Sutra Navigation: Pushpika ( પૂષ્પિકા )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1108209
Scripture Name( English ): Pushpika Translated Scripture Name : પૂષ્પિકા
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

अध्ययन-५ पूर्णभद्र

 Translated Chapter :

અધ્યયન-૫ પૂર્ણભદ્ર
Section : Translated Section :
Sutra Number : 9 Category : Upang-10
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं पुप्फियाणं चउत्थस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, पंचमस्स णं भंते! अज्झयणस्स पुप्फियाणं समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नामं नयरे। गुणसिलए चेइए। सेणिए राया। सामी समोसरिए। परिसा निग्गया। तेणं कालेणं तेणं समएणं पुण्णभद्दे देवे सोहम्मे कप्पे पुण्णभद्दे विमाने सभाए सुहम्माए पुण्णभद्दंसि सीहासनंसि चउहिं सामानियसाहस्सीहिं जहा सूरियाभे जाव बत्तीसइविहं नट्टविहिं उवदंसित्ता जाव जामेव दिसिं पाउब्भूए तामेव दिसिं पडिगए। कूडागारसाला। पुव्वभवपुच्छा। एवं खलु गोयमा! तेणं कालेणं तेणं समएणं इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे मणिवइया नामं नयरी होत्था–रिद्धत्थिमिय समिद्धा। चंदोतारायणे चेइए। तत्थ णं मणिवइयाए नयरीए पुण्णभद्दे नामं गाहावई परिवसई–अड्ढे। तेणं कालेणं तेणं समएणं थेरा भगवंतो जाइसंपण्णा जाव जीवियास मरणभय विप्पमुक्का बहुस्सुया बहुपरियारा पुव्वाणुपुव्विं चरमाणा जाव समोसढा। परिसा निग्गया। तए णं से पुण्णभद्दे गाहावई इमीसे कहाए लद्धट्ठे समाणे हट्ठतुट्ठे जाव जहा पन्नत्तीए गंगदत्ते तहेव निग्गच्छइ जाव निक्खंतो जाव गुत्तबंभयारी। तए णं से पुण्णभद्दे अनगारे तहारूवाणं थेराणं भगवंताणं अंतिए सामाइयमाइयाइं एक्कारस अंगाइं अहिज्जइ, अहिज्जित्ता बहूहिं चउत्थ छट्ठट्ठम दसम दुवालसेहिं जाव भावित्ता बहूइं वासाइं सामण्णपरियागं पाउणइ, पाउणित्ता मासियाए संलेहणाए अप्पाणं झोसेत्ता, सट्ठिं भत्ताइं अनसनाए छेदित्ता, आलोइय-पडिक्कंते समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे पुण्णभद्दे विमाने उववायसभाए देवसयणिज्जंसि देवदूसंतरिए अंगुलस्स असंखेज्जइभागमेत्ताए ओगाहणाए पुण्ण-भद्ददेवत्ताए उववन्ने। तए णं से पुण्णभद्दे देवे अहुणोववन्ने समाणे पंचविहाए पज्जत्तीए जाव० भासमणपज्जत्तीए पज्जत्तभावं गए। एवं खलु गोयमा! पुण्णभद्देणं देवेणं सा दिव्वा देविड्ढी जाव अभिसमन्नागया। पुण्णभद्दस्स णं भंते! देवस्स केवइयं कालं ठिई पन्नत्ता? गोयमा! दो सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। पुण्णभद्दे णं भंते! देवे ताओ देवलोगाओ जाव कहिं गच्छिहिइ? कहिं उववज्जिहिइ? गोयमा! महाविदेहे वासे सिज्झिहिइ जाव अंतं काहिइ। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं पुप्फियाणं पंचमस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જો નિર્વાણ પ્રાપ્ત શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે પુષ્પિકા ઉપાંગના ચોથા અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે તો, ભગવંત મહાવીરે પાંચમાં અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! તે કાળે તે સમયે, રાજગૃહ નામે નગર હતું, ગુણશીલ નામે ચૈત્ય હતું, શ્રેણિક નામેરાજા હતો. ભગવંત મહાવીરસ્વામી પધાર્યા, પર્ષદા દર્શનાર્થે નીકળી, તે કાળે તે સમયે પૂર્ણભદ્ર દેવ સૌધર્મકલ્પમાં પૂર્ણભદ્ર વિમાનમાં સુધર્માસભામાં પૂર્ણભદ્ર સિંહાસને ૪૦૦૦ સામાનિકો સાથે યાવત્‌ સૂર્યાભ દેવની સમાન રહેલો હતો. યાવત્‌ તે ભગવંત મહાવીર પાસે આવ્યો અને બત્રીશબદ્ધ નૃત્યવિધિ દેખાડીને પાછો ગયો. અહી ભગવંત પૂર્વવત કૂટાગારશાલાનું દૃષ્ટાંત આપી ગૌતમસ્વામીની શંકાનું સમાધાન કરે છે. ગૌતમસ્વામી, ભગવંતને પૂર્ણભદ્રના પૂર્વભવ વિશે પૃચ્છા કરે છે. ભગવંત ફરમાવે છે – ગૌતમ ! તે કાળે, તે સમયે આ જ જંબૂદ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં મણિપતિતા નામે સમૃદ્ધ નગરી હતી. ત્યાં ચંદ્રોત્તરાયણ નામે ચૈત્ય હતું. ત્યાં પૂર્ણભદ્ર નામે ધનાઢ્ય ગાથાપતિ રહેતો હતો. તે કાળે તે સમયે સ્થવિર ભગવંત, જાતિ સંપન્ન યાવત્‌ જીવિતાશા – મરણભયથી સર્વથા મુક્ત, બહુશ્રુત, બહુ પરિવારવાળા હતા તે પૂર્વાનુપૂર્વીથી યાવત્‌ પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી. ત્યારે પૂર્ણભદ્ર ગાથાપતિ આ વૃત્તાંત જાણી, હર્ષિત થઈ યાવત્‌ ‘ગંગદત્ત’ માફક નીકળ્યો યાવત્‌ દીક્ષા લઈ યાવત્‌ ગુપ્ત બ્રહ્મચારી થયો. પછી પૂર્ણભદ્ર અણગાર ભગવંત પાસે સામાયિકાદિ ૧૧ – અંગ ભણ્યા. ઘણા છઠ્ઠ – અઠ્ઠમ યાવત્‌ કરીને ઘણા વર્ષો શ્રામણ્ય પર્યાય પાળીને માસિકી સંલેખનાથી ૬૦ ભક્તોને અનશન વડે છેદીને, આલોચના – પ્રતિક્રમણ કરી, સમાધિ પામી, કાળ કરી, સૌધર્મ કલ્પમાં પૂર્ણભદ્ર વિમાનમાં કરી, સૌધર્મ કલ્પમાં પૂર્ણભદ્ર વિમાનમાં ઉપપાત સભામાં યાવત્‌ દેવ થયો. ગૌતમ ! એ રીતે પૂર્ણભદ્ર દેવે તે દિવ્ય દેવર્દ્ધિ યાવત્‌ પ્રાપ્ત કરી. પૂર્ણભદ્ર દેવની સ્થિતિ બે સાગરોપમ છે. તે દેવલોકથી ચ્યવીને મહાવિદેહે મોક્ષે જશે. જંબૂ ! એ પ્રમાણે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે આ અધ્યયનનો અર્થ કહેલ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam pupphiyanam chautthassa ajjhayanassa ayamatthe pannatte, pamchamassa nam bhamte! Ajjhayanassa pupphiyanam samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe namam nayare. Gunasilae cheie. Senie raya. Sami samosarie. Parisa niggaya. Tenam kalenam tenam samaenam punnabhadde deve sohamme kappe punnabhadde vimane sabhae suhammae punnabhaddamsi sihasanamsi chauhim samaniyasahassihim jaha suriyabhe java battisaiviham nattavihim uvadamsitta java jameva disim paubbhue tameva disim padigae. Kudagarasala. Puvvabhavapuchchha. Evam khalu goyama! Tenam kalenam tenam samaenam iheva jambuddive dive bharahe vase manivaiya namam nayari hottha–riddhatthimiya samiddha. Chamdotarayane cheie. Tattha nam manivaiyae nayarie punnabhadde namam gahavai parivasai–addhe. Tenam kalenam tenam samaenam thera bhagavamto jaisampanna java jiviyasa maranabhaya vippamukka bahussuya bahupariyara puvvanupuvvim charamana java samosadha. Parisa niggaya. Tae nam se punnabhadde gahavai imise kahae laddhatthe samane hatthatutthe java jaha pannattie gamgadatte taheva niggachchhai java nikkhamto java guttabambhayari. Tae nam se punnabhadde anagare taharuvanam theranam bhagavamtanam amtie samaiyamaiyaim ekkarasa amgaim ahijjai, ahijjitta bahuhim chauttha chhatthatthama dasama duvalasehim java bhavitta bahuim vasaim samannapariyagam paunai, paunitta masiyae samlehanae appanam jhosetta, satthim bhattaim anasanae chheditta, aloiya-padikkamte samahipatte kalamase kalam kichcha sohamme kappe punnabhadde vimane uvavayasabhae devasayanijjamsi devadusamtarie amgulassa asamkhejjaibhagamettae ogahanae punna-bhaddadevattae uvavanne. Tae nam se punnabhadde deve ahunovavanne samane pamchavihae pajjattie java0 bhasamanapajjattie pajjattabhavam gae. Evam khalu goyama! Punnabhaddenam devenam sa divva deviddhi java abhisamannagaya. Punnabhaddassa nam bhamte! Devassa kevaiyam kalam thii pannatta? Goyama! Do sagarovamaim thii pannatta. Punnabhadde nam bhamte! Deve tao devalogao java kahim gachchhihii? Kahim uvavajjihii? Goyama! Mahavidehe vase sijjhihii java amtam kahii. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam pupphiyanam pamchamassa ajjhayanassa ayamatthe pannatte.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jo nirvana prapta shramana bhagavamta mahavire pushpika upamgana chotha adhyayanano a artha kahyo chhe to, bhagavamta mahavire pamchamam adhyayanano sho artha kahyo chhe\? He jambu ! Te kale te samaye, rajagriha name nagara hatum, gunashila name chaitya hatum, shrenika nameraja hato. Bhagavamta mahavirasvami padharya, parshada darshanarthe nikali, te kale te samaye purnabhadra deva saudharmakalpamam purnabhadra vimanamam sudharmasabhamam purnabhadra simhasane 4000 samaniko sathe yavat suryabha devani samana rahelo hato. Yavat te bhagavamta mahavira pase avyo ane batrishabaddha nrityavidhi dekhadine pachho gayo. Ahi bhagavamta purvavata kutagarashalanum drishtamta api gautamasvamini shamkanum samadhana kare chhe. Gautamasvami, bhagavamtane purnabhadrana purvabhava vishe prichchha kare chhe. Bhagavamta pharamave chhe – Gautama ! Te kale, te samaye a ja jambudvipamam bharatakshetramam manipatita name samriddha nagari hati. Tyam chamdrottarayana name chaitya hatum. Tyam purnabhadra name dhanadhya gathapati raheto hato. Te kale te samaye sthavira bhagavamta, jati sampanna yavat jivitasha – maranabhayathi sarvatha mukta, bahushruta, bahu parivaravala hata te purvanupurvithi yavat padharya, parshada nikali. Tyare purnabhadra gathapati a vrittamta jani, harshita thai yavat ‘gamgadatta’ maphaka nikalyo yavat diksha lai yavat gupta brahmachari thayo. Pachhi purnabhadra anagara bhagavamta pase samayikadi 11 – amga bhanya. Ghana chhaththa – aththama yavat karine ghana varsho shramanya paryaya paline masiki samlekhanathi 60 bhaktone anashana vade chhedine, alochana – pratikramana kari, samadhi pami, kala kari, saudharma kalpamam purnabhadra vimanamam kari, saudharma kalpamam purnabhadra vimanamam upapata sabhamam yavat deva thayo. Gautama ! E rite purnabhadra deve te divya devarddhi yavat prapta kari. Purnabhadra devani sthiti be sagaropama chhe. Te devalokathi chyavine mahavidehe mokshe jashe. Jambu ! E pramane shramana bhagavamta mahavire a adhyayanano artha kahela chhe.