Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103718
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-५

 Translated Chapter :

શતક-૫
Section : उद्देशक-१ सूर्य Translated Section : ઉદ્દેશક-૧ સૂર્ય
Sutra Number : 218 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जया णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड्ढे वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ, तया णं उत्तरड्ढे वि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ; जया णं उत्तरड्ढे वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ, तया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिम-पच्चत्थिमे णं अणं-तपुरक्खडे समयंसि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ? हंता गोयमा! जया णं जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड्ढे वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ, तह चेव जाव पडिवज्जइ। जया णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिमे णं वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ, तया णं पच्चत्थिमे ण वि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ; जया णं पच्चत्थिमे णं वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ, तया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स उत्तर-दाहिणे णं अनंतरपच्छाकडसमयंसि वासाणं पढमे समए पडिवन्ने भवइ? हंता गोयमा! जया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिमे णं एवं चेव उच्चारेयव्वं जाव पडिवन्ने भवइ। एवं जहा समएणं अभिलावो भणिओ वासाणं तहा आवलियाएवि भाणियव्वो। आणापाणूणवि, थोवेणवि, लवे-णवि, मुहुत्तेणवि, अहोरत्तेणवि, पक्खेणवि, मासेणवि, उऊणवि। एएसिं सव्वेसिं जहा समयस्स अभिलावो तहा भाणियव्वो। जया णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणड्ढे हेमंताणं पढमे समए पडिवज्जइ, जहेव वासाणं अभि-लावो तहेव हेमंताण वि, गिम्हाण वि भाणियव्वो जाव उऊए। एवं तिन्नि वि। एएसिं तीसं आलावगा भाणियव्वा। जया णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणड्ढे पढमे अयणे पडिवज्जइ, तया णं उत्तरड्ढे वि पढमे अयणे पडिवज्जइ, जहा समएणं अभिलावो तहेव अयणेण वि भाणियव्वो जाव अनंतरपच्छाकडसमयंसि पढमे अयणे पडिवन्ने भवइ। जहा अयणेणं अभिलावो तहा संवच्छरेण वि भाणियव्वो। जुएण वि, वाससएण वि, वाससहस्सेण वि, वाससय-सहस्सेण वि, पुव्वंगेण वि, पुव्वेण वि, तुडियंगेण वि, तुडिएण वि–एवं पुव्वंगे, पुव्वे, तुडियंगे, तुडिए, अडडंगे, अडडे, अववंगे, अववे, हूहूयंगे, हूहूए, उप्पलंगे, उप्पले, पउमंगे, पउमे, नलिणंगे, नलिणे, अत्थनिउरंगे, अत्थनिउरे, अउयंगे, अउए, नउयंगे, नउए, पउयंगे, पउए, चूलियंगे, चूलिया, सीसपहेलियंगे सीसपहेलिया–पलिओवमेण, सागरोवमेण वि भाणियव्वो। जया णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणड्ढे पढमा ओसप्पिणी पडिवज्जइ, तया णं उत्तरड्ढे वि पढमा ओसप्पिणी पडिवज्जइ; जया णं उत्तरड्ढे पढमा ओसप्पिणी पडिवज्जइ; तया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिम-पच्चत्थिमे णं नेवत्थि ओसप्पिणी, नेवत्थि उस्सप्पिणी, अवट्ठिए णं तत्थ काले पन्नत्ते समणाउसो? हंता गोयमा! तं चेव उच्चारेयव्वं जाव समणाउसो। जहा ओसप्पिणीए आलावओ भणिओ एवं उस्सप्पिणीए वि भाणियव्वो।
Sutra Meaning : *ભગવન્‌ ! જ્યારે જંબૂદ્વીપમાં દક્ષિણાર્ધમાં વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય ત્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય અને ઉત્તરાર્ધમાં વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય ત્યારે જંબૂદ્વીપના મેરુની પૂર્વ – પશ્ચિમે તે સમય પછી તુરંત જ વર્ષાનો આરંભ થાય ? હા, ગૌતમ ! એ પ્રમાણે જ હોય. *ભગવન્‌ ! જંબૂદ્વીપના મેરુની પૂર્વે વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય, ત્યારે પશ્ચિમે પણ વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય અને પશ્ચિમે વર્ષાનો પ્રથમ સમય હોય ત્યારે મેરુની ઉત્તર દક્ષિણે એક સમય પૂર્વે ત્યાં વર્ષાનો આરંભ થાય ? હા, ગૌતમ ! એ પ્રમાણે જ હોય. જેમ વર્ષાઋતુના પ્રથમ સમયનો આલાવો કહ્યો, તેમ વર્ષાઋતુના પ્રથમ આવલિકાનો પણ કહેવો, એ રીતે આનાપાન, સ્તોક, લવ, મુહૂર્ત્ત, અહોરાત્ર, પક્ષ, માસ, ઋતુ એ બધામાં ‘સમય’ની માફક આલાવા કહેવા. *ભગવન્‌ ! જ્યારે જંબૂદ્વીપના દક્ષિણાર્ધમાં હેમંત ઋતુનો પ્રથમ સમય હોય ત્યારે શું ઉત્તર વિભાગમાં પણ હેમંત ઋતુનો પ્રથમ સમય હોય ? ઇત્યાદિ. આ રીતે વર્ષાઋતુના આલાવા માફક હેમંત ઋતુનો અને ગ્રીષ્મ ઋતુનો આલાવો ઋતુપર્યન્ત કહેવો. આ રીતે હેમંત, ગ્રીષ્મ અને વર્ષાઋતુ ત્રણે મળીને કુલ ૩૦ આલાવા થાય. *ભગવન્‌ ! જંબૂદ્વીપના મેરુ પર્વતની દક્ષિણે જ્યારે પહેલું અયન હોય ત્યારે શું ઉત્તરાર્ધમાં પણ પહેલું અયન હોય ? સમયની જેમ અયનનો આલાવો પણ કહેવો યાવત્‌ અનંતર પશ્ચાત્‌કૃત સમયમાં પ્રથમ અયન હોય. અયનની જેમ સંવત્સરનો આલાવો પણ કહેવો. એ રીતે યુગ, શતવર્ષ, સહસ્રવર્ષ, લક્ષવર્ષ, પૂર્વાંગ, પૂર્વ, ત્રુટિતાંગ, ત્રુટિત, એ જ પ્રમાણે અડડ, અવવ, હૂહૂક, ઉત્પલ, પદ્મ, નલિન, અક્ષનિપુર, અયુત, નયુત, પ્રયુત, ચૂલિકા, શીર્ષપ્રહેલિકા, પલ્યોપમ, સાગરોપમ પણ કહેવા. ભગવન્‌ ! જ્યારે દક્ષિણાર્ધમાં પહેલી અવસર્પિણી હોય ત્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ પહેલી અવસર્પિણી હોય, ત્યારે મેરુની પૂર્વ – પશ્ચિમે અવસર્પિણી કે ઉત્સર્પિણી ન હોય, કેમ કે ત્યાં અવસ્થિતકાળ છે ? હા, ગૌતમ ! તેમ જ છે. અવસર્પિણી માફક ઉત્સર્પિણીનો આલાવો પણ કહેવો.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jaya nam bhamte! Jambuddive dive dahinaddhe vasanam padhame samae padivajjai, taya nam uttaraddhe vi vasanam padhame samae padivajjai; jaya nam uttaraddhe vasanam padhame samae padivajjai, taya nam jambuddive dive mamdarassa pavvayassa puratthima-pachchatthime nam anam-tapurakkhade samayamsi vasanam padhame samae padivajjai? Hamta goyama! Jaya nam jambuddive dive dahinaddhe vasanam padhame samae padivajjai, taha cheva java padivajjai. Jaya nam bhamte! Jambuddive dive mamdarassa pavvayassa puratthime nam vasanam padhame samae padivajjai, taya nam pachchatthime na vi vasanam padhame samae padivajjai; jaya nam pachchatthime nam vasanam padhame samae padivajjai, taya nam jambuddive dive mamdarassa pavvayassa uttara-dahine nam anamtarapachchhakadasamayamsi vasanam padhame samae padivanne bhavai? Hamta goyama! Jaya nam jambuddive dive mamdarassa pavvayassa puratthime nam evam cheva uchchareyavvam java padivanne bhavai. Evam jaha samaenam abhilavo bhanio vasanam taha avaliyaevi bhaniyavvo. Anapanunavi, thovenavi, lave-navi, muhuttenavi, ahorattenavi, pakkhenavi, masenavi, uunavi. Eesim savvesim jaha samayassa abhilavo taha bhaniyavvo. Jaya nam bhamte! Jambuddive dive mamdarassa pavvayassa dahinaddhe hemamtanam padhame samae padivajjai, jaheva vasanam abhi-lavo taheva hemamtana vi, gimhana vi bhaniyavvo java uue. Evam tinni vi. Eesim tisam alavaga bhaniyavva. Jaya nam bhamte! Jambuddive dive mamdarassa pavvayassa dahinaddhe padhame ayane padivajjai, taya nam uttaraddhe vi padhame ayane padivajjai, jaha samaenam abhilavo taheva ayanena vi bhaniyavvo java anamtarapachchhakadasamayamsi padhame ayane padivanne bhavai. Jaha ayanenam abhilavo taha samvachchharena vi bhaniyavvo. Juena vi, vasasaena vi, vasasahassena vi, vasasaya-sahassena vi, puvvamgena vi, puvvena vi, tudiyamgena vi, tudiena vi–evam puvvamge, puvve, tudiyamge, tudie, adadamge, adade, avavamge, avave, huhuyamge, huhue, uppalamge, uppale, paumamge, paume, nalinamge, naline, atthaniuramge, atthaniure, auyamge, aue, nauyamge, naue, pauyamge, paue, chuliyamge, chuliya, sisapaheliyamge sisapaheliya–paliovamena, sagarovamena vi bhaniyavvo. Jaya nam bhamte! Jambuddive dive mamdarassa pavvayassa dahinaddhe padhama osappini padivajjai, taya nam uttaraddhe vi padhama osappini padivajjai; jaya nam uttaraddhe padhama osappini padivajjai; taya nam jambuddive dive mamdarassa pavvayassa puratthima-pachchatthime nam nevatthi osappini, nevatthi ussappini, avatthie nam tattha kale pannatte samanauso? Hamta goyama! Tam cheva uchchareyavvam java samanauso. Jaha osappinie alavao bhanio evam ussappinie vi bhaniyavvo.
Sutra Meaning Transliteration : *bhagavan ! Jyare jambudvipamam dakshinardhamam varshano prathama samaya hoya tyare uttarardhamam pana varshano prathama samaya hoya ane uttarardhamam varshano prathama samaya hoya tyare jambudvipana meruni purva – pashchime te samaya pachhi turamta ja varshano arambha thaya\? Ha, gautama ! E pramane ja hoya. *bhagavan ! Jambudvipana meruni purve varshano prathama samaya hoya, tyare pashchime pana varshano prathama samaya hoya ane pashchime varshano prathama samaya hoya tyare meruni uttara dakshine eka samaya purve tyam varshano arambha thaya\? Ha, gautama ! E pramane ja hoya. Jema varsharituna prathama samayano alavo kahyo, tema varsharituna prathama avalikano pana kahevo, e rite anapana, stoka, lava, muhurtta, ahoratra, paksha, masa, ritu e badhamam ‘samaya’ni maphaka alava kaheva. *bhagavan ! Jyare jambudvipana dakshinardhamam hemamta rituno prathama samaya hoya tyare shum uttara vibhagamam pana hemamta rituno prathama samaya hoya\? Ityadi. A rite varsharituna alava maphaka hemamta rituno ane grishma rituno alavo rituparyanta kahevo. A rite hemamta, grishma ane varsharitu trane maline kula 30 alava thaya. *bhagavan ! Jambudvipana meru parvatani dakshine jyare pahelum ayana hoya tyare shum uttarardhamam pana pahelum ayana hoya\? Samayani jema ayanano alavo pana kahevo yavat anamtara pashchatkrita samayamam prathama ayana hoya. Ayanani jema samvatsarano alavo pana kahevo. E rite yuga, shatavarsha, sahasravarsha, lakshavarsha, purvamga, purva, trutitamga, trutita, e ja pramane adada, avava, huhuka, utpala, padma, nalina, akshanipura, ayuta, nayuta, prayuta, chulika, shirshaprahelika, palyopama, sagaropama pana kaheva. Bhagavan ! Jyare dakshinardhamam paheli avasarpini hoya tyare uttarardhamam pana paheli avasarpini hoya, tyare meruni purva – pashchime avasarpini ke utsarpini na hoya, kema ke tyam avasthitakala chhe\? Ha, gautama ! Tema ja chhe. Avasarpini maphaka utsarpinino alavo pana kahevo.