Sutra Navigation: Auppatik ( ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105601
Scripture Name( English ): Auppatik Translated Scripture Name : ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

समवसरण वर्णन

 Translated Chapter :

સમવસરણ વર્ણન
Section : Translated Section :
Sutra Number : 1 Category : Upang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा नाम नयरी होत्था–रिद्धत्थिमिय समिद्धा पमुइय-जनजानवया आइण्ण जन मनूसा हल सयसहस्स संकिट्ठ विकिट्ठ-लट्ठ पन्नत्त सेउसीमा कुक्कुड संडेय गाम पउरा उच्छु जव सालिकलिया गो महिस गवेलगप्पभूया आयारवंत चेइय जुवइविविहसन्निविट्ठबहुला उक्कोडिय गायगंठिभेय भड तक्कर खंडरक्खरहिया खेमा निरुवद्दवा सुभिक्खा वीसत्थसुहावासा अनेगकोडि कोडुंबियाइण्ण निव्वुयसुहा..... ..... नड नट्टग जल्ल मल्ल मुट्ठिय वेलंबग कहग पवग लासग आइक्खग लंख मंख तूणइल्ल तुंबवीणिय अनेगतालायराणुचरिया आरामुज्जाण अगड तलाग दीहिय वप्पिणि गुणोववेया उव्विद्ध विउल गंभीर खायफलिहा चक्क गय मुसुंढि ओरोह सयग्घि जमलकवाड घनदुप्पवेसा धनकुडिल-वंकपागारपरिक्खित्ता कविसीसग वट्टरइय संठियविरायमाणा अट्टालय चरिय दार गोपुर तोरण उन्नय सुविभत्तरायमग्गा छेयायरिय रइय दढफलिह इंदकीला विवणि वणियछित्त सिप्पियाइण्ण निव्वुयसुहा सिंघाडग तिग चउक्क चच्चर पणियावण विविहवत्थुपरिमंडिया सुरम्मा नरवइ पविइण्ण महिवइपहा अनेगवरतुरग मत्तकुंजर रहपहकर सीय संदमानियाइण्ण जाण जुग्गा विमउल नवनलिनि सोभियजला पंडुरवर भवन सन्निमहिया उत्ताणगनयन पेच्छणिज्जा पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा।
Sutra Meaning : [૧] તે કાળે, તે સમયે (આ અવસર્પિણીકાળના ચોથા આરામાં ભગવંત મહાવીર વિચરતા હતા ત્યારે) ચંપા નામે નગરી હતી. તે ઋદ્ધિવાળી, નિર્ભય અને સમૃદ્ધ હતી. ત્યાંના લોકો – જાનપદો પ્રમુદિત હતા. જન – મનુષ્યો વડે તે આકીર્ણ હતી. સેંકડો હજારો હળો વડે ખેડાયેલ, સહજપણે સુંદર માર્ગ જેવી લાગતી હતી. ત્યાં કૂકડા અને સાંઢના ઘણા સમૂહો હતા, ઇક્ષુ – જવ – ચોખાથી યુક્ત હતી. ગાય, ભેંસ, ગવેલકની પ્રચૂરતા હતી. મોટા સુંદર કલાકૃતિવાળા ચૈત્યો અને નર્તકીઓના વિવિધ સન્નિવિષ્ટ ભવનોનીબહુલતા હતી. ત્યાં લાંચીયા, ખીસાકાતરુ, ગ્રંથિભેદકો, ચોરો, બળજબરીથી કર વસૂલ કરનાર ન હતા. તે નગર સમસ્ત ઉપદ્રવોથી રહિત હતું. ત્યાની પ્રજા ક્ષેમકુશળ હતી. સુલભ ભિક્ષા પ્રાપ્તિવાળી અને સુખે નિદ્રા લઇ શકાય તેવી વિશ્વસ્ત હતી. અનેક શ્રેણીના કૌટુંબિકની ગીચ વસતી હોવા છતાં શાંતિમય હતી. તે નગરી નટ, નર્તક, જલ્લ – દોરડા પર ચઢી ખેલ કરનાર, મલ્લ, મૌષ્ટિક – મુષ્ટિથી પ્રહાર કરનાર, વેલંબ – વિદૂષકો, કથક – કથા કરનારા, પ્લવક – તરવૈયાઓ, લાસક – રાસ રમનારા, આખ્યાયક – નૈમિતિકો, લંખ – વાંસડા પર ચઢી ખેલ કરનારા, મંખ – ચિત્રપટ દેખાડી આજીવિકા કરનાર, તૂણઇલ્લ – વાદ્ય વગાડનારા, તુંબવીણિક – વીણા વગાડનારા, અનેક તાલાચર – કરતાલ આદિ તાલ વગાડનાર દ્વારા સેવિત હતી. વળી તે નગરી આરામ, ઉદ્યાન, અગડ, તળાવ, દીર્ઘિકા, વાપીથી યુક્ત હોવાથી નંદનવન સમાન લાગતી હતી. [૨] તે નગરી, એક ઊંચી, વિપુલ, ગંભીર ખાઈથી યુક્ત હતી. તેની ચારે બાજુ કોટ હતો. તે કોટ, ચક્ર, ગદા, મુસુંઢી, અવરોધ, શતઘ્ની આદિ શસ્ત્રોથી સજ્જ અને ઘન દ્વાર યુગલ વડે સુરક્ષિત તે નગરી દુષ્પ્રવેશ્ય હતી. ધનુષ જેવા કુટિલ, વાંકા પ્રાકારથી વીંટાયેલ હતી. પ્રાકાર ઉપર ગોળ કપિશીર્ષકો(કાંગરાઓ)થી રચિત – સંસ્થિત – શોભતી હતી. કોટ ઉપર અટ્ટાલક(અગાસી)હતી. ત્યાં ચરિકા, ગોપુર, તોરણ આદિ હતા. ત્યાં ઉન્નત(પહોળા) અને વિશાળ સુવિભક્ત – રાજમાર્ગ હતા, નિપુણ શિલ્પાચાર્ય નિર્મિત દૃઢ અર્ગલા અને ઇન્દ્રકિલથી યુક્ત હતી. [૩] તે નગરીની હાટ – બજાર, વણિક ક્ષેત્ર – દુકાનો, વણકર આદિ કારીગરોની આવાસોથી સુવિધા પૂર્ણ હતી. શૃંગાટક, ત્રિક, ચતુષ્ક, ચત્વર હોય તેવા સ્થાનોમાં ક્રય – વિક્રય માટેની વાસણ આદિની દુકાનો, વિવિધ વસ્તુઓથી સુશોભિત અને સુરમ્ય હતી. રાજસવારી નીકળતી રહેવાથી રાજમાર્ગે ભીડ રહેતી હતી. અનેક શ્રેષ્ઠ ઘોડા, મત્ત હાથી, રથસમૂહ, શીબિકા, સ્યંદમાનિકા, યાન, યુગ્મથી આકીર્ણ હતી. ખીલેલા કમળો વડે શોભિત જળાશય હતા, શ્વેત શ્રેષ્ઠ ભવનોથી સુશોભિત, નિર્નિમેષ નેત્રો વડે પ્રેક્ષણીય – જોવા લાયક, પ્રાસાદીય – પ્રસન્નતા જનક, દર્શનીય – જોવા લાયક, અભિરૂપ – મનોરમ્ય, પ્રતિરૂપ – મનોહર રૂપવાળી હતી.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tenam kalenam tenam samaenam champa nama nayari hottha–riddhatthimiya samiddha pamuiya-janajanavaya ainna jana manusa hala sayasahassa samkittha vikittha-lattha pannatta seusima kukkuda samdeya gama paura uchchhu java salikaliya go mahisa gavelagappabhuya ayaravamta cheiya juvaivivihasannivitthabahula ukkodiya gayagamthibheya bhada takkara khamdarakkharahiya khema niruvaddava subhikkha visatthasuhavasa anegakodi kodumbiyainna nivvuyasuha... ... Nada nattaga jalla malla mutthiya velambaga kahaga pavaga lasaga aikkhaga lamkha mamkha tunailla tumbaviniya anegatalayaranuchariya aramujjana agada talaga dihiya vappini gunovaveya uvviddha viula gambhira khayaphaliha chakka gaya musumdhi oroha sayagghi jamalakavada ghanaduppavesa dhanakudila-vamkapagaraparikkhitta kavisisaga vattaraiya samthiyavirayamana attalaya chariya dara gopura torana unnaya suvibhattarayamagga chheyayariya raiya dadhaphaliha imdakila vivani vaniyachhitta sippiyainna nivvuyasuha simghadaga tiga chaukka chachchara paniyavana vivihavatthuparimamdiya suramma naravai paviinna mahivaipaha anegavaraturaga mattakumjara rahapahakara siya samdamaniyainna jana jugga vimaula navanalini sobhiyajala pamduravara bhavana sannimahiya uttanaganayana pechchhanijja pasadiya darisanijja abhiruva padiruva.
Sutra Meaning Transliteration : [1] te kale, te samaye (a avasarpinikalana chotha aramam bhagavamta mahavira vicharata hata tyare) champa name nagari hati. Te riddhivali, nirbhaya ane samriddha hati. Tyamna loko – janapado pramudita hata. Jana – manushyo vade te akirna hati. Semkado hajaro halo vade khedayela, sahajapane sumdara marga jevi lagati hati. Tyam kukada ane samdhana ghana samuho hata, ikshu – java – chokhathi yukta hati. Gaya, bhemsa, gavelakani prachurata hati. Mota sumdara kalakritivala chaityo ane nartakiona vividha sannivishta bhavanonibahulata hati. Tyam lamchiya, khisakataru, gramthibhedako, choro, balajabarithi kara vasula karanara na hata. Te nagara samasta upadravothi rahita hatum. Tyani praja kshemakushala hati. Sulabha bhiksha praptivali ane sukhe nidra lai shakaya tevi vishvasta hati. Aneka shrenina kautumbikani gicha vasati hova chhatam shamtimaya hati. Te nagari nata, nartaka, jalla – dorada para chadhi khela karanara, malla, maushtika – mushtithi prahara karanara, velamba – vidushako, kathaka – katha karanara, plavaka – taravaiyao, lasaka – rasa ramanara, akhyayaka – naimitiko, lamkha – vamsada para chadhi khela karanara, mamkha – chitrapata dekhadi ajivika karanara, tunailla – vadya vagadanara, tumbavinika – vina vagadanara, aneka talachara – karatala adi tala vagadanara dvara sevita hati. Vali te nagari arama, udyana, agada, talava, dirghika, vapithi yukta hovathi namdanavana samana lagati hati. [2] te nagari, eka umchi, vipula, gambhira khaithi yukta hati. Teni chare baju kota hato. Te kota, chakra, gada, musumdhi, avarodha, shataghni adi shastrothi sajja ane ghana dvara yugala vade surakshita te nagari dushpraveshya hati. Dhanusha jeva kutila, vamka prakarathi vimtayela hati. Prakara upara gola kapishirshako(kamgarao)thi rachita – samsthita – shobhati hati. Kota upara attalaka(agasi)hati. Tyam charika, gopura, torana adi hata. Tyam unnata(pahola) ane vishala suvibhakta – rajamarga hata, nipuna shilpacharya nirmita dridha argala ane indrakilathi yukta hati. [3] te nagarini hata – bajara, vanika kshetra – dukano, vanakara adi karigaroni avasothi suvidha purna hati. Shrimgataka, trika, chatushka, chatvara hoya teva sthanomam kraya – vikraya mateni vasana adini dukano, vividha vastuothi sushobhita ane suramya hati. Rajasavari nikalati rahevathi rajamarge bhida raheti hati. Aneka shreshtha ghoda, matta hathi, rathasamuha, shibika, syamdamanika, yana, yugmathi akirna hati. Khilela kamalo vade shobhita jalashaya hata, shveta shreshtha bhavanothi sushobhita, nirnimesha netro vade prekshaniya – jova layaka, prasadiya – prasannata janaka, darshaniya – jova layaka, abhirupa – manoramya, pratirupa – manohara rupavali hati.