Sutra Navigation: Pushpika ( પૂષ્પિકા )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1108208
Scripture Name( English ): Pushpika Translated Scripture Name : પૂષ્પિકા
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

अध्ययन-४ बहुपुत्रिका

 Translated Chapter :

અધ્યયન-૪ બહુપુત્રિકા
Section : Translated Section :
Sutra Number : 8 Category : Upang-10
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं पुप्फियाणं तच्चस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, चउत्थस्स णं भंते! अज्झयणस्स पुप्फियाणं समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नामं नयरे। गुणसिलए चेइए। सेणिए राया। सामी समोसढे। परिसा निग्गया। तेणं कालेणं तेणं समएणं बहुपुत्तिया देवी सोहम्मे कप्पे बहुपुत्तिए विमाने सभाए सुहम्माए बहुपुत्तियंसि सोहासणंसि चउहिं सामानियसाहस्सीहिं चउहिं महत्तरियाहिं जहा सूरियाभे जाव भुंजमाणी विहरइ। इमं च णं केवलकप्पं जंबुद्दीवं दीवं विउलेणं ओहिणा आभोएमाणी-आभोएमाणी पासइ पच्छा समणं भगवं महावीरं जहा सूरियाभो जाव नमंसित्ता सीहासनवरंसि पुरत्थाभिमुहा संनिसण्णा। आभिओगा जहा सूरियाभस्स, सूसरा घंटा, आभि-ओगं देवं सद्दावेइ, जानविमानं जोयणसहस्सवित्थिण्णं, जानविमानवण्णओ जाव उत्तरिल्लेणं निज्जाणमग्गेणं जोयणसाहस्सिएहिं विग्गहेहिं तहा आगया जहा सूरियाभो, धम्मकहा समत्ता। तए णं सा बहुपुत्तिया देवी दाहिणं भुयं पसारेइ–देवकुमाराणं अट्ठसयं, देवकुमारियाणं य वामाओ भुयाओ। तयाणंतरं च णं बहवे दारगा य दारियाओ य डिंभए य डिंभियाओ य विउव्वइ, नट्टविहिं जहा सूरियाभो उवदंसित्ता पडिगया। भंते! ति भगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ। कूडागारसाला दिट्ठंतो। बहुपुत्तियाए णं भंते! देवीए सा दिव्वा देविड्ढी पुच्छा जाव अभिसमण्णागया? एवं खलु गोयमा! तेणं कालेणं तेणं समएणं वाणारसी नामं नयरी, अंबसालवने चेइए। तत्थ णं वाणारसीए नयरीए भद्दे नामं सत्थवाहे होत्था–अड्ढे जाव अपरिभूए। तस्स णं भद्दस्स सुभद्दा नामं भारिया–सूमाला वंझा अवियाउरी जानुकोप्परमाया यावि होत्था। तए णं तीसे सुभद्दाए सत्थवाहीए अन्नया कयाइं पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि कुडुंबजागरियं जागरमाणीए इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था– एवं खलु अहं भद्देणं सत्थवाहेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंज-माणी विहरामि, नो चेव णं अहं दारगं वा दारियं वा पयामि, तं धण्णाओ णं ताओ अम्मयाओ जाव सुलद्धे णं तासिं अम्मयाणं मणुए जम्मजीवियफले, जासिं मण्णे नियगकुच्छिसंभूयगाइं थणदुद्धलुद्धगाइं महुरसमुल्लावगाणि मम्मणपजंपियाणि थणमूला कक्खदेसभागं अभिसरमाणाणि पण्हयं पियंति, पुणो य कोमलकमलो-वमेहिं हत्थेहिं गिण्हिऊणं उच्छंग-निवेसियाणि देंति समुल्लावए सुमहुरे पुणो-पुणो मंजुलप्पभणिए, अहं णं अधन्ना अपुण्णा अकयपुण्णा एत्तो एगमवि न पत्ता, ओहयमणसंकप्पा करयलपल्हत्थमुही अट्टज्झाणोवगया ओमंथियवयणनयनकमला दीनविवण्णवयणा झियाइ। तेणं कालेणं तेणं समएणं सुव्वयाओ णं अज्जाओ इरियासमियाओ भासासमियाओ एसणा-समियाओ आयाणभंडमत्तनिक्खेवणासमियाओ उच्चारपासवणखेलसिंघाणजल्लपारिट्ठावणिया- समियाओ मनगुत्तीओ वयगुत्तीओ कायगुत्तीओ गुत्तिंदियाओ गुत्तबंभचारिणीओ बहुस्सुयाओ बहु-परियाराओ पुव्वाणुपुव्विं चरमाणीओ गामानुगामं दूइज्जमाणीओ जेणेव वाणारसी नयरी तेणेव उवागयाओ, उवागच्छित्ता अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणीओ विहरंति। तए णं तासिं सुव्वयाणं अज्जाणं एगे संघाडए सावत्थिए नयरीए उच्चनीयमज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदाणस्स भिक्खायरियाए अडमाणे भद्दस्स सत्थवाहस्स गिहं अनुपविट्ठे। तए णं सा सुभद्दा सत्थवाही ताओ अज्जाओ एज्जमाणीओ पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठा खिप्पामेव आसनाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता सत्तट्ठपयाइं अणुगच्छइ, अनुगच्छित्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता विउलेणं असन पान खाइम साइमेणं पडिलाभेत्ता एवं वयासी– एवं खलु अहं अज्जाओ! भद्देणं सत्थवाहेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरामी, नो चेव णं अहं दारगं वा दारियं वा पयामि, तं धन्नाओ णं ताओ अम्मयाओ जाव सुलद्धे णं तासिं अम्मयाणं मनुए जम्मजीवियफले, अहं णं अधन्ना अपुण्णा अकयपुण्णा एतो एगमवि न पत्ता, तं तुब्भे णं अज्जाओ! बहुणायाओ बहुपढियाओ बहुणि गामागर-नगर-निगम-रायहाणि-खेड-कब्बड-दोणमुह-मडंब-पट्टणासम-संबाह-सन्निवेसाइं आहिंडइ, बहूणं राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाहप्पभिईणं गिहाइं अनुपविसह, अत्थि से केइ कहिंचि विज्जापओए वा मंतप्पओए वा वमणं वा विरेयणं वा वत्थिकम्मे वा ओसहे वा भेसज्जे वा उवलद्धे, जेणं अहं दारगं वा दारियं वा पयाएज्जा? तए णं ताओ अज्जाओ सुभद्दं सत्थवाहिं एवं वयासी– अम्हे णं देवाणुप्पिए? समणीओ निग्गंथीओ इरियासमियाओ जाव गुत्तबंभचारिणीओ, नो खलु कप्पइ अम्हं एयमट्ठं कण्णेहिं वि निसामेत्तए, किमंग पुण उवदंसित्तए वा समायरित्तए वा? अम्हे णं देवानुप्पिए! पुणं तव विचित्तं केवलिपन्नत्तं धम्मं परिकहेमो। तए णं सा सुभद्दा सत्थवाही तासिं अज्जाणं अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठा ताओ अज्जाओ तिक्खुत्तो वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी– सद्दहामि णं अज्जाओ! निग्गंथं पावयणं, पत्तियामि णं अज्जाओ! निग्गंथं पावयणं, रोएमि णं अज्जाओ! निग्गंथं पावयणं, एवमेयं तहमेयं अवितहमेयं जाव से जहेयं तुब्भे वयह। इच्छामि णं अहं तुब्भं अंतिए सावगधम्मं पडिव-ज्जित्तए। अहासुहं देवानुप्पिए! मा पडिबंधं करेहि। तए णं सा सुभद्दा सत्थवाही तासिं अज्जाणं अंतिए सावगधम्मं पडिवज्जइ, पडिवज्जित्ता ताओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता पडिविसज्जइ। तए णं सा सुभद्दा सत्थवाही समणोवासिया जाया जाव विहरइ। तए णं तीसे सुभद्दाए समणोवासियाए अन्नया कयाइ पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि कुडुंब-जागरियं जागरमाणीए अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु अहं भद्देणं सत्थवाहेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरामि, नो चेव णं अहं दारगं वा दारियं वा पयामि, तं सेयं खलु ममं कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते भद्दं सत्थवाहं आपुच्छित्ता सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए– एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता कल्ले जेणेव भद्दे सत्थवाहे तेणेव उवागया करयल परिग्गहियं दसनहं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु एवं वयासी– एवं खलु अहं देवानुप्पिया! तुब्भेहिं सद्धिं बहूइं वासाइं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरामि, नो चेव णं दारगं वा दारियं वा पयामि, तं इच्छामि णं देवानुप्पिया! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाया समाणी सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए। तए णं से भद्दे सत्थवाहे सुभद्दं सत्थवाहिं एवं वयासी–मा णं तुमं देवाणुप्पिए! इयाणिं मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयाहि भुंजाहि ताव देवाणुप्पिए! मए सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं तओ पच्छा भुत्तभोई सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयाहि। तए णं सुभद्दा सत्थवाही भद्दस्स एयमट्ठं नो आढाइ नो परियाणइ। दोच्चंपि तच्चंपि सुभद्दा सत्थवाही भद्दं सत्थवाहं एवं वयासी–इच्छामि णं देवानुप्पिया! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाया समाणी सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए। तए णं से भद्दे सत्थवाहे जाहे नो संचाएइ बहूहिं आघवणाहि य पन्नवणाहि य सन्नवणाहि य विन्नवणाहि य आघवित्तए वा पन्नवित्तए वा सन्नवित्तए वा विन्नवित्तए वा ताहे अकामए चेव सुभद्दाए निक्खमणं अनुमन्नित्था। तए णं से भद्दे सत्थवाहे विउलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेइ, मित्त नाइ नियग सयण संबंधि परियणं आमंतेइ, तओ पच्छा भोयणवेलाए जाव मित्त नाइ नियग सयण संबंधि परियणं विपुलेणं असन पान खाइम साइमेणं धूव पुप्फ वत्थ गंध मल्लालंकारेण य सक्कारेइ सम्मानेइ, सुभद्दं सत्थवाहिं ण्हायं कयबलिकम्मं कयकोउयमंगलंपायच्छित्तं सव्वालंकारविभूसियं पुरिससहस्स-वाहिणिं सीय दुरूहेइ। तए णं से भद्दे सत्थवाहे मित्त नाइ नियग सयण संबंधि परियणेण सद्धिं संपरिवुडे सव्विड्ढीए जाव दुंदुहि निग्घोसनाइयरवेणं वाणारसीनयरीए मज्झंमज्झेणं जेणेव सुव्वयाणं अज्जाणं उवस्सए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पुरिससहस्सवाहिणिं सीयं ठवेइ, सुभद्दं सत्थवाहिं सीयाओ पच्चोरुहेइ। तए णं भद्दे सत्थवाहे सुभद्दं सत्थवाहिं पुरओ काउं जेणेव सुव्वया अज्जा तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सुव्वयाओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी– एवं खलु देवानुप्पिया! सुभद्दा सत्थवाही मम भारिया इट्ठा कंता जाव मा णं वाइया पित्तिया सिंभिया सन्निवाइया विविहा रोगायंका फुसंतु। एस णं देवानुप्पिया! संसारभउव्विग्गा भीया जम्मणमरणाणं देवानुप्पियाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयाइ। तं एयं णं अहं देवानुप्पियाणं सीसिणिभिक्खं दलयामि। पडिच्छंतु णं देवानुप्पिया! सीसिणिभिक्खं। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं करेहि। तए णं सा सुभद्दा सत्थवाही सुव्वयाहिं अज्जाहिं एवं वुत्ता समाणी हट्ठतुट्ठा उत्तरपुरत्थिमं दिसीभागं अवक्कमइ, अवक्कमित्ता सयमेव आभरणमल्लालंकारं ओमुयइ, ओमुइत्ता सयमेव पंचमुट्ठियं लोयं करेइ, करेत्ता जेणेव सुव्वयाओ अज्जाओ तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सुव्वयाओ अज्जाओ तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–आलित्ते णं अज्जा! लोए जहा देवानंदा तहा पव्वइया जाव अज्जा जाया–इरियासमिया जाव गुत्तबंभयारिणी। तए णं सा सुभद्दा अज्जा अन्नया कयाइ बहुजणस्स चेडरूवेसु मुच्छिया गिद्धा गढिया अज्झोववण्णा अब्भंगणं च उव्वट्टणं च फासुयपानं च अलत्तगं च कंकणाणि य अंजनं च वण्णगं च चुण्णगं च खेल्लणगाणि य खज्जल्लगाणि य खीरं च पुप्फाणि य गवेसइ, गवेसित्ता बहुजनस्स दारए य दारियाओ य कुमारे य कुमारियाओ य डिंभए य डिंभियाओ य अप्पेगइयाओ अब्भंगेइ, अप्पे-गइयाओ उव्वट्टेइ अप्पेगइयाओ फासुयपानएणं ण्हावेइ, अप्पेगइयाणं पाए रयइ, अप्पेगइयाणं ओट्ठे रयइ, अप्पेगइयाणं अच्छीणि अंजेइ, अप्पेगइयाणं उसुए करेइ, अप्पेगइयाणं तिलए करेइ, अप्पे-गइयाओ दिगिंदलए करेइ, अप्पेगइयाणं पंतियाओ करेइ, अप्पेगइयाइं छिज्जाइं करेइ, अप्पेगइया वण्णएणं समालभइ, अप्पेगइया चुण्णएणं समालभइ, अप्पेगइयाणं खेल्लणगाइं दलयइ, अप्पे-गइयाणं खज्जलगाइं दलयइ, अप्पेगइयाओ खीरभोयणं भुंजावेइ, अप्पेगइयाणं पुप्फाइं ओमुयइ, अप्पेगइयाओ पाएसु ठवेइ, अप्पेगइयाओ जंघासु ठवेइ, एवं– ऊरुसु उच्छंगे कडीए पिट्ठीए पिट्टे उरसि खंधे सीसे य करयलपुडेणं गहाय हलउलेमाणी-हलउलेमाणी आगायमाणी-आगायमाणी परिगाय-माणी-परिगायमाणी पुत्तपिवासं च धूयपिवासं च नत्तुयपिवासं च नत्तिपिवासं च पच्चनुभवमाणी विहरइ। तए णं ताओ सुव्वयाओ अज्जाओ सुभद्दं अज्जं एवं वयासी–अम्हे णं देवाणुप्पिए! समणीओ निग्गंथीओ इरियासमियाओ जाव गुत्तबंभयारिणीओ, नो खलु अम्हं कप्पइ धाइकम्मं करेत्तए। तुमं च णं देवाणुप्पिए! बहुजनस्स चेडरूवेसु मुच्छिया गिद्धा गढिया अज्झोववण्णा अब्भंगणं जाव नत्तिपिवासं वा पच्चणुभवमाणी विहरसि। तं णं तुमं देवाणुप्पिए! एयस्स ठाणस्स आलोएहि पडि-कम्मेहि निंदेहि गरिहेहि विउट्टेहि विसोहेहि अकरणयाए अब्भुट्ठेहि अहारिहं पायच्छित्तं पडिवज्जाहि। तए णं सा सुभद्दा अज्जा सुव्वयाणं अज्जाणं एयमट्ठं नो आढाइ नो परिजाणइ, अनाढायमाणी अपरिजाणमाणी विहरइ। तए णं ताओ समणीओ निग्गंथीओ सुभद्दं अज्जं हीलेंति निंदंति खिंसंति गरहंति अभिक्खणं-अभिक्खणं एयमट्ठं निवारेंति। तए णं तीसे सुभद्दाए अज्जाए समणीहिं निग्गंथीहिं हीलिज्जमाणीए निंदिज्जमाणीए खिंसिज्जमाणीए गरहिज्जमाणीए अभिक्खणं-अभिक्खणं एयमट्ठं निवारिज्जमाणीए अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मणोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था– जया णं अहं अगारवासं आवसामि तया णं अहं अप्पवसा, जप्पभिइं च णं अहं मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइया तप्पभिइं च णं अहं परवसा, पुव्विं च मम समणीओ निग्गंथीओ आढेंति परिजाणेंति, इयाणिं नो आढेंति नो परिजाणेंति, तं सेयं खलु मे कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते सुव्वयाणं अज्जाणं अंतियाओ पडि-निक्खमित्ता पाडिएक्कं उवस्सयं उवसंपज्जित्ता णं विहरित्तए–एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते सुव्वयाणं अज्जाणं अंतियाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता पाडिएक्कं उवस्सयं उवसंपज्जित्ता णं विहरइ। तए णं सा सुभद्दा अज्जा अज्जाहिं अणोहट्टिया अणिवारिया सच्छंदमई बहुजनस्स चेडरूवेसु मुच्छिया गिद्धा गढिया अज्झोववण्णा अब्भंगणं च जाव नत्तिपिवासं च पच्चणुभवमाणी विहरइ। तए णं सा सुभद्दा अज्जा पासत्था पासत्थविहारी ओसन्ना ओसन्नविहारी कुसीला कुसीलविहारी संसत्ता संसत्तविहारी अहाछंदा अहाछंदविहारी बहूइं वासाइं सामण्णपरियागं पाउणइ, पाउणित्ता अद्धमासियाए संलेहणाए अत्ताणं झोसेत्ता, तीसं भत्ताइं अणसाए छेदेत्ता, तस्स ठाणस्स अनालोइयपडिक्कंता कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे बहुपुत्तियाविमाने उववाय-सभाए देवसयणिज्जंसि देवदूसंतरिया अंगुलस्स असंखेज्जइभागमेत्ताए ओगाहणाए बहुपत्तियदेवित्ताए उववन्ना। तए णं सा बहुपुत्तिया देवी अहुणोववन्नमेत्ता समाणी पंचविहाए पज्जत्तीए जाव भासमन-पज्जत्तीए पज्जत्तभावं गया। एवं खलु गोयमा! बहुपुत्तियाए देवीए सा दिव्वा देविड्ढी दिव्वा देवजुती दिव्वे देवानुभावे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–बहुपुत्तिया देवी बहुपुत्तिया देवी? गोयमा! बहुपुत्तिया णं देवी जाहे-जाहे सक्कस्स देविंदस्स देवरण्णो उवत्थाणियं करेइ ताहे-ताहे बहवे दारए य दारियाओ य डिंभए य डिंभियाओ य विउव्वइ, विउव्वित्ता जेणेव सक्के देविंदे देवराया तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो दिव्वं देविड्ढिं दिव्वं देवज्जुइं दिव्वं देवानुभावं उवदंसेइ। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ– बहुपुत्तिया देवी बहुपुत्तिया देवी। बहुपुत्तियाए णं भंते! देवीए केवइयं कालं ठिई पन्नत्ता? गोयमा! चत्तारि पलिओवमाइं ठिई पन्नत्ता। बहुपुत्तिया णं भंते! देवी ताओ देवलोगाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठिइक्खएणं अणंतरं चयं चइत्ता कहिं गच्छिहिइ? कहिं उववज्जिहिइ? गोयमा! इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे विंझगिरिपायमूले विभेलसन्निवेसे माहणकुलंसि दारियत्ताए पच्चायाहिइ। तए णं तीसे दारियाए, अम्मापियरो एक्कारसमे दिवसे वीइक्कंते निवत्ते असुइजायकम्मकरणे संपत्ते बारसाहे अयमेयारूवं नामधेज्जं करेहिंति– होउ णं अम्हं इमीसे दारियाए नामधेज्जं सोमा। तए णं सा सोमा उम्मुक्कबालभावा विन्नय-परिणयमेत्ता जोव्वणगमणुप्पत्ता रूवेण य जोव्वणेण य लावण्णेण य उक्किट्ठा उक्किट्ठसरीरा वि भविस्सइ। तए णं तं सोमं दारियं अम्मापियरो उम्मुक्कबालभावं विन्नय-परिणयमेत्तं जोव्वणगमणुप्पत्तं पडिरूविएणं सुक्केणं पडिरूविएण य विनएणं नियगस्स भाइणेज्जस्स रट्ठकूडस्स भारियत्ताए दलइस्संति। सा णं तस्स भारिया भविस्सइ– इट्ठा कंता पिया मणुन्ना मणामा थेज्जा वेसासिया सम्मया बहुमया अनुमया भंडकरंडगसमाणा तेल्लकेला इव सुसंगोविया चेलपेला इव सुसंपरिहिया रयण-करंडगो विव सुसारक्खिया सुसंगोविया, मा णं सीयं मा णं उण्हं मा णं खुहा मा णं पिवासा मा णं चोरा मा णं वाला मा णं दंसा मा णं मसगा मा णं वाइय पित्तिय सिंभिय सन्निवाइया विविहा रोयायंका फुसंतु। तए णं सा सोमा माहणी रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी संवच्छरे-संवच्छरे जुयलगं पयायमाणी सोलसेहिं संवच्छरेहिं बत्तीसं दारगरूवे पयाहिइ। तए णं सा सोमा माहणी तेहिं बहूहिं दारगेहि य दारियाहि य कुमारेहि य कुमारियाहि य डिंभएहि य डिंभियाहि य– अप्पेगइएहिं उत्ताणसेज्जएहिं, अप्पेगइएहिं थणपाएहिं, अप्पेगइएहिं पीहगपाएहिं, अप्पेगइएहिं परंगणएहिं अप्पेगइएहिं परक्कममाणेहिं, अप्पेगइएहिं पक्खोलणएहिं, अप्पेगइएहिं थणं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं खीरं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं तेल्लं मग्गमाणेहिं अप्पे-गइएहिं खेल्लणयं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं खज्जगं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं कूरं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं पाणियं मग्गमाणेहिं, अप्पेगइएहिं हसमाणेहिं, अप्पेगइएहिं रूसमाणेहिं, अप्पेगइएहिं अक्कोसमाणेहिं, अप्पेगइएहिं अक्कुस्समाणेहिं, अप्पेगइएहिं हणमाणेहिं, अप्पेगइएहिं हम्ममाणेहिं, अप्पेगइएहिं विप्पलायमाणेहिं, अप्पेगइएहिं अनुगम्ममाणेहिं, अप्पेगइएहिं रोयमाणेहिं अप्पेगइएहिं कंदमाणेहिं, अप्पेगइएहिं विलवमाणेहिं, अप्पेगइएहिं कूवमाणेहिं, अप्पेगइएहिं उक्कूवमाणेहिं, अप्पेगइएहिं निद्दायमाणेहिं, अप्पेगइएहिं पलवमाणेहिं, अप्पेगइएहिं हदमाणेहिं, अप्पेगइएहिं वममाणेहिं, अप्पेगइएहिं छेरमाणेहिं, अप्पेगइएहिं मुत्तमाणेहिं, मुत्त पुरीस वमिय सुलित्तोवलित्ता मइलवसणपोच्चडा असुइबीभच्छा परमदुग्गंधा नो संचाएहिइ रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरित्तए। तए णं तीसे सोमाए माहणीए अन्नया कयाइ पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि कुडुंबजागरियं जागरमाणीए अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था– एवं खलु अहं इमेहिं बहूहिं दारगेहि य जाव डिंभियाहि य अप्पेगइएहिं उत्ताणसेज्जएहिं जाव अप्पेगइएहिं मुत्तमाणेहिं दुज्जाएहिं दुज्जम्मएहिं हयविप्पहयभग्गेहिं एगप्पहारपडिएहिं जेणं मुत्त पुरीस वमिय सुलित्तोवलित्ता जाव परमदुग्गंधा नो संचाएमि रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरित्तए, तं धन्नाओ णं ताओ अम्मयाओ जाव सुलद्धे णं तासिं अम्मयाणं मनुए जम्मजीवियफले जाओ णं वंझाओ अवियाउरियाओ जानुकोप्परमायाओ सुरभिसुगंधगंधियाओ विउलाइं मानुस्सगाइं भोगभोगाइं भुंजमाणीओ विहरंति, अहं णं अधन्ना अपुण्णा अकयपुण्णा नो संचाएमि रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं मानुस्सगाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरित्तए। तेणं कालेणं तेणं समएणं सुव्वयाओ नाम अज्जाओ इरियासमियाओ जाव बहुपरिवाराओ पुव्वाणुपुव्विं चरमाणीओ गामानुगामं दूइज्जमाणीओ जेणेव विभेले सन्निवेसे तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणीओ विहरंति। तए णं तासिं सुव्वयाणं अज्जाणं एगे संघाडए विभेले सन्निवेसे उच्च नीय मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदाणस्स भिक्खायरियाए अडमाणे रट्ठकूडस्स गिहं अनुपविट्ठे। तए णं सा सोमा माहणी ताओ अज्जाओ एज्जमाणिओ पासइ, पासित्ता हट्ठा खिप्पामेव आसनाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता सत्तट्ठ अनुगच्छइ, अनुगच्छित्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता विउलेणं असन पान खाइम साइमेणं पडिलाभेइ, पडिलाभेत्ता एवं वयासी– एवं खलु अहं अज्जाओ! रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरामि, संवच्छरे-संवच्छरे जुयलं पयामि, सोलसहिं संवच्छरेहिं बत्तीसं दारगरूवे पयाया। तए णं अहं तेहिं बहूहिं दारएहि य जाव डिंभियाहि य अप्पेगइएहिं उत्तानसेज्जएहिं जाव मुत्तमाणेहिं दुज्जाएहिं दुज्जम्मएहिं हयविप्पहयभग्गेहिं एगप्पहारपडिएहिं जेणं मुत्त पुरीस वमिय सुलित्तोवलित्ता जाव परमदुग्गंधा नो संचाएमि रट्ठकूडेणं सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरित्तए, तं इच्छामि णं अहं अज्जाओ! तुम्हं अंतिए धम्मं निसामेत्तए। तए णं ताओ अज्जाओ सोमाए माहणीए विचित्तं केवलिपन्नत्तं धम्मं परिकहेंति। तए णं सा सोमा माहणी तासिं अज्जाणं अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठचित्तमानंदिया पीइमणा परमसोमनस्सिया हरिसवसविसप्पमाणहियया ताओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी– सद्दहामि णं अज्जाओ! निग्गंथं पावयणं जाव अब्भुट्ठेमि णं अज्जाओ! निग्गंथं पावयणं, एवमेयं अज्जाओ! जाव से जहेयं तुब्भे वयह जं, नवरं– अज्जाओ! रट्ठकूडं आपुच्छामि। तए णं अहं देवानुप्पियाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयामि। अहासुहं देवाणुप्पिए! मा पडिबंधं। तए णं सा सोमा माहणी ताओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता पडिविसज्जेइ। तए णं सा सोमा माहणी जेणेव रट्ठकूडे तेणेव उवागया करयलपरिग्गहियं दसनहं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु एवं वयासी– एवं खलु मए देवानुप्पिया! अज्जाणं अंतिए धम्मे निसंते, से वि य णं धम्मे इच्छिए पडिच्छिए अभिरुइए। तए णं अहं देवानुप्पिया! तुब्भेहिं अब्भणुन्नाया सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए। तए णं से रट्ठकूडे सोमं माहणिं एवं वयासी– मा णं तुमं देवाणुप्पिए! इयाणिं मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयाहि, भुंजाहि ताव देवानुप्पिए! मए सद्धिं विउलाइं भोगभोगाइं। तओ पच्छा भुत्तभोई सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए मुंडा भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयाहि। तए णं सा सोमा माहणी रट्ठकूडस्स एयमट्ठं पडिसुणेइ। तए णं सा सोमा माहणी ण्हाया जाव अप्पमहग्घाभरणालंकियसरीरा चेडियाचक्कवाल-परिकिण्णा साओ गिहाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता विभेलं सन्निवेसं मज्झंमज्झेणं जेणेव सुव्वयाणं अज्जाणं उवस्सए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सुव्वयाओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ पज्जुवासइ। तए णं ताओ सुव्वयाओ अज्जाओ सोमाए माहणीए विचित्तं केवलिपन्नत्तं धम्मं परिकहेंति–जहा जीवा बज्झंति, जहा जीवा मुच्चंति। तए णं सा सोमा माहणी सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए दुवालसविहं सावगधम्मं पडिवज्जइ, पडिवज्जित्ता सुव्वयाओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता जामेव दिसिं पाउब्भूया तामेव दिसिं पडिगया। तए णं सा सोमा माहणी समणोवासिया जाया–अभिगयजीवाजीवा जाव अप्पाणं भावेमाणी विहरइ। तए णं ताओ सुव्वयाओ अज्जाओ अन्नया कयाइ विभेलाओ सन्निवेसाओ पडिनिक्खमंति, पडिनिक्खमित्ता बहिया जनवयविहारं विहरंति। तए णं ताओ सुव्वयाओ अज्जाओ अन्नया कयाइ पुव्वाणुपुव्विं चरमाणीओ जाव विहरंति। तए णं सा सोमा माहणी इमीसे कहाए लद्धट्ठा समाणी हट्ठा ण्हाया तहेव निग्गया जाव वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता धम्मं सोच्चा जाव जं, नवरं– रट्ठकूडं आपुच्छामि, तए णं पव्वयामि। अहासुहं। तए णं सा सोमा माहणी सुव्वयाओ अज्जाओ वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता सुव्वयाणं अंतियाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता जेणेव सए गिहे जेणेव रट्ठकूडे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता करयलपरिग्गहिया तहेव आपुच्छइ जाव पव्वइत्तए। अहासुहं देवाणुप्पिए! मा पडिबंधं। तए णं से रट्ठकूडे विउलं असनं तहेव जहा पुव्वभवे सुभद्दा जाव अज्जा जाया– इरियासमिया जाव गुत्तबंभयारिणी। तए णं सा सोमा अज्जा सुव्वयाणं अज्जाणं अंतिए सामाइयमाइयाइं एक्कारस अंगाइं अहिज्जइ, अहिज्जित्ता बहूहिं छट्ठट्ठम दसम दुवालसेहिं जाव भावेमाणी बहूइं वासाइं सामण्ण-परियायं पाउणइ, पाउणित्ता मासियाए संलेहणाए अत्ताणं झोसेत्ता, सट्ठिं भत्ताइं अनसनाए छेइत्ता, आलोइय-पडिक्कंता समाहिपत्ता कालमासे कालं किच्चा सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो सामानिदेव-त्ताए उववज्जिहिइ। तत्थ णं अत्थेगइयाणं देवाणं दो सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। तत्थ णं सोमस्सवि देवस्स दो सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। से णं भंते! सोमे देवे ताओ देवलोगाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठिइक्खएणं चयं चइत्ता कहिं गच्छिहिइ? कहिं उववज्जिहिइ? गोयमा! महाविदेहे वासे जाव अंतं काहिइ। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं पुप्फियाणं चउत्थस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જો નિર્વાણ પ્રાપ્ત શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે પુષ્પિકા ઉપાંગના ત્રીજા અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે તો, ભગવંત મહાવીરે ચોથા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે ? નિશ્ચે હે જંબૂ! તે કાળે તે સમયે રાજગૃહ નામે નગર હતુ, ગુણશીલ નામે ચૈત્ય હતુ, શ્રેણિક નામે રાજા હતો. ભગવંત મહાવીર સ્વામી સમોસર્યા, પર્ષદા દર્શનાર્થે નીકળી. તે કાળે તે સમયે બહુપુત્રિકા દેવી સૌધર્મકલ્પમાં બહુપુત્રિકા વિમાનમાં સુધર્માસભામાં બહુપુત્રિકા સિંહાસને ૪૦૦૦ સામાનિકો, ચાર મહત્તરિકાદિ દેવો સહિત ‘સૂર્યાભદેવ’ સમાન ભોગ ભોગવતી વિચરતી હતી. આ સંપૂર્ણ જંબૂદ્વીપ દ્વીપને વિપુલ અવધિજ્ઞાન વડે અવલોકતી, જોતી, શ્રમણ ભગવન્‌ મહાવીરને જુએ છે. સૂર્યાભદેવ સમાન યાવત્‌ નમીને સિંહાસને પૂર્વાભિમુખ બેઠી. ત્યારે તે દેવીને આવા પ્રકારે મનોગત સંકલ્પ થયો હું ભગવંતના દર્શનાર્થે જાઉં. તેણીએ આભિયોગિક દેવોને બોલાવ્યા, એ રીતે સૂર્યાભદેવની માફક યાવત આભીયોગિક દેવોએ ૧૦૦૦ યોજન વિસ્તીર્ણ યાવત્‌ એવા યાન વિમાનની વિકુર્વણા કરી. દેવલોકથી નીકળવાના ઉત્તરના નિર્યાણ માર્ગથી હજારો યોજનના પગલા વડે ગમન કરીને સૂર્યાભની જેમ ભગવંત પાસે આવી, ધર્મકથા સમાપ્ત થઈ. પછી તે બહુપુત્રિકા દેવીએ દક્ષિણી ભૂજા પ્રસારી, ૧૦૮ દેવકુમારો, ડાબી ભૂજાથી ૧૦૮ દેવકુમારીઓ, પછી ઘણા દારિકા, ડિંબ અને ડિંભિકા વિકુર્વ્યા. સૂર્યાભ દેવની જેમ નૃત્યવિધિ દેખાડીને ગઈ. ભંતે ! ગૌતમસ્વામીએ એમ કહી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદી, નમીને યાવત્‌ બહુપુત્રિકા દેવીની તે દિવ્ય દેવર્દ્ધિની પૃચ્છા કરી, યાવત્‌ કઈ રીતે સન્મુખ આવી તે વિષયે પૂછ્યું. ગૌતમ! તે કાળે તે સમયે વારાણસી નગરી હતી, આમ્રશાલવન ચૈત્ય હતું. ત્યાં વારાણસી નગરીમાં ભદ્ર સાર્થવાહ હતો. તે ધનાઢ્ય યાવત અપરિભૂત હતો. તેને સુભદ્રા નામે સુકુમાલ, વંધ્યા પત્ની હતી. તેણી અપ્રસૂતા હોવાથી માત્ર કોણી અને ઢીંચણની માતા હતી. ત્યારપછી તે સુભદ્રા સાર્થવાહીને અન્ય કોઈ દિને મધ્યરાત્રિ કાળે કુટુંબ જાગરિકા કરતા આવો સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો – નિશ્ચે હું ભદ્ર સાર્થવાહ સાથે વિપુલ ભોગોપભોગ ભોગવતા વિચરું છું. પણ એક પણ બાળક કે બાલિકાનો પ્રસવ ન થયો, તે માતાઓ ધન્ય છે યાવત્‌ તે માતાનો મનુષ્યજન્મ અને જીવિતનું ફળ સુલબ્ધ છે, જેમની પોતાની કુક્ષિથી ઉત્પન્ન બાળકો સ્તનનું દૂધ પીવામાં લુબ્ધ થયેલા, મધુર ઉલ્લાપને કરનારા, અવ્યક્ત વચન બોલનારા, સ્તનના મૂળથી કક્ષાના દેશભાગ સુધી ફરતા ફરતા દૂધપાન કરે છે, એમ હું માનું છું. વળી તે માતાઓ પોતાના કોમળ કમળ જેવા બે હાથ વડે ખોળામાં બેસાડે છે, મધુર સમુલ્લાપને આપે છે, વારંવાર મનોહર વચનો બોલે છે, હું તો અધન્ય – અપુણ્ય – અકૃત પુણ્ય છું, જેથી ઉક્ત એક પણ બાળકને પામી નથી. એ રીતે વિચારી અપહત મનવાળી થઈ યાવત્‌ ચિંતામગ્ન બેઠી. તે કાળે તે સમયે સુવ્રતા આર્યા કે જે ઈર્યા, ભાષા, એષણા, આદાનભાંડમાત્રનિક્ષેપણા, ઉચ્ચારપ્રસ્રવણ ખેલજલ્લસિંધાણપારિષ્ઠાપનિકી સમિતિવાળા, મન – વચન – કાય ગુપ્તિવાળા, ગુપ્તેન્દ્રિયા, ગુપ્ત બ્રહ્મચારિણી, બહુશ્રુતા, બહુપર્યાયા હતા તે પૂર્વાનુપૂર્વી વિચરતા, ગ્રામાનુગ્રામ જતા વારાણસી નગરી પધાર્યા. પછી યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ યાચીને સંયમ અને તપથી વિચરે છે. ત્યારે તે સુવ્રતા આર્યાના એક સંઘાટક વારાણસીમાં ઉંચ – નીચ – મધ્યમ કુળોમાં ગૃહસમુદાન ભિક્ષાચર્યાર્થે અટન કરતા ભદ્ર સાર્થવાહના ઘરમાં પ્રવેશ્યા, સુભદ્રા સાર્થવાહીએ તે આર્યાઓને આવતા જોયા, જોઈને હર્ષિત થઈ, આસનેથી ઉઠી, સાત – આઠ ડગલા સન્મુખ ગઈ, વંદન – નમસ્કાર કર્યા, વિપુલ અશનાદિ વડે પ્રતિલાભીને આ પ્રમાણે બોલી – હું ભદ્ર સાર્થવાહ સાથે વિપુલ સમૃદ્ધિવાળા શબ્દાદિ કામભોગને ભોગવતી રહું છું. તો પણ મને પુત્ર કે પુત્રીની પ્રાપ્તિ થઈ નથી. ઇત્યાદિ. હે આર્યાઓ ! તમે ઘણું જાણો છો, ઘણું ભણ્યા છો, ઘણા ગામ, નગર યાવત્‌ સંનિવેશમાં વિચરો છો, ઘણા રાજા, ઇશ્વર યાવત્‌ સાર્થવાહાદિના ગૃહમાં પ્રવેશો છો, તો તેવો કોઈ વિદ્યાપ્રયોગ, મંત્રપ્રયોગ, વમન, વિરેચન, બસ્તિકર્મ, ઔષધ, ભૈષજ કંઈપણ જાણો છો કે જેથી મને પુત્ર કે પુત્રી થાય ? ત્યારે તે આર્યાઓએ સુભદ્રા સાર્થવાહીને આમ કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિયા ! અમે શ્રમણી, નિર્ગ્રન્થી, ઈર્યા સમિતા યાવત્‌ ગુપ્ત બ્રહ્મચારીણી છીએ. અમને આવી વાત કાનથી પણ સાંભળવી કલ્પતી નથી, તો તેને કહેવાનું કે આચરવાનું તો કલ્પે જ કેમ? પણ હે દેવાનુપ્રિયા ! અમે તને કેવલી ભગવંત પ્રરૂપિત ધર્મ જ કહીએ છીએ. પછી સુભદ્રા સાર્થવાહી, તે આર્યા પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજી, હર્ષિત – સંતુષ્ટ થઈ, તે આર્યાને ત્રણ વખત વંદન – નમન કરીને બોલી – હે આર્યાઓ ! હું નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનની શ્રદ્ધા, પ્રતીતિ, રૂચિ કરું છું, હે આર્યા નિર્ગ્રન્થીઓ! તે એમ જ છે, તેમજ છે, યાવત્‌ શ્રાવકધર્મ અંગિકાર કરવા ઇચ્છું છું. દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. ત્યારે તે સુભદ્રાએ તે આર્યાઓ પાસે યાવત્‌ શ્રાવક ધર્મ સ્વીકારી, તે આર્યાને વંદન – નમન કરી, વિદાય આપી. પછી સુભદ્રા શ્રાવિકા થઈ યાવત્‌ વિચરવા લાગી. પછી સુભદ્રા શ્રાવિકાને કોઈ દિવસે મધ્યરાત્રિએ કુટુંબ જાગરિકા કરતા વિચાર આવ્યો કે હું ભદ્ર સાર્થવાહ સાથે વિપુલ ભોગ ભોગવતી વિચરું છું, પણ એકે બાળકને જન્મ ન આપ્યો. મારે શ્રેય છે કે કાલે ભદ્ર સાર્થવાહને પૂછીને સુવ્રતા આર્યા પાસે પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણ કરવી. એમ વિચારી બીજા દિવસે ભદ્ર સાર્થવાહ પાસે આવીને બે હાથ જોડીને બોલી – હે દેવાનુપ્રિય ! એ પ્રમાણે નિશ્ચે આપની સાથે ઘણા વર્ષો વિપુલ ભોગથી યાવત્‌ વિચરું છું ઇત્યાદિ. ત્યારે ભદ્ર સાર્થવાહે, સુભદ્રાને કહ્યું – તું હમણા મુંડ યાવત્‌ પ્રવ્રજિત ન થા. મારી સાથે વિપુલ ભોગ ભોગવ. પછી ભુક્ત ભોગી થઈ સુવ્રતા આર્યા પાસે દીક્ષા લે. ત્યારે સુભદ્રાએ ભદ્રના આ અર્થનો આદર ન કર્યો, જાણ્યો નહીં, બીજી – ત્રીજી વખત ભદ્રા સાર્થવાહીએ કહ્યું કે – હું આપની આજ્ઞા પામીને દીક્ષા લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે ભદ્ર સાર્થવાહ જ્યારે ઘણી આઘવણા, પન્નવણા, સંજ્ઞાપના, વિજ્ઞાપનાથી તેણીને સમજાવવા યાવત્‌ સમર્થ ન થયો ત્યારે અનિચ્છાએ સુભદ્રાને નિષ્ક્રમણની અનુજ્ઞા આપી. પછી ભદ્ર સાર્થવાહે વિપુલ અશન,પાન, ખાદિમ, સ્વાદિમરૂપ ભોજન તૈયાર કરાવ્યા. પોતાના સર્વે મિત્ર, જ્ઞાતિજન, સ્વજન, સંબંધી આદિને આમંત્રણ આપ્યું. પછી ભોજન વેળાએ બધાને ભોજન કરાવી યાવત્‌ તે મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિનો સત્કાર, સન્માન કરે છે. પછી સુભદ્રા સાર્થવાહી સ્નાન કરી યાવત્‌ પ્રાયશ્ચિત્ત કરી, સર્વાલંકાર વિભૂષિત થઈ પુરુષસહસ્રવાહિની શિબિકામાં બેઠી. પછી સુભદ્રા મિત્ર, જ્ઞાતિજન, સંબંધી આદિથી યાવત્‌ પરીવરીને સર્વ ઋદ્ધિથી યાવત્‌ રવથી વારાણસી નગરીની વચ્ચોવચ્ચથી જ્યાં સુવ્રતા આર્યાનો ઉપાશ્રય હતો ત્યાં આવીને પુરુષસહસ્રવાહિની શિબિકા સ્થાપી, સુભદ્રા સાર્થવાહી તેમાંથી નીચે ઊતરી. પછી ભદ્ર સાર્થવાહ સુભદ્રાને આગળ કરીને સુવ્રતા આર્યા પાસે આવ્યો. સુવ્રતા આર્યાને વંદન – નમસ્કાર કરીને બોલ્યો – આ સુભદ્રા મારી પત્ની છે. ઇષ્ટ, કાંત છે. યાવત્‌ તેને વાત – પિત્ત – કફ – સંનિપાતથી વિવિધ રોગાંતક ન સ્પર્શે તે રીતે તેણીને રાખી છે, તે હવે સંસારના ભયથી ઉદ્વિગ્ન થઈ, જન્મ મરણથી ડરીને, આપની પાસે મુંડિત થઈ યાવત્‌ દીક્ષા લેવા ઇચ્છે છે. હું આપને શિષ્યભિક્ષા આપું છું. આપ શિષ્યભિક્ષા સ્વીકાર કરો. દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. ત્યારે સુભદ્રાને સુવ્રતા આર્યાએ તેમ કહેતા હર્ષિત થઈ સ્વયં જ આભરણાલંકાર ઉતારે છે, સ્વયં પંચમુઠ્ઠી લોચ કરે છે, સુવ્રતા આર્યા પાસે આવે છે, ત્રણ વખત આદક્ષિણ પ્રદક્ષિણા કરી, વાંદી – નમીને એમ કહે છે – સંસાર સળગી રહ્યો છે ઈત્યાદિ યાવત્‌ ‘(ભગવતી સૂત્ર શતક ૯ માં વર્ણિત) દેવાનંદા’ માફક પ્રવ્રજ્યા લીધી, આર્યા યાવત્‌ ગુપ્ત બ્રહ્મચારિણી થઈ. પછી તે સુભદ્રા આર્યા અન્ય કોઈ દિવસે ઘણા માણસોના બાળકો ઉપર મૂર્ચ્છાવાળી થઈ યાવત્‌ આસક્ત થઈ અભ્યંગન, ઉદ્વર્તન, પ્રાસુકપાન, અલત્તક, કંકણ, અંજન, વર્ણક, ચૂર્ણક, ખેલ્લક, ખંજનક, ખીર, પુષ્પની ગવેષણા કરે છે. કરીને ઘણા લોકોના બાલક – બાલિકા, કુમાર – કુમારી, ડિંભ – ડિંભિકામાં કેટલાકનું અભ્યંગન કરે છે, કેટલાકનું ઉદ્વર્તન, એ રીતે અચિત્ત જળથી સ્નાન, પગ રંગે, ઓઠ રંગે, આંખ આંજે, ખોળામાં બેસાડે, તિલક કરે, હીંચોળે, પંક્તિમાં બેસાડે, મુખ ધોવે, વર્ણકથી રંગે, ચૂર્ણ લગાડે, રમકડા આપે, ખાજા ખવરાવે, ખીર ખવડાવે, પુષ્પ સૂંઘાડે, પગે બેસાડે, જાંઘે બેસાડે, સાથળે બેસાડે, એ રીતે કેડે, પીઠે, છાતીએ, મસ્તકે બેસાડી, બે હાથના સંપુટથી ઉછાળે, ગીત ગાય, ગવડાવે એ રીતે પુત્રાદિની પીપાસાને પૂર્ણ કરતી. ત્યારે સુવ્રતા આર્યાએ સુભદ્રા આર્યાને કહ્યું – આપણે શ્રમણી, નિર્ગ્રન્થી, ઈર્યાસમિતિવાળી, યાવત્‌ ગુપ્ત બ્રહ્મચારિણી છીએ. આપણને જાતક કર્મ કરવું ન કલ્પે. જ્યારે તું ઘણા બાળકોમાં મૂર્ચ્છિત યાવત્‌ આસક્ત થઈ અભ્યંગનાદિ કરીને રહે છે. તો હે દેવાનુપ્રિયા ! તું આ સ્થાનની આલોચના યાવત્‌ પ્રાયશ્ચિત્ત કર. ત્યારે સુભદ્રા આર્યાએ તેમના કથનનો આદર ન કર્યો કે સારો ન માન્યો અને પોતાની રીતે જ રહેવા લાગી. ત્યારે તે શ્રમણી નિર્ગ્રન્થીઓ સુભદ્રા આર્યાની હીલના, નિંદા, ખિંસા, ગર્હા કરવા લાગી અને વારંવાર આ અર્થનું નિવારણ કરવા લાગી. ત્યારે યાવત્‌ સુભદ્રા આર્યાને આવો અધ્યવસાય થયો કે – જ્યારે હું ગૃહસ્થાવાસમાં હતી ત્યારે સ્વતંત્ર હતી, પણ મુંડ થઈ – પ્રવ્રજિત થઈ છું ત્યારથી જ પરવશ છું. પહેલાં તો આ શ્રમણીઓ મારો આદર કરતી હતી. હવે નથી કરતી, તો મારે શ્રેયસ્કર છે કે કાલે યાવત્‌ સૂર્ય દેદીપ્યમાન થતા સુવ્રતા આર્યા પાસેથી નીકળી બીજા ઉપાશ્રય ગ્રહણ કરી વિચરું. યાવત્‌ તેણી જુદા ઉપાશ્રયે રહેવા લાગી. ત્યારપછી સુભદ્રા આર્યા બીજા આર્યાઓ દ્વારા ન નિવારાતા સ્વચ્છંદ મતિવાળી થઈ, ઘણા બાળકો ઉપર મૂર્ચ્છા પામી યાવત્‌ અભ્યંગનાદિ કરતી, યાવત્‌ પુત્રાદિની પીપાસા અનુભવતી રહી. પછી સુભદ્રા આર્યા પાર્શ્વસ્થા – પાર્શ્વસ્થવિહારી, અવસન્ના, અવસન્નાવિહારી, કુશીલા, કુશીલાવિહારી, સંસક્તા, સંસક્તાવિહારી, યથાછંદા, યથાછંદા વિહારી થઈ ઘણા વર્ષો શ્રામણ્ય પર્યાય પાળી, અર્ધમાસિકી સંલેખનાથી ૩૦ ભક્ત અનશન વડે છેદીને તે સ્થાનની આલોચનાપ્રતિક્રમણ ન કરીને કાળમાસે કાળ કરી સૌધર્મકલ્પે બહુપુત્રિકાવિમાનમાં ઉપપાતસભામાં દેવશયનીયમાં દેવદૂષ્યથી અંતરિત, અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગ અવગાહનાથી બહુપુત્રિકા દેવી રૂપે ઉત્પન્ન થઈ. તુરંતની ઉત્પન્ન થયેલ તે બહુપુત્રિકા દેવી પંચવિધ પર્યાપ્તથી યાવત્‌ ભાષામન પર્યાપ્તિથી પર્યાપ્ત થઈ. ભગવન્‌ ! તેને બહુપુત્રિકા દેવી કેમ કહે છે ? ગૌતમ ! તેણીને જ્યારે જ્યારે દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રની સભામાં નાટક કરવા જાય ત્યારે ઘણા બાલક – બાલિકા, ડિંભક – ડિંભિકાને વિકુર્વે છે. પછી શક્રેન્દ્ર પાસે આવી, શક્રને તે દિવ્ય દેવર્દ્ધિ – દેવદ્યુતિ – દેવાનુભાવ દેખાડે છે, તેથી તે બહુપુત્રિકા દેવી કહેવાય છે. બહુપુત્રિકા દેવીની સ્થિતિ કેટલા કાળની છે ? ગૌતમ ! ચાર પલ્યોપમ. તેણી દેવલોકથી આયુ – સ્થિતિ – ભવક્ષય પછી ચ્યવીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉપજશે ? ગૌતમ ! આ જ જંબૂદ્વીપમાં વિંધ્યગિરીની તળેટીમાં બિભેલ સંનિવેશમાં બ્રાહ્મણ કુળમાં પુત્રીરૂપે જન્મશે. પછી તે બાલિકાના માતા – પિતા ૧૧ – મો દિવસ જતા યાવત્‌ બારમો દિવસ જતા આવું નામ પાડશે. અમારી પુત્રીનું નામ ‘સોમા’ થાઓ. પછી સોમા બાલ્યભાવથી મુક્ત થઈ, વિજ્ઞાન પરિણત થતા યૌવનને પામી, રૂપ – યૌવન – લાવણ્ય થી ઉત્કૃષ્ટ, ઉત્કૃષ્ટ શરીરી યાવત્‌ થશે. પછી સોમાના માતાપિતા, તેણીને યૌવન પામેલી જાણીને પ્રતિકુપિત દ્રવ્યથી, પ્રતિરૂપે કરીને પોતાના ભાણેજ ‘રાષ્ટ્રકૂટ’ને પત્નીપણે આપશે. સોમા પણ તેની ઇષ્ટા, કાંતા યાવત્‌ ભાંડ કરંડક સમાન, તેલકૈલ સમાન સુસંગોપિત, ચેલપેડાવત્‌ સુસંપરિક્ષિત, રત્નકરંડક સમાન સુરક્ષિત, સુસંગોપિત હતી યાવત્‌ રોગાંતકાદિ ન સ્પર્શે તેમ સાચવી હતી. પછી તે સોમા બ્રાહ્મણી રાષ્ટ્રકૂટ સાથે વિપુલ ભોગો ભોગવતા પ્રત્યેક વર્ષે યુગલને જન્મ આપતી સોળ વર્ષમાં બત્રીશ બાળકોને જન્મ આપ્યા. પછી તે સોમા બ્રાહ્મણી તે ઘણા બાળક, બાલિકા, કુમાર – કુમારી, ડિંભ – ડિંભિકામાં કેટલાકને ચત્તા કરવા, એ રીતે કેટલાકને સ્તનપાન, સ્તને રાખવા, નાચવું, ઉછળકૂદ, સ્ખલના, દૂધ માંગે, રમકડા – ખાજા – ભાત – પાણી માંગવા વડે. એ જ પ્રમાણે હસવું, શેષ, આક્રોશ, અતિ આક્રોશ, માર, ભાગવું, પકડવું, રોવું, આક્રંદ, વિલાપ, મોટેથી પોકાર, ઊંચા શબ્દો કરવા, નિદ્રા પામવા, પ્રલાપ કરવો, દાઝવું, વમન, વિષ્ટા, મૂત્ર એ બધાંથી અતિ વ્યાકુળ થશે. તેમના મૂત્ર, વિષ્ટા, વમનથી અતિ લેપાયેલી રહેશે, વસ્ત્રો અતિ મલિન રહેશે, શરીર અતિ દુર્બળ રહેશે યાવત્‌ અતિ બિભત્સ અને દુર્ગંધવાળી થવાથી રાષ્ટ્રકૂટ સાથે વિપુલ કામભોગ ભોગવી વિચરવા સમર્થ થશે નહીં. ત્યારપછી સોમા બ્રાહ્મણી અન્ય કોઈ દિવસે મધ્યરાત્રિમાં કુટુંબ જાગરિકાથી જાગતી હતી ત્યારે આવો સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો. હું આ ઘણા દારક યાવત્‌ ડિંભિકાથી, જેમાં કેટલાકને ચતા કરવા યાવત્‌ કેટલાકના મૂત્ર વડે, દુષ્ટ બાળકો વડે, દુષ્ટ જન્મ વડે, વિપ્રહત અને ભગ્ન થયેલ હોવાથી એક પ્રહારથી પડી જવાય તેવી તથા મૂત્રાદિથી લેપાયેલ યાવત્‌ અતિ દુર્ગંધવાળી હું ભોગ ભોગવવા સમર્થ નથી. તે માતાઓ ધન્ય છે, યાવત્‌ તેમનું જીવિત સફળ છે, જે વાંઝણી છે, જેમને પ્રસૂતિ થતી નથી, માત્ર ઢીંચણ અને કોણીની માતા છે. સુરભિ સુગંધ સુગંધિકા, વિપુલ માનુષી ભોગ ભોગવતી વિચરે છે. પણ હું અધન્ય, પુણ્યહીન, અકૃત પુન્ય છું, જેથી રાષ્ટ્રકૂટ સાથે વિસ્તારવાળા યાવત્‌ કામભોગોને ભોગવતી વિચરી શકતી નથી. તે કાળે, સુવ્રતા આર્યા, જે ઇર્યાસમિત યાવત્‌ બહુપરિવારા હતા, તે પૂર્વાનુપૂર્વીથી જ્યાં બિભેલ સંનિવેશ હતું ત્યાં યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ યાચીને યાવત્‌ રહ્યા. પછી તેમના એક આર્યા સંઘાટક બિભેલના ઊંચ – નીચ ગૃહોમાં યાવત્‌ ભમતા રાષ્ટ્રકૂટના ગૃહમાં પ્રવેશ્યા. ત્યારે તે સોમા બ્રાહ્મણી, તે આર્યાને આવતા જોઈને હર્ષિત થઈ, જલદી આસનેથી ઊભી થઈ. સાત – આઠ ડગલાં સામે ગઈ. વાંદી – નમી, વિપુલ અસનાદિ પ્રતિલાભીને બોલી – હું રાષ્ટ્રકૂટ સાથે વિપુલ ભોગ ભોગવતા યાવત્‌ બત્રીશ બાળકો થયા. હવે તે ઘણા બાળકોથી યાવત્‌ ભોગ ભોગવી વિચરવા સમર્થ નથી. તેથી હું આપની પાસે ધર્મ સાંભળવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે આર્યાઓ સોમા બ્રાહ્મણીને આશ્ચર્યકારી યાવત્‌ કેવલી પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મ કહે છે. ત્યારપછી સોમા બ્રાહ્મણી, તે આર્યા પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજી, હર્ષિત થઈ યાવત્‌ તે આર્યાને વાંદી – નમીને બોલી – હે આર્યાઓ ! હું નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનની શ્રદ્ધા કરું છું યાવત્‌ તેને માટે અભ્યુદ્યત છું. હે આર્યાઓ ! તેમજ છે, તમે જે ધર્મ કહો છો એમ જ છે હું રાષ્ટ્રકૂટની રજા લઉં પછી આપની પાસે મુંડિત યાવત્‌ પ્રવ્રજિત થાઉં. દેવાનુપ્રિયા ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. પછી સોમા બ્રાહ્મણી આર્યાઓને વાંદી – નમીને વિદાય આપશે. પોતે રાષ્ટ્રકૂટ પાસે આવી, બે હાથ જોડી કહેશે – દેવાનુપ્રિય ! મેં આર્યા પાસે ધર્મ સાંભળેલ છે, તે મને ઇષ્ટ યાવત્‌ રૂચિકર છે. તો આપની આજ્ઞા પામી હું સુવ્રતા આર્યા પાસે દીક્ષા લઉં. ત્યારે રાષ્ટ્રકૂટ, સોમાને કહેશે કે હમણા મુંડ થઈને યાવત્‌ પ્રવ્રજ્યા ન લે, હાલ મારી સાથે વિપુલ કામભોગ ભોગવ પછી ભુક્તભોગી થઈ સુવ્રતા આર્યા પાસે દીક્ષા લેજે. ત્યારે સોમા બ્રાહ્મણી, રાષ્ટ્રકૂટના આ અર્થને અંગિકાર કરશે. ત્યારપછી સોમા બ્રાહ્મણી સ્નાન યાવત્‌ શરીરવિભૂષા કરી, દાસીના સમૂહથી પરીવરી, ઘેરથી નીકળી, બિભેલ સંનિવેશ મધ્યે થઈને સુવ્રતા આર્યાના ઉપાશ્રયે આવશે, સુવ્રતા આર્યાને વંદન – નમસ્કાર કરી, પર્યુપાસના કરશે. પછી સુવ્રતા આર્યા તેણીને કેવલી પ્રરૂપિત ધર્મ કહેશે – જે પ્રકારે જીવો કર્મ બાંધે છે, ઇત્યાદિ. ત્યારે તે સોમા સુવ્રતા આર્યા પાસે યાવત્‌ બાર પ્રકારે શ્રાવકધર્મ અંગિકાર કરશે. કરીને સુવ્રતા આર્યાને વાંદી – નમીને જે દિશાથી આવી હતી, તે દિશામાં પાછી જશે. પછી સોમા શ્રાવિકા થઈ, જીવાજીવ સ્વરૂપને જાણી યાવત્‌ આત્માને ભાવતી રહેશે. ત્યારપછી સુવ્રતા આર્યા કદાચિત્‌ બિભેલ સંનિવેશથી નીકળશે. બહારના દેશોમાં વિહાર કરશે. ત્યારપછી તે સુવ્રતા આર્યા અન્ય કોઈ દિને પુર્વાનુપૂર્વીથી યાવત્‌ આવીને રહ્યા. ત્યારે સોમા બ્રાહ્મણી આ કથા સાંભળી હર્ષિત થઈ, સ્નાન કરી, પૂર્વવત્‌ નીકળી યાવત્‌ વાંદી – નમીને ધર્મ સાંભળી યાવત્‌ રાષ્ટ્રકૂટને પૂછીને પછી પ્રવ્રજ્યા લઈશ. સુખ ઉપજે તેમ કરો. પછી સોમા બ્રાહ્મણીએ સુવ્રતા આર્યાને વાંદી, નમીને તેમની પાસેથી નીકળશે. પછી પોતાના ઘેર રાષ્ટ્રકૂટ પાસે આવી, બે હાથ જોડી પૂર્વવત્‌ પૂછીને યાવત્‌ દીક્ષા લઉં. દેવાનુપ્રિયા ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. પછી રાષ્ટ્રકૂટે વિપુલ અશનાદિ પૂર્વવત્‌ સુભદ્રા યાવત્‌ આર્યા થયા, ઇર્યાસમિતા યાવત્‌ ગુપ્ત બ્રહ્મચારિણી. પછી તે સોમા આર્યા, સુવ્રતા આર્યા પાસે સામાયિકાદિ ૧૧ – અંગો ભણશે. ઘણા ઉપવાસ, છઠ્ઠ, અઠ્ઠમાદિ યાવત્‌ ભાવતી, ઘણા વર્ષો શ્રામણ્ય પર્યાય પાળીને માસિકી સંલેખનાથી ૬૦ ભક્તોને અનશન વડે છેદીને આલોચના – પ્રતિક્રમણ કરીને સમાધિ પામી, કાળ કરીને શક્રેન્દ્રના સામાનિક દેવપણે ઉપજશે. ત્યાં સોમદેવની સ્થિતિ બે સાગરોપમ કહી છે. તે દેવલોકથી દેવ સંબંધી આયુષયથી યાવત્‌ ચ્યવીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં યાવત્‌ મોક્ષે જશે. જંબૂ ! એ પ્રમાણે શ્રમણ ભગવંતે આ અધ્યયનનો અર્થ કહેલ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam pupphiyanam tachchassa ajjhayanassa ayamatthe pannatte, chautthassa nam bhamte! Ajjhayanassa pupphiyanam samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe namam nayare. Gunasilae cheie. Senie raya. Sami samosadhe. Parisa niggaya. Tenam kalenam tenam samaenam bahuputtiya devi sohamme kappe bahuputtie vimane sabhae suhammae bahuputtiyamsi sohasanamsi chauhim samaniyasahassihim chauhim mahattariyahim jaha suriyabhe java bhumjamani viharai. Imam cha nam kevalakappam jambuddivam divam viulenam ohina abhoemani-abhoemani pasai pachchha samanam bhagavam mahaviram jaha suriyabho java namamsitta sihasanavaramsi puratthabhimuha samnisanna. Abhioga jaha suriyabhassa, susara ghamta, abhi-ogam devam saddavei, janavimanam joyanasahassavitthinnam, janavimanavannao java uttarillenam nijjanamaggenam joyanasahassiehim viggahehim taha agaya jaha suriyabho, dhammakaha samatta. Tae nam sa bahuputtiya devi dahinam bhuyam pasarei–devakumaranam atthasayam, devakumariyanam ya vamao bhuyao. Tayanamtaram cha nam bahave daraga ya dariyao ya dimbhae ya dimbhiyao ya viuvvai, nattavihim jaha suriyabho uvadamsitta padigaya. Bhamte! Ti bhagavam goyame samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai. Kudagarasala ditthamto. Bahuputtiyae nam bhamte! Devie sa divva deviddhi puchchha java abhisamannagaya? Evam khalu goyama! Tenam kalenam tenam samaenam vanarasi namam nayari, ambasalavane cheie. Tattha nam vanarasie nayarie bhadde namam satthavahe hottha–addhe java aparibhue. Tassa nam bhaddassa subhadda namam bhariya–sumala vamjha aviyauri janukopparamaya yavi hottha. Tae nam tise subhaddae satthavahie annaya kayaim puvvarattavarattakalasamayamsi kudumbajagariyam jagaramanie imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha– Evam khalu aham bhaddenam satthavahenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumja-mani viharami, no cheva nam aham daragam va dariyam va payami, tam dhannao nam tao ammayao java suladdhe nam tasim ammayanam manue jammajiviyaphale, jasim manne niyagakuchchhisambhuyagaim thanaduddhaluddhagaim mahurasamullavagani mammanapajampiyani thanamula kakkhadesabhagam abhisaramanani panhayam piyamti, puno ya komalakamalo-vamehim hatthehim ginhiunam uchchhamga-nivesiyani demti samullavae sumahure puno-puno mamjulappabhanie, aham nam adhanna apunna akayapunna etto egamavi na patta, ohayamanasamkappa karayalapalhatthamuhi attajjhanovagaya omamthiyavayananayanakamala dinavivannavayana jhiyai. Tenam kalenam tenam samaenam suvvayao nam ajjao iriyasamiyao bhasasamiyao esana-samiyao ayanabhamdamattanikkhevanasamiyao uchcharapasavanakhelasimghanajallaparitthavaniya- samiyao managuttio vayaguttio kayaguttio guttimdiyao guttabambhacharinio bahussuyao bahu-pariyarao puvvanupuvvim charamanio gamanugamam duijjamanio jeneva vanarasi nayari teneva uvagayao, uvagachchhitta ahapadiruvam oggaham oginhitta samjamenam tavasa appanam bhavemanio viharamti. Tae nam tasim suvvayanam ajjanam ege samghadae savatthie nayarie uchchaniyamajjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adamane bhaddassa satthavahassa giham anupavitthe. Tae nam sa subhadda satthavahi tao ajjao ejjamanio pasai, pasitta hatthatuttha khippameva asanao abbhutthei, abbhutthetta sattatthapayaim anugachchhai, anugachchhitta vamdai namamsai, vamditta namamsitta viulenam asana pana khaima saimenam padilabhetta evam vayasi– Evam khalu aham ajjao! Bhaddenam satthavahenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharami, no cheva nam aham daragam va dariyam va payami, tam dhannao nam tao ammayao java suladdhe nam tasim ammayanam manue jammajiviyaphale, aham nam adhanna apunna akayapunna eto egamavi na patta, tam tubbhe nam ajjao! Bahunayao bahupadhiyao bahuni gamagara-nagara-nigama-rayahani-kheda-kabbada-donamuha-madamba-pattanasama-sambaha-sannivesaim ahimdai, bahunam raisara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-senavai-satthavahappabhiinam gihaim anupavisaha, atthi se kei kahimchi vijjapaoe va mamtappaoe va vamanam va vireyanam va vatthikamme va osahe va bhesajje va uvaladdhe, jenam aham daragam va dariyam va payaejja? Tae nam tao ajjao subhaddam satthavahim evam vayasi– amhe nam devanuppie? Samanio niggamthio iriyasamiyao java guttabambhacharinio, no khalu kappai amham eyamattham kannehim vi nisamettae, kimamga puna uvadamsittae va samayarittae va? Amhe nam devanuppie! Punam tava vichittam kevalipannattam dhammam parikahemo. Tae nam sa subhadda satthavahi tasim ajjanam amtie dhammam sochcha nisamma hatthatuttha tao ajjao tikkhutto vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi– saddahami nam ajjao! Niggamtham pavayanam, pattiyami nam ajjao! Niggamtham pavayanam, roemi nam ajjao! Niggamtham pavayanam, evameyam tahameyam avitahameyam java se jaheyam tubbhe vayaha. Ichchhami nam aham tubbham amtie savagadhammam padiva-jjittae. Ahasuham devanuppie! Ma padibamdham karehi. Tae nam sa subhadda satthavahi tasim ajjanam amtie savagadhammam padivajjai, padivajjitta tao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta padivisajjai. Tae nam sa subhadda satthavahi samanovasiya jaya java viharai. Tae nam tise subhaddae samanovasiyae annaya kayai puvvarattavarattakalasamayamsi kudumba-jagariyam jagaramanie ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu aham bhaddenam satthavahenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharami, no cheva nam aham daragam va dariyam va payami, tam seyam khalu mamam kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte bhaddam satthavaham apuchchhitta suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvaittae– Evam sampehei, sampehetta kalle jeneva bhadde satthavahe teneva uvagaya karayala pariggahiyam dasanaham sirasavattam matthae amjalim kattu evam vayasi– evam khalu aham devanuppiya! Tubbhehim saddhim bahuim vasaim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharami, no cheva nam daragam va dariyam va payami, tam ichchhami nam devanuppiya! Tubbhehim abbhanunnaya samani suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvaittae. Tae nam se bhadde satthavahe subhaddam satthavahim evam vayasi–ma nam tumam devanuppie! Iyanim mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayahi bhumjahi tava devanuppie! Mae saddhim viulaim bhogabhogaim tao pachchha bhuttabhoi suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayahi. Tae nam subhadda satthavahi bhaddassa eyamattham no adhai no pariyanai. Dochchampi tachchampi subhadda satthavahi bhaddam satthavaham evam vayasi–ichchhami nam devanuppiya! Tubbhehim abbhanunnaya samani suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvaittae. Tae nam se bhadde satthavahe jahe no samchaei bahuhim aghavanahi ya pannavanahi ya sannavanahi ya vinnavanahi ya aghavittae va pannavittae va sannavittae va vinnavittae va tahe akamae cheva subhaddae nikkhamanam anumannittha. Tae nam se bhadde satthavahe viulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavei, mitta nai niyaga sayana sambamdhi pariyanam amamtei, tao pachchha bhoyanavelae java mitta nai niyaga sayana sambamdhi pariyanam vipulenam asana pana khaima saimenam dhuva puppha vattha gamdha mallalamkarena ya sakkarei sammanei, subhaddam satthavahim nhayam kayabalikammam kayakouyamamgalampayachchhittam savvalamkaravibhusiyam purisasahassa-vahinim siya duruhei. Tae nam se bhadde satthavahe mitta nai niyaga sayana sambamdhi pariyanena saddhim samparivude savviddhie java dumduhi nigghosanaiyaravenam vanarasinayarie majjhammajjhenam jeneva suvvayanam ajjanam uvassae teneva uvagachchhai, uvagachchhitta purisasahassavahinim siyam thavei, subhaddam satthavahim siyao pachchoruhei. Tae nam bhadde satthavahe subhaddam satthavahim purao kaum jeneva suvvaya ajja teneva uvagachchhai, uvagachchhitta suvvayao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi– Evam khalu devanuppiya! Subhadda satthavahi mama bhariya ittha kamta java ma nam vaiya pittiya simbhiya sannivaiya viviha rogayamka phusamtu. Esa nam devanuppiya! Samsarabhauvvigga bhiya jammanamarananam devanuppiyanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayai. Tam eyam nam aham devanuppiyanam sisinibhikkham dalayami. Padichchhamtu nam devanuppiya! Sisinibhikkham. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham karehi. Tae nam sa subhadda satthavahi suvvayahim ajjahim evam vutta samani hatthatuttha uttarapuratthimam disibhagam avakkamai, avakkamitta sayameva abharanamallalamkaram omuyai, omuitta sayameva pamchamutthiyam loyam karei, karetta jeneva suvvayao ajjao teneva uvagachchhai, uvagachchhitta suvvayao ajjao tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–alitte nam ajja! Loe jaha devanamda taha pavvaiya java ajja jaya–iriyasamiya java guttabambhayarini. Tae nam sa subhadda ajja annaya kayai bahujanassa chedaruvesu muchchhiya giddha gadhiya ajjhovavanna abbhamganam cha uvvattanam cha phasuyapanam cha alattagam cha kamkanani ya amjanam cha vannagam cha chunnagam cha khellanagani ya khajjallagani ya khiram cha pupphani ya gavesai, gavesitta bahujanassa darae ya dariyao ya kumare ya kumariyao ya dimbhae ya dimbhiyao ya appegaiyao abbhamgei, appe-gaiyao uvvattei appegaiyao phasuyapanaenam nhavei, appegaiyanam pae rayai, appegaiyanam otthe rayai, appegaiyanam achchhini amjei, appegaiyanam usue karei, appegaiyanam tilae karei, appe-gaiyao digimdalae karei, appegaiyanam pamtiyao karei, appegaiyaim chhijjaim karei, appegaiya vannaenam samalabhai, appegaiya chunnaenam samalabhai, appegaiyanam khellanagaim dalayai, appe-gaiyanam khajjalagaim dalayai, appegaiyao khirabhoyanam bhumjavei, appegaiyanam pupphaim omuyai, appegaiyao paesu thavei, appegaiyao jamghasu thavei, evam– urusu uchchhamge kadie pitthie pitte urasi khamdhe sise ya karayalapudenam gahaya halaulemani-halaulemani agayamani-agayamani parigaya-mani-parigayamani puttapivasam cha dhuyapivasam cha nattuyapivasam cha nattipivasam cha pachchanubhavamani viharai. Tae nam tao suvvayao ajjao subhaddam ajjam evam vayasi–amhe nam devanuppie! Samanio niggamthio iriyasamiyao java guttabambhayarinio, no khalu amham kappai dhaikammam karettae. Tumam cha nam devanuppie! Bahujanassa chedaruvesu muchchhiya giddha gadhiya ajjhovavanna abbhamganam java nattipivasam va pachchanubhavamani viharasi. Tam nam tumam devanuppie! Eyassa thanassa aloehi padi-kammehi nimdehi garihehi viuttehi visohehi akaranayae abbhutthehi ahariham payachchhittam padivajjahi. Tae nam sa subhadda ajja suvvayanam ajjanam eyamattham no adhai no parijanai, anadhayamani aparijanamani viharai. Tae nam tao samanio niggamthio subhaddam ajjam hilemti nimdamti khimsamti garahamti abhikkhanam-abhikkhanam eyamattham nivaremti. Tae nam tise subhaddae ajjae samanihim niggamthihim hilijjamanie nimdijjamanie khimsijjamanie garahijjamanie abhikkhanam-abhikkhanam eyamattham nivarijjamanie ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha– Jaya nam aham agaravasam avasami taya nam aham appavasa, jappabhiim cha nam aham mumda bhavitta agarao anagariyam pavvaiya tappabhiim cha nam aham paravasa, puvvim cha mama samanio niggamthio adhemti parijanemti, iyanim no adhemti no parijanemti, tam seyam khalu me kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte suvvayanam ajjanam amtiyao padi-nikkhamitta padiekkam uvassayam uvasampajjitta nam viharittae–evam sampehei, sampehetta kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte suvvayanam ajjanam amtiyao padinikkhamai, padinikkhamitta padiekkam uvassayam uvasampajjitta nam viharai. Tae nam sa subhadda ajja ajjahim anohattiya anivariya sachchhamdamai bahujanassa chedaruvesu muchchhiya giddha gadhiya ajjhovavanna abbhamganam cha java nattipivasam cha pachchanubhavamani viharai. Tae nam sa subhadda ajja pasattha pasatthavihari osanna osannavihari kusila kusilavihari samsatta samsattavihari ahachhamda ahachhamdavihari bahuim vasaim samannapariyagam paunai, paunitta addhamasiyae samlehanae attanam jhosetta, tisam bhattaim anasae chhedetta, tassa thanassa analoiyapadikkamta kalamase kalam kichcha sohamme kappe bahuputtiyavimane uvavaya-sabhae devasayanijjamsi devadusamtariya amgulassa asamkhejjaibhagamettae ogahanae bahupattiyadevittae uvavanna. Tae nam sa bahuputtiya devi ahunovavannametta samani pamchavihae pajjattie java bhasamana-pajjattie pajjattabhavam gaya. Evam khalu goyama! Bahuputtiyae devie sa divva deviddhi divva devajuti divve devanubhave laddhe patte abhisamannagae. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–bahuputtiya devi bahuputtiya devi? Goyama! Bahuputtiya nam devi jahe-jahe sakkassa devimdassa devaranno uvatthaniyam karei tahe-tahe bahave darae ya dariyao ya dimbhae ya dimbhiyao ya viuvvai, viuvvitta jeneva sakke devimde devaraya teneva uvagachchhai, uvagachchhitta sakkassa devimdassa devaranno divvam deviddhim divvam devajjuim divvam devanubhavam uvadamsei. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai– bahuputtiya devi bahuputtiya devi. Bahuputtiyae nam bhamte! Devie kevaiyam kalam thii pannatta? Goyama! Chattari paliovamaim thii pannatta. Bahuputtiya nam bhamte! Devi tao devalogao aukkhaenam bhavakkhaenam thiikkhaenam anamtaram chayam chaitta kahim gachchhihii? Kahim uvavajjihii? Goyama! Iheva jambuddive dive bharahe vase vimjhagiripayamule vibhelasannivese mahanakulamsi dariyattae pachchayahii. Tae nam tise dariyae, ammapiyaro ekkarasame divase viikkamte nivatte asuijayakammakarane sampatte barasahe ayameyaruvam namadhejjam karehimti– hou nam amham imise dariyae namadhejjam soma. Tae nam sa soma ummukkabalabhava vinnaya-parinayametta jovvanagamanuppatta ruvena ya jovvanena ya lavannena ya ukkittha ukkitthasarira vi bhavissai. Tae nam tam somam dariyam ammapiyaro ummukkabalabhavam vinnaya-parinayamettam jovvanagamanuppattam padiruvienam sukkenam padiruviena ya vinaenam niyagassa bhainejjassa ratthakudassa bhariyattae dalaissamti. Sa nam tassa bhariya bhavissai– ittha kamta piya manunna manama thejja vesasiya sammaya bahumaya anumaya bhamdakaramdagasamana tellakela iva susamgoviya chelapela iva susamparihiya rayana-karamdago viva susarakkhiya susamgoviya, ma nam siyam ma nam unham ma nam khuha ma nam pivasa ma nam chora ma nam vala ma nam damsa ma nam masaga ma nam vaiya pittiya simbhiya sannivaiya viviha royayamka phusamtu. Tae nam sa soma mahani ratthakudenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani samvachchhare-samvachchhare juyalagam payayamani solasehim samvachchharehim battisam daragaruve payahii. Tae nam sa soma mahani tehim bahuhim daragehi ya dariyahi ya kumarehi ya kumariyahi ya dimbhaehi ya dimbhiyahi ya– appegaiehim uttanasejjaehim, appegaiehim thanapaehim, appegaiehim pihagapaehim, appegaiehim paramganaehim appegaiehim parakkamamanehim, appegaiehim pakkholanaehim, appegaiehim thanam maggamanehim, appegaiehim khiram maggamanehim, appegaiehim tellam maggamanehim appe-gaiehim khellanayam maggamanehim, appegaiehim khajjagam maggamanehim, appegaiehim kuram maggamanehim, appegaiehim paniyam maggamanehim, appegaiehim hasamanehim, appegaiehim rusamanehim, appegaiehim akkosamanehim, appegaiehim akkussamanehim, appegaiehim hanamanehim, appegaiehim hammamanehim, appegaiehim vippalayamanehim, appegaiehim anugammamanehim, appegaiehim royamanehim appegaiehim kamdamanehim, appegaiehim vilavamanehim, appegaiehim kuvamanehim, appegaiehim ukkuvamanehim, appegaiehim niddayamanehim, appegaiehim palavamanehim, appegaiehim hadamanehim, appegaiehim vamamanehim, appegaiehim chheramanehim, appegaiehim muttamanehim, mutta purisa vamiya sulittovalitta mailavasanapochchada asuibibhachchha paramaduggamdha no samchaehii ratthakudenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharittae. Tae nam tise somae mahanie annaya kayai puvvarattavarattakalasamayamsi kudumbajagariyam jagaramanie ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha– Evam khalu aham imehim bahuhim daragehi ya java dimbhiyahi ya appegaiehim uttanasejjaehim java appegaiehim muttamanehim dujjaehim dujjammaehim hayavippahayabhaggehim egappaharapadiehim jenam mutta purisa vamiya sulittovalitta java paramaduggamdha no samchaemi ratthakudenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharittae, tam dhannao nam tao ammayao java suladdhe nam tasim ammayanam manue jammajiviyaphale jao nam vamjhao aviyauriyao janukopparamayao surabhisugamdhagamdhiyao viulaim manussagaim bhogabhogaim bhumjamanio viharamti, aham nam adhanna apunna akayapunna no samchaemi ratthakudenam saddhim viulaim manussagaim bhogabhogaim bhumjamani viharittae. Tenam kalenam tenam samaenam suvvayao nama ajjao iriyasamiyao java bahuparivarao puvvanupuvvim charamanio gamanugamam duijjamanio jeneva vibhele sannivese teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta ahapadiruvam oggaham oginhitta samjamenam tavasa appanam bhavemanio viharamti. Tae nam tasim suvvayanam ajjanam ege samghadae vibhele sannivese uchcha niya majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adamane ratthakudassa giham anupavitthe. Tae nam sa soma mahani tao ajjao ejjamanio pasai, pasitta hattha khippameva asanao abbhutthei, abbhutthetta sattattha anugachchhai, anugachchhitta vamdai namamsai, vamditta namamsitta viulenam asana pana khaima saimenam padilabhei, padilabhetta evam vayasi– Evam khalu aham ajjao! Ratthakudenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharami, samvachchhare-samvachchhare juyalam payami, solasahim samvachchharehim battisam daragaruve payaya. Tae nam aham tehim bahuhim daraehi ya java dimbhiyahi ya appegaiehim uttanasejjaehim java muttamanehim dujjaehim dujjammaehim hayavippahayabhaggehim egappaharapadiehim jenam mutta purisa vamiya sulittovalitta java paramaduggamdha no samchaemi ratthakudenam saddhim viulaim bhogabhogaim bhumjamani viharittae, tam ichchhami nam aham ajjao! Tumham amtie dhammam nisamettae. Tae nam tao ajjao somae mahanie vichittam kevalipannattam dhammam parikahemti. Tae nam sa soma mahani tasim ajjanam amtie dhammam sochcha nisamma hatthatutthachittamanamdiya piimana paramasomanassiya harisavasavisappamanahiyaya tao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi– Saddahami nam ajjao! Niggamtham pavayanam java abbhutthemi nam ajjao! Niggamtham pavayanam, evameyam ajjao! Java se jaheyam tubbhe vayaha jam, navaram– ajjao! Ratthakudam apuchchhami. Tae nam aham devanuppiyanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayami. Ahasuham devanuppie! Ma padibamdham. Tae nam sa soma mahani tao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta padivisajjei. Tae nam sa soma mahani jeneva ratthakude teneva uvagaya karayalapariggahiyam dasanaham sirasavattam matthae amjalim kattu evam vayasi– evam khalu mae devanuppiya! Ajjanam amtie dhamme nisamte, se vi ya nam dhamme ichchhie padichchhie abhiruie. Tae nam aham devanuppiya! Tubbhehim abbhanunnaya suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvaittae. Tae nam se ratthakude somam mahanim evam vayasi– ma nam tumam devanuppie! Iyanim mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayahi, bhumjahi tava devanuppie! Mae saddhim viulaim bhogabhogaim. Tao pachchha bhuttabhoi suvvayanam ajjanam amtie mumda bhavitta agarao anagariyam pavvayahi. Tae nam sa soma mahani ratthakudassa eyamattham padisunei. Tae nam sa soma mahani nhaya java appamahagghabharanalamkiyasarira chediyachakkavala-parikinna sao gihao padinikkhamai, padinikkhamitta vibhelam sannivesam majjhammajjhenam jeneva suvvayanam ajjanam uvassae teneva uvagachchhai, uvagachchhitta suvvayao ajjao vamdai namamsai pajjuvasai. Tae nam tao suvvayao ajjao somae mahanie vichittam kevalipannattam dhammam parikahemti–jaha jiva bajjhamti, jaha jiva muchchamti. Tae nam sa soma mahani suvvayanam ajjanam amtie duvalasaviham savagadhammam padivajjai, padivajjitta suvvayao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta jameva disim paubbhuya tameva disim padigaya. Tae nam sa soma mahani samanovasiya jaya–abhigayajivajiva java appanam bhavemani viharai. Tae nam tao suvvayao ajjao annaya kayai vibhelao sannivesao padinikkhamamti, padinikkhamitta bahiya janavayaviharam viharamti. Tae nam tao suvvayao ajjao annaya kayai puvvanupuvvim charamanio java viharamti. Tae nam sa soma mahani imise kahae laddhattha samani hattha nhaya taheva niggaya java vamdai namamsai, vamditta namamsitta dhammam sochcha java jam, navaram– ratthakudam apuchchhami, tae nam pavvayami. Ahasuham. Tae nam sa soma mahani suvvayao ajjao vamdai namamsai, vamditta namamsitta suvvayanam amtiyao padinikkhamai, padinikkhamitta jeneva sae gihe jeneva ratthakude teneva uvagachchhai, uvagachchhitta karayalapariggahiya taheva apuchchhai java pavvaittae. Ahasuham devanuppie! Ma padibamdham. Tae nam se ratthakude viulam asanam taheva jaha puvvabhave subhadda java ajja jaya– iriyasamiya java guttabambhayarini. Tae nam sa soma ajja suvvayanam ajjanam amtie samaiyamaiyaim ekkarasa amgaim ahijjai, ahijjitta bahuhim chhatthatthama dasama duvalasehim java bhavemani bahuim vasaim samanna-pariyayam paunai, paunitta masiyae samlehanae attanam jhosetta, satthim bhattaim anasanae chheitta, aloiya-padikkamta samahipatta kalamase kalam kichcha sakkassa devimdassa devaranno samanideva-ttae uvavajjihii. Tattha nam atthegaiyanam devanam do sagarovamaim thii pannatta. Tattha nam somassavi devassa do sagarovamaim thii pannatta. Se nam bhamte! Some deve tao devalogao aukkhaenam bhavakkhaenam thiikkhaenam chayam chaitta kahim gachchhihii? Kahim uvavajjihii? Goyama! Mahavidehe vase java amtam kahii. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam pupphiyanam chautthassa ajjhayanassa ayamatthe pannatte.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jo nirvana prapta shramana bhagavamta mahavire pushpika upamgana trija adhyayanano a artha kahyo chhe to, bhagavamta mahavire chotha adhyayanano sho artha kahyo chhe\? Nishche he jambu! Te kale te samaye rajagriha name nagara hatu, gunashila name chaitya hatu, shrenika name raja hato. Bhagavamta mahavira svami samosarya, parshada darshanarthe nikali. Te kale te samaye bahuputrika devi saudharmakalpamam bahuputrika vimanamam sudharmasabhamam bahuputrika simhasane 4000 samaniko, chara mahattarikadi devo sahita ‘suryabhadeva’ samana bhoga bhogavati vicharati hati. A sampurna jambudvipa dvipane vipula avadhijnyana vade avalokati, joti, shramana bhagavan mahavirane jue chhe. Suryabhadeva samana yavat namine simhasane purvabhimukha bethi. Tyare te devine ava prakare manogata samkalpa thayo hum bhagavamtana darshanarthe jaum. Tenie abhiyogika devone bolavya, e rite suryabhadevani maphaka yavata abhiyogika devoe 1000 yojana vistirna yavat eva yana vimanani vikurvana kari. Devalokathi nikalavana uttarana niryana margathi hajaro yojanana pagala vade gamana karine suryabhani jema bhagavamta pase avi, dharmakatha samapta thai. Pachhi te bahuputrika devie dakshini bhuja prasari, 108 devakumaro, dabi bhujathi 108 devakumario, pachhi ghana darika, dimba ane dimbhika vikurvya. Suryabha devani jema nrityavidhi dekhadine gai. Bhamte ! Gautamasvamie ema kahi shramana bhagavamta mahavirane vamdi, namine yavat bahuputrika devini te divya devarddhini prichchha kari, yavat kai rite sanmukha avi te vishaye puchhyum. Gautama! Te kale te samaye varanasi nagari hati, amrashalavana chaitya hatum. Tyam varanasi nagarimam bhadra sarthavaha hato. Te dhanadhya yavata aparibhuta hato. Tene subhadra name sukumala, vamdhya patni hati. Teni aprasuta hovathi matra koni ane dhimchanani mata hati. Tyarapachhi te subhadra sarthavahine anya koi dine madhyaratri kale kutumba jagarika karata avo samkalpa utpanna thayo – nishche hum bhadra sarthavaha sathe vipula bhogopabhoga bhogavata vicharum chhum. Pana eka pana balaka ke balikano prasava na thayo, te matao dhanya chhe yavat te matano manushyajanma ane jivitanum phala sulabdha chhe, jemani potani kukshithi utpanna balako stananum dudha pivamam lubdha thayela, madhura ullapane karanara, avyakta vachana bolanara, stanana mulathi kakshana deshabhaga sudhi pharata pharata dudhapana kare chhe, ema hum manum chhum. Vali te matao potana komala kamala jeva be hatha vade kholamam besade chhe, madhura samullapane ape chhe, varamvara manohara vachano bole chhe, hum to adhanya – apunya – akrita punya chhum, jethi ukta eka pana balakane pami nathi. E rite vichari apahata manavali thai yavat chimtamagna bethi. Te kale te samaye suvrata arya ke je irya, bhasha, eshana, adanabhamdamatranikshepana, uchcharaprasravana khelajallasimdhanaparishthapaniki samitivala, mana – vachana – kaya guptivala, guptendriya, gupta brahmacharini, bahushruta, bahuparyaya hata te purvanupurvi vicharata, gramanugrama jata varanasi nagari padharya. Pachhi yathapratirupa avagraha yachine samyama ane tapathi vichare chhe. Tyare te suvrata aryana eka samghataka varanasimam umcha – nicha – madhyama kulomam grihasamudana bhikshacharyarthe atana karata bhadra sarthavahana gharamam praveshya, subhadra sarthavahie te aryaone avata joya, joine harshita thai, asanethi uthi, sata – atha dagala sanmukha gai, vamdana – namaskara karya, vipula ashanadi vade pratilabhine a pramane boli – Hum bhadra sarthavaha sathe vipula samriddhivala shabdadi kamabhogane bhogavati rahum chhum. To pana mane putra ke putrini prapti thai nathi. Ityadi. He aryao ! Tame ghanum jano chho, ghanum bhanya chho, ghana gama, nagara yavat samniveshamam vicharo chho, ghana raja, ishvara yavat sarthavahadina grihamam pravesho chho, to tevo koi vidyaprayoga, mamtraprayoga, vamana, virechana, bastikarma, aushadha, bhaishaja kamipana jano chho ke jethi mane putra ke putri thaya\? Tyare te aryaoe subhadra sarthavahine ama kahyum – he devanupriya ! Ame shramani, nirgranthi, irya samita yavat gupta brahmacharini chhie. Amane avi vata kanathi pana sambhalavi kalpati nathi, to tene kahevanum ke acharavanum to kalpe ja kema? Pana he devanupriya ! Ame tane kevali bhagavamta prarupita dharma ja kahie chhie. Pachhi subhadra sarthavahi, te arya pase dharma sambhali, samaji, harshita – samtushta thai, te aryane trana vakhata vamdana – namana karine boli – he aryao ! Hum nirgrantha pravachanani shraddha, pratiti, ruchi karum chhum, he arya nirgranthio! Te ema ja chhe, temaja chhe, yavat shravakadharma amgikara karava ichchhum chhum. Devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Tyare te subhadrae te aryao pase yavat shravaka dharma svikari, te aryane vamdana – namana kari, vidaya api. Pachhi subhadra shravika thai yavat vicharava lagi. Pachhi subhadra shravikane koi divase madhyaratrie kutumba jagarika karata vichara avyo ke hum bhadra sarthavaha sathe vipula bhoga bhogavati vicharum chhum, pana eke balakane janma na apyo. Mare shreya chhe ke kale bhadra sarthavahane puchhine suvrata arya pase pravrajya grahana karavi. Ema vichari bija divase bhadra sarthavaha pase avine be hatha jodine boli – he devanupriya ! E pramane nishche apani sathe ghana varsho vipula bhogathi yavat vicharum chhum ityadi. Tyare bhadra sarthavahe, subhadrane kahyum – tum hamana mumda yavat pravrajita na tha. Mari sathe vipula bhoga bhogava. Pachhi bhukta bhogi thai suvrata arya pase diksha le. Tyare subhadrae bhadrana a arthano adara na karyo, janyo nahim, biji – triji vakhata bhadra sarthavahie kahyum ke – hum apani ajnya pamine diksha leva ichchhum chhum. Tyare bhadra sarthavaha jyare ghani aghavana, pannavana, samjnyapana, vijnyapanathi tenine samajavava yavat samartha na thayo tyare anichchhae subhadrane nishkramanani anujnya api. Pachhi bhadra sarthavahe vipula ashana,pana, khadima, svadimarupa bhojana taiyara karavya. Potana sarve mitra, jnyatijana, svajana, sambamdhi adine amamtrana apyum. Pachhi bhojana velae badhane bhojana karavi yavat te mitra, jnyatijana adino satkara, sanmana kare chhe. Pachhi subhadra sarthavahi snana kari yavat prayashchitta kari, sarvalamkara vibhushita thai purushasahasravahini shibikamam bethi. Pachhi subhadra mitra, jnyatijana, sambamdhi adithi yavat parivarine sarva riddhithi yavat ravathi varanasi nagarini vachchovachchathi jyam suvrata aryano upashraya hato tyam avine purushasahasravahini shibika sthapi, subhadra sarthavahi temamthi niche utari. Pachhi bhadra sarthavaha subhadrane agala karine suvrata arya pase avyo. Suvrata aryane vamdana – namaskara karine bolyo – a subhadra mari patni chhe. Ishta, kamta chhe. Yavat tene vata – pitta – kapha – samnipatathi vividha rogamtaka na sparshe te rite tenine rakhi chhe, te have samsarana bhayathi udvigna thai, janma maranathi darine, apani pase mumdita thai yavat diksha leva ichchhe chhe. Hum apane shishyabhiksha apum chhum. Apa shishyabhiksha svikara karo. Devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Tyare subhadrane suvrata aryae tema kaheta harshita thai svayam ja abharanalamkara utare chhe, svayam pamchamuththi locha kare chhe, suvrata arya pase ave chhe, trana vakhata adakshina pradakshina kari, vamdi – namine ema kahe chhe – samsara salagi rahyo chhe ityadi yavat ‘(bhagavati sutra shataka 9 mam varnita) devanamda’ maphaka pravrajya lidhi, arya yavat gupta brahmacharini thai. Pachhi te subhadra arya anya koi divase ghana manasona balako upara murchchhavali thai yavat asakta thai abhyamgana, udvartana, prasukapana, alattaka, kamkana, amjana, varnaka, churnaka, khellaka, khamjanaka, khira, pushpani gaveshana kare chhe. Karine ghana lokona balaka – balika, kumara – kumari, dimbha – dimbhikamam ketalakanum abhyamgana kare chhe, ketalakanum udvartana, e rite achitta jalathi snana, paga ramge, otha ramge, amkha amje, kholamam besade, tilaka kare, himchole, pamktimam besade, mukha dhove, varnakathi ramge, churna lagade, ramakada ape, khaja khavarave, khira khavadave, pushpa sumghade, page besade, jamghe besade, sathale besade, e rite kede, pithe, chhatie, mastake besadi, be hathana samputathi uchhale, gita gaya, gavadave e rite putradini pipasane purna karati. Tyare suvrata aryae subhadra aryane kahyum – apane shramani, nirgranthi, iryasamitivali, yavat gupta brahmacharini chhie. Apanane jataka karma karavum na kalpe. Jyare tum ghana balakomam murchchhita yavat asakta thai abhyamganadi karine rahe chhe. To he devanupriya ! Tum a sthanani alochana yavat prayashchitta kara. Tyare subhadra aryae temana kathanano adara na karyo ke saro na manyo ane potani rite ja raheva lagi. Tyare te shramani nirgranthio subhadra aryani hilana, nimda, khimsa, garha karava lagi ane varamvara a arthanum nivarana karava lagi. Tyare yavat subhadra aryane avo adhyavasaya thayo ke – jyare hum grihasthavasamam hati tyare svatamtra hati, pana mumda thai – pravrajita thai chhum tyarathi ja paravasha chhum. Pahelam to a shramanio maro adara karati hati. Have nathi karati, to mare shreyaskara chhe ke kale yavat surya dedipyamana thata suvrata arya pasethi nikali bija upashraya grahana kari vicharum. Yavat teni juda upashraye raheva lagi. Tyarapachhi subhadra arya bija aryao dvara na nivarata svachchhamda mativali thai, ghana balako upara murchchha pami yavat abhyamganadi karati, yavat putradini pipasa anubhavati rahi. Pachhi subhadra arya parshvastha – parshvasthavihari, avasanna, avasannavihari, kushila, kushilavihari, samsakta, samsaktavihari, yathachhamda, yathachhamda vihari thai ghana varsho shramanya paryaya pali, ardhamasiki samlekhanathi 30 bhakta anashana vade chhedine te sthanani alochanapratikramana na karine kalamase kala kari saudharmakalpe bahuputrikavimanamam upapatasabhamam devashayaniyamam devadushyathi amtarita, amgulana asamkhyatama bhaga avagahanathi bahuputrika devi rupe utpanna thai. Turamtani utpanna thayela te bahuputrika devi pamchavidha paryaptathi yavat bhashamana paryaptithi paryapta thai. Bhagavan ! Tene bahuputrika devi kema kahe chhe\? Gautama ! Tenine jyare jyare devendra devaraja shakrani sabhamam nataka karava jaya tyare ghana balaka – balika, dimbhaka – dimbhikane vikurve chhe. Pachhi shakrendra pase avi, shakrane te divya devarddhi – devadyuti – devanubhava dekhade chhe, tethi te bahuputrika devi kahevaya chhe. Bahuputrika devini sthiti ketala kalani chhe\? Gautama ! Chara palyopama. Teni devalokathi ayu – sthiti – bhavakshaya pachhi chyavine kyam jashe\? Kyam upajashe\? Gautama ! A ja jambudvipamam vimdhyagirini taletimam bibhela samniveshamam brahmana kulamam putrirupe janmashe. Pachhi te balikana mata – pita 11 – mo divasa jata yavat baramo divasa jata avum nama padashe. Amari putrinum nama ‘soma’ thao. Pachhi soma balyabhavathi mukta thai, vijnyana parinata thata yauvanane pami, rupa – yauvana – lavanya thi utkrishta, utkrishta shariri yavat thashe. Pachhi somana matapita, tenine yauvana pameli janine pratikupita dravyathi, pratirupe karine potana bhaneja ‘rashtrakuta’ne patnipane apashe. Soma pana teni ishta, kamta yavat bhamda karamdaka samana, telakaila samana susamgopita, chelapedavat susamparikshita, ratnakaramdaka samana surakshita, susamgopita hati yavat rogamtakadi na sparshe tema sachavi hati. Pachhi te soma brahmani rashtrakuta sathe vipula bhogo bhogavata pratyeka varshe yugalane janma apati sola varshamam batrisha balakone janma apya. Pachhi te soma brahmani te ghana balaka, balika, kumara – kumari, dimbha – dimbhikamam ketalakane chatta karava, e rite ketalakane stanapana, stane rakhava, nachavum, uchhalakuda, skhalana, dudha mamge, ramakada – khaja – bhata – pani mamgava vade. E ja pramane hasavum, shesha, akrosha, ati akrosha, mara, bhagavum, pakadavum, rovum, akramda, vilapa, motethi pokara, umcha shabdo karava, nidra pamava, pralapa karavo, dajhavum, vamana, vishta, mutra e badhamthi ati vyakula thashe. Temana mutra, vishta, vamanathi ati lepayeli raheshe, vastro ati malina raheshe, sharira ati durbala raheshe yavat ati bibhatsa ane durgamdhavali thavathi rashtrakuta sathe vipula kamabhoga bhogavi vicharava samartha thashe nahim. Tyarapachhi soma brahmani anya koi divase madhyaratrimam kutumba jagarikathi jagati hati tyare avo samkalpa utpanna thayo. Hum a ghana daraka yavat dimbhikathi, jemam ketalakane chata karava yavat ketalakana mutra vade, dushta balako vade, dushta janma vade, viprahata ane bhagna thayela hovathi eka praharathi padi javaya tevi tatha mutradithi lepayela yavat ati durgamdhavali hum bhoga bhogavava samartha nathi. Te matao dhanya chhe, yavat temanum jivita saphala chhe, je vamjhani chhe, jemane prasuti thati nathi, matra dhimchana ane konini mata chhe. Surabhi sugamdha sugamdhika, vipula manushi bhoga bhogavati vichare chhe. Pana hum adhanya, punyahina, akrita punya chhum, jethi rashtrakuta sathe vistaravala yavat kamabhogone bhogavati vichari shakati nathi. Te kale, suvrata arya, je iryasamita yavat bahuparivara hata, te purvanupurvithi jyam bibhela samnivesha hatum tyam yathapratirupa avagraha yachine yavat rahya. Pachhi temana eka arya samghataka bibhelana umcha – nicha grihomam yavat bhamata rashtrakutana grihamam praveshya. Tyare te soma brahmani, te aryane avata joine harshita thai, jaladi asanethi ubhi thai. Sata – atha dagalam same gai. Vamdi – nami, vipula asanadi pratilabhine boli – Hum rashtrakuta sathe vipula bhoga bhogavata yavat batrisha balako thaya. Have te ghana balakothi yavat bhoga bhogavi vicharava samartha nathi. Tethi hum apani pase dharma sambhalava ichchhum chhum. Tyare te aryao soma brahmanine ashcharyakari yavat kevali prajnyapta dharma kahe chhe. Tyarapachhi soma brahmani, te arya pase dharma sambhali, samaji, harshita thai yavat te aryane vamdi – namine boli – He aryao ! Hum nirgrantha pravachanani shraddha karum chhum yavat tene mate abhyudyata chhum. He aryao ! Temaja chhe, tame je dharma kaho chho ema ja chhe hum rashtrakutani raja laum pachhi apani pase mumdita yavat pravrajita thaum. Devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Pachhi soma brahmani aryaone vamdi – namine vidaya apashe. Pote rashtrakuta pase avi, be hatha jodi kaheshe – devanupriya ! Mem arya pase dharma sambhalela chhe, te mane ishta yavat ruchikara chhe. To apani ajnya pami hum suvrata arya pase diksha laum. Tyare rashtrakuta, somane kaheshe ke hamana mumda thaine yavat pravrajya na le, hala mari sathe vipula kamabhoga bhogava pachhi bhuktabhogi thai suvrata arya pase diksha leje. Tyare soma brahmani, rashtrakutana a arthane amgikara karashe. Tyarapachhi soma brahmani snana yavat shariravibhusha kari, dasina samuhathi parivari, gherathi nikali, bibhela samnivesha madhye thaine suvrata aryana upashraye avashe, suvrata aryane vamdana – namaskara kari, paryupasana karashe. Pachhi suvrata arya tenine kevali prarupita dharma kaheshe – je prakare jivo karma bamdhe chhe, ityadi. Tyare te soma suvrata arya pase yavat bara prakare shravakadharma amgikara karashe. Karine suvrata aryane vamdi – namine je dishathi avi hati, te dishamam pachhi jashe. Pachhi soma shravika thai, jivajiva svarupane jani yavat atmane bhavati raheshe. Tyarapachhi suvrata arya kadachit bibhela samniveshathi nikalashe. Baharana deshomam vihara karashe. Tyarapachhi te suvrata arya anya koi dine purvanupurvithi yavat avine rahya. Tyare soma brahmani a katha sambhali harshita thai, snana kari, purvavat nikali yavat vamdi – namine dharma sambhali yavat rashtrakutane puchhine pachhi pravrajya laisha. Sukha upaje tema karo. Pachhi soma brahmanie suvrata aryane vamdi, namine temani pasethi nikalashe. Pachhi potana ghera rashtrakuta pase avi, be hatha jodi purvavat puchhine yavat diksha laum. Devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Pachhi rashtrakute vipula ashanadi purvavat subhadra yavat arya thaya, iryasamita yavat gupta brahmacharini. Pachhi te soma arya, suvrata arya pase samayikadi 11 – amgo bhanashe. Ghana upavasa, chhaththa, aththamadi yavat bhavati, ghana varsho shramanya paryaya paline masiki samlekhanathi 60 bhaktone anashana vade chhedine alochana – pratikramana karine samadhi pami, kala karine shakrendrana samanika devapane upajashe. Tyam somadevani sthiti be sagaropama kahi chhe. Te devalokathi deva sambamdhi ayushayathi yavat chyavine mahavideha kshetramam yavat mokshe jashe. Jambu ! E pramane shramana bhagavamte a adhyayanano artha kahela chhe.