Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104359
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-२४

 Translated Chapter :

શતક-૨૪
Section : उद्देशक-२२ थी २४ देव Translated Section : ઉદ્દેશક-૨૨ થી ૨૪ દેવ
Sutra Number : 859 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जोइसिया णं भंते! कओहिंतो उववज्जंति–किं नेरइएहिंतो? भेदो जाव सण्णिपंचिंदियतिरिक्ख-जोणिएहिंतो उववज्जंति, नो असण्णिपंचिंदियतिरिक्ख। जइ सण्णि किं संखेज्ज? असंखेज्ज? गोयमा! संखेज्जवासाउय, असंखेज्जवासाउय। असंखेज्जवासाउयसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए जोतिसिएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतिकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं अट्ठभागपलिओवमट्ठितीएसु, उक्कोसेणं पलिओवमवाससयसहस्स-ट्ठितीएसु उववज्जेज्जा, अवसेसं जहा असुरकुमारुद्देसए, नवरं–ठिती जहन्नेणं अट्ठभागपलिओवमं, उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाइं। एवं अनुबंधो वि। सेसं तहेव, नवरं –कालादेसेणं जहन्नेणं दो अट्ठभागपलिओवमाइं, उक्कोसेणं चत्तारि पलिओवमाइं वाससयसहस्समब्भहियाइं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। सो चेव जहन्नकालट्ठितीएसु उववन्नो जहन्नेणं अट्ठभागपलिओवमट्ठितीएसु, उक्कोसेणं वि अट्ठभागपलिओवमट्ठितीएसु। एस चेव वत्तव्वया, नवरं–कालादेसेणं जाणेज्जा। सो चेव उक्कोसकालट्ठितीएसु उववन्नो, एस चेव वत्तव्वया, नवरं–ठिती जहन्नेणं पलिओवमं वाससयसहस्समब्भहियं, उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाइं। एवं अनुबंधो वि। कालादेसेणं जहन्नेणं दो पलिओवमाइं दोहिं वाससयसहस्सेहिं अब्भहियाइं, उक्कोसेणं चत्तारि पलिओवमाइं वाससयसहस्समब्भहियाइं। सो चेव अप्पणा जहन्नकालट्ठितीओ जाओ जहन्नेणं अट्ठभागपलिओवमट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि अट्ठभागपलिओवमट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? एस चेव वत्तव्वया, नवरं–ओगाहणा जहन्नेण धनुपुहत्तं, उक्कोसेणं सातिरेगाइं अट्ठारसधनुसयाइं। ठिती जहन्नेणं अट्ठभागपलिओवमं, उक्कोसेण वि अट्ठभागपलिओवमं। एवं अनुबंधो वि। सेसं तहेव। कालादेसेणं जहन्नेणं दो अट्ठभागपलिओवमाइं, उक्कोसेण वि दो अट्ठभागपलिओवमाइं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। जहन्नकालट्ठितियस्स एस चेव एक्को गमो। सो चेव अप्पणा उक्कोसकालट्ठितीओ जाओ, सा चेव ओहिया वत्तव्वया, नवरं–ठिती जहन्नेणं तिन्नि पलिओवमाइं, उक्कोसेण वि तिन्नि पलिओवमाइं। एवं अनुबंधो वि। सेसं तं चेव। एवं पच्छिमा तिन्नि गमगा नेयव्वा, नवरं–ठितिं संवेहं च जाणेज्जा। एते सत्त गमगा। जइ संखेज्जवासाउयसण्णिपंचिंदिय? संखेज्जवासाउयाणं जहेव असुरकुमारेसु उववज्जमाणाणं तहेव नव वि गमा भाणियव्वा, नवरं–जोतिसिय-ठितिं संवेहं च जाणेज्जा। सेसं तहेव निरवसेसं। जह मनुस्सेहिंतो उववज्जंति? भेदो तहेव जाव– असंखेज्जवासाउयसण्णिमनुस्से णं भंते! जे भविए जोइसिएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतिकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? एवं जहा असंखेज्जवासाउयसण्णिपंचिंदियस्स जोइसिएसु चेव उववज्जमाणस्स सत्त गमगा तहेव मनुस्साण वि, नवरं –ओगाहणाविसेसो पढमेसु तिसु गमएसु ओगाहणा जहन्नेणं सातिरेगाइं नव धनुसयाइं, उक्कोसेणं तिन्नि गाउयाइं। मज्झिमगमए जहन्नेणं सातिरेगाइं नव धनुसयाइं, उक्कोसेणं वि सातिरेगाइं नव धनुसयाइं। पच्छिमेसु तिसु गमएसु जहन्नेणं तिन्नि गाउयाइं, उक्कोसेणं वि तिन्नि गाउयाइं। सेसं तहेव निरवसेसं जाव संवेहो त्ति। जइ संखेज्जवासाउयसण्णिमनुस्सेहिंतो? संखेज्जवासाउयाणं जहेव असुरकुमारेसु उववज्ज-माणाणं तहेव नव गमगा भाणियव्वा, नवरं–जोतिसियठितिं संवेहं च जाणेज्जा। सेसं तं चेव निरवसेसं। सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જ્યોતિષ્ક ક્યાંથી આવીને ઉપજે ? શું નૈરયિકથી૦ આદિ ? ભેદો યાવત્‌ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકથી આવીને ઉપજે છે, અસંજ્ઞી પંચે૦થી નહીં. જો સંજ્ઞી૦થી ઉપજે તો શું સંખ્યાતા૦થી કે અસંખ્યાતા૦ થી ? ગૌતમ! સંખ્યાત અને અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્કથી ઉપજે. ભગવન્‌ ! સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક જે જ્યોતિષ્કમાં ઉપજવા યોગ્ય હોય તે કેટલી સ્થિતિવાળામાં ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્ય આઠ પલ્યોપમ સ્થિતિમાં, ઉત્કૃષ્ટ એક લાખ વર્ષાધિક પલ્યોપમ સ્થિતિમાં ઉપજે. બાકી બધુ અસુરકુમારો દ્દેશક મુજબ કહેવું. માત્ર સ્થિતિ જઘન્યથી પલ્યોપમનો આઠમો ભાગ, ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ પલ્યોપમ. એ રીતે અનુબંધ પણ છે. બાકી પૂર્વવત્‌. માત્ર કાલાદેશથી જઘન્યથી. બે – અષ્ટ ભાગ પલ્યોપમ અને ઉત્કૃષ્ટથી એક લાખ વર્ષાધિક ચાર પલ્યોપમ છે. તે જો જઘન્યકાળ સ્થિતિમાં ઉપજે તો જઘન્ય અષ્ટ ભાગ પલ્યોપમ સ્થિતિમાં, ઉત્કૃષ્ટ પણ તેમજ. આ જ વક્તવ્યતા છે માત્ર કાલાદેશથી જાણી લેવુ. તે જ ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિમાં ઉપજે, તો આ જ વક્તવ્યતા, માત્ર સ્થિતિ જઘન્ય લાખ વર્ષ અધિક પલ્યોપમ, ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ પલ્યોપમ. એ રીતે અનુબંધ છે. કાલાદેશથી જઘન્ય બે લાખ વર્ષાધિક બે પલ્યોપમ, ઉત્કૃષ્ટથી લાખ વર્ષાધિક ચાર પલ્યોપમ છે. તે જ સ્વયં જઘન્યકાળ સ્થિતિકમાં ઉત્પન્ન હોય તો જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંનેમાં અષ્ટ ભાગ પલ્યોપમ સ્થિતિમાં ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવ૦ આ જ વક્તવ્યતા. માત્ર અવગાહના જઘન્યથી ધનુષ પૃથક્ત્વ, ઉત્કૃષ્ટ સાતિરેક ૧૮૦૦ ધનુષ. સ્થિતિ જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી અષ્ટ ભાગ પલ્યોપમ. એ રીતે અનુબંધ પણ છે. બાકી પૂર્વવત્‌. કાલાદેશથી જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બે અષ્ટભાગ પલ્યોપમ કાળ રહે તે જઘન્ય સ્થિતિક ગમક. તે જ સ્વયં ઉત્કૃષ્ટ કાળસ્થિતિમાં જન્મેલ હોય તો ઔઘિક વક્તવ્યતા કહેવી. માત્ર સ્થિતિ જઘન્યથી ત્રણ પલ્યોપમ, ઉત્કૃષ્ટથી પણ તેમજ. એ રીતે અનુબંધ પણ છે. બાકી પૂર્વવત્‌. એ રીતે છેલ્લા ત્રણ ગમકો જાણવા. માત્ર સ્થિતિ, સંવેધ જાણી લેવા. આ સાત ગમકો છે. જો સંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય૦ સંખ્યાત વર્ષાયુવાળામાં જેમ અસુરકુમારમાં ઉત્પન્ન થનારમાં કહ્યું તેમ નવે ગમકો કહેવા. માત્ર જ્યોતિષ્ક સ્થિતિ અને સંવેધ જાણી લેવો. બાકી પૂર્વવત્‌. જો મનુષ્યથી ઉપજે તો ભેદો તેમજ યાવત્‌ અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક સંજ્ઞી મનુષ્ય, હે ભગવન્‌ ! જે જ્યોતિષ્કમાં ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય હોય, તે એ પ્રમાણે જેમ અસંખ્યાત વર્ષાયુ સંજ્ઞી પંચે૦ના જ્યોતિષ્કમાં ઉત્પન્ન થનાર માફક સાત ગમકો મુજબ મનુષ્યમાં પણ કહેવા. માત્ર અવગાહના પહેલા ત્રણ ગમકમાં જઘન્યથી સાતિરેક નવ ધનુષ, ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ ગાઉ. મધ્યમ ગમકમાં જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક નવ ધનુષ, છેલ્લા ત્રણ ગમકમાં જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ ત્રણે ગાઉ, બાકી પૂર્વવત્‌ સંપૂર્ણ યાવત્‌ સંવેધ કહેવું. જો સંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક સંજ્ઞી મનુષ્યથી૦ સંખ્યાતવર્ષાયુ જેમ અસુરકુમારમાં ઉત્પન્ન થનાર માફક નવે ગમકો કહેવા. માત્ર જ્યોતિષ સ્થિતિ અને સંવેધ જાણવો. બાકી બધું પૂર્વવત્‌. ભગવન્‌ ! તેમ જ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] joisiya nam bhamte! Kaohimto uvavajjamti–kim neraiehimto? Bhedo java sannipamchimdiyatirikkha-joniehimto uvavajjamti, no asannipamchimdiyatirikkha. Jai sanni kim samkhejja? Asamkhejja? Goyama! Samkhejjavasauya, asamkhejjavasauya. Asamkhejjavasauyasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie jotisiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatikalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam atthabhagapaliovamatthitiesu, ukkosenam paliovamavasasayasahassa-tthitiesu uvavajjejja, avasesam jaha asurakumaruddesae, navaram–thiti jahannenam atthabhagapaliovamam, ukkosenam tinni paliovamaim. Evam anubamdho vi. Sesam taheva, navaram –kaladesenam jahannenam do atthabhagapaliovamaim, ukkosenam chattari paliovamaim vasasayasahassamabbhahiyaim, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. So cheva jahannakalatthitiesu uvavanno jahannenam atthabhagapaliovamatthitiesu, ukkosenam vi atthabhagapaliovamatthitiesu. Esa cheva vattavvaya, navaram–kaladesenam janejja. So cheva ukkosakalatthitiesu uvavanno, esa cheva vattavvaya, navaram–thiti jahannenam paliovamam vasasayasahassamabbhahiyam, ukkosenam tinni paliovamaim. Evam anubamdho vi. Kaladesenam jahannenam do paliovamaim dohim vasasayasahassehim abbhahiyaim, ukkosenam chattari paliovamaim vasasayasahassamabbhahiyaim. So cheva appana jahannakalatthitio jao jahannenam atthabhagapaliovamatthitiesu, ukkosena vi atthabhagapaliovamatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Esa cheva vattavvaya, navaram–ogahana jahannena dhanupuhattam, ukkosenam satiregaim attharasadhanusayaim. Thiti jahannenam atthabhagapaliovamam, ukkosena vi atthabhagapaliovamam. Evam anubamdho vi. Sesam taheva. Kaladesenam jahannenam do atthabhagapaliovamaim, ukkosena vi do atthabhagapaliovamaim, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Jahannakalatthitiyassa esa cheva ekko gamo. So cheva appana ukkosakalatthitio jao, sa cheva ohiya vattavvaya, navaram–thiti jahannenam tinni paliovamaim, ukkosena vi tinni paliovamaim. Evam anubamdho vi. Sesam tam cheva. Evam pachchhima tinni gamaga neyavva, navaram–thitim samveham cha janejja. Ete satta gamaga. Jai samkhejjavasauyasannipamchimdiya? Samkhejjavasauyanam jaheva asurakumaresu uvavajjamananam taheva nava vi gama bhaniyavva, navaram–jotisiya-thitim samveham cha janejja. Sesam taheva niravasesam. Jaha manussehimto uvavajjamti? Bhedo taheva java– Asamkhejjavasauyasannimanusse nam bhamte! Je bhavie joisiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatikalatthitiesu uvavajjejja? Evam jaha asamkhejjavasauyasannipamchimdiyassa joisiesu cheva uvavajjamanassa satta gamaga taheva manussana vi, navaram –ogahanaviseso padhamesu tisu gamaesu ogahana jahannenam satiregaim nava dhanusayaim, ukkosenam tinni gauyaim. Majjhimagamae jahannenam satiregaim nava dhanusayaim, ukkosenam vi satiregaim nava dhanusayaim. Pachchhimesu tisu gamaesu jahannenam tinni gauyaim, ukkosenam vi tinni gauyaim. Sesam taheva niravasesam java samveho tti. Jai samkhejjavasauyasannimanussehimto? Samkhejjavasauyanam jaheva asurakumaresu uvavajja-mananam taheva nava gamaga bhaniyavva, navaram–jotisiyathitim samveham cha janejja. Sesam tam cheva niravasesam. Sevam bhamte! Sevam bhamte! Tti.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jyotishka kyamthi avine upaje\? Shum nairayikathi0 adi\? Bhedo yavat samjnyi pamchendriya tiryamchayonikathi avine upaje chhe, asamjnyi pamche0thi nahim. Jo samjnyi0thi upaje to shum samkhyata0thi ke asamkhyata0 thi\? Gautama! Samkhyata ane asamkhyata varshayushkathi upaje. Bhagavan ! Samjnyi pamchendriya tiryamchayonika je jyotishkamam upajava yogya hoya te ketali sthitivalamam upaje\? Gautama! Jaghanya atha palyopama sthitimam, utkrishta eka lakha varshadhika palyopama sthitimam upaje. Baki badhu asurakumaro ddeshaka mujaba kahevum. Matra sthiti jaghanyathi palyopamano athamo bhaga, utkrishtathi trana palyopama. E rite anubamdha pana chhe. Baki purvavat. Matra kaladeshathi jaghanyathi. Be – ashta bhaga palyopama ane utkrishtathi eka lakha varshadhika chara palyopama chhe. Te jo jaghanyakala sthitimam upaje to jaghanya ashta bhaga palyopama sthitimam, utkrishta pana temaja. A ja vaktavyata chhe matra kaladeshathi jani levu. Te ja utkrishta kala sthitimam upaje, to a ja vaktavyata, matra sthiti jaghanya lakha varsha adhika palyopama, utkrishta trana palyopama. E rite anubamdha chhe. Kaladeshathi jaghanya be lakha varshadhika be palyopama, utkrishtathi lakha varshadhika chara palyopama chhe. Te ja svayam jaghanyakala sthitikamam utpanna hoya to jaghanya ane utkrishta bamnemam ashta bhaga palyopama sthitimam upaje. Bhagavan ! Te jiva0 a ja vaktavyata. Matra avagahana jaghanyathi dhanusha prithaktva, utkrishta satireka 1800 dhanusha. Sthiti jaghanyathi ane utkrishtathi ashta bhaga palyopama. E rite anubamdha pana chhe. Baki purvavat. Kaladeshathi jaghanya ane utkrishta be ashtabhaga palyopama kala rahe te jaghanya sthitika gamaka. Te ja svayam utkrishta kalasthitimam janmela hoya to aughika vaktavyata kahevi. Matra sthiti jaghanyathi trana palyopama, utkrishtathi pana temaja. E rite anubamdha pana chhe. Baki purvavat. E rite chhella trana gamako janava. Matra sthiti, samvedha jani leva. A sata gamako chhe. Jo samkhyata varshayushka samjnyi pamchendriya0 samkhyata varshayuvalamam jema asurakumaramam utpanna thanaramam kahyum tema nave gamako kaheva. Matra jyotishka sthiti ane samvedha jani levo. Baki purvavat. Jo manushyathi upaje to bhedo temaja yavat asamkhyata varshayushka samjnyi manushya, he bhagavan ! Je jyotishkamam utpanna thava yogya hoya, te e pramane jema asamkhyata varshayu samjnyi pamche0na jyotishkamam utpanna thanara maphaka sata gamako mujaba manushyamam pana kaheva. Matra avagahana pahela trana gamakamam jaghanyathi satireka nava dhanusha, utkrishtathi trana gau. Madhyama gamakamam jaghanya ane utkrishtathi satireka nava dhanusha, chhella trana gamakamam jaghanya ane utkrishta trane gau, baki purvavat sampurna yavat samvedha kahevum. Jo samkhyata varshayushka samjnyi manushyathi0 samkhyatavarshayu jema asurakumaramam utpanna thanara maphaka nave gamako kaheva. Matra jyotisha sthiti ane samvedha janavo. Baki badhum purvavat. Bhagavan ! Tema ja chhe.