Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106848
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-२६ कर्म वेद

 Translated Chapter :

પદ-૨૬ કર્મ વેદ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 548 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कति णं भंते! कम्मपगडीओ पन्नत्ताओ? गोयमा! अट्ठ कम्मपगडीओ पन्नत्ताओ, तं जहा–नाणावरणिज्जं जाव अंतराइयं। एवं नेरइयाणं जाव वेमानियाणं। जीवे णं भंते! नाणावरणिज्जं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सत्तविह-बंधए वा अट्ठविहबंधए वा छव्विहबंधए वा एगविहबंधए वा। नेरइए णं भंते! नाणावरणिज्जं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा। एवं जाव वेमाणिए। मनूसे जहा जीवे। जीवा णं भंते! नाणावरणिज्जं कम्मं वेदेमाणा कति कम्मपगडीओ बंधंति? गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधए य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगे य ४ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य ५ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधए य एगविहबंधए य ६ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठवि-हबंधगा य छव्विहबंधए य एगविहबंधगा य ७ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य एगविहबंधए य ८ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य एगविहबंधगा य ९, एवं एते नव भंगा। अवसेसाणं एगिंदियमनूसवज्जाणं तियभंगो जाव वेमानियाणं। एगिंदिया णं सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य। मनूसाणं पुच्छा। गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य छव्विहबंधए य, एवं छव्विहबंधएण वि समं दो भंगा ५ एगविहबंधएण वि समं दो भंगा ७ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य छव्विहबंधए य चउभंगो ११ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य चउभंगो १५ अहवा सत्तविहबंधगा य छव्विहबंधगे य एगविहबंधए य चउभंगो १९ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठ-विहबंधए य छव्विहबंधए य एगविहबंधए य भंगा अट्ठ २७, एवं एत्ते सत्तावीसं भंगा। एवं जहा नाणावरणिज्जं तहा दरिसणावरणिज्जं पि अंतराइयं पि। जीवे णं भंते! वेयणिज्जं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा छव्विहबंधए वा एगविहबंधए वा अबंधए वा। एवं मनूसे वि। अवसेसा नारगादीया सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य। एवं जाव वेमाणिए। जीवा णं भंते! वेदणिज्जं कम्मं वेदेमाणा कति कम्मपगडीओ बंधंति? गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य २ अहवा सत्त-विहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ३ अबंधगेण वि समं दो भंगा भाणियव्वा ५ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधए य अबंधए य चउभंगो ९, एवं एते णव भंगा। एगिंदियाणं अभंगयं। नारगादीणं तियभंगो जाव वेमानियाणं, नवरं– मनूसाणं पुच्छा। गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधए य अट्ठविहबंधए य अबंधए य, एवं एते सत्तावीसं भंगा भाणियव्वा जहा किरियासु पाणाइवायविरतस्स। एवं जहा वेदणिज्जं तहा आउयं नामं गोयं च भाणियव्वं। मोहणिज्जं वेदेमाणे जहा बंधे नाणावरणिज्जं तहा भाणियव्वं।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! કેટલી કર્મપ્રકૃતિઓ છે ? ગૌતમ ! આઠ છે – જ્ઞાનાવરણ યાવત્‌ અંતરાય. એમ નૈરયિકોથી વૈમાનિકો કહેવા. ભગવન્‌ ! જ્ઞાનાવરણીય કર્મ વેદતો કેટલી પ્રકૃતિ બાંધે? સાતનો, આઠનો, છનો અને એક કર્મનો બંધક હોય. નૈરયિક જ્ઞાનાવરણીય કર્મ વેદતો કેટલી પ્રકૃતિ બાંધે? સાત કે આઠ બાંધે. એ પ્રમાણે વૈમાનિક સુધી જાણવું. મનુષ્યને જીવ માફક કહેવો. જીવો જ્ઞાનાવરણીય કર્મ વેદતા કેટલા કર્મ બાંધે? ૧. બધા સાત કે આઠ કર્મ બંધક હોય, ૨. અથવા સાત, આઠ કર્મબંધક અને એક છ કર્મબંધક હોય, ૩. અથવા સાત, આઠ, છ કર્મબંધક હોય, ૪. અથવા સાત, આઠ અને એક એક કર્મનો બંધક હોય. ૫. સાત, આઠ, એક કર્મબંધક હોય, ૬. સાત, આઠ, એક છ કર્મ, એક એક કર્મનો બંધક હોય, ૭. અથવા સાત, આઠ, એક છ, એક કર્મ બંધક હોય, ૮. અથવા સાત, આઠ, છ અને એક એક કર્મ બંધક હોય. અથવા ૯. સાત, આઠ, છ અને એક કર્મબંધક હોય. એ પ્રમાણે નવ ભંગો થાય. એકેન્દ્રિય અને મનુષ્ય સિવાય બીજાને વૈમાનિક સુધી ત્રણ ભંગો હોય છે. એકે૦ સાત કે આઠ કર્મબંધક હોય. મનુષ્યો જ્ઞાનાવરણ વેદતા કેટલી કર્મપ્રકૃતિ બાંધે? ગૌતમ! ૧. બધા સાત કર્મબંધક હોય, ૨. અથવા સાત અને એક આઠ કર્મ બંધક હોય, ૩. અથવા સાત અને આઠ કર્મબંધક હોય, ૪. અથવા સાત અને એક છ કર્મબંધક હોય, ૫. અથવા છ કર્મબંધક સાથે બે ભંગો હોય, ૬/૭. અથવા એક કર્મબંધક સાથે બે ભંગો હોય, ૮ થી ૧૧. અથવા સાત, આઠ અને એક છ કર્મનો બંધક ઇત્યાદિ ચાર ભંગો હોય, ૧૨ થી ૧૫. અથવા સાત, એક આઠ કર્મ, એક એક કર્મનો બંધક ઇત્યાદિ ચાર ભંગો, ૧૬ થી ૧૯. સાત, એક, છ અને એક એક કર્મબંધક હોય ઇત્યાદિ ચાર ભંગ, ૨૦ થી ૨૭. અથવા સાત, એક આઠ, એક છ, એ એક કર્મબંધક હોય ઇત્યાદિ આઠ ભંગો. એ પ્રમાણે ૨૭ – ભંગો થાય છે. એમ જે રીતે જ્ઞાનાવરણીય વેદતો કર્મપ્રકૃતિનો બંધ કહ્યો, તેમ દર્શનાવરણીય અને અંતરાય વેદતા કહેવો. વેદનીય કર્મ વેદતો જીવ કેટલી કર્મપ્રકૃતિ બાંધે? સાત, આઠ, છ કે એક કર્મબંધક અને અબંધક પણ હોય. એમ મનુષ્યો જાણવા. બાકીના નૈરયિકાદિ સાત કે આઠ કર્મના બંધક હોય. એમ વૈમાનિક સુધી કહેવું. જીવો વેદનીય કર્મ વેદતા કેટલી પ્રકૃતિ બાંધે? ૧. બધા સાત કર્મ બંધક, આઠ કર્મબંધક અને એક કર્મબંધક હોય અથવા ૨. સાત, આઠ, એક અને એક છ કર્મબંધક હોય. અથવા ૩. સાત, આઠ, એક અને છ કર્મબંધક હોય, ૪ – ૫. અબંધકની સાથે બે ભંગ હોય, ૬ થી ૯. સાત, આઠ, એક, એક છ કર્મબંધક અને એક અબંધક ઇત્યાદિ ચાર ભંગો જાણવા. એ પ્રમાણે નવ ભંગો થાય. એકેન્દ્રિયો અભંગક છે. નૈરયિકથી વૈમાનિક સુધી ત્રણ ભંગો સમજવા. પણ મનુષ્યો વિશે પ્રશ્ન કરવો – બધા સાત૦ અને એક કર્મબંધક હોય અથવા સાત, એક, એક છ કર્મનો બંધક, એક આઠ કર્મનો બંધક અને એક અબંધક હોય. એમ ૨૭ – ભંગો કહેવા. જેમ વેદનીય કહ્યું, તેમ આયુ, નામ અને ગોત્ર કહેવું. જ્ઞાનાવરણીય વેદતા કહેલ પ્રકૃતિ બંધ પ્રમાણે મોહનીય કર્મ કહેવું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kati nam bhamte! Kammapagadio pannattao? Goyama! Attha kammapagadio pannattao, tam jaha–nanavaranijjam java amtaraiyam. Evam neraiyanam java vemaniyanam. Jive nam bhamte! Nanavaranijjam kammam vedemane kati kammapagadio bamdhati? Goyama! Sattaviha-bamdhae va atthavihabamdhae va chhavvihabamdhae va egavihabamdhae va. Neraie nam bhamte! Nanavaranijjam kammam vedemane kati kammapagadio bamdhati? Goyama! Sattavihabamdhae va atthavihabamdhae va. Evam java vemanie. Manuse jaha jive. Jiva nam bhamte! Nanavaranijjam kammam vedemana kati kammapagadio bamdhamti? Goyama! Savve vi tava hojja sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya 1 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya chhavvihabamdhae ya 2 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya chhavvihabamdhaga ya 3 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhage ya 4 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya 5 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya chhavvihabamdhae ya egavihabamdhae ya 6 ahava sattavihabamdhaga ya atthavi-habamdhaga ya chhavvihabamdhae ya egavihabamdhaga ya 7 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya chhavvihabamdhaga ya egavihabamdhae ya 8 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya chhavvihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya 9, evam ete nava bhamga. Avasesanam egimdiyamanusavajjanam tiyabhamgo java vemaniyanam. Egimdiya nam sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya. Manusanam puchchha. Goyama! Savve vi tava hojja sattavihabamdhaga 1 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhage ya 2 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya 3 ahava sattavihabamdhaga ya chhavvihabamdhae ya, evam chhavvihabamdhaena vi samam do bhamga 5 egavihabamdhaena vi samam do bhamga 7 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhae ya chhavvihabamdhae ya chaubhamgo 11 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhae ya chaubhamgo 15 ahava sattavihabamdhaga ya chhavvihabamdhage ya egavihabamdhae ya chaubhamgo 19 ahava sattavihabamdhaga ya attha-vihabamdhae ya chhavvihabamdhae ya egavihabamdhae ya bhamga attha 27, evam ette sattavisam bhamga. Evam jaha nanavaranijjam taha darisanavaranijjam pi amtaraiyam pi. Jive nam bhamte! Veyanijjam kammam vedemane kati kammapagadio bamdhati? Goyama! Sattavihabamdhae va atthavihabamdhae va chhavvihabamdhae va egavihabamdhae va abamdhae va. Evam manuse vi. Avasesa naragadiya sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya. Evam java vemanie. Jiva nam bhamte! Vedanijjam kammam vedemana kati kammapagadio bamdhamti? Goyama! Savve vi tava hojja sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya 1 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya chhavvihabamdhage ya 2 ahava satta-vihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya chhavvihabamdhaga ya 3 abamdhagena vi samam do bhamga bhaniyavva 5 ahava sattavihabamdhaga ya atthavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya chhavvihabamdhae ya abamdhae ya chaubhamgo 9, evam ete nava bhamga. Egimdiyanam abhamgayam. Naragadinam tiyabhamgo java vemaniyanam, navaram– Manusanam puchchha. Goyama! Savve vi tava hojja sattavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya 1 ahava sattavihabamdhaga ya egavihabamdhaga ya chhavvihabamdhae ya atthavihabamdhae ya abamdhae ya, evam ete sattavisam bhamga bhaniyavva jaha kiriyasu panaivayaviratassa. Evam jaha vedanijjam taha auyam namam goyam cha bhaniyavvam. Mohanijjam vedemane jaha bamdhe nanavaranijjam taha bhaniyavvam.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Ketali karmaprakritio chhe\? Gautama ! Atha chhe – jnyanavarana yavat amtaraya. Ema nairayikothi vaimaniko kaheva. Bhagavan ! Jnyanavaraniya karma vedato ketali prakriti bamdhe? Satano, athano, chhano ane eka karmano bamdhaka hoya. Nairayika jnyanavaraniya karma vedato ketali prakriti bamdhe? Sata ke atha bamdhe. E pramane vaimanika sudhi janavum. Manushyane jiva maphaka kahevo. Jivo jnyanavaraniya karma vedata ketala karma bamdhe? 1. Badha sata ke atha karma bamdhaka hoya, 2. Athava sata, atha karmabamdhaka ane eka chha karmabamdhaka hoya, 3. Athava sata, atha, chha karmabamdhaka hoya, 4. Athava sata, atha ane eka eka karmano bamdhaka hoya. 5. Sata, atha, eka karmabamdhaka hoya, 6. Sata, atha, eka chha karma, eka eka karmano bamdhaka hoya, 7. Athava sata, atha, eka chha, eka karma bamdhaka hoya, 8. Athava sata, atha, chha ane eka eka karma bamdhaka hoya. Athava 9. Sata, atha, chha ane eka karmabamdhaka hoya. E pramane nava bhamgo thaya. Ekendriya ane manushya sivaya bijane vaimanika sudhi trana bhamgo hoya chhe. Eke0 sata ke atha karmabamdhaka hoya. Manushyo jnyanavarana vedata ketali karmaprakriti bamdhe? Gautama! 1. Badha sata karmabamdhaka hoya, 2. Athava sata ane eka atha karma bamdhaka hoya, 3. Athava sata ane atha karmabamdhaka hoya, 4. Athava sata ane eka chha karmabamdhaka hoya, 5. Athava chha karmabamdhaka sathe be bhamgo hoya, 6/7. Athava eka karmabamdhaka sathe be bhamgo hoya, 8 thi 11. Athava sata, atha ane eka chha karmano bamdhaka ityadi chara bhamgo hoya, 12 thi 15. Athava sata, eka atha karma, eka eka karmano bamdhaka ityadi chara bhamgo, 16 thi 19. Sata, eka, chha ane eka eka karmabamdhaka hoya ityadi chara bhamga, 20 thi 27. Athava sata, eka atha, eka chha, e eka karmabamdhaka hoya ityadi atha bhamgo. E pramane 27 – bhamgo thaya chhe. Ema je rite jnyanavaraniya vedato karmaprakritino bamdha kahyo, tema darshanavaraniya ane amtaraya vedata kahevo. Vedaniya karma vedato jiva ketali karmaprakriti bamdhe? Sata, atha, chha ke eka karmabamdhaka ane abamdhaka pana hoya. Ema manushyo janava. Bakina nairayikadi sata ke atha karmana bamdhaka hoya. Ema vaimanika sudhi kahevum. Jivo vedaniya karma vedata ketali prakriti bamdhe? 1. Badha sata karma bamdhaka, atha karmabamdhaka ane eka karmabamdhaka hoya athava 2. Sata, atha, eka ane eka chha karmabamdhaka hoya. Athava 3. Sata, atha, eka ane chha karmabamdhaka hoya, 4 – 5. Abamdhakani sathe be bhamga hoya, 6 thi 9. Sata, atha, eka, eka chha karmabamdhaka ane eka abamdhaka ityadi chara bhamgo janava. E pramane nava bhamgo thaya. Ekendriyo abhamgaka chhe. Nairayikathi vaimanika sudhi trana bhamgo samajava. Pana manushyo vishe prashna karavo – badha sata0 ane eka karmabamdhaka hoya athava sata, eka, eka chha karmano bamdhaka, eka atha karmano bamdhaka ane eka abamdhaka hoya. Ema 27 – bhamgo kaheva. Jema vedaniya kahyum, tema ayu, nama ane gotra kahevum. Jnyanavaraniya vedata kahela prakriti bamdha pramane mohaniya karma kahevum.