Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104338
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-२४

 Translated Chapter :

શતક-૨૪
Section : उद्देशक-१ नैरयिक Translated Section : ઉદ્દેશક-૧ નૈરયિક
Sutra Number : 838 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] रायगिहे जाव एवं वयासी–नेरइया णं भंते! कओहिंतो उववज्जंति–किं नेरइएहिंतो उववज्जंति? तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति? मनुस्सेहिंतो उववज्जंति? देवेहिंतो उववज्जंति? गोयमा! नो नेरइएहिंतो उववज्जंति, तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति, मनुस्सेहिंतो वि उववज्जंति, नो देवेहिंतो उववज्जंति। जइ तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति–किं एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति जाव पंचिंदियतिरिक्खजोणिए-हिंतो उववज्जंति? गोयमा! नो एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति, नो बेंदिय, नो तेइंदिय, नो चउरिंदिय, पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति। जइ पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति–किं सण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति? असण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति? गोयमा! सण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति, असण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो वि उववज्जंति। जइ असण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति–किं जलचरेहिंतो उववज्जंति? थलचरेहिंतो उववज्जंति? खह चरेहिंतो उववज्जंति? गोयमा! जलचरेहिंतो उववज्जंति, थलचरेहिंतो वि उववज्जंति, खहचरेहिंतो वि उववज्जंति। जइ जलचर-थलचर-खहचरेहिंतो उववज्जंति किं पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति? अपज्जत्त-एहिंतो उववज्जंति? गोयमा! पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति, नो अपज्जत्तएहिंतो उववज्जंति। पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए नेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! कतिसु पुढवीसु उववज्जेज्जा? गोयमा! एगाए रयणप्पभाए पुढवीए उववज्जेज्जा। पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए रयणप्पभाए पुढवीए नेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतिकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? गोयमा! जहन्नेणं एक्को वा दो वा तिन्नि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा वा असंखेज्जा वा उववज्जंति। तेसि णं भंते! जीवाणं सरीरगा किंसंघयणी पन्नत्ता? गोयमा! छेवट्टसंघयणी पन्नत्ता। तेसि णं भंते! जीवाणं केमहालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता? गोयमा! जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं जोयणसहस्सं। तेसि णं भंते! जीवाणं सरीरगा किंसंठिया पन्नत्ता? गोयमा! हुंडसंठिया पन्नत्ता। तेसि णं भंते! जीवाणं कति लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा! तिन्नि लेस्साओ पन्नत्ताओ, तं जहा–कण्हलेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा। ते णं भंते! जीवा किं सम्मदिट्ठी? मिच्छादिट्ठी? सम्मामिच्छादिट्ठी? गोयमा! नो सम्मदिट्ठी, मिच्छादिट्ठी, नो सम्मामिच्छादिट्ठी। ते णं भंते! जीवा किं नाणी? अन्नाणी? गोयमा! नो नाणी, अन्नाणी, नियमा दुअन्नाणी, तं जहा–मइअन्नाणी य, सुयअन्नाणी य। ते णं भंते! जीवा किं मणजोगी? वइजोगी? कायजोगी? गोयमा! नो मणजोगी, वइजोगी वि, कायजोगी वि। ते णं भंते! जीवा किं सागारोवउत्ता? अनागारोवउत्ता? गोयमा! सागारोवउत्ता वि, अनागारोवउत्ता वि। तेसि णं भंते! जीवाणं कति सण्णाओ पन्नत्ताओ? गोयमा! चत्तारि सण्णाओ पन्नत्ताओ, तं जहा– आहारसण्णा, भयसण्णा, मेहुणसण्णा, परिग्गह- सण्णा। तेसि णं भंते! जीवाणं कति कसाया पन्नत्ता? गोयमा! चत्तारि कसाया पन्नत्ता, तं जहा–कोहकसाए, माणकसाए, मायाकसाए, लोभकसाए। तेसि णं भंते! जीवाणं कति इंदिया पन्नत्ता? गोयमा! पंचेंदिया पन्नत्ता, तं जहा–सोइंदिए जाव फासिंदिए। तेसि णं भंते! जीवाणं कति समुग्घाया पन्नत्ता? गोयमा! तओ समुग्घाया पन्नत्ता, तं जहा–वेयणासमुग्घाए, कसायसमुग्घाए, मारणंतियसमुग्घाए। ते णं भंते! जीवा किं सायावेयगा? असायावेयगा? गोयमा! सायावेयगा वि, असायावेयगा वि। ते णं भंते! जीवा किं इत्थीवेदगा? पुरिसवेदगा? नपुंसगवेदगा? गोयमा! नो इत्थीवेदगा, नो पुरिसवेदगा, नपुंसगवेदगा। तेसि णं भंते! जीवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी। तेसि णं भंते! जीवाणं केवतिया अज्झवसाणा पन्नत्ता? गोयमा! असंखेज्जा अज्झवसाणा पन्नत्ता। ते णं भंते! किं पसत्था? अप्पसत्था? गोयमा! पसत्था वि, अप्पसत्था वि। से णं भंते! पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएत्ति कालओ केवचिरं होइ? गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी। से णं भंते! पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए रयणप्पभाए पुढवीए नेरइए, पुनरवि पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएत्ति केवतियं कालं सेवेज्जा? केवतियं कालं गतिरागति करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडिमब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। पज्जत्ता-असण्णि-पंचिंदिय-तिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए जहन्नकालट्ठितीएसु रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवइकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि दसवाससहस्सट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? एवं सच्चेव वत्तव्वया निरवसेसा भाणियव्वा जाव अनुबंधो त्ति। से णं भंते! पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए जहन्नकालट्ठितीयरयणप्पभापुढवि-नेरइए, पुनरवि पज्जत्ताअसण्णि पंचिंदियतिरिक्खजोणिएत्ति केवतियं कालं सेवेज्जा? केवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अब्भहिया, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं जे भविए उक्कोसकालट्ठितीएसु रयणप्पभा-पुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? अवसेसं तं चेव जाव अनुबंधो। से णं भंते! पज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए उक्कोसकालट्ठितीयरयणप्पभापुढविनेरइए, पुनरवि पज्जत्ता-असण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिएत्ति केवतियं कालं सेवेज्जा? केवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं अंतोमुहुत्तमब्भहियं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडिमब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए रयणप्पभा- पुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? सेसं तं चेव, नवरं–इमाइं तिन्नि नाणत्ताइं–आउं, अज्झवसाणा, अनुबंधो य। जहन्नेणं ठिती अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। तेसि णं भंते! जीवाणं केवतिया अज्झवसाणा पन्नत्ता? गोयमा! असंखेज्जा अज्झवसाणा पन्नत्ता। ते णं भंते! किं पसत्था? अप्पसत्था? गोयमा! नो पसत्था, अप्पसत्था अनुबंधो अंतोमुहुत्तं, सेसं तं चेव। से णं भंते! जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए रयणप्पभाए जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं अंतोमुहुत्तमब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए जहन्नकाल-ट्ठितीएसु रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि दसवाससहस्सट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? सेसं तं चेव, ताइं चेव तिन्नि नाणत्ताइं जाव– से णं भंते! जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ता असण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए जहन्नकाल-ट्ठितीयरयणप्पभापुढविनेरइए पुनरवि जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं, उक्कोसेण वि दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए उक्कोस-कालट्ठितीएसु रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? अवसेसं तं चेव, ताइं चेव तिन्नि नाणत्ताइं जाव– से णं भंते! जहन्नकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए उक्कोसकाल-ट्ठितीयरयणप्पभाए जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं अंतोमुहुत्तमब्भहियं, उक्कोसेण वि पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं अंतोमुहुत्तमब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। उक्कोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए रयणप्पभा-पुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? अवसेसं जहेव ओहियगमएणं तहेव अणुगंतव्वं, नवरं–इमाइं दोन्निनाणत्ताइं–ठिती जहन्नेणं पुव्वकोडी, उक्कोसेण वि पुव्वकोडी। एवं अनुबंधो वि। अवसेसं तं चेव। से णं भंते! उक्कोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए रयणप्पभाए जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं पुव्वकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अब्भहिया, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडीए अब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। उक्कोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए जहन्नकाल-ट्ठितीएसु रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि दसवाससहस्सट्ठितीएसु उववज्जेज्जा। ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? सेसं तं चेव, जहा सत्तमगमए जाव– से णं भंते! उवकोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए जहन्नकालट्ठितीय- रयणप्पभाए जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं पुव्वकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अब्भहिया, उक्कोसेण वि पुव्वकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अब्भहिया, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। उक्कोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए उक्कोसकाल-ट्ठितीएसु रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववज्जित्तए, से णं भंते! केवतियकालट्ठितीएसु उववज्जेज्जा? गोयमा! जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु, उक्कोसेण वि पलिओवमस्स असंखेज्जइभागट्ठितीएसु उववज्जेज्जा ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवतिया उववज्जंति? सेसं जहा सत्तमगमए जाव– से णं भंते! उक्कोसकालट्ठितीयपज्जत्ताअसण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिए उक्कोसकालट्ठितीय-रयणप्पभाए जाव गतिरागतिं करेज्जा? गोयमा! भवादेसेणं दो भवग्गहणाइं, कालादेसेणं जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडीए अब्भहियं, उक्कोसेण वि पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडीए अब्भहियं, एवतियं कालं सेवेज्जा, एवतियं कालं गतिरागतिं करेज्जा। एवं एते ओहिया तिन्नि गमगा, जहन्न-कालट्ठितीएसु तिन्नि गमगा, उक्कोसकालट्ठितीएसु तिन्नि गमगा, सव्वेते नव गमगा भवंति।
Sutra Meaning : રાજગૃહમાં યાવત્‌ આમ કહ્યું – ભગવન્‌ ! નૈરયિક જીવ ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? નૈરયિકથી, તિર્યંચ યોનિકથી, મનુષ્યથી કે દેવોથી આવીને ઉપજે છે ? ગૌતમ! નૈરયિક કે દેવથી આવીને ન ઉપજે, પણ તિર્યંચયોનિક કે મનુષ્યથી આવીને ઉપજે છે. જો તિર્યંચયોનિકથી આવીને ઉપજે, તો શું એકેન્દ્રિય, બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય કે પંચેન્દ્રિય તિર્યંચથી આવીને ઉપજે ? ગૌતમ! એક – બે – ત્રણ – ચાર ઇન્દ્રિયોમાંથી આવીને ન ઉપજે. પંચેન્દ્રિય તિર્યંચથી આવીને ઉપજે. જો પંચેન્દ્રિય તિર્યંચથી આવીને ઉપજે તો શું સંજ્ઞીમાંથી કે અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચમાંથી આવીને ઉપજે? ગૌતમ! બંનેમાંથી ઉપજે. જો અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકથી આવીને ઉપજે તો શું જલચર – સ્થલચર કે ખેચરથી આવીને ઉપજે ? ગૌતમ! ત્રણેમાંથી ઉપજે. જો જલચર, સ્થલચર, ખેચરથી આવીને ઉપજે તો શું પર્યાપ્તથી કે અપર્યાપ્તથી આવીને ઉપજે? ગૌતમ! પર્યાપ્તાથી આવીને ઉપજે, અપર્યાપ્તાથી નહીં. પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકમાં હે ભગવન્‌ ! જે નૈરયિક ઉત્પન્ન થાય તો, ભગવન્‌ ! કેટલી પૃથ્વીમાં ઉપજે છે ? ગૌતમ ! એક રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉપજે છે. ૧. ભગવન્‌ ! પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ – યોનિક માંથી રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં નૈરયિકમાં ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય જીવ કેટલા કાળની સ્થિતિમાં ઉપજે ? ગૌતમ ! જઘન્યે ૧૦,૦૦૦ વર્ષ સ્થિતિમાં અને ઉત્કૃષ્ટ પલ્યોપમના અસંખ્યાત ભાગ સ્થિતિમાં ઉપજે. ૨. ભગવન્‌ ! તે જીવો એક સમયમાં કેટલા ઉપજે? ગૌતમ! જઘન્યથી એક, બે કે ત્રણ. ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાતા કે અસંખ્યાતા ઉપજે. ૩. ભગવન્‌ ! તે જીવોના શરીર કયા સંઘયણે હોય છે ? ગૌતમ! સેવાર્ત્ત સંઘયણમાં. ૪. ભગવન્‌ ! તે જીવોની શરીરાવગાહના કેટલી મોટી છે ? ગૌતમ ! જઘન્યથી અંગુલનો અસંખ્યાત ભાગ, ઉત્કૃષ્ટથી ૧૦૦૦ યોજન. ૫. ભગવન્‌ ! તે જીવોના શરીર કયા સંસ્થાને છે ? ગૌતમ! હુંડક સંસ્થાને. ૬. ભગવન્‌ ! તે જીવોની કેટલી લેશ્યાઓ છે ? ગૌતમ ! ત્રણ – કૃષ્ણ, નીલ, કાપોતલેશ્યા. ૭. ભગવન્‌ ! તે જીવો સમ્યગ્‌દૃષ્ટિ, મિથ્યાદૃષ્ટિ કે સમ્યગ્‌મિથ્યાદૃષ્ટિ છે ? ગૌતમ! તેઓ સમ્યગ્‌ દૃષ્ટિ કે સમ્યગ્‌મિથ્યાદૃષ્ટિ નથી, પણ મિથ્યાદૃષ્ટિ છે. ૮. ભગવન્‌ ! તે જીવો જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની ? ગૌતમ ! જ્ઞાની નથી, અજ્ઞાની છે. ૯. નિયમા બે અજ્ઞાની છે – મતિ અજ્ઞાની, શ્રુત અજ્ઞાની. ૧૦. ભગવન્‌ ! તે જીવો મન – વચન – કાયયોગી છે ? ગૌતમ! મનોયોગી નથી, વચનયોગી છે, કાયયોગી છે. ૧૧. ભગવન્‌ ! તે જીવો શું સાકારોપયુક્ત છે કે અનાકારોપયુક્ત? ગૌતમ! બંને. ૧૨. ભગવન્‌ ! તે જીવોને કેટલી સંજ્ઞા છે ? ગૌતમ ! ચાર – આહાર, ભય, મૈથુન, પરિગ્રહસંજ્ઞા. ૧૩. ભગવન્‌ ! તે જીવો કેટલા કષાયવાળા છે ? ચાર છે – ક્રોધ, માન, માયા, લોભકષાય. ૧૪. ભગવન્‌ ! તે જીવોને કેટલી ઇન્દ્રિયો છે ? ગૌતમ ! પાંચ – શ્રોત્ર, ચક્ષુ યાવત્‌ સ્પર્શ. ૧૫. ભગવન્‌ ! તે જીવોને કેટલા સમુદ્‌ઘાત છે ? ગૌતમ ! ત્રણ – વેદના, કષાય, મારણાંતિક સમુદ્‌ઘાત. ૧૬. ભગવન્‌ ! તે જીવો સાતા વેદક છે કે અસાતાવેદક ? ગૌતમ! બંને. ૧૭. ભગવન્‌ ! તે જીવો સ્ત્રી – પુરુષ કે નપુંસક વેદકો છે ? ગૌતમ! સ્ત્રી કે પુરુષ વેદક નથી, નપુંસક વેદક છે. ૧૮. ભગવન્‌ ! તે જીવોની કેટલો કાળ સ્થિતિ છે ? ગૌતમ! જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત્ત – ઉત્કૃષ્ટી પૂર્વકોડી. ૧૯. ભગવન્‌ ! તે જીવો કેટલા અધ્યવસાયવાળા છે? ગૌતમ ! અસંખ્ય. ભગવન્‌ ! તેઓ પ્રશસ્ત છે કે અપ્રશસ્ત ? ગૌતમ! બંને. ૨૦. ભગવન્‌ ! તે પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકો કાળથી ક્યાં સુધી રહે છે ? ગૌતમ! જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વકોડી. ૨૧. ભગવન્‌ ! તે પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકો રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં નૈરયિકરૂપે ઉત્પન્ન થઈને ફરી પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકપણે કેટલો કાળ સેવે અને કેટલો કાળ ગતિ – આગતિ કરે ? ગૌતમ ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ, કાળાદેશથી જઘન્યથી ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અને અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક, ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ, પૂર્વકોડી અધિક આટલો કાળ સેવે, આટલો કાળ ગતિ – આગતિ કરે. ૨. ભગવન્‌ ! પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક, જે જઘન્યકાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય હોય, તે ભગવન્‌ ! કેટલી કાળ સ્થિતિમાં ઉપજે ? ગૌતમ ! જઘન્ય ૧૦,૦૦૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટ પણ ૧૦,૦૦૦ વર્ષ સ્થિતિમાં. ભગવન્‌ ! તે જીવો એક સમયમાં કેટલા ઉપજે છે ? ગૌતમ ! અહીં બધી જ વક્તવ્યતા સંપૂર્ણ પૂર્વવત્‌ કહેવી. ભગવન્‌ ! પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક થઈ જઘન્ય કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં નૈરયિક થઈ, પછી ફરી પર્યાપ્તા અસંજ્ઞીમાં યાવત્‌ કેટલો કાળ ગતિ – આગતિ કરે ? ગૌતમ ! ભવાદેશથી બે ભવ, કાલાદેશથી જઘન્ય ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક, ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વકોડી અને ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અધિક આટલો કાળ રહે, આટલો કાળ ગમનાગમન કરે. ૩. ભગવન્‌ ! પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક જે ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય હોય તે ભગવન્‌ ! કેટલી કાળ સ્થિતિમાં ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ સ્થિતિમાં ઉપજે. બાકી બધું પૂર્વવત્‌ અનુબંધ સુધી જાણવુ. ભગવન્‌ ! તે પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ફરી પર્યાપ્તા યાવત્‌ કરે ? ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ વડે, કાલાદેશથી જઘન્ય પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ અને અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક, ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ, પૂર્વકોડી અધિક આટલો કાળ સેવે, ગતિ – આગતિ કરે. ૪. જઘન્ય કાળ સ્થિતિક પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક હોય, ભગવન્‌ ! તે રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ઉપજવા યોગ્ય હોય તો ભગવન્‌ ! તે કેટલો કાળ સ્થિતિમાં ઉત્પન્ન થાય ? ગૌતમ ! જઘન્ય ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અને ઉત્કૃષ્ટ પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ સ્થિતિથી ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો એક સમયમાં કેટલા ઉપજે ? બાકી પૂર્વવત્‌. વિશેષ એ કે – આ ત્રણ જ્ઞાન, આયુ, અધ્યવસાય, અનુબંધમાં અંતર છે. જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અંતર્મુહૂર્ત્ત છે. ભગવન્‌ ! તે જીવોના કેટલા અધ્યવસાન છે ? અસંખ્ય. ભગવન્‌ ! તે પ્રશસ્ત છે કે અપ્રશસ્ત ? ગૌતમ! પ્રશસ્ત નથી, અપ્રશસ્ત છે. અનુબંધ અંતર્મુહૂર્ત્ત છે. બાકી પૂર્વવત્‌. ભગવન્‌ ! તે જઘન્યકાળ સ્થિતિક પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય૦ રત્નપ્રભા યાવત્‌ કરે? ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ વડે, કાલાદેશથી જઘન્ય દશ હજાર વર્ષ અને અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક તથા ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ અને અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક, આટલો કાળ રહે, યાવત્‌ ગતિ – આગતિ કરે. ૫. ભગવન્‌ ! જઘન્યકાલ સ્થિતિક પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક જે જઘન્યકાલ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વીનૈરયિકમાં ઉપજવા યોગ્ય હોય, તે કેટલા કાળ સ્થિતિમાં ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી ૧૦,૦૦૦ વર્ષમાં ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો૦ બાકી પૂર્વવત્‌, તેને ત્રણ જ્ઞાનો છે યાવત્‌ ભગવન્‌ ! તે જઘન્યકાલ સ્થિતિક પર્યાપ્તા યાવત્‌ યોનિમાં જઘન્ય કાળસ્થિતિક રત્નપ્રભામાં ફરી યાવત્‌ ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ વડે, કાલાદેશથી જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત્ત અધિક ૧૦,૦૦૦ વર્ષ, આટલો કાળ સેવે યાવત્‌ ગતિ – આગતિ કરે. ૬. ભગવન્‌ ! જઘન્યકાળ સ્થિતિક યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ઉપજવા યોગ્ય હોય, તે ભગવન્‌ ! કેટલો કાળ સ્થિતિમાં ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્યથી, ઉત્કૃષ્ટથી પણ પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ સ્થિતિથી ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો૦ બાકી પૂર્વવત્‌, તેમજ ત્રણ જ્ઞાનો યાવત્‌ હે ભગવન્‌ ! જઘન્યકાલ સ્થિતિક પર્યાપ્તા યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિક રત્ન૦ યાવત્‌ કરે? ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ, કાલાદેશથી જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ અધિક અંતર્મુહૂર્ત્ત કાળ યાવત્‌ કરે. ૭. ભગવન્‌ ! ઉત્કૃષ્ટકાલ સ્થિતિક પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક જે રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિકમાં ઉપજવા યોગ્ય હોય, તે ભગવન્‌ ! કેટલો કાળ યાવત્‌ ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્યથી ૧૦,૦૦૦ વર્ષ સ્થિતિમાં, ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ યાવત્‌ ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો એક સમયથી અવશેષ જેમ ઔઘિક ગમમાં કહ્યું તેમ જાણવુ. વિશેષ એ – બે જ્ઞાન, સ્થિતિ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વકોટી, એ રીતે અનુબંધ પણ જાણવો. બાકી પૂર્વવત્‌. ભગવન્‌ ! તે જીવો ઉત્કૃષ્ટકાલ સ્થિતિક પર્યાપ્તા અસંજ્ઞી યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક રત્નપ્રભા યાવત્‌ ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ, કાલાદેશથી જઘન્ય પૂર્વકોડી અને ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અધિક, ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ, પૂર્વકોડી અધિક આટલી યાવત્‌ કરે. ૮. ભગવન્‌ ! ઉત્કૃષ્ટકાળ સ્થિતિક પર્યાપ્તા તિર્યંચયોનિક જે જઘન્યકાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા યાવત્‌ ઉપજવા યોગ્ય છે, તે ભગવન્‌ ! કેટલો યાવત્‌ ઉપજે ? ગૌતમ! જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંને ૧૦,૦૦૦ વર્ષ. ભગવન્‌ ! તે જીવો, બાકી પૂર્વવત્‌ જેમ સાતમા ગમમાં કહ્યું યાવત્‌ તે ભગવન્‌ ! ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિ યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક જઘન્ય કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભામાં યાવત્‌ કરે ? ગૌતમ! ભવાદેશથી બે ભવ, કાલાદેશથી જઘન્ય પૂર્વકોટી અને ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અભ્યધિક, ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વકોડી અને ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અધિક આટલો યાવત્‌ કરે. ૯. ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિક પર્યાપ્તા યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક, હે ભગવન્‌ ! જે ઉત્કૃષ્ટકાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભામાં યાવત્‌ ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય હોય, તે હે ભગવન્‌ ! કેટલો કાળ યાવત્‌ ઉપજે? ગૌતમ! જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ પણ પલ્યોપમની અસંખ્ય ભાગ સ્થિતિમાં ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો એક સમયમાં૦ બાકી સાતમાં ગમ મુજબ યાવત્‌ ઉત્કૃષ્ટકાળ સ્થિતિક પર્યાપ્તા યાવત્‌ તિર્યંચયોનિક ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિક રત્નપ્રભા યાવત્‌ કરે ? ગૌતમ ! ભવાદેશથી બે ભવગ્રહણ, કાલાદેશથી જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંનેમાં પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ, અધિક પૂર્વકોડી, આટલો કાળ સેવે યાવત્‌ ગતિ – આગતિ કરે. આ પ્રમાણે આ ત્રણ ગમ ઔઘિક છે, ત્રણ ગમ જઘન્ય કાળ સ્થિતિકમાં છે. ત્રણ ગમ ઉત્કૃષ્ટ કાળ સ્થિતિમાં છે. કુલ નવ ગમ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] rayagihe java evam vayasi–neraiya nam bhamte! Kaohimto uvavajjamti–kim neraiehimto uvavajjamti? Tirikkhajoniehimto uvavajjamti? Manussehimto uvavajjamti? Devehimto uvavajjamti? Goyama! No neraiehimto uvavajjamti, tirikkhajoniehimto uvavajjamti, manussehimto vi uvavajjamti, no devehimto uvavajjamti. Jai tirikkhajoniehimto uvavajjamti–kim egimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti java pamchimdiyatirikkhajonie-himto uvavajjamti? Goyama! No egimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti, no bemdiya, no teimdiya, no chaurimdiya, pamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti. Jai pamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti–kim sannipamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti? Asannipamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti? Goyama! Sannipamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti, asannipamchimdiyatirikkhajoniehimto vi uvavajjamti. Jai asannipamchimdiyatirikkhajoniehimto uvavajjamti–kim jalacharehimto uvavajjamti? Thalacharehimto uvavajjamti? Khaha charehimto uvavajjamti? Goyama! Jalacharehimto uvavajjamti, thalacharehimto vi uvavajjamti, khahacharehimto vi uvavajjamti. Jai jalachara-thalachara-khahacharehimto uvavajjamti kim pajjattaehimto uvavajjamti? Apajjatta-ehimto uvavajjamti? Goyama! Pajjattaehimto uvavajjamti, no apajjattaehimto uvavajjamti. Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie neraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Katisu pudhavisu uvavajjejja? Goyama! Egae rayanappabhae pudhavie uvavajjejja. Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie rayanappabhae pudhavie neraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatikalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Goyama! Jahannenam ekko va do va tinni va, ukkosenam samkhejja va asamkhejja va uvavajjamti. Tesi nam bhamte! Jivanam sariraga kimsamghayani pannatta? Goyama! Chhevattasamghayani pannatta. Tesi nam bhamte! Jivanam kemahaliya sarirogahana pannatta? Goyama! Jahannenam amgulassa asamkhejjaibhagam, ukkosenam joyanasahassam. Tesi nam bhamte! Jivanam sariraga kimsamthiya pannatta? Goyama! Humdasamthiya pannatta. Tesi nam bhamte! Jivanam kati lessao pannattao? Goyama! Tinni lessao pannattao, tam jaha–kanhalessa, nilalessa, kaulessa. Te nam bhamte! Jiva kim sammaditthi? Michchhaditthi? Sammamichchhaditthi? Goyama! No sammaditthi, michchhaditthi, no sammamichchhaditthi. Te nam bhamte! Jiva kim nani? Annani? Goyama! No nani, annani, niyama duannani, tam jaha–maiannani ya, suyaannani ya. Te nam bhamte! Jiva kim manajogi? Vaijogi? Kayajogi? Goyama! No manajogi, vaijogi vi, kayajogi vi. Te nam bhamte! Jiva kim sagarovautta? Anagarovautta? Goyama! Sagarovautta vi, anagarovautta vi. Tesi nam bhamte! Jivanam kati sannao pannattao? Goyama! Chattari sannao pannattao, tam jaha– aharasanna, bhayasanna, mehunasanna, pariggaha- Sanna. Tesi nam bhamte! Jivanam kati kasaya pannatta? Goyama! Chattari kasaya pannatta, tam jaha–kohakasae, manakasae, mayakasae, lobhakasae. Tesi nam bhamte! Jivanam kati imdiya pannatta? Goyama! Pamchemdiya pannatta, tam jaha–soimdie java phasimdie. Tesi nam bhamte! Jivanam kati samugghaya pannatta? Goyama! Tao samugghaya pannatta, tam jaha–veyanasamugghae, kasayasamugghae, maranamtiyasamugghae. Te nam bhamte! Jiva kim sayaveyaga? Asayaveyaga? Goyama! Sayaveyaga vi, asayaveyaga vi. Te nam bhamte! Jiva kim itthivedaga? Purisavedaga? Napumsagavedaga? Goyama! No itthivedaga, no purisavedaga, napumsagavedaga. Tesi nam bhamte! Jivanam kevatiyam kalam thiti pannatta? Goyama! Jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam puvvakodi. Tesi nam bhamte! Jivanam kevatiya ajjhavasana pannatta? Goyama! Asamkhejja ajjhavasana pannatta. Te nam bhamte! Kim pasattha? Appasattha? Goyama! Pasattha vi, appasattha vi. Se nam bhamte! Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonietti kalao kevachiram hoi? Goyama! Jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam puvvakodi. Se nam bhamte! Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie rayanappabhae pudhavie neraie, punaravi pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonietti kevatiyam kalam sevejja? Kevatiyam kalam gatiragati karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam dasa vasasahassaim amtomuhuttamabbhahiyaim, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagam puvvakodimabbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Pajjatta-asanni-pamchimdiya-tirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie jahannakalatthitiesu rayanappabhapudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevaikalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosena vi dasavasasahassatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Evam sachcheva vattavvaya niravasesa bhaniyavva java anubamdho tti. Se nam bhamte! Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie jahannakalatthitiyarayanappabhapudhavi-neraie, punaravi pajjattaasanni pamchimdiyatirikkhajonietti kevatiyam kalam sevejja? Kevatiyam kalam gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam dasavasasahassaim amtomuhuttamabbhahiyaim, ukkosenam puvvakodi dasahim vasasahassehim abbhahiya, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam je bhavie ukkosakalatthitiesu rayanappabha-pudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu, ukkosena vi paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Avasesam tam cheva java anubamdho. Se nam bhamte! Pajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie ukkosakalatthitiyarayanappabhapudhavineraie, punaravi pajjatta-asannipamchimdiyatirikkhajonietti kevatiyam kalam sevejja? Kevatiyam kalam gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagam amtomuhuttamabbhahiyam, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagam puvvakodimabbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Jahannakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie rayanappabha- pudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Sesam tam cheva, navaram–imaim tinni nanattaim–aum, ajjhavasana, anubamdho ya. Jahannenam thiti amtomuhuttam, ukkosena vi amtomuhuttam. Tesi nam bhamte! Jivanam kevatiya ajjhavasana pannatta? Goyama! Asamkhejja ajjhavasana pannatta. Te nam bhamte! Kim pasattha? Appasattha? Goyama! No pasattha, appasattha anubamdho amtomuhuttam, sesam tam cheva. Se nam bhamte! Jahannakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie rayanappabhae java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam dasavasasahassaim amtomuhuttamabbhahiyaim, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagam amtomuhuttamabbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Jahannakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie jahannakala-tthitiesu rayanappabhapudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosena vi dasavasasahassatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Sesam tam cheva, taim cheva tinni nanattaim java– Se nam bhamte! Jahannakalatthitiyapajjatta asannipamchimdiyatirikkhajonie jahannakala-tthitiyarayanappabhapudhavineraie punaravi java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam dasavasasahassaim amtomuhuttamabbhahiyaim, ukkosena vi dasavasasahassaim amtomuhuttamabbhahiyaim, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Jahannakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie ukkosa-kalatthitiesu rayanappabhapudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu, ukkosena vi paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Avasesam tam cheva, taim cheva tinni nanattaim java– Se nam bhamte! Jahannakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie ukkosakala-tthitiyarayanappabhae java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagam amtomuhuttamabbhahiyam, ukkosena vi paliovamassa asamkhejjaibhagam amtomuhuttamabbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Ukkosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie rayanappabha-pudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Avasesam jaheva ohiyagamaenam taheva anugamtavvam, navaram–imaim donninanattaim–thiti jahannenam puvvakodi, ukkosena vi puvvakodi. Evam anubamdho vi. Avasesam tam cheva. Se nam bhamte! Ukkosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie rayanappabhae java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam puvvakodi dasahim vasasahassehim abbhahiya, ukkosenam paliovamassa asamkhejjaibhagam puvvakodie abbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Ukkosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie jahannakala-tthitiesu rayanappabhapudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam dasavasasahassatthitiesu, ukkosena vi dasavasasahassatthitiesu uvavajjejja. Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Sesam tam cheva, jaha sattamagamae java– Se nam bhamte! Uvakosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie jahannakalatthitiya- rayanappabhae java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam puvvakodi dasahim vasasahassehim abbhahiya, ukkosena vi puvvakodi dasahim vasasahassehim abbhahiya, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Ukkosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie nam bhamte! Je bhavie ukkosakala-tthitiesu rayanappabhapudhavineraiesu uvavajjittae, se nam bhamte! Kevatiyakalatthitiesu uvavajjejja? Goyama! Jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu, ukkosena vi paliovamassa asamkhejjaibhagatthitiesu uvavajjejja Te nam bhamte! Jiva egasamaenam kevatiya uvavajjamti? Sesam jaha sattamagamae java– Se nam bhamte! Ukkosakalatthitiyapajjattaasannipamchimdiyatirikkhajonie ukkosakalatthitiya-rayanappabhae java gatiragatim karejja? Goyama! Bhavadesenam do bhavaggahanaim, kaladesenam jahannenam paliovamassa asamkhejjaibhagam puvvakodie abbhahiyam, ukkosena vi paliovamassa asamkhejjaibhagam puvvakodie abbhahiyam, evatiyam kalam sevejja, evatiyam kalam gatiragatim karejja. Evam ete ohiya tinni gamaga, jahanna-kalatthitiesu tinni gamaga, ukkosakalatthitiesu tinni gamaga, savvete nava gamaga bhavamti.
Sutra Meaning Transliteration : Rajagrihamam yavat ama kahyum – bhagavan ! Nairayika jiva kyamthi avine utpanna thaya chhe\? Nairayikathi, tiryamcha yonikathi, manushyathi ke devothi avine upaje chhe\? Gautama! Nairayika ke devathi avine na upaje, pana tiryamchayonika ke manushyathi avine upaje chhe. Jo tiryamchayonikathi avine upaje, to shum ekendriya, beindriya, teindriya, chaturindriya ke pamchendriya tiryamchathi avine upaje\? Gautama! Eka – be – trana – chara indriyomamthi avine na upaje. Pamchendriya tiryamchathi avine upaje. Jo pamchendriya tiryamchathi avine upaje to shum samjnyimamthi ke asamjnyi pamchendriya tiryamchamamthi avine upaje? Gautama! Bamnemamthi upaje. Jo asamjnyi pamchendriya tiryamchayonikathi avine upaje to shum jalachara – sthalachara ke khecharathi avine upaje\? Gautama! Tranemamthi upaje. Jo jalachara, sthalachara, khecharathi avine upaje to shum paryaptathi ke aparyaptathi avine upaje? Gautama! Paryaptathi avine upaje, aparyaptathi nahim. Paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonikamam he bhagavan ! Je nairayika utpanna thaya to, bhagavan ! Ketali prithvimam upaje chhe\? Gautama ! Eka ratnaprabha prithvimam upaje chhe. 1. Bhagavan ! Paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamcha – yonika mamthi ratnaprabha prithvimam nairayikamam utpanna thava yogya jiva ketala kalani sthitimam upaje\? Gautama ! Jaghanye 10,000 varsha sthitimam ane utkrishta palyopamana asamkhyata bhaga sthitimam upaje. 2. Bhagavan ! Te jivo eka samayamam ketala upaje? Gautama! Jaghanyathi eka, be ke trana. Utkrishtathi samkhyata ke asamkhyata upaje. 3. Bhagavan ! Te jivona sharira kaya samghayane hoya chhe\? Gautama! Sevartta samghayanamam. 4. Bhagavan ! Te jivoni shariravagahana ketali moti chhe\? Gautama ! Jaghanyathi amgulano asamkhyata bhaga, utkrishtathi 1000 yojana. 5. Bhagavan ! Te jivona sharira kaya samsthane chhe\? Gautama! Humdaka samsthane. 6. Bhagavan ! Te jivoni ketali leshyao chhe\? Gautama ! Trana – krishna, nila, kapotaleshya. 7. Bhagavan ! Te jivo samyagdrishti, mithyadrishti ke samyagmithyadrishti chhe\? Gautama! Teo samyag drishti ke samyagmithyadrishti nathi, pana mithyadrishti chhe. 8. Bhagavan ! Te jivo jnyani chhe ke ajnyani\? Gautama ! Jnyani nathi, ajnyani chhe. 9. Niyama be ajnyani chhe – mati ajnyani, shruta ajnyani. 10. Bhagavan ! Te jivo mana – vachana – kayayogi chhe\? Gautama! Manoyogi nathi, vachanayogi chhe, kayayogi chhe. 11. Bhagavan ! Te jivo shum sakaropayukta chhe ke anakaropayukta? Gautama! Bamne. 12. Bhagavan ! Te jivone ketali samjnya chhe\? Gautama ! Chara – ahara, bhaya, maithuna, parigrahasamjnya. 13. Bhagavan ! Te jivo ketala kashayavala chhe\? Chara chhe – krodha, mana, maya, lobhakashaya. 14. Bhagavan ! Te jivone ketali indriyo chhe\? Gautama ! Pamcha – shrotra, chakshu yavat sparsha. 15. Bhagavan ! Te jivone ketala samudghata chhe\? Gautama ! Trana – vedana, kashaya, maranamtika samudghata. 16. Bhagavan ! Te jivo sata vedaka chhe ke asatavedaka\? Gautama! Bamne. 17. Bhagavan ! Te jivo stri – purusha ke napumsaka vedako chhe\? Gautama! Stri ke purusha vedaka nathi, napumsaka vedaka chhe. 18. Bhagavan ! Te jivoni ketalo kala sthiti chhe\? Gautama! Jaghanyathi amtarmuhurtta – utkrishti purvakodi. 19. Bhagavan ! Te jivo ketala adhyavasayavala chhe? Gautama ! Asamkhya. Bhagavan ! Teo prashasta chhe ke aprashasta\? Gautama! Bamne. 20. Bhagavan ! Te paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayoniko kalathi kyam sudhi rahe chhe\? Gautama! Jaghanyathi amtarmuhurtta, utkrishtathi purvakodi. 21. Bhagavan ! Te paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayoniko ratnaprabha prithvimam nairayikarupe utpanna thaine phari paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonikapane ketalo kala seve ane ketalo kala gati – agati kare\? Gautama ! Bhavadeshathi be bhavagrahana, kaladeshathi jaghanyathi 10,000 varsha ane amtarmuhurtta adhika, utkrishtathi palyopamano asamkhyatamo bhaga, purvakodi adhika atalo kala seve, atalo kala gati – agati kare. 2. Bhagavan ! Paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika, je jaghanyakala sthitika ratnaprabha prithvi nairayikamam utpanna thava yogya hoya, te bhagavan ! Ketali kala sthitimam upaje\? Gautama ! Jaghanya 10,000 varsha, utkrishta pana 10,000 varsha sthitimam. Bhagavan ! Te jivo eka samayamam ketala upaje chhe\? Gautama ! Ahim badhi ja vaktavyata sampurna purvavat kahevi. Bhagavan ! Paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika thai jaghanya kala sthitika ratnaprabha prithvimam nairayika thai, pachhi phari paryapta asamjnyimam yavat ketalo kala gati – agati kare\? Gautama ! Bhavadeshathi be bhava, kaladeshathi jaghanya 10,000 varsha amtarmuhurtta adhika, utkrishtathi purvakodi ane 10,000 varsha adhika atalo kala rahe, atalo kala gamanagamana kare. 3. Bhagavan ! Paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika je utkrishta kala sthitika ratnaprabha prithvi nairayikamam utpanna thava yogya hoya te bhagavan ! Ketali kala sthitimam upaje\? Gautama! Jaghanyathi ane utkrishtathi palyopamano asamkhyata bhaga sthitimam upaje. Baki badhum purvavat anubamdha sudhi janavu. Bhagavan ! Te paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika utkrishta kala sthitika ratnaprabha prithvi nairayikamam phari paryapta yavat kare\? Gautama! Bhavadeshathi be bhavagrahana vade, kaladeshathi jaghanya palyopamano asamkhyata bhaga ane amtarmuhurtta adhika, utkrishtathi palyopamano asamkhyata bhaga, purvakodi adhika atalo kala seve, gati – agati kare. 4. Jaghanya kala sthitika paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika hoya, bhagavan ! Te ratnaprabha prithvi nairayikamam upajava yogya hoya to bhagavan ! Te ketalo kala sthitimam utpanna thaya\? Gautama ! Jaghanya 10,000 varsha ane utkrishta palyopamano asamkhyata bhaga sthitithi upaje. Bhagavan ! Te jivo eka samayamam ketala upaje\? Baki purvavat. Vishesha e ke – a trana jnyana, ayu, adhyavasaya, anubamdhamam amtara chhe. Jaghanya ane utkrishta sthiti amtarmuhurtta chhe. Bhagavan ! Te jivona ketala adhyavasana chhe\? Asamkhya. Bhagavan ! Te prashasta chhe ke aprashasta\? Gautama! Prashasta nathi, aprashasta chhe. Anubamdha amtarmuhurtta chhe. Baki purvavat. Bhagavan ! Te jaghanyakala sthitika paryapta asamjnyi pamchendriya0 ratnaprabha yavat kare? Gautama! Bhavadeshathi be bhavagrahana vade, kaladeshathi jaghanya dasha hajara varsha ane amtarmuhurtta adhika tatha utkrishtathi palyopamano asamkhyatamo bhaga ane amtarmuhurtta adhika, atalo kala rahe, yavat gati – agati kare. 5. Bhagavan ! Jaghanyakala sthitika paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika je jaghanyakala sthitika ratnaprabha prithvinairayikamam upajava yogya hoya, te ketala kala sthitimam upaje\? Gautama! Jaghanyathi ane utkrishtathi 10,000 varshamam upaje. Bhagavan ! Te jivo0 baki purvavat, tene trana jnyano chhe yavat bhagavan ! Te jaghanyakala sthitika paryapta yavat yonimam jaghanya kalasthitika ratnaprabhamam phari yavat gautama! Bhavadeshathi be bhavagrahana vade, kaladeshathi jaghanya ane utkrishtathi amtarmuhurtta adhika 10,000 varsha, atalo kala seve yavat gati – agati kare. 6. Bhagavan ! Jaghanyakala sthitika yavat tiryamchayonika utkrishta kala sthitika ratnaprabha prithvi nairayikamam upajava yogya hoya, te bhagavan ! Ketalo kala sthitimam upaje\? Gautama! Jaghanyathi, utkrishtathi pana palyopamano asamkhyatamo bhaga sthitithi upaje. Bhagavan ! Te jivo0 baki purvavat, temaja trana jnyano yavat he bhagavan ! Jaghanyakala sthitika paryapta yavat tiryamchayonika utkrishta kala sthitika ratna0 yavat kare? Gautama! Bhavadeshathi be bhavagrahana, kaladeshathi jaghanya ane utkrishtathi palyopamano asamkhyata bhaga adhika amtarmuhurtta kala yavat kare. 7. Bhagavan ! Utkrishtakala sthitika paryapta asamjnyi pamchendriya tiryamchayonika je ratnaprabha prithvi nairayikamam upajava yogya hoya, te bhagavan ! Ketalo kala yavat upaje\? Gautama! Jaghanyathi 10,000 varsha sthitimam, utkrishtathi palyopamano asamkhyata bhaga yavat upaje. Bhagavan ! Te jivo eka samayathi avashesha jema aughika gamamam kahyum tema janavu. Vishesha e – be jnyana, sthiti jaghanya ane utkrishtathi purvakoti, e rite anubamdha pana janavo. Baki purvavat. Bhagavan ! Te jivo utkrishtakala sthitika paryapta asamjnyi yavat tiryamchayonika ratnaprabha yavat gautama! Bhavadeshathi be bhavagrahana, kaladeshathi jaghanya purvakodi ane 10,000 varsha adhika, utkrishtathi palyopamano asamkhyata bhaga, purvakodi adhika atali yavat kare. 8. Bhagavan ! Utkrishtakala sthitika paryapta tiryamchayonika je jaghanyakala sthitika ratnaprabha yavat upajava yogya chhe, te bhagavan ! Ketalo yavat upaje\? Gautama! Jaghanya ane utkrishta bamne 10,000 varsha. Bhagavan ! Te jivo, baki purvavat jema satama gamamam kahyum yavat te bhagavan ! Utkrishta kala sthiti yavat tiryamchayonika jaghanya kala sthitika ratnaprabhamam yavat kare\? Gautama! Bhavadeshathi be bhava, kaladeshathi jaghanya purvakoti ane 10,000 varsha abhyadhika, utkrishtathi purvakodi ane 10,000 varsha adhika atalo yavat kare. 9. Utkrishta sthitika paryapta yavat tiryamchayonika, he bhagavan ! Je utkrishtakala sthitika ratnaprabhamam yavat utpanna thava yogya hoya, te he bhagavan ! Ketalo kala yavat upaje? Gautama! Jaghanya ane utkrishta pana palyopamani asamkhya bhaga sthitimam upaje. Bhagavan ! Te jivo eka samayamam0 baki satamam gama mujaba yavat utkrishtakala sthitika paryapta yavat tiryamchayonika utkrishta kala sthitika ratnaprabha yavat kare\? Gautama ! Bhavadeshathi be bhavagrahana, kaladeshathi jaghanya ane utkrishta bamnemam palyopamano asamkhyatamo bhaga, adhika purvakodi, atalo kala seve yavat gati – agati kare. A pramane a trana gama aughika chhe, trana gama jaghanya kala sthitikamam chhe. Trana gama utkrishta kala sthitimam chhe. Kula nava gama chhe.