Sutra Navigation: Acharang ( આચારાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1100539
Scripture Name( English ): Acharang Translated Scripture Name : આચારાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-२

चूलिका-३

अध्ययन-१५ भावना

 Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૨

ચૂલિકા-૩

અધ્યયન-૧૫ ભાવના
Section : Translated Section :
Sutra Number : 539 Category : Ang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] अहावरं चउत्थं भंते! महव्वयं–पच्चक्खामि सव्वं मेहुणं–से दिव्वं वा, माणुसं वा, तिरिक्खजोणियं वा, नेव सयं मेहुणं गच्छेज्जा, नेवन्नेहिं मेहुणं गच्छावेज्जा, अन्नंपि मेहुणं गच्छंतं न समणुज्जाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं–मणसा वयसा कायसा, तस्स भंते! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि। तस्सिमाओ पंच भावणाओ भवंति। तत्थिमा पढमा भावणा–नो निग्गंथे अभिक्खणं-अभिक्खणं इत्थीणं कहं कहइत्तए सिया। केवली बूया–निग्गंथे णं अभिक्खणं-अभिक्खणं इत्थीणं कहं कहमाणे, संतिभेदा संतिविभंगा संतिकेवली-पण्णत्ताओ धम्माओ भंसेज्जा। नो निग्गंथे अभिक्खणं-अभिक्खणं इत्थीणं कहं कहित्तए सियत्ति पढमा भावणा। अहावरा दोच्चा भावणा–नो निग्गंथे इत्थीणं मणोहराइं इंदियाइं आलोएत्तए णिज्झाइत्तए सिया। केवली बूया– निग्गंथे णं इत्थीणं मणोहराइं इंदियाइं आलोएमाणे णिज्झाएमाणे, संतिभेया संतिविभंगा संति-केवली पण्णत्ताओ धम्माओ भंसेज्जा। णोनिग्गंथे इत्थीणं मणोहराइं इंदियाइं आलोएत्तए णिज्झाइत्तए सियत्ति दोच्चा भावणा। अहावरा तच्चा भावणा– नो निग्गंथे इत्थीणं पुव्वरयाइं पुव्वकीलियाइं सरित्तए सिया। केवली बूया–निग्गंथे णं इत्थीणं पुव्वरयाइं पुव्वकीलियाइं सरमाणे, संतिभेया संतिविभंगा संतिकेवलीपण्णत्ताओ धम्माओ भंसेज्जा। णोनिग्गंथे इत्थीणं पुव्वरयाइं पुव्वकीलियाइं सरित्तए सियत्ति तच्चा भावणा। अहावरा चउत्था भावणा– नाइमत्तपाणभोयणभोई से निग्गंथे, णोपणीयरसभोयणभोई। केवली बूया–अइमत्तपा-णभोयणभई से निग्गंथे पणीयरसभोयणभोई त्ति, संतिभेदा संतिविभंगा संतिकेवली पण्णत्ताओ धम्माओ भंसेज्जा। नो अतिमत्त-पाणभोयणभोई से निग्गंथे नो पणीयरसभोयणभोई त्ति चउत्था भावणा। अहावरा पंचमा भावणा–नो निग्गंथे इत्थीपसुपंडगसंसत्ताइं सयणासणाइं सेवित्तए सिया। केवली बूया–निग्गंथे णं इत्थीपसुपंडगसंसत्ताइं सयणासणाइं सेवेमाणे, संतिभेया संतिविभंगा संतिकेवलीपण्णत्ताओ धम्माओ भंसेज्जा। णोनिग्गंथे इत्थीपसुपंडगसंसत्ताइं सयणासणाइं सेवित्तए सियत्ति पंचमा भावणा। एतावताव महव्वए धम्मं काएण फासिए पालिए तीरिए किट्टिए अवट्ठिए आणाए आराहिए यावि भवइ। चउत्थे भंते! महव्वए मेहुणाओ वेरमणं।
Sutra Meaning : હું ચોથા મહાવ્રતમાં સર્વ મૈથુનનો ત્યાગ કરું છું. દેવ, મનુષ્ય કે તિર્યંચ સંબંધી મૈથુનને હું સ્વયં સેવું નહીં ઇત્યાદિ સર્વે અદત્તાદાન મુજબ કહેવું યાવત્‌ હું વોસીરાવું છું. તેની આ પાંચ ભાવનાઓ છે – ૧. મુનિએ વારંવાર સ્ત્રી સંબંધી કથા કરવી ન જોઈએ. કેવલી કહે છે – વારંવાર સ્ત્રી કથા કરવાથી સાધુની શાંતિમાં ભંગ, શાંતિમાં વ્યાઘાત અને શાંતિરૂપ કેવલી પ્રરૂપિત ધર્મથી ભ્રષ્ટ થાય છે. માટે સાધુએ વારંવાર સ્ત્રીઓ સંબંધી વાર્તાલાપ ન કરવો. ૨. સાધુએ સ્ત્રીઓની મનોહર, મનોરમ ઇન્દ્રિયોને સામાન્ય કે વિશેષથી જોવી નહીં. કેવલી કહે છે કે સ્ત્રીઓની મનોહર ઇન્દ્રિયોને જોવાથી – નિહાળવાથી સાધુની શાંતિમાં બાધા થાય છે, શાંતિનો ભંગ થાય છે યાવત્‌ ધર્મથી ભ્રષ્ટ થાય છે. તેથી સાધુ સ્ત્રીઓની મનોહર ઇન્દ્રિયો ન જુએ, ન તેનો વિચાર કરે. ૩. મુનિએ સ્ત્રીઓ સાથે પહેલા કરેલી રતિ કે કામક્રીડાનું સ્મરણ કરવું ન જોઈએ. કેવલી કહે છે – નિર્ગ્રન્થને સ્ત્રીઓ સાથે પૂર્વે કરેલ રતિ કે ક્રીડાના સ્મરણથી તેની શાંતિનો ભંગ યાવત્‌ ધર્મથી ભ્રંશ થાય છે માટે સાધુ સ્ત્રીઓ સાથેની પૂર્વરત કે પૂર્વક્રીડાનું સ્મરણ ન કરે. ૪. સાધુ અતિમાત્રામાં પાન – ભોજન ભોજી ન બને, પ્રણિતરસ ભોજન ભોજી ન બને. કેવલી કહે છે કે અતિ માત્રામાં પાન – ભોજન કરનાર અને પ્રણિતરસ ભોજન કરનાર સાધુની શાંતિનો ભંગ યાવત્‌ ધર્મથી ભ્રંશ થાય છે. માટે જે અતિમાત્રામાં ભોજન કે પ્રણિતરસ ભોજન નથી કરતો તે જ નિર્ગ્રન્થ છે. ૫. મુનિએ સ્ત્રી, પશુ, નપુંસકના સંસર્ગવાળા શય્યા, આસનનું સેવન ન કરવું જોઈએ. કેવલી કહે છે – સ્ત્રી, પશુ, નપુંસકવાળા શયન, આસનનું સેવન કરનાર મુનિ શાંતિનો ભંગ યાવત્‌ ધર્મ ભ્રંશ કરે છે. માટે નિર્ગ્રન્થ સ્ત્રી – પશુ – નપુંસકયુક્ત શય્યા અને આસન સેવે નહીં. આ ભાવનાઓથી ચોથા મહાવ્રતને સમ્યક્‌ રીતે કાયા વડે સ્પર્શ કરવાથી, તેનું પાલન કરવાથી, ગ્રહણ કરેલ મહાવ્રતને સારી રીતે પાર પામવાથી, કીર્તન કરવાથી, તેમાં સ્થિર રહેવાથી અને ભગવંતની આજ્ઞાની આરાધના થાય છે. હે ભગવન્‌ ! આ મૈથુન વિરમણરૂપ ચોથું મહાવ્રત છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] ahavaram chauttham bhamte! Mahavvayam–pachchakkhami savvam mehunam–se divvam va, manusam va, tirikkhajoniyam va, neva sayam mehunam gachchhejja, nevannehim mehunam gachchhavejja, annampi mehunam gachchhamtam na samanujjanejja javajjivae tiviham tivihenam–manasa vayasa kayasa, tassa bhamte! Padikkamami nimdami garihami appanam vosirami. Tassimao pamcha bhavanao bhavamti. Tatthima padhama bhavana–no niggamthe abhikkhanam-abhikkhanam itthinam kaham kahaittae siya. Kevali buya–niggamthe nam abhikkhanam-abhikkhanam itthinam kaham kahamane, samtibheda samtivibhamga samtikevali-pannattao dhammao bhamsejja. No niggamthe abhikkhanam-abhikkhanam itthinam kaham kahittae siyatti padhama bhavana. Ahavara dochcha bhavana–no niggamthe itthinam manoharaim imdiyaim aloettae nijjhaittae siya. Kevali buya– niggamthe nam itthinam manoharaim imdiyaim aloemane nijjhaemane, samtibheya samtivibhamga samti-kevali pannattao dhammao bhamsejja. Noniggamthe itthinam manoharaim imdiyaim aloettae nijjhaittae siyatti dochcha bhavana. Ahavara tachcha bhavana– no niggamthe itthinam puvvarayaim puvvakiliyaim sarittae siya. Kevali buya–niggamthe nam itthinam puvvarayaim puvvakiliyaim saramane, samtibheya samtivibhamga samtikevalipannattao dhammao bhamsejja. Noniggamthe itthinam puvvarayaim puvvakiliyaim sarittae siyatti tachcha bhavana. Ahavara chauttha bhavana– naimattapanabhoyanabhoi se niggamthe, nopaniyarasabhoyanabhoi. Kevali buya–aimattapa-nabhoyanabhai se niggamthe paniyarasabhoyanabhoi tti, samtibheda samtivibhamga samtikevali pannattao dhammao bhamsejja. No atimatta-panabhoyanabhoi se niggamthe no paniyarasabhoyanabhoi tti chauttha bhavana. Ahavara pamchama bhavana–no niggamthe itthipasupamdagasamsattaim sayanasanaim sevittae siya. Kevali buya–niggamthe nam itthipasupamdagasamsattaim sayanasanaim sevemane, samtibheya samtivibhamga samtikevalipannattao dhammao bhamsejja. Noniggamthe itthipasupamdagasamsattaim sayanasanaim sevittae siyatti pamchama bhavana. Etavatava mahavvae dhammam kaena phasie palie tirie kittie avatthie anae arahie yavi bhavai. Chautthe bhamte! Mahavvae mehunao veramanam.
Sutra Meaning Transliteration : Hum chotha mahavratamam sarva maithunano tyaga karum chhum. Deva, manushya ke tiryamcha sambamdhi maithunane hum svayam sevum nahim ityadi sarve adattadana mujaba kahevum yavat hum vosiravum chhum. Teni a pamcha bhavanao chhe – 1. Munie varamvara stri sambamdhi katha karavi na joie. Kevali kahe chhe – varamvara stri katha karavathi sadhuni shamtimam bhamga, shamtimam vyaghata ane shamtirupa kevali prarupita dharmathi bhrashta thaya chhe. Mate sadhue varamvara strio sambamdhi vartalapa na karavo. 2. Sadhue strioni manohara, manorama indriyone samanya ke visheshathi jovi nahim. Kevali kahe chhe ke strioni manohara indriyone jovathi – nihalavathi sadhuni shamtimam badha thaya chhe, shamtino bhamga thaya chhe yavat dharmathi bhrashta thaya chhe. Tethi sadhu strioni manohara indriyo na jue, na teno vichara kare. 3. Munie strio sathe pahela kareli rati ke kamakridanum smarana karavum na joie. Kevali kahe chhe – nirgranthane strio sathe purve karela rati ke kridana smaranathi teni shamtino bhamga yavat dharmathi bhramsha thaya chhe mate sadhu strio satheni purvarata ke purvakridanum smarana na kare. 4. Sadhu atimatramam pana – bhojana bhoji na bane, pranitarasa bhojana bhoji na bane. Kevali kahe chhe ke ati matramam pana – bhojana karanara ane pranitarasa bhojana karanara sadhuni shamtino bhamga yavat dharmathi bhramsha thaya chhe. Mate je atimatramam bhojana ke pranitarasa bhojana nathi karato te ja nirgrantha chhe. 5. Munie stri, pashu, napumsakana samsargavala shayya, asananum sevana na karavum joie. Kevali kahe chhe – stri, pashu, napumsakavala shayana, asananum sevana karanara muni shamtino bhamga yavat dharma bhramsha kare chhe. Mate nirgrantha stri – pashu – napumsakayukta shayya ane asana seve nahim. A bhavanaothi chotha mahavratane samyak rite kaya vade sparsha karavathi, tenum palana karavathi, grahana karela mahavratane sari rite para pamavathi, kirtana karavathi, temam sthira rahevathi ane bhagavamtani ajnyani aradhana thaya chhe. He bhagavan ! A maithuna viramanarupa chothum mahavrata chhe.