kodipuhattam. Eesi nam bhamte! Samaiya-chheovatthavaniya-pariharavisuddhiya-suhumasamparaya-ahakkhayasamjayanam kayare kayarehimto appa va? Bahuya va? Tulla va? Visesahiya va? Goyama! Savvatthova suhumasamparayasamjaya, pariharavisuddhiyasamjaya samkhejjaguna, ahakkhayasamjaya samkhejjaguna, chheovatthavaniyasamjaya samkhejjaguna, samaiyasamjaya samkhejjaguna.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Samayika samyata kalathi ketalo kala hoya\? Gautama! Jaghanyathi eka samaya, utkrishtathi deshanyuna 900 varsha ochha purvakodi. E pramane chhedopasthapaniya pana janava. Parihara vishuddhika jaghanyathi eka samaya, utkrishtathi desha nyuna 29 varsha ochha purvakodi. Sukshma samparaya samyatane nirgranthavat janava. Yathakhyata, samayika samyatavat chhe. Bhagavan ! Samayika samyato kalathi ketalo kala rahe\? Gautama! Sarvakala. Chhedopasthapaniyano prashna? Gautama! Jaghanyathi 250 varsha, utkrishtathi 50 lakha karoda sagaropama. Parihara vishuddhikono prashna\? Gautama! Jaghanyathi deshona 200 varsha, utkrishtathi deshona be purvakodi. Sukshma samparaya samyato vishe prashna\? Gautama! Jaghanya eka samaya, utkrishta amtarmuhurtta. Yathakhyata samyatone samayika samyato maphaka janava. Bhagavan ! Samayika samyatane ketala kalanum amtara hoya\? Gautama! Jaghanyathi0 pulakavat. E rite yathakhyata samyata sudhi janavu. Bhagavan ! Samayika samyatone ketala kalanum amtara rahe\? Amtara nathi. Chhedopasthapaniyano prashna\? Gautama! Jaghanyathi 63,000 varsha, utkrishtathi 18 kodakodi sagaropama. Pariharavishuddhikono prashna\? Gautama! Jaghanyathi 84,000 varsha, utkrishtathi 18 kodakodi sagaropama. Sukshmasamparaya samyato nirgrantho mujaba. Yathakhyato samayikasamyato mujaba. Bhagavan ! Samayikasamyatane ketala samudghato chhe\? Gautama! Chha samudghata0 kashayakushila maphaka chhe. E rite chhedopasthapaniyana janava. Parihara vishuddhika, pulakavat. Sukshmasamparaya, nirgrantha mujaba ane yathakhyata samyatana snataka mujaba janava. Bhagavan ! Samayika samyata shum lokana samkhyata bhagamam hoya ke asamkhyata bhagamam0 prashna. Gautama! Samkhyata bhagamam na hoya0 adi pulaka samana janavu. E pramane sukshmasamparaya sudhi janavu. Yathakhyata samyatane snatakavat janava. Bhagavan ! Samayika samyata shum lokana samkhyatamam bhagane sparshe0\? Kshetra avagahana samana sparshana kahevi. Bhagavan ! Samayika samyata kya bhavamam hoya\? Gautama! Aupashamika bhavamam hoya chhe. E rite sukshma samparaya sudhi janavu. Yathakhyata samparaya vishe prashna\? Gautama! Aupashamika ke kshayika bhavamam hoya. Bhagavan ! Samayika samyato eka samayamam ketala hoya\? Gautama! Pratipadyamanakane ashrine sarva kathana kashayakushila vat kahevum. Chhedopasthapaniyono prashna\? Gautama! Pratipadyamanane ashrine kadacha hoya, kadacha na hoya, jo hoya to jaghanyathi eka, be ke trana hoya. Utkrishta shata prithaktva hoya. Purva pratipannane ashrine kadacha hoya, kadacha na hoya. Jo hoya to jaghanya ane utkrishta bamne kodi shata prithaktva hoya. Pariharavishuddhiko, pulakovat janava. Sukshma samparaya samyato, nirgrantha vat janava. Yathakhyata samyato vishe prashna\? Gautama! Pratipadyamanane ashrine kadacha hoya, kadacha na hoya. Jo hoya to jaghanyathi eka, be ke trana hoya ane utkrishtathi 162 hoya, jemam 108 kshapaka, 54 upashamaka hoya. Purvapratipannane ashrine jaghanya ane utkrishtathi kodi prithaktva hoya. Bhagavan ! A samayika, chhedopasthapaniya, parihara vishuddhi, sukshmasamparaya, yathakhyata samyatomam kona, konathi yavat visheshadhika chhe\? Gautama ! Sauthi thoda sukshmasamparaya samyato chhe, parihara vishuddhiko samkhyatagana, yathakhyata samyato samkhyatagana, chhedopasthapaniya samyato samkhyatagana, samayika samyato samkhyatagana chhe.