Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103630
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-२

 Translated Chapter :

શતક-૨
Section : उद्देशक-५ अन्यतीर्थिक Translated Section : ઉદ્દેશક-૫ અન્યતીર્થિક
Sutra Number : 130 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तए णं समणे भगवं महावीरे रायगिहाओ नगराओ गुणसिलाओ चेइयाओ पडिनिक्खमइ, पडिनि-क्खमित्ता बहिया जनवयविहारं विहरइ। तेणं कालेणं तेणं समएणं तुंगिया नामं नयरी होत्था–वण्णओ। तीसे णं तुंगियाए नयरीए बहिया उत्तरपुरत्थिमे दिसीभागे पुप्फवतिए नामं चेइए होत्था–वण्णओ। तत्थ णं तुंगियाए नयरीए बहवे समणोवासया परिवसंति– अड्ढा दित्ता वित्थिण्णविपुलभवन-सयनासन-जानवाहणाइण्णा बहुधन-बहुजायरूव-रयया आयोगपयोगसंपउत्ता विच्छड्डियविपुल-भत्तपाना बहुदासी-दास-गो-महिस-गवेलयप्पभूया बहुजणस्स अपरिभूया अभिगयजीवाजीवा उवलद्ध-पुण्ण-पावा-आसव-संवर-निज्जर-किरियाहिकरणबंधपमोक्खकुसला असहेज्जा देवासुर-नागसुवण्ण जक्खरक्खस्स-किन्नरकिंपुरिस-गरुलगंधव्व-महोरगादिएहिं देवगणेहिं निग्गंथाओ पाव-यणाओ अनतिक्कमणिज्जा, ... ... निग्गंथे पावयणे निस्संकिया निक्कंखिया निव्वितिगिच्छा लद्धट्ठा गहियट्ठा पुच्छियट्ठा अभिगयट्ठा विनिच्छियट्ठा अट्ठिमिंजपेम्मानुरागरत्ता अयमाउसो! निग्गंथे पावयणे अट्ठे अयं परमट्ठे सेसे अनट्ठे, ऊसियफलिहा अवंगुयदुवारा चियत्तंतेउरघरप्पवेसा चाउद्दसट्ठसु-द्दिट्ठपुण्णमासिणीसु पडिपुण्णं पोसहं सम्मं अणुपालेमाणा, समणे निग्गंथे फासुएसणिज्जेणं असन-पान-खाइम-साइमेणं वत्थ-पडिग्गह-कंबल-पायपुंछणेणं पीढ-फलग-सेज्जा-संथारएणं ओसह-भेसज्जेणं पडिलाभे-माणा बहूहिं सीलव्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहोववासेहिं अहापरिग्गहिएहिं तवोकम्मेहिं अप्पाणं भावेमाणा विहरंति।
Sutra Meaning : ત્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીર રાજગૃહનગરના ગુણશીલ ચૈત્યથી નીકળ્યા, નીકળીને બહારના જનપદોમાં વિહાર કરતાં વિચરે છે. તે કાળ તે સમયે તુંગિકા નામે નગરી હતી. (વર્ણન). તે તુંગિકા નગરીની બહાર ઈશાન ખૂણામાં પુષ્પવતી નામે ચૈત્ય હતું. (વર્ણન)... બંને વર્ણન ઉવવાઈ સૂત્ર અનુસાર સમજી લેવું. તે તુંગિકા નગરીમાં ઘણા શ્રાવકો રહેતા હતા. તેઓ આઢ્ય(સંપત્તિશાળી), દિપ્ત(પ્રભાવશાળી), વિસ્તીર્ણ વિપુલ ભવન, શયન, આસન, યાન, વાહન આદિ, બહુ – ધન, ઘણુ સોનુ – રૂપુ, આયોગ – પ્રયોગ(વ્યાજ વટાવ અને અન્ય કલાઓનો વ્યવસાય કરવામાં) કુશલ હતા. તેઓને ત્યાં વિપુલ માત્રામાં ભોજન – પાન તૈયાર થતા હતા. તેઓને ઘણા દાસ, દાસી, ગાય, પાડા, ઘેટા વગેરે રહેતા ઘણા લોકોથી તેઓ અપરિભૂત હતા. તેઓ જીવ, અજીવના જ્ઞાતા, પુન્ય – પાપને જાણતા, આશ્રવ – સંવર – નિર્જરા – ક્રિયા – અધિકરણ – બંધ – મોક્ષ તત્ત્વોમાં કુશળ હતા. તેમાંથી હેય, જ્ઞેય અને ઉપાદેયને સમ્યક્પ્રકારે જાણતા હતા. જીન પ્રવચનમાં દૃઢ હોવાને કારણે દેવ, અસુર, નાગ, સુવર્ણ, યક્ષ, રાક્ષસ, કિંનર, કિંપુરુષ, ગરુલ, ગંધર્વ, મહોરગાદિ દેવગણ પણ તેઓને નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનથી ચલાયમાન કરવા સમર્થ ન હતા. તેઓ નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનમાં શંકા – કાંક્ષા – વિચિકિત્સા રહિત હતા. તેઓ લબ્ધાર્થ(શાસ્ત્રના અર્થોને મેળવેલા), ગૃહીતાર્થ(શાસ્ત્રના અર્થોને ચોક્કસપણે ગ્રહેલ હતા), પૃચ્છિતાર્થ(શાસ્ત્રના અર્થમાં સંદેહવાળા સ્થાનોને પૂછીને નિર્ણિત કરેલા), અભિગતાર્થ(શાસ્ત્રના અર્થોને પૂર્ણપણે આત્મશાત કરેલા),વિનિશ્ચિતાર્થ(શાસ્ત્રના અર્થોના રહસ્યો નિશ્ચિત કરેઆ)હતા. નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનનો રાગ તેમને હાડોહાડ વ્યાપેલો હતો. તેઓ કહેતા કે. હે આયુષ્યમાન્‌! નિર્ગ્રન્થપ્રવચન જ અર્થ અને પરમાર્થરૂપ છે, બાકી બધું અનર્થ છે. તેમના ઘરનો આગળીયો ઊંચો રહેતો, દ્વાર ખુલ્લા રહેતા, જેના અંતઃપુરમાં જાય તેને પ્રીતિ ઉપજાવનારા, ઘણા શીલવ્રત, ગુણવ્રત, વિરમણ, પ્રત્યાખ્યાન, પૌષધ ઉપવાસ વડે ચૌદશ, આઠમ, પૂનમ, અમાસમાં પ્રતિપૂર્ણ પૌષધની સારી રીતે આચરણા કરતા હતા. તેઓ શ્રમણ – નિર્ગ્રન્થોને પ્રાસુક અને એષણીય અશન – પાન – ખાદિમ – સ્વાદિમ વડે તથા વસ્ત્ર – પાત્ર – કંબલ – રજોહરણ – પીઠ ફલક – શય્યા – સંથારા વડે, ઔષધ – ભૈષજ વડે પ્રતિલાભતા તથા યથાપ્રતિગૃહીત તપકર્મથી આત્માને ભાવતા વિચરતા હતા.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tae nam samane bhagavam mahavire rayagihao nagarao gunasilao cheiyao padinikkhamai, padini-kkhamitta bahiya janavayaviharam viharai. Tenam kalenam tenam samaenam tumgiya namam nayari hottha–vannao. Tise nam tumgiyae nayarie bahiya uttarapuratthime disibhage pupphavatie namam cheie hottha–vannao. Tattha nam tumgiyae nayarie bahave samanovasaya parivasamti– addha ditta vitthinnavipulabhavana-sayanasana-janavahanainna bahudhana-bahujayaruva-rayaya ayogapayogasampautta vichchhaddiyavipula-bhattapana bahudasi-dasa-go-mahisa-gavelayappabhuya bahujanassa aparibhuya abhigayajivajiva uvaladdha-punna-pava-asava-samvara-nijjara-kiriyahikaranabamdhapamokkhakusala asahejja devasura-nagasuvanna jakkharakkhassa-kinnarakimpurisa-garulagamdhavva-mahoragadiehim devaganehim niggamthao pava-yanao anatikkamanijja,.. .. Niggamthe pavayane nissamkiya nikkamkhiya nivvitigichchha laddhattha gahiyattha puchchhiyattha abhigayattha vinichchhiyattha atthimimjapemmanuragaratta ayamauso! Niggamthe pavayane atthe ayam paramatthe sese anatthe, usiyaphaliha avamguyaduvara chiyattamteuragharappavesa chauddasatthasu-dditthapunnamasinisu padipunnam posaham sammam anupalemana, samane niggamthe phasuesanijjenam asana-pana-khaima-saimenam vattha-padiggaha-kambala-payapumchhanenam pidha-phalaga-sejja-samtharaenam osaha-bhesajjenam padilabhe-mana bahuhim silavvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posahovavasehim ahapariggahiehim tavokammehim appanam bhavemana viharamti.
Sutra Meaning Transliteration : Tyare shramana bhagavamta mahavira rajagrihanagarana gunashila chaityathi nikalya, nikaline baharana janapadomam vihara karatam vichare chhe. Te kala te samaye tumgika name nagari hati. (varnana). Te tumgika nagarini bahara ishana khunamam pushpavati name chaitya hatum. (varnana)... Bamne varnana uvavai sutra anusara samaji levum. Te tumgika nagarimam ghana shravako raheta hata. Teo adhya(sampattishali), dipta(prabhavashali), vistirna vipula bhavana, shayana, asana, yana, vahana adi, bahu – dhana, ghanu sonu – rupu, ayoga – prayoga(vyaja vatava ane anya kalaono vyavasaya karavamam) kushala hata. Teone tyam vipula matramam bhojana – pana taiyara thata hata. Teone ghana dasa, dasi, gaya, pada, gheta vagere raheta ghana lokothi teo aparibhuta hata. Teo jiva, ajivana jnyata, punya – papane janata, ashrava – samvara – nirjara – kriya – adhikarana – bamdha – moksha tattvomam kushala hata. Temamthi heya, jnyeya ane upadeyane samyakprakare janata hata. Jina pravachanamam dridha hovane karane deva, asura, naga, suvarna, yaksha, rakshasa, kimnara, kimpurusha, garula, gamdharva, mahoragadi devagana pana teone nirgrantha pravachanathi chalayamana karava samartha na hata. Teo nirgrantha pravachanamam shamka – kamksha – vichikitsa rahita hata. Teo labdhartha(shastrana arthone melavela), grihitartha(shastrana arthone chokkasapane grahela hata), prichchhitartha(shastrana arthamam samdehavala sthanone puchhine nirnita karela), abhigatartha(shastrana arthone purnapane atmashata karela),vinishchitartha(shastrana arthona rahasyo nishchita karea)hata. Nirgrantha pravachanano raga temane hadohada vyapelo hato. Teo kaheta ke. He ayushyaman! Nirgranthapravachana ja artha ane paramartharupa chhe, baki badhum anartha chhe. Temana gharano agaliyo umcho raheto, dvara khulla raheta, jena amtahpuramam jaya tene priti upajavanara, ghana shilavrata, gunavrata, viramana, pratyakhyana, paushadha upavasa vade chaudasha, athama, punama, amasamam pratipurna paushadhani sari rite acharana karata hata. Teo shramana – nirgranthone prasuka ane eshaniya ashana – pana – khadima – svadima vade tatha vastra – patra – kambala – rajoharana – pitha phalaka – shayya – samthara vade, aushadha – bhaishaja vade pratilabhata tatha yathapratigrihita tapakarmathi atmane bhavata vicharata hata.