Sutra Navigation: Suryapragnapti ( સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107024
Scripture Name( English ): Suryapragnapti Translated Scripture Name : સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

प्राभृत-१

 Translated Chapter :

પ્રાભૃત-૧
Section : प्राभृत-प्राभृत-३ Translated Section : પ્રાભૃત-પ્રાભૃત-૩
Sutra Number : 24 Category : Upang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] ता के ते चिण्णं पडिचरइ आहितेति वएज्जा? तत्थ खलु इमे दुवे सूरिया पन्नत्ता, तं जहा–भारहे चेव सूरिए, एरवए चेव सूरिए। ता एते णं दुवे सूरिया तीसाए तीसाए मुहुत्तेहिं एगमेगं अद्धमंडलं चरंति, सट्ठीए-सट्ठीए मुहुत्तेहिं एगमेगं मंडलं संघातेंति। ता निक्खममाणा खलु एते दुवे सूरिया नो अन्नमन्नस्स चिण्णं पडिचरंति, पविसमाणा खलु एते दुवे सूरिया अन्नमन्नस्स चिण्णं पडिचरंति, तं सतमेगं चोयालं। तत्थ णं को हेतुति वएज्जा? ता अयन्नं जंबुद्दीवे दीवे सव्वदीवसमुद्दाणं सव्वब्भंतराए जाव परिक्खेवेणं, तत्थ णं अयं भारहए चेव सूरिए जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडिणायताए उदीण-दाहिणायताए जीवाए मंडलं चउवीसएणं सएणं छेत्ता दाहिणपुरत्थिमिल्लंसि चउभागमंडलंसि बानउतिं सूरियगताइं जाइं अप्पणा चेव चिण्णाइं पडिचरइ, उत्तरपच्चत्थिमिल्लंसि चउभागमंडलंसि एक्कानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए अप्पणा चेव चिण्णाइं पडिचरइ। तत्थ अयं भारहे सूरिए एरवयस्स सूरियस्स जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडीणायताए उदीण-दाहिणायताए जीवाए मंडलं चउवीसएणं सएणं छेत्ता उत्तरपुरत्थिमिल्लंसि चउभागमंडलंसि बानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए परस्स चिण्णाइं पडिचरइ, दाहिणपच्चत्थिमिल्लंसि चउभाग-मंडलंसि एक्कानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए परस्स चेव चिण्णाइं पडिचरइ। तत्थ अयं एरवए सूरिए जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडीणायताए उदीणदाहिणायतताए जीवाए मंडलं चउवीसएणं सतेणं छेत्ता उत्तरपुरत्थिमिल्लंसि चउब्भागमंडलंसि बानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए अप्पणा चेव चिण्णाइं पडिचरइ, दाहिणपुरत्थिमिल्लंसि चउभागमंडलंसि एक्कानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए अप्पणा चेव चिण्णाइं पडिचरइ। तत्थ अयं एरावतिए सूरिए भारहस्स सूरियस्स जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडीणायताए उदीणदाहिणायताए जीवाए मंडलं चउवीसएणं सतेणं छेत्ता दाहिणपच्चत्थिमिल्लंसि चउभाग-मंडलंसि बानउतिं सूरियगताइं सूरिए परस्स चिण्णाइं पडिचरइ, उत्तरपुरत्थिमिल्लंसि चउभाग-मंडलंसि एक्कानउतिं सूरियगताइं जाइं सूरिए परस्स चेव चिण्णाइं पडिचरइ। ता निक्खममाणा खलु एते दुवे सूरिया नो अन्नमन्नस्स चिण्णं पडिचरंति। पविसमाणा खलु एते दुवे सूरिया अन्नमन्नस्स चिण्णं पडिचरंति। सतमेगं चोयालं, गाहाओ।
Sutra Meaning : કયો સૂર્ય, બીજા સૂર્ય દ્વારા ચીર્ણ ક્ષેત્રનું પ્રતિચરણ કરે તેમ કહેલ છે ? તેમાં નિશ્ચે આ બે સૂર્યો કહ્યા છે. તે આ પ્રમાણે – ભારતીય સૂર્ય અને ઐરવતીય સૂર્ય. તે બંને સૂર્યો પ્રત્યેક – પ્રત્યેક ત્રીશ – ત્રીશ મુહૂર્ત્તોથી એક – એક અર્ધમંડલ ચરે છે. સાઠ – સાઠ મુહૂર્ત્તથી એક – એક મંડલ સંઘાત કરે છે. તે નિષ્ક્રમણ કરતા નિશ્ચે આ બે સૂર્યો પરસ્પરના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરણ કરતા નથી, પ્રવેશ કરતા નિશ્ચે આ બે સૂર્યો એકમેકના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. તેમાં શો હેતુ છે ? આ જંબૂદ્વીપમાં યાવત્‌ પરિક્ષેપથી છે. તેમાં તેમાં આ ભરતક્ષેત્ર સંબંધી સૂર્ય જંબૂદ્વીપ દ્વીપના પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબા, ઉત્તર – દક્ષિણ પહોળી જીવાના ૧૨૪ ભાગ કરીને દક્ષિણ – પૂર્વના મંડળમાં ચોથા ભાગમાં ૯૨ સંખ્યાવાળા મંડળમાં પોતાના જ ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. ઉત્તર પશ્ચિમમાં મંડલના ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૧મા સૂર્ય પોતાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરણ કરે છે. ત્યારે આ ભરતક્ષેત્રીય સૂર્ય ઐરવતના સૂર્યના જંબૂદ્વીપ દ્વીપની પૂર્વ – પશ્ચિમ અને ઉત્તર – દક્ષિણ લાંબી જીવાને મંડલના ૧૨૪ ભાગ કરીને ઉત્તરપૂર્વમાં ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૨ સૂર્ય યાવત્‌ બીજાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. દક્ષિણ – પશ્ચિમમાં ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૧ સૂર્ય યાવત્‌ બીજાના ચીર્ણક્ષેત્રમાં સંચરે છે. ત્યારે આ ઐરવતક્ષેત્રીય સૂર્ય જંબૂદ્વીપના પૂર્વ – પશ્ચિમ, ઉત્તર – દક્ષિણ લાંબી જીવાના મંડલના ૧૨૪ ભાગ કરીને ઉત્તરપૂર્વના ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૨ સૂર્યમય યાવત્‌ સૂર્ય પોતાના જ ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. દક્ષિણ – પશ્ચિમમાં ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૧ સૂર્યમય યાવત્‌ સૂર્ય પોતાના ચીર્ણક્ષેત્રમાં સંચરે છે. તેમાં આ ઐરવત ક્ષેત્રીય સૂર્ય, ભરતક્ષેત્રીય સૂર્યના જંબૂદ્વીપની પૂર્વ – પશ્ચિમ અને ઉત્તરદક્ષિણ લાંબી જીવાને મંડલના ૧૨૪ ભાગથી છેદીને દક્ષિણ – પશ્ચિમના ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૨ સૂર્યમય સૂર્ય બીજાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. ઉત્તર – પૂર્વના ચતુર્ભાગ મંડલમાં ૯૧ – સૂર્યમય સૂર્ય બીજાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. તે નિષ્ક્રમણ કરતા આ બે સૂર્યો પરસ્પર એકબીજાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. પ્રવેશ કરતા આ બે સૂર્યો એકબીજાના ચીર્ણ ક્ષેત્રમાં સંચરે છે. આ ૧૨૪ છે. (ગાથાઓ).
Mool Sutra Transliteration : [sutra] ta ke te chinnam padicharai ahiteti vaejja? Tattha khalu ime duve suriya pannatta, tam jaha–bharahe cheva surie, eravae cheva surie. Ta ete nam duve suriya tisae tisae muhuttehim egamegam addhamamdalam charamti, satthie-satthie muhuttehim egamegam mamdalam samghatemti. Ta nikkhamamana khalu ete duve suriya no annamannassa chinnam padicharamti, pavisamana khalu ete duve suriya annamannassa chinnam padicharamti, tam satamegam choyalam. Tattha nam ko hetuti vaejja? Ta ayannam jambuddive dive savvadivasamuddanam savvabbhamtarae java parikkhevenam, tattha nam ayam bharahae cheva surie jambuddivassa divassa painapadinayatae udina-dahinayatae jivae mamdalam chauvisaenam saenam chhetta dahinapuratthimillamsi chaubhagamamdalamsi banautim suriyagataim jaim appana cheva chinnaim padicharai, uttarapachchatthimillamsi chaubhagamamdalamsi ekkanautim suriyagataim jaim surie appana cheva chinnaim padicharai. Tattha ayam bharahe surie eravayassa suriyassa jambuddivassa divassa painapadinayatae udina-dahinayatae jivae mamdalam chauvisaenam saenam chhetta uttarapuratthimillamsi chaubhagamamdalamsi banautim suriyagataim jaim surie parassa chinnaim padicharai, dahinapachchatthimillamsi chaubhaga-mamdalamsi ekkanautim suriyagataim jaim surie parassa cheva chinnaim padicharai. Tattha ayam eravae surie jambuddivassa divassa painapadinayatae udinadahinayatatae jivae mamdalam chauvisaenam satenam chhetta uttarapuratthimillamsi chaubbhagamamdalamsi banautim suriyagataim jaim surie appana cheva chinnaim padicharai, dahinapuratthimillamsi chaubhagamamdalamsi ekkanautim suriyagataim jaim surie appana cheva chinnaim padicharai. Tattha ayam eravatie surie bharahassa suriyassa jambuddivassa divassa painapadinayatae udinadahinayatae jivae mamdalam chauvisaenam satenam chhetta dahinapachchatthimillamsi chaubhaga-mamdalamsi banautim suriyagataim surie parassa chinnaim padicharai, uttarapuratthimillamsi chaubhaga-mamdalamsi ekkanautim suriyagataim jaim surie parassa cheva chinnaim padicharai. Ta nikkhamamana khalu ete duve suriya no annamannassa chinnam padicharamti. Pavisamana khalu ete duve suriya annamannassa chinnam padicharamti. Satamegam choyalam, gahao.
Sutra Meaning Transliteration : Kayo surya, bija surya dvara chirna kshetranum praticharana kare tema kahela chhe\? Temam nishche a be suryo kahya chhe. Te a pramane – bharatiya surya ane airavatiya surya. Te bamne suryo pratyeka – pratyeka trisha – trisha muhurttothi eka – eka ardhamamdala chare chhe. Satha – satha muhurttathi eka – eka mamdala samghata kare chhe. Te nishkramana karata nishche a be suryo parasparana chirna kshetramam samcharana karata nathi, pravesha karata nishche a be suryo ekamekana chirna kshetramam samchare chhe. Temam sho hetu chhe\? A jambudvipamam yavat parikshepathi chhe. Temam temam a bharatakshetra sambamdhi surya jambudvipa dvipana purva – pashchima lamba, uttara – dakshina paholi jivana 124 bhaga karine dakshina – purvana mamdalamam chotha bhagamam 92 samkhyavala mamdalamam potana ja chirna kshetramam samchare chhe. Uttara pashchimamam mamdalana chaturbhaga mamdalamam 91ma surya potana chirna kshetramam samcharana kare chhe. Tyare a bharatakshetriya surya airavatana suryana jambudvipa dvipani purva – pashchima ane uttara – dakshina lambi jivane mamdalana 124 bhaga karine uttarapurvamam chaturbhaga mamdalamam 92 surya yavat bijana chirna kshetramam samchare chhe. Dakshina – pashchimamam chaturbhaga mamdalamam 91 surya yavat bijana chirnakshetramam samchare chhe. Tyare a airavatakshetriya surya jambudvipana purva – pashchima, uttara – dakshina lambi jivana mamdalana 124 bhaga karine uttarapurvana chaturbhaga mamdalamam 92 suryamaya yavat surya potana ja chirna kshetramam samchare chhe. Dakshina – pashchimamam chaturbhaga mamdalamam 91 suryamaya yavat surya potana chirnakshetramam samchare chhe. Temam a airavata kshetriya surya, bharatakshetriya suryana jambudvipani purva – pashchima ane uttaradakshina lambi jivane mamdalana 124 bhagathi chhedine dakshina – pashchimana chaturbhaga mamdalamam 92 suryamaya surya bijana chirna kshetramam samchare chhe. Uttara – purvana chaturbhaga mamdalamam 91 – suryamaya surya bijana chirna kshetramam samchare chhe. Te nishkramana karata a be suryo paraspara ekabijana chirna kshetramam samchare chhe. Pravesha karata a be suryo ekabijana chirna kshetramam samchare chhe. A 124 chhe. (gathao).