Sutra Navigation: Acharang ( આચારાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1100536
Scripture Name( English ): Acharang Translated Scripture Name : આચારાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-२

चूलिका-३

अध्ययन-१५ भावना

 Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૨

ચૂલિકા-૩

અધ્યયન-૧૫ ભાવના
Section : Translated Section :
Sutra Number : 536 Category : Ang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] अहावरं पढमं भंते! महव्वयं–पच्चक्खामि सव्वं पाणाइवायं–से सुहुमं वा बायरं वा, तसं वा थावरं वा– नेव सयं पाणाइवायं करेज्जा, नेवन्नेहिं पाणाइवायं कारवेज्जा, नेवण्णं पाणाइवायं करंतं समणु-जाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं–मणसा वयसा कायसा, तस्स भंते! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि। तस्सिमाओ पंच भावणाओ भवंति। तत्थिमा पढमा भावणा–इरियासमिए से निग्गंथे, नो इरियाअसमिए त्ति। केवली बूया– इरियाअसमिए से निग्गंथे, पाणाइं भूयाइं जीवाइं सत्ताइं अभिहणेज्ज वा, वत्तेज्ज वा, परियावेज्ज वा, लेसेज्ज वा, उद्दवेज्ज वा। इरियासमिए से निग्गंथे, नो इरियाअसमिए त्ति पढमा भावणा। अहावरा दोच्चा भावणा–मणं परिजानाइ से निग्गंथे, जे य मणं पावए सावज्जे सकिरिए अण्हयकरे छेयकरे भेदकरे अधिकरणिए पाओसिए, पारिताविए पानाइवाइए भूओवघाइए–तहप्पगारं मणं णोपधारेज्जा। मणं परिजानाति से निग्गंथे, ‘जे य मणे अपावए’ त्ति दोच्चा भावणा। अहावरा तच्चा भावणा–वइं परिजाणइ से निग्गंथे, जा य वई पाविया सावज्जा सकिरिया अण्हयकरा छेयकरा भेदकरा अधिकरणिया पाओसिया पारिताविया पानाइवाइया भूओवघाइया–तहप्पगारं वइं नो उच्चारिज्जा। जे वइं परिजाणइ से निग्गंथे, जा य वई अपावियत्ति तच्चा भावणा। अहावरा चउत्था भावणा– आयाणभंडमत्तनिक्खेवणासमिए से निग्गंथे, नो आयाणभंडमत्तनिक्खे- वणाअसमिए। केवली बूया– आयाणभंडमत्तनिक्खेवणाअसमिए से निग्गंथे पाणाइं भूयाइं जीवाइं सत्ताइं अभिहणेज्ज वा, वत्तेज्ज वा, परियावेज्ज वा, लेसेज्ज वा, उद्दवेज्ज वा, तम्हा आयाणभंड- मत्तनिक्खेवणासमिए से निग्गंथे, नो आयाणभंडमत्तणिक्खेवणाअसमिए त्ति चउत्था भावणा। अहावरा पंचमा भावणा–आलोइयपाणभोयणभोई से निग्गंथे, नो अणालोइय-पाणभोयणभोई। केवली बूया–अनालोइयपाणभोयणभोई से निग्गंथे पाणाइं भूयाइं जीवाइं सत्ताइं अभिहणेज्ज वा, वत्तेज्ज वा परियावेज्ज वा, लेसेज्ज वा, उद्दवेज्ज वा, तम्हा आलोइयपाणभोयणभोई से निग्गंथे, नो अणालोइय- पाणभोयणभोई त्ति पंचमा भावणा। एतावताव महव्वए सम्मं काएण फासिए पालिए तीरिए किट्टिए अवट्ठिए आणाए आराहिए यावि भवइ। पढमे भंते! महव्वए पाणाइवायाओ वेरमणं।
Sutra Meaning : હે ભગવંત ! પહેલા મહાવ્રતમાં હું સર્વ પ્રાણાતિપાતનો ત્યાગ કરું છું. તે સૂક્ષ્મ, બાદર, ત્રસ કે સ્થાવર કોઈ પણ જીવની) જીવન પર્યંત મન, વચન, કાયાથી સ્વયં હિંસા કરીશ નહીં, બીજા પાસે કરાવીશ નહીં કે હિંસા કરનારની અનુમોદના કરીશ નહીં. હે ભગવંત ! હું તેનું પ્રતિક્રમણ – નિંદા – ગર્હા કરું છું. તે પાપાત્માને વોસીરાવું છું. આ વ્રતની પાંચ ભાવનાઓ છે – ૧ – મુનિએ ઇર્યાસમિતિ યુક્ત રહેવું જોઈએ, ઈર્યાસમિતિથી રહિત નહીં. કેવલી ભગવંત કહે છે કે ઈર્યા – સમિતિ રહિત મુનિ પ્રાણી, ભૂત, જીવ, સત્ત્વોને હણે છે. ધૂળથી ઢાંકે છે. પરિતાપ આપે છે. કચળે છે. નિષ્પ્રાણ કરી દે છે તેથી મુનિએ ઈર્યાસમિતિ યુક્ત રહેવું. ઈર્યા સમિતિ રહિત નહીં. ૨ – જે મનને જાણે છે તે મુનિ છે, જે મનને પાપકારી, સાવદ્ય, ક્રિયાયુક્ત, આસ્રવકારી, છેદકારી, ભેદકારી, દ્વેષકારી, પરિતાપકારી, પ્રાણાતિપાત અને ભૂત ઉપઘાતકારી છે તેવું મન કરવું નહીં. મનને સારી રીતે જાણી પાપરહિત રાખે તે નિર્ગ્રન્થ છે. ૩ – જે વચનને જાણે તે નિર્ગ્રન્થ. જે વચન પાપકારી, સાવદ્ય યાવત્‌ ભૂત ઉપઘાતિક હોય તે ન બોલવું. જે વચનના દોષોને જાણી પાપરહિત વચન બોલે તે નિર્ગ્રન્થ છે. ૪ – આદાન – ભાંડ – માત્ર નિક્ષેપ સમિતિયુક્ત છે તે નિર્ગ્રન્થ છે. કેવલી કહે છે કે જે આદાન ભાંડ માત્ર નિક્ષેપણા સમિતિરહિત હોય છે, તે નિર્ગ્રન્થ પ્રાણી, ભૂત, જીવ, સત્ત્વોનો ઘાત યાવત્‌ પીડા કરે છે. તેથી જે આદાન – ભાંડ – માત્ર – નિક્ષેપણા સમિતિથી યુક્ત છે, તે જ નિર્ગ્રન્થ છે. સમિતિથી રહિત નહીં. ૫ – જે આલોકિત પાન ભોજન ભોજી છે તે જ નિર્ગ્રન્થ છે અનાલોકિત પાન ભોજન ભોજી નહીં. કેવલી ભગવંત કહે છે કે જોયા વિના આહાર પાણી વાપરનાર સાધુ પ્રાણાદિનો ઘાત કરે છે યાવત્‌ પીડા કરે છે. તેથી આલોકિત પાન ભોજન ભોજી છે તે જ નિર્ગ્રન્થ છે, અનાલોકિતપાન ભોજન ભોજી નહીં. આ ભાવનાઓથી પહેલાં મહાવ્રતને સમ્યક્‌ રીતે કાયા વડે સ્પર્શ કરવાથી, તેનું પાલન કરવાથી, ગ્રહણ કરેલ મહાવ્રતને સારી રીતે પાર પામવાથી, કીર્તન કરવાથી, તેમાં સ્થિર રહેવાથી અને ભગવંતની આજ્ઞાની આરાધના થાય છે. હે ભગવન્‌ ! આ પ્રાણાતિપાત વિરમણરૂપ પહેલુ મહાવ્રત છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] ahavaram padhamam bhamte! Mahavvayam–pachchakkhami savvam panaivayam–se suhumam va bayaram va, tasam va thavaram va– neva sayam panaivayam karejja, nevannehim panaivayam karavejja, nevannam panaivayam karamtam samanu-janejja javajjivae tiviham tivihenam–manasa vayasa kayasa, tassa bhamte! Padikkamami nimdami garihami appanam vosirami. Tassimao pamcha bhavanao bhavamti. Tatthima padhama bhavana–iriyasamie se niggamthe, no iriyaasamie tti. Kevali buya– iriyaasamie se niggamthe, panaim bhuyaim jivaim sattaim abhihanejja va, vattejja va, pariyavejja va, lesejja va, uddavejja va. Iriyasamie se niggamthe, no iriyaasamie tti padhama bhavana. Ahavara dochcha bhavana–manam parijanai se niggamthe, je ya manam pavae savajje sakirie anhayakare chheyakare bhedakare adhikaranie paosie, paritavie panaivaie bhuovaghaie–tahappagaram manam nopadharejja. Manam parijanati se niggamthe, ‘je ya mane apavae’ tti dochcha bhavana. Ahavara tachcha bhavana–vaim parijanai se niggamthe, ja ya vai paviya savajja sakiriya anhayakara chheyakara bhedakara adhikaraniya paosiya paritaviya panaivaiya bhuovaghaiya–tahappagaram vaim no uchcharijja. Je vaim parijanai se niggamthe, ja ya vai apaviyatti tachcha bhavana. Ahavara chauttha bhavana– ayanabhamdamattanikkhevanasamie se niggamthe, no ayanabhamdamattanikkhe- vanaasamie. Kevali buya– ayanabhamdamattanikkhevanaasamie se niggamthe panaim bhuyaim jivaim sattaim abhihanejja va, vattejja va, pariyavejja va, lesejja va, uddavejja va, tamha ayanabhamda- mattanikkhevanasamie se niggamthe, no ayanabhamdamattanikkhevanaasamie tti chauttha bhavana. Ahavara pamchama bhavana–aloiyapanabhoyanabhoi se niggamthe, no analoiya-panabhoyanabhoi. Kevali buya–analoiyapanabhoyanabhoi se niggamthe panaim bhuyaim jivaim sattaim abhihanejja va, vattejja va pariyavejja va, lesejja va, uddavejja va, tamha aloiyapanabhoyanabhoi se niggamthe, no analoiya- panabhoyanabhoi tti pamchama bhavana. Etavatava mahavvae sammam kaena phasie palie tirie kittie avatthie anae arahie yavi bhavai. Padhame bhamte! Mahavvae panaivayao veramanam.
Sutra Meaning Transliteration : He bhagavamta ! Pahela mahavratamam hum sarva pranatipatano tyaga karum chhum. Te sukshma, badara, trasa ke sthavara koi pana jivani) jivana paryamta mana, vachana, kayathi svayam himsa karisha nahim, bija pase karavisha nahim ke himsa karanarani anumodana karisha nahim. He bhagavamta ! Hum tenum pratikramana – nimda – garha karum chhum. Te papatmane vosiravum chhum. A vratani pamcha bhavanao chhe – 1 – munie iryasamiti yukta rahevum joie, iryasamitithi rahita nahim. Kevali bhagavamta kahe chhe ke irya – samiti rahita muni prani, bhuta, jiva, sattvone hane chhe. Dhulathi dhamke chhe. Paritapa ape chhe. Kachale chhe. Nishprana kari de chhe tethi munie iryasamiti yukta rahevum. Irya samiti rahita nahim. 2 – je manane jane chhe te muni chhe, je manane papakari, savadya, kriyayukta, asravakari, chhedakari, bhedakari, dveshakari, paritapakari, pranatipata ane bhuta upaghatakari chhe tevum mana karavum nahim. Manane sari rite jani paparahita rakhe te nirgrantha chhe. 3 – je vachanane jane te nirgrantha. Je vachana papakari, savadya yavat bhuta upaghatika hoya te na bolavum. Je vachanana doshone jani paparahita vachana bole te nirgrantha chhe. 4 – adana – bhamda – matra nikshepa samitiyukta chhe te nirgrantha chhe. Kevali kahe chhe ke je adana bhamda matra nikshepana samitirahita hoya chhe, te nirgrantha prani, bhuta, jiva, sattvono ghata yavat pida kare chhe. Tethi je adana – bhamda – matra – nikshepana samitithi yukta chhe, te ja nirgrantha chhe. Samitithi rahita nahim. 5 – je alokita pana bhojana bhoji chhe te ja nirgrantha chhe analokita pana bhojana bhoji nahim. Kevali bhagavamta kahe chhe ke joya vina ahara pani vaparanara sadhu pranadino ghata kare chhe yavat pida kare chhe. Tethi alokita pana bhojana bhoji chhe te ja nirgrantha chhe, analokitapana bhojana bhoji nahim. A bhavanaothi pahelam mahavratane samyak rite kaya vade sparsha karavathi, tenum palana karavathi, grahana karela mahavratane sari rite para pamavathi, kirtana karavathi, temam sthira rahevathi ane bhagavamtani ajnyani aradhana thaya chhe. He bhagavan ! A pranatipata viramanarupa pahelu mahavrata chhe.