Sutra Navigation: Samavayang ( સમવયાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103106
Scripture Name( English ): Samavayang Translated Scripture Name : સમવયાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

समवाय-६

 Translated Chapter :

સમવાય-૬
Section : Translated Section :
Sutra Number : 6 Category : Ang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] छल्लेसा पन्नत्ता, तं जहा–कण्हलेसा नीललेसा काउलेसा तेउलेसा पम्हलेसा सुक्कलेसा। छज्जीवनिकाया पन्नत्ता, तं जहा–पुढवीकाए आउकाए तेउकाए वाउकाए वणस्सइकाए तसकाए। छव्विहे बाहिरे तवोकम्मे पन्नत्ते, तं जहा–अनसने ओमोदरिया वित्तिसंखेवो रसपरिच्चाओ काय-किलीसो संलीणया छव्विहे अब्भिंतरे तवोकम्मे पन्नत्ते, तं जहा–पायच्छित्तं विनओ वेयावच्चं सज्झाओ ज्झाणं उस्सग्गो। छ छाउमत्थिया समुग्घाया पन्नत्ता, तं जहा–वेयणासमुग्घाए कसायसमुग्घाए मारणंतियसमुग्घाए वेउव्वियसमुग्घाए तेयसमुग्घाए आहारसमुग्घाए। छव्विहे अत्थुग्गहे पन्नत्ते, तं जहा– सोइंदियअत्थुग्गहे चक्खिंदियअत्थुग्गहे घाणिंदियअत्थुग्गहे जिब्भिंदियअत्थुग्गहे फासिंदियअत्थुग्गहे नोइंदियअत्थुग्गहे। कत्तियानक्खत्ते छतारे पन्नत्ते। असिलेसानक्खत्ते छतारे पन्नत्ते। इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए अत्थेगइयाणं नेरइयाणं छ पलिओवमाइं ठिई पन्नत्ता। तच्चाए णं पुढवीए अत्थेगइयाणं नेरइयाणं छ सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। असुरकुमाराणं देवाणं अत्थेगइयाणं छ पलिओवमाइं ठिई पन्नत्ता। सोहम्मीसानेसु कप्पेसु अत्थेगइयाणं देवाणं छ पलिओवमाइं ठिई पन्नत्ता। सणंकुमार-माहिंदेसु कप्पेसु अत्थेगइयाणं देवाणं छ सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। जे देवा सयंभुं सयभुरमणं घोसं सुघोसं महाघोसं किट्ठिघोसं वीरं सुवीरं वीरगतं वीरसेणियं वीरावत्तं वीरप्पभं वीरकंतं वीरवण्णं वीरलेसं वीरज्झयं वीरसिंगं वीरसिट्ठं वीरकूडं वीरुत्तरवडेंसगं विमानं देवत्ताए उववन्ना, तेसिं णं देवाणं उक्कोसेणं छ सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। ते णं देवा छण्हं अद्धमासाणं आणमंति वा पाणमंति वा ऊससंति वा नीससंति वा। तेसि णं देवाणं छहिं वाससहस्सेहिं आहारट्ठे समुप्पज्जई। संतेगइया भवसिद्धिया जीवा, जे छहिं भवग्गहणेहिं सिज्झिस्संति बुज्झिस्संति मुच्चिस्संति परि-निव्वाइस्संति सव्वदुक्खाणमंतं करिस्संति।
Sutra Meaning : ૧. લેશ્યાઓ – (મન આદિના યોગથી થતા આત્મપરિણામ) છ કહેલ છે – કૃષ્ણલેશ્યા, નીલલેશ્યા, કાપોતલેશ્યા, તેજોલેશ્યા, પદ્મલેશ્યા, શુક્લલેશ્યા. ૨. જીવનિકાય છ છે – પૃથ્વી, અપ્‌, તેઉ, વાયુ, વનસ્પતિ, ત્રસ – કાય. ૩. બાહ્ય તપ(બાહ્ય શરીરના શોષણ દ્વારા કર્મોની નિર્જરા) છ ભેદે છે – અનશન, ઉણોદરી, વૃત્તિસંક્ષેપ, રસત્યાગ, કાયક્લેશ, સંલીનતા. ૪. અભ્યંતર તપ(ચિત્તનિરોધ પ્રાધાન્યથી કર્મક્ષય્નો હેતુ) છ ભેદે છે – પ્રાયશ્ચિત્ત, વિનય, વૈયાવચ્ચ, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન, ઉત્સર્ગ. ૫. છાદ્મસ્થિક સમુદ્‌ઘાતો(મૂળ શરીરને છોડ્યા વિના વેદના આદિ નિમિત્તથી આત્મપ્રદેશોનો શરીર બહાર વિસ્તાર થતા કર્મોનો ઘાત થાય તે) છ છે – વેદના, કષાય, મારણાંતિક, વૈક્રિય, તૈજસ, આહારક – સમુદ્‌ઘાત. ૬. અર્થાવગ્રહ(વસ્તુનું સામાન્ય જ્ઞાન) છ ભેદે છે – શ્રોત્ર, ચક્ષુ, ઘ્રાણ, જિહ્વા, સ્પર્શ, નોઇન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ. કૃતિકા નક્ષત્રના છ તારા છે, આશ્લેષા નક્ષત્રના છ તારા છે. ૧. આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં કેટલાક નારકોની છ પલ્યોપમ સ્થિતિ છે. ૨. ત્રીજી પૃથ્વીમાં કેટલાક નારકોની સ્થિતિ છ સાગરોપમ છે. ૩. કેટલાક અસુરકુમાર દેવોની સ્થિતિ છ પલ્યોપમ છે. ૪. સૌધર્મ – ઈશાન કલ્પે કેટલાક દેવોની સ્થિતિ છ પલ્યોપમ છે. ૫. સનત્કુમાર – માહેન્દ્ર કલ્પે કેટલાક દેવોની સ્થિતિ છ સાગરોપમ છે. ૬. ત્યાં જે દેવો સ્વયંભૂ, સ્વયંભૂરમણ, ઘોષ, સુઘોષ, મહાઘોષ, કૃષ્ટિઘોષ, વીર, સુવીર, વીરગત, વીરશ્રેણિક, વીરાવર્ત્ત, વીરપ્રભ, વીરકાંત, વીરવર્ણ, વીરલેશ્ય, વીરધ્વજ, વીરશૃંગ, વીરશિષ્ટ, વીરકૂડ, વીરોત્તરાવતંસક નામે વિમાનમાં દેવ થાય તેની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ છ સાગર છે. તે દેવો છ અર્ધમાસે આન – પ્રાણ ઉચ્છ્‌વાસ – નિઃશ્વાસ લે છે. તેમને ૬૦૦૦ વર્ષે આહારેચ્છા થાય છે. એવા કોઈક ભવસિદ્ધિ જીવો છે જેઓ છ ભવ ગ્રહણ કરીને સિદ્ધ થશે યાવત્‌ સર્વે દુઃખોનો અંત કરશે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] chhallesa pannatta, tam jaha–kanhalesa nilalesa kaulesa teulesa pamhalesa sukkalesa. Chhajjivanikaya pannatta, tam jaha–pudhavikae aukae teukae vaukae vanassaikae tasakae. Chhavvihe bahire tavokamme pannatte, tam jaha–anasane omodariya vittisamkhevo rasaparichchao kaya-kiliso samlinaya Chhavvihe abbhimtare tavokamme pannatte, tam jaha–payachchhittam vinao veyavachcham sajjhao jjhanam ussaggo. Chha chhaumatthiya samugghaya pannatta, tam jaha–veyanasamugghae kasayasamugghae maranamtiyasamugghae veuvviyasamugghae teyasamugghae aharasamugghae. Chhavvihe atthuggahe pannatte, tam jaha– soimdiyaatthuggahe chakkhimdiyaatthuggahe ghanimdiyaatthuggahe jibbhimdiyaatthuggahe phasimdiyaatthuggahe noimdiyaatthuggahe. Kattiyanakkhatte chhatare pannatte. Asilesanakkhatte chhatare pannatte. Imise nam rayanappabhae pudhavie atthegaiyanam neraiyanam chha paliovamaim thii pannatta. Tachchae nam pudhavie atthegaiyanam neraiyanam chha sagarovamaim thii pannatta. Asurakumaranam devanam atthegaiyanam chha paliovamaim thii pannatta. Sohammisanesu kappesu atthegaiyanam devanam chha paliovamaim thii pannatta. Sanamkumara-mahimdesu kappesu atthegaiyanam devanam chha sagarovamaim thii pannatta. Je deva sayambhum sayabhuramanam ghosam sughosam mahaghosam kitthighosam viram suviram viragatam viraseniyam viravattam virappabham virakamtam viravannam viralesam virajjhayam virasimgam virasittham virakudam viruttaravademsagam vimanam devattae uvavanna, tesim nam devanam ukkosenam chha sagarovamaim thii pannatta. Te nam deva chhanham addhamasanam anamamti va panamamti va usasamti va nisasamti va. Tesi nam devanam chhahim vasasahassehim aharatthe samuppajjai. Samtegaiya bhavasiddhiya jiva, je chhahim bhavaggahanehim sijjhissamti bujjhissamti muchchissamti pari-nivvaissamti savvadukkhanamamtam karissamti.
Sutra Meaning Transliteration : 1. Leshyao – (mana adina yogathi thata atmaparinama) chha kahela chhe – krishnaleshya, nilaleshya, kapotaleshya, tejoleshya, padmaleshya, shuklaleshya. 2. Jivanikaya chha chhe – prithvi, ap, teu, vayu, vanaspati, trasa – kaya. 3. Bahya tapa(bahya sharirana shoshana dvara karmoni nirjara) chha bhede chhe – anashana, unodari, vrittisamkshepa, rasatyaga, kayaklesha, samlinata. 4. Abhyamtara tapa(chittanirodha pradhanyathi karmakshayno hetu) chha bhede chhe – prayashchitta, vinaya, vaiyavachcha, svadhyaya, dhyana, utsarga. 5. Chhadmasthika samudghato(mula sharirane chhodya vina vedana adi nimittathi atmapradeshono sharira bahara vistara thata karmono ghata thaya te) chha chhe – vedana, kashaya, maranamtika, vaikriya, taijasa, aharaka – samudghata. 6. Arthavagraha(vastunum samanya jnyana) chha bhede chhe – shrotra, chakshu, ghrana, jihva, sparsha, noindriya arthavagraha. Kritika nakshatrana chha tara chhe, ashlesha nakshatrana chha tara chhe. 1. A ratnaprabha prithvimam ketalaka narakoni chha palyopama sthiti chhe. 2. Triji prithvimam ketalaka narakoni sthiti chha sagaropama chhe. 3. Ketalaka asurakumara devoni sthiti chha palyopama chhe. 4. Saudharma – ishana kalpe ketalaka devoni sthiti chha palyopama chhe. 5. Sanatkumara – mahendra kalpe ketalaka devoni sthiti chha sagaropama chhe. 6. Tyam je devo svayambhu, svayambhuramana, ghosha, sughosha, mahaghosha, krishtighosha, vira, suvira, viragata, virashrenika, viravartta, viraprabha, virakamta, viravarna, viraleshya, viradhvaja, virashrimga, virashishta, virakuda, virottaravatamsaka name vimanamam deva thaya teni utkrishta sthiti chha sagara chhe. Te devo chha ardhamase ana – prana uchchhvasa – nihshvasa le chhe. Temane 6000 varshe aharechchha thaya chhe. Eva koika bhavasiddhi jivo chhe jeo chha bhava grahana karine siddha thashe yavat sarve duhkhono amta karashe.