Welcome to the Jain Elibrary: Worlds largest Free Library of JAIN Books, Manuscript, Scriptures, Aagam, Literature, Seminar, Memorabilia, Dictionary, Magazines & Articles
Global Search for JAIN Aagam & ScripturesScripture Name | Translated Name | Mool Language | Chapter | Section | Translation | Sutra # | Type | Category | Action |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bhagavati | ભગવતી સૂત્ર | Ardha-Magadhi |
शतक-३५ एकेन्द्रिय शतक-शतक-१ |
उद्देशक-१ | Gujarati | 1045 | Sutra | Ang-05 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] कडजुम्मकडजुम्मएगिंदिया णं भंते! कओ उववज्जंति–किं नेरइएहिंतो? जहा उप्पलुद्देसए तहा उववाओ
ते णं भंते! जीवा एगसमएणं केवइया उववज्जंति?
गोयमा! सोलस वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अनंता वा उववज्जंति।
ते णं भंते! जीवा समए समए–पुच्छा।
गोयमा! ते णं अनंता समए समए अवहीरमाणा-अवहीरमाणा अनंताहिं ओसप्पिणि-उस्सप्पिणीहिं अवहीरंति, नो चेव णं अवहिया सिया। उच्चत्तं जहा उप्पलुद्देसए।
ते णं भंते! जीवा नाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधगा? अबंधगा?
गोयमा! बंधगा, नो अबंधगा। एवं सव्वेसिं आउयवज्जाणं। आउयस्स बंधगा वा अबंधगा वा।
ते णं भंते! जीवा नाणावरणिज्जस्स–पुच्छा।
गोयमा! वेदगा, नो अवेदगा। Translated Sutra: ભગવન્ ! કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ એકેન્દ્રિય ક્યાંથી આવીને ઉપજે છે ? ઉત્પલોદ્દેશક માફક ઉપપાત કહેવો. ભગવન્ ! તે જીવો એક સમયમાં કેટલા ઉપજે છે ? ગૌતમ! ૧૬, સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા કે અનંતા. ભગવન્ ! તે જીવો સમયે સમયે૦ પ્રશ્ન ? ગૌતમ ! અનંતા સમયે સમયે અપહાર કરાતા અનંતી ઉત્સર્પિણી – અવસર્પિણીથી અપહાર કરાતા પણ તેનો અપહાર થતો નથી. | |||||||||
Bhagavati | ભગવતી સૂત્ર | Ardha-Magadhi |
शतक-४० संज्ञीपञ्चेन्द्रिय शतक-शतक-१ थी २१ उद्देशको सहित |
Gujarati | 1066 | Sutra | Ang-05 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] कण्हलेस्सकडजुम्मकडजुम्मसण्णिपंचिंदिया णं भंते! कओ उववज्जंति? तहेव पढमुद्देसओ सण्णीणं नवरं–बंध-वेद-उदइ-उदीरण-लेस्स-बंधग-सण्ण-कसाय-वेदबंधगा य एयाणि जहा बेंदियाणं। कण्ह-लेस्साणं वेदो तिविहो, अवेदगा नत्थि। संचिट्ठणा जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरो-वमाइं अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं। एवं ठिती वि, नवरं–ठितीए अंतोमुहुत्तमब्भहियाइं न भण्णंति। सेसं जहा एएसिं चेव पढमे उद्देसए जाव अनंतखुत्तो। एवं सोलससु वि जुम्मेसु।
सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति।
पढमसमयकण्हलेस्सकडजुम्मकडजुम्मसण्णिपंचिंदिया णं भंते! कओ उववज्जंति? जहा सण्णिपंचिंदियपढमसमयउद्देसए तहेव Translated Sutra: કૃષ્ણલેશ્યી કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયો ક્યાંથી આવીને ઉપજે છે ? સંજ્ઞીના પહેલા ઉદ્દેશા મુજબ જાણવુ. વિશેષ એ કે – બંધ, વેદ, ઉદય, ઉદીરણા, લેશ્યા, બંધક, સંજ્ઞા, કષાય અને વેદબંધક. આ પદો બેઇન્દ્રિયો માફક જાણવા. કૃષ્ણલેશ્યી સંજ્ઞીને ત્રણે વેદ હોય, અવેદક ન હોય, સંચિઠ્ઠણા જઘન્યથી એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ અંતર્મુહૂર્ત્ત | |||||||||
Bhagavati | ભગવતી સૂત્ર | Ardha-Magadhi |
शतक-४० संज्ञीपञ्चेन्द्रिय शतक-शतक-१ थी २१ उद्देशको सहित |
Gujarati | 1067 | Sutra | Ang-05 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] एवं नीललेस्सेसु वि सतं, नवरं–संचिट्ठणा जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं दस सागरोवमाइं पलिओवमस्स असं-खेज्जइभागमब्भहियाइं। एवं ठिती वि। एवं तिसु उद्देसएसु, सेसं तं चेव।
सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति।
एवं काउलेस्ससतं पि, नवरं–संचिट्ठणा जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं तिन्नि सागरोवमाइं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागमब्भहियाइं। एवं ठितीवि। एवं तिसु वि उद्देसएसु, सेसं तं चेव।
सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति।
एवं तेउलेस्सेसु वि सतं, नवरं–संचिट्ठणा जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं दो सागरोवमाइं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागमब्भहियाइं। एवं ठितीवि, नवरं– नोसण्णोवउत्ता वा। एवं तिसु वि Translated Sutra: એ પ્રમાણે નીલલેશ્યી શતક છે. વિશેષ એ – સંચિઠ્ઠણા – જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ દશ સાગરોપમ અને પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ અધિક. એ પ્રમાણે સ્થિતિ. એ રીતે ત્રણે ઉદ્દેશામાં છે, બાકી પૂર્વવત્. × – એ પ્રમાણે કાપોતલેશ્યી શતક પણ છે. વિશેષ એ – સંચિઠ્ઠણા જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ સાગરોપમ અને પલ્યોપમનો અસંખ્યાત ભાગ અધિક. એ રીતે | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 104 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] तो जीवदयापरमं धम्मं गहिऊण गिण्ह माऽदिन्नं ।
जिन-गणहरपडिसिद्धं लोगविरुद्धं अहम्मं च ॥ Translated Sutra: इसलिए जीवदया समान परम धर्म को ग्रहण कर के अदत्त न ले, क्योंकि जिनेश्वर भगवान और गणधरों ने उसका निषेध किया है, और लोक के विरुद्ध भी है और अधर्म भी है। | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 156 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जइ कह वि असुहकम्मोदएण देहम्मि संभवे वियणा ।
अहवा तण्हाईया परीसहा से उदीरिज्जा ॥ Translated Sutra: यदि किसी दिन (इस अवसर में) अशुभ कर्म के उदय से शरीर में वेदना या तृषा आदि परिषह उसे उत्पन्न हो। | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 157 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] निद्धं महुरं पल्हायणिज्ज हिययंगमं अणलियं च ।
तो सेहावेयव्वो सो खवओ पन्नवंतेणं ॥ Translated Sutra: तो निर्यामक, क्षपक (अनशन करनेवाले) को स्निग्ध, मधुर, हर्षदायी, हृदय को भानेवाला, और सच्चा वचन कहते हुए शीख देते हैं। | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आलोचना प्रायश्चित्त |
Hindi | 19 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] कारुन्नामयनीसंदसुंदरो सो वि से गुरू भणइ ।
आलोयण-वय-खामणपुरस्सरं तं पवज्जेसु ॥ Translated Sutra: दया समान अमृत रस से सुन्दर वह गुरु भी उसे कहते हैं कि – (हे वत्स !) आलोचना ले कर, व्रत स्वीकार कर के, सर्व को खमाने के बाद, भक्त परिज्ञा अनशन को अंगीकार कर ले। | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 45 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] पच्चक्खाविंति तओ तं ते खमयं चउव्विहाहारं ।
संघसमुदायमज्झे चिइवंदणपुव्वयं विहिणा ॥ Translated Sutra: उस के बाद उस आचार्य संघ के समुदाय में चैत्यवन्दन विधि द्वारा उस क्षपक (तपस्वी) को चतुर्विध आहार का पच्चक्खाण करवाए। | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 89 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] परिहर छज्जीववहं सम्मं मन-वयण-कायजोगेहिं ।
जीवविसेसं नाउं जावज्जीवं पयत्तेणं ॥ Translated Sutra: जीव के भेद को जानकर, जावज्जीव प्रयत्न द्वारा सम्यक् मन, वचन, काया के योग से छः काय के जीव के वध का तू त्याग कर। जिस तरह तुम्हें दुःख अच्छा नहीं लगता, उसी तरह सर्व जीव को भी दुःख अच्छा नहीं लगता ऐसा जानकर, सर्व आदर से उपयुक्त (सावध) होकर आत्मवत् हर एक जीव को मानकर दया का पालन कर। सूत्र – ८९, ९० | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 90 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जह ते न पियं दुक्खं जाणिय एमेव सव्वजीवाणं ।
सव्वायरमुवउत्तो अत्तोवम्मेण कुणसु दयं ॥ Translated Sutra: देखो सूत्र ८९ | |||||||||
Bhaktaparigna | भक्तपरिज्ञा | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Hindi | 93 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जीववहो अप्पवहो, जीवदया अप्पणो दया होइ ।
ता सव्वजीवहिंसा परिचत्ता अत्तकामेहिं ॥ Translated Sutra: जीव का वध अपना ही वध मानना चाहिए और जीव की दया अपनी ही दया है, इसलिए आत्मा के सुख की ईच्छा रखनेवाले जीव ने सर्व जीव हत्या का त्याग किया हुआ है। | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आलोचना प्रायश्चित्त |
Gujarati | 19 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] कारुन्नामयनीसंदसुंदरो सो वि से गुरू भणइ ।
आलोयण-वय-खामणपुरस्सरं तं पवज्जेसु ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૧૯. દયારૂપ અમૃતરસથી સુંદર તે ગુરુ પણ તેને કહે છે – હે વત્સ! આલોચના લઈ, વ્રત ઉચ્ચરી, સર્વેને ખમાવવાપૂર્વક ભક્તપરિજ્ઞા સ્વીકાર. સૂત્ર– ૨૦. ઇચ્છં, કહી ભક્તિ – બહુમાનથી શુદ્ધ સંકલ્પવાળો, ગયેલા અનર્થવાળા ગુરુનાં ચરણને વિધિપૂર્વક વાંદીને... સૂત્ર– ૨૧. શલ્યને ઉદ્ધરવા ઇચ્છતો, સંવેગ – ઉદ્વેગથી તીવ્ર શ્રદ્ધાવાળો, | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 43 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जावज्जीवं तिविहं आहारं वोसिरीइही खवगो ।
निज्जवगो आयरिओ संघस्स निवेयणं कुणइ ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૪૩. અનશનકર્તા સાધુ યાવજ્જીવ ત્રિવિધ આહારને વોસિરાવે છે, એમ નિર્યામક આચાર્ય સંઘને નિવેદન કરે. સૂત્ર– ૪૪. તે સાધુને આરાધક નિમિત્તક બધું નિરૂપસર્ગપણે વર્તે, તે માટે સર્વ સંઘે ૨૫૬ઉચ્છ્વાસ કાયોત્સર્ગ કરવો. સૂત્ર– ૪૫. પછી સંઘ સમુદાય મધ્યે ચૈત્યવંદનપૂર્વક તે તપસ્વીને આચાર્ય, ચતુર્વિધ આહારનું પચ્ચક્ખાણ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 45 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] पच्चक्खाविंति तओ तं ते खमयं चउव्विहाहारं ।
संघसमुदायमज्झे चिइवंदणपुव्वयं विहिणा ॥ Translated Sutra: જુઓ સૂત્ર ૪૩ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 89 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] परिहर छज्जीववहं सम्मं मन-वयण-कायजोगेहिं ।
जीवविसेसं नाउं जावज्जीवं पयत्तेणं ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૮૯. જીવ વિશેષનાં ભેદને જાણીને જાવજ્જીવ પ્રયત્ન વડે સમ્યક્ મન – વચન – કાયયોગથી છકાય જીવના વધનો ત્યાગ કર. સૂત્ર– ૯૦. જેમ તમને દુઃખ પ્રિય નથી, એમ સર્વ જીવને પણ દુખ ગમતું નથી, એવું જાણીને સર્વ આદર વડે ઉપયુક્ત(સાવધાન) થઈ દરેક જીવને આત્મવત્ માની દયા કર. સૂત્ર– ૯૧. જેમ જગતમાં મેરુ પર્વતથી ઊંચું કોઈ નથી, આકાશથી | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 90 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जह ते न पियं दुक्खं जाणिय एमेव सव्वजीवाणं ।
सव्वायरमुवउत्तो अत्तोवम्मेण कुणसु दयं ॥ Translated Sutra: જુઓ સૂત્ર ૮૯ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 93 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जीववहो अप्पवहो, जीवदया अप्पणो दया होइ ।
ता सव्वजीवहिंसा परिचत्ता अत्तकामेहिं ॥ Translated Sutra: જુઓ સૂત્ર ૮૯ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 102 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] मा कुणसु धीर! बुद्धिं अप्पं व बहुं व परधणं घेत्तुं ।
दंतंतरसोहणयं किलिंचमित्तं पि अविदिन्नं ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૧૦૨. હે ધીર ! થોડું કે વધુ પારકું ધન, જેમ કે દાંત ખોતરવાની એક સળી પણ કોઈના આપ્યા વિના લેવાનું ન વિચારે. સૂત્ર– ૧૦૩. વળી જે પરદ્રવ્ય હરણ કરે છે, તે તેનું જીવિત પણ હરે છે, કેમ કે તે પૈસા માટે જીવનો ત્યાગ કરે છે, પૈસા નહીં. સૂત્ર– ૧૦૪. તેથી જીવદયારૂપ પરમ ધર્મને ગ્રહણ કરીને અદત્ત ન લે, કેમ કે તે જિનવર અને ગણધરે નિષેધેલ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 104 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] तो जीवदयापरमं धम्मं गहिऊण गिण्ह माऽदिन्नं ।
जिन-गणहरपडिसिद्धं लोगविरुद्धं अहम्मं च ॥ Translated Sutra: જુઓ સૂત્ર ૧૦૨ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 119 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] रमणीयदंसणाओ सोमालंगीओ गुणनिबद्धाओ ।
नवमालइमालाओ व हरंति हिययं महिलियाओ ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૧૧૯. સુંદર દેખાવવાળી, સુકુમાર અંગવાળી, ગુણ નિબદ્ધ નવી જાઈની માળા જેવી સ્ત્રીઓ હૃદયને હરે છે. સૂત્ર– ૧૨૦. પણ દર્શનની સુંદરતાથી મોહોત્પાદક તે સ્ત્રીની આલિંગન મદીરા, વધ્યમાળાની જેમ વિનાશ આપે છે સૂત્ર– ૧૨૧. સ્ત્રીઓનું દર્શન સુંદર છે, સંગમ સુખથી સર્યુ, ગંધ સુગંધી હોવા છતાં માળાનું મર્દન વિનાશરૂપ છે. સૂત્ર | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 151 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] कोहाईण विवागं नाऊण य तेसि निग्गहेण गुणं ।
निग्गिण्ह तेण सुपुरिस! कसायकलिणो पयत्तेणं ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૧૫૧. ક્રોધાદિ વિપાકને અને તેના નિગ્રહથી થતા ગુણને જાણીને હે સુપુરુષ ! તું પ્રયત્નથી કષાય કલેશનો નિગ્રહ કર. સૂત્ર– ૧૫૨. ત્રિલોકમાં જે અતિ તીવ્ર દુઃખ છે, જે ઉત્તમ સુખ છે. તે સર્વ ક્રમશઃ કષાયવૃદ્ધિ અને ક્ષયનું કારણ જાણ. સૂત્ર– ૧૫૩. ક્રોધથી નંદ આદિ, માન વડે પરશુરામ આદિ, માયાથી પાંડુ આર્યા, લોભથી લોભનંદ આદિ | |||||||||
Bhaktaparigna | ભક્તપરિજ્ઞા | Ardha-Magadhi |
आचरण, क्षमापना आदि |
Gujarati | 156 | Gatha | Painna-04 | View Detail | |
Mool Sutra: [गाथा] जइ कह वि असुहकम्मोदएण देहम्मि संभवे वियणा ।
अहवा तण्हाईया परीसहा से उदीरिज्जा ॥ Translated Sutra: સૂત્ર– ૧૫૬. જો ક્યારેય અશુભ કર્મોદયથી શરીરમાં વેદના કે તૃષાદિ પરીષહો ઉપજે, સૂત્ર– ૧૫૭. તો નિર્યામક ક્ષપકને સ્નિગ્ધ, મધુર, હર્ષદાયી, હૃદયંગમ, સત્ય વચન કહેતા શીખામણ આપે. સૂત્ર– ૧૫૮. હે સત્પુરુષ ! ચતુર્વિધ સંઘ મધ્યે મોટી પ્રતિજ્ઞા કરેલી કે હું સમ્યક્ આરાધના કરીશ, તેનું સ્મરણ કર. સૂત્ર– ૧૫૯. અરિહંત – સિદ્ધ – કેવલી | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-३ | Hindi | 103 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] इह खलु निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पाडिहारिए वा सागारियसंतिए वा सेज्जा-संथारए विप्पणसेज्जा, से य अनुगवेसियव्वे सिया। से य अनुगवेस्समाणे लभेज्जा, तस्सेव पडिदायव्वे सिया। से य अनुगवेस्समाणे नो लभेज्जा, एवं से कप्पइ दोच्चं पि ओग्गहं अणुन्नवित्ता परिहारं परिहरित्तए। Translated Sutra: साधु – साध्वी को प्रातिहारिक (परत करने को योग्य) या सागारिक (शय्यातर) के शय्यासंथारा यदि गुम हो जाए तो उसे ढूँढ़ना चाहिए, यदि मिल जाए तो जिसका हो उसे परत करना चाहिए, यदि न मिले तो फिर से आज्ञा लेकर दूसरा शय्या – संथारा ग्रहण करके इस्तमाल करना चाहिए। | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Hindi | 148 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] भिक्खू य उग्गयवित्तीए अनत्थमियसंकप्पे संथडिए निव्वितिगिच्छे असनं वा पानं वा खाइमं वा साइमं वा पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे अह पच्छा जाणेज्जा– अनुग्गए सूरिए अत्थमिए वा, से जं च मुहे जं च पाणिंसि जं च पडिग्गहे तं विगिंचमाणे वा विसोहेमाणे वा नो अइक्कमइ, तं अप्पणा भुंजमाणे अन्नेसिं वा दलमाणे राईभोयणपडिसेवणपत्ते आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अनुग्घाइयं। Translated Sutra: जो साधु सूर्योदय के बाद और सूर्यास्त के पहले भिक्षाचर्या करने के प्रतिज्ञावाले हो वो समर्थ, स्वस्थ और हंमेशा प्रतिपूर्ण आहार करते हो या असमर्थ अस्वस्थ और हंमेशा प्रतिपूर्ण आहार न करते हो तो ऐसे दोनों को सूर्योदय सूर्यास्त हुआ कि नहीं ऐसा शक हो तो भी सूर्योदय के पहले या सूर्यास्त के बाद जो आहार मुँह में, हाथ | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Hindi | 155 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] निग्गंथीए राओ वा वियाले वा उच्चारं वा पासवणं वा विगिंचमाणीए वा विसोहेमाणीए वा अन्नयरे पसुजातीए वा पक्खिजातीए वा अन्नयरं इंदियजायं परामुसेज्जा, तं च निग्गंथी साइज्जेज्जा, हत्थकम्मपडिसेवणपत्ता आवज्जइ मासियं अनुग्घाइयं। Translated Sutra: कोई साध्वी रात के या सन्ध्या के वक्त मल – मूत्र का परित्याग करे या शुद्धि करे उस वक्त किसी पशु के पंख के द्वारा साध्वी की किसी एक इन्द्रिय को छू ले, या साध्वी के किसी छिद्र में प्रवेश पा ले और वो स्पर्श या प्रवेश सुखद है (आनन्ददायक है) ऐसी प्रशंसा करे तो उसे हस्तकर्म का दोष लगता है और वो अनुद्घातिक मासिक प्रायश्चित्त | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Hindi | 188 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] नो कप्पइ निग्गंथीणं दारुदंडयं पायपुंछणं धारित्तए वा परिहरित्तए वा। Translated Sutra: साध्वी को लकड़े की (गोल) दंड़ीवाला पादपौंछन रखना या इस्तमाल करना न कल्पे, साधु को कल्पे। सूत्र – १८८, १८९ | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Hindi | 189 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] कप्पइ निग्गंथाणं दारुदंडयं पायपुंछणं धारित्तए वा परिहरित्तए वा। Translated Sutra: देखो सूत्र १८८ | |||||||||
BruhatKalpa | बृहत्कल्पसूत्र | Ardha-Magadhi | उद्देशक-६ | Hindi | 203 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] निग्गंथे निग्गंथिं सेयंसि वा पंकंसि वा पणगंसि वा उदयंसि वा ओकसमाणिं वा ओवुज्झमाणिं वा गिण्हमाणे वा अवलंबमाणे वा नाइक्कमइ। Translated Sutra: देखो सूत्र २०२ | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-३ | Gujarati | 103 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] इह खलु निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पाडिहारिए वा सागारियसंतिए वा सेज्जा-संथारए विप्पणसेज्जा, से य अनुगवेसियव्वे सिया। से य अनुगवेस्समाणे लभेज्जा, तस्सेव पडिदायव्वे सिया। से य अनुगवेस्समाणे नो लभेज्जा, एवं से कप्पइ दोच्चं पि ओग्गहं अणुन्नवित्ता परिहारं परिहरित्तए। Translated Sutra: સાધુ – સાધ્વીને પ્રાતિહારિક કે સાગારિક શય્યા – સંથારો જો ગુમ થઈ જાય તો તેને શોધવો જોઈએ. શોધતા મળે તો આપી દેવો જોઈએ, શોધતા પણ કદાચ ન મળે તો ફરી આજ્ઞા લઈને બીજા શય્યા – સંસ્તારક ગ્રહણ કરી ઉપયોગમાં લેવો કલ્પે. | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Gujarati | 148 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] भिक्खू य उग्गयवित्तीए अनत्थमियसंकप्पे संथडिए निव्वितिगिच्छे असनं वा पानं वा खाइमं वा साइमं वा पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे अह पच्छा जाणेज्जा– अनुग्गए सूरिए अत्थमिए वा, से जं च मुहे जं च पाणिंसि जं च पडिग्गहे तं विगिंचमाणे वा विसोहेमाणे वा नो अइक्कमइ, तं अप्पणा भुंजमाणे अन्नेसिं वा दलमाणे राईभोयणपडिसेवणपत्ते आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अनुग्घाइयं। Translated Sutra: સૂર્યોદય પછી અને સૂર્યાસ્ત પૂર્વે ગૌચરી કરવાની પ્રતિજ્ઞાવાળા સાધુ હોય, સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્તના સંબંધમાં – ૧. અસંદિગ્ધ અને સમર્થ સાધુ, ૨. સંદિગ્ધ પણ સમર્થ, ૩. અસંદિગ્ધ પણ અસમર્થ, તેમજ ૪. સંદિગ્ધ અને અસમર્થ સાધુ. અશન યાવત્ સ્વાદિમ આહાર કરતો જો એમ જાણે કે – સૂર્યોદય થયો નથી અથવા સૂર્યાસ્ત થઈ ગયો છે. તો તે સમયે | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Gujarati | 188 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] नो कप्पइ निग्गंथीणं दारुदंडयं पायपुंछणं धारित्तए वा परिहरित्तए वा। Translated Sutra: સાધ્વીને કાષ્ઠની દાંડીવાળુ પાદપ્રૌંછનક રાખવું કે તેનો ઉપયોગ કરવો ન કલ્પે. | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-५ | Gujarati | 189 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] कप्पइ निग्गंथाणं दारुदंडयं पायपुंछणं धारित्तए वा परिहरित्तए वा। Translated Sutra: સાધુને તેવું પાદપ્રૌંછનક રાખવું – વાપરવું કલ્પે. | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-६ | Gujarati | 202 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] निग्गंथे निग्गंथिं दुग्गंसि वा विसमंसि वा पव्वयंसि पक्खुलमाणिं वा पवडमाणिं वा गिण्हमाणे वा अवलंबमाणे वा नाइक्कमइ। Translated Sutra: અહીં કહેવાયેલા ૧૨ – સંયોગોમાં કોઈ સાધુ, સાધ્વીને પકડે કે ટેકો આપી તેણીને બચાવે તો જિનાજ્ઞા અતિક્રમણ થતું નથી. ૧. દુર્ગમ સ્થાન, વિષમ સ્થાન કે પર્વતથી પડતી સાધ્વીને કોઈ સાધુ પકડે કે ટેકો આપી તેણીને બચાવે તો જિનાજ્ઞા અતિક્રમણ થતું નથી. ૨. કીચડ – કાદવ – પનક કે પાણીમાં પડતી – ડૂબતી સાધ્વીને કોઈ સાધુ પકડે કે ટેકો આપી | |||||||||
BruhatKalpa | બૃહત્કલ્પસૂત્ર | Ardha-Magadhi | उद्देशक-६ | Gujarati | 203 | Sutra | Chheda-02 | View Detail | |
Mool Sutra: [सूत्र] निग्गंथे निग्गंथिं सेयंसि वा पंकंसि वा पणगंसि वा उदयंसि वा ओकसमाणिं वा ओवुज्झमाणिं वा गिण्हमाणे वा अवलंबमाणे वा नाइक्कमइ। Translated Sutra: જુઓ સૂત્ર ૨૦૨ | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 5 | Gatha | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [गाथा] कइ मंडलाइ वच्चइ? तिरिच्छा किं व गच्छइ?
ओभासइ केवइयं? सेयाइ किं ते संठिई? ॥ Translated Sutra: सूर्य एक वर्ष में कितने मण्डलों में जाता है ? कैसी तिर्यग् गति करता है ? कितने क्षेत्र को प्रकाशित करता है? प्रकाश की मर्यादा क्या है ? संस्थिति कैसी है ? उसकी लेश्या कहाँ प्रतिहत होती है ? प्रकाश संस्थिति किस तरह होती है ? वरण कौन करता है ? उदयावस्था कैसे होती है ? पौरुषीछाया का प्रमाण क्या है ? योग किसको कहते हैं? | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 6 | Gatha | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [गाथा] कहिं पडिहया लेसा? कहं ते ओयसंठिई? ।
के सूरियं वरयंती? कहं ते उदयसंठिती? ॥ Translated Sutra: देखो सूत्र ५ | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 12 | Gatha | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [गाथा] छप्पंच य सत्तेव य, अट्ठ य तिन्नि य हवंति पडिवत्ती ।
पढमस्स पाहुडस्स उ, हवंति एयाओ पडिवत्ती ॥
[से त्तं पढमे पाहुडे पाहुड पाहुड पडिवती संखा] Translated Sutra: प्रथम प्राभृत में ये उनतीस परमतरूप प्रतिपत्तियाँ हैं। जैसे की – चौथे प्राभृतप्राभृत में छह, पाँचवे में पाँच, छट्ठे में सात, सातवे में आठ और आठवे में तीन प्रतिपत्तियाँ हैं। दूसरे प्राभृत के पहले प्राभृतप्राभृत में उदयकाल और अस्तकाल आश्रित घातरूप अर्थात् परमत की दो प्रतिपत्तियाँ हैं। तीसरे प्राभृतप्राभृत | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 15 | Gatha | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [गाथा] उदयम्मि अट्ठ भणिया, भेयघाए दुवे य पडिवत्ती ।
चत्तारिमुहुत्तगईए, हुंति तइयम्मि पडिवत्ती ॥
[से त्तं दोच्चे पाहुडे पाहुड पाहुड पडिवत्ती संखा] Translated Sutra: पहले प्राभृतप्राभृत में सूर्योदयकाल में आठ प्रतिपत्तियाँ कही हैं। दूसरे प्राभृतप्राभृत में भेदघात सम्बन्धी दो और तीसरे प्राभृतप्राभृत में मुहूर्त्तगति सम्बन्धी चार प्रतिपत्तियाँ है। | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 29 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता केवतियं एते दुवे सूरिया अन्नमन्नस्स अंतरं कट्टु चारं चरंति आहिताति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ छ पडिवत्तीओ।
तत्थ एगे एवमाहंसु– ता एगं जोयणसहस्सं एगं च तेत्तीसं जोयणसतं अन्नमन्नस्स अंतरं कट्टु सूरिया चारं चरंति आहिताति वएज्जा– एगे एवमाहंसु १
एगे पुण एवमाहंसु–ता एगं जोयणसहस्सं एगं च चउतीसं जोयणसयं अन्नमन्नस्स अंतरं कट्टु सूरिया चारं चरंति आहिताति वएज्जा– एगे एवमाहंसु २
एगे पुण एवमाहंसु–ता एगं जोयणसहस्सं एगं च पणतीसं जोयणसयं अन्नमन्नस्स अंतरं कट्टु सूरिया चारं चरंति आहिताति वएज्जा–एगे एवमाहंसु ३
एगे पुण एवमाहंसु– ता एगं दीवं एगं समुद्दं अण्ण मण्णस्स अंतरं Translated Sutra: भारतीय एवं ऐरवतीय सूर्य परस्पर कितने अन्तर से गति करता है ? अन्तर सम्बन्धी यह छह प्रतिपत्तियाँ हैं। कोई एक परमतवादी कहता है कि ये दोनों सूर्य परस्पर एक हजार योजन के एवं दूसरे एकसो तैंतीस योजन के अन्तर से गति करते हैं। कोई एक कहते हैं कि ये एक हजार योजन एवं दूसरे १३४ योजन अंतर से गति करते हैं। कोई एक ऐसा कहते | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 32 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता केवतियं ते एगमेगेणं राइंदिएणं विकंपइत्ता-विकंपइत्ता सूरिए चारं चरइ आहितेति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ सत्त पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ।
तत्थ एगे एवमाहंसु–ता दो जोयणाइं अद्धबायालीसं तेसीतिसतभागे जोयणस्स एगमेगेणं राइंदिएणं विकंपइत्ता-विकंपइत्ता सूरिए चारं चरइ आहितेति वएज्जा–एगे एवमाहंसु १
एगे पुण एवमाहंसु–ता अड्ढाइज्जाइं जोयणाइं एगमेगेणं राइंदिएणं विकंपइत्ता-विकंपइत्ता सूरिए चारं चरइ आहितेति वएज्जा–एगे एवमाहंसु २
एगे पुण एवमाहंसु–ता तिभागूणाइं तिन्नि जोयणाइं एगमेगेणं राइंदिएणं विकंपइत्ता-विकंपइत्ता सूरिए चारं चरइ आहितेति वएज्जा–एगे एवमाहंसु ३
एगे पुण Translated Sutra: हे भगवन् ! क्या सूर्य एक – एक रात्रिदिन में प्रविष्ट होकर गति करता है ? इस विषय में सात प्रतिपत्तियाँ हैं। जैसे की कोई एक परमतवादी बताता है की – दो योजन एवं बयालीस का अर्द्धभाग तथा एक योजन के १८३ भाग क्षेत्र को एक – एक रात्रि में विकम्पीत करके सूर्य गति करता है। अन्य एक मत में यह प्रमाण अर्द्धतृतीय योजन कहा है। | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 34 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता सव्वावि णं मंडलवता केवतियं बाहल्लेणं, केवतियं आयाम-विक्खंभेणं, केवतियं परिक्खेवेणं अहिताति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ तिन्नि पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ।
तत्थ एगे एवमाहंसु–ता सव्वावि णं मंडलवता जोयणं बाहल्लेणं, एगं जोयणसहस्सं एगं च तेत्तीसं जोयणसयं आयाम-विक्खंभेणं, तिन्नि जोयणसहस्साइं तिन्नि य नवनउए जोयणसए परिक्खेवेणं पन्नत्ता–एगे एवमाहंसु १
एगे पुण एवमाहंसु–ता सव्वावि णं मंडलवता जोयणं बाहल्लेणं, एगं जोयणसहस्सं एगं च चउतीसं जोयणसयं आयाम-विक्खंभेणं, तिन्नि जोयणसहस्साइं चत्तारि बिउत्तरे जोयणसए परिक्खेवेणं पन्नत्ता–एगे एवमाहंसु २
एगे पुण एवमाहंसु–ता सव्वावि Translated Sutra: हे भगवन् ! सर्व मंडलपद कितने बाहल्य से, कितने आयाम विष्कंभ से तथा कितने परिक्षेप से युक्त हैं ? इस विषय में तीन प्रतिपत्तियाँ हैं। पहला परमतवादी कहता है कि सभी मंडल बाहल्य से एक योजन, आयाम – विष्कम्भ से ११३३ योजन और परिक्षेप से ३३९९ योजन है। दूसरा बताता है कि सर्वमंडल बाहल्य से एक योजन, आयामविष्कम्भ से ११३४ | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 37 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता केयतियं ते खेत्तं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छति आहिताति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ चत्तारि पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ।
तत्थ एगे एवमाहंसु–ता छ छ जोयणसहस्साइं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छति–एगे एवमाहंसु १
एगे पुण एवमाहंसु –ता पंच-पंच जोयणसहस्साइं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छति–एगे एवमाहंसु २
एगे पुण एवमाहंसु–ता चत्तारि-चत्तारि जोयणस-हस्साइं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छति–एगे एवमाहंसु ३
एगे पुण एवमाहंसु–ता छवि पंचवि चत्तारिवि जोयणसहस्साइं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छति–एगे एवमाहंसु ४
तत्थ जेते एवमाहंसु–ता छ-छ जोयणसहस्साइं सूरिए एगमेगेणं मुहुत्तेणं Translated Sutra: हे भगवन् ! कितने क्षेत्र में सूर्य एकएक मुहूर्त्त में गमन करता है ? इस विषय में चार प्रतिपत्तियाँ हैं। (१) सूर्य एक – एक मुहूर्त्त में छ – छ हजार योजन गमन करता है। (२) पाँच – पाँच हजार योजन बताता है। (३) चार – चार हजार योजन कहता है। (४) सूर्य एक – एक मुहूर्त्त में छह या पाँच या चार हजार योजन गमन करता है जो यह कहते हैं | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 43 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता कहं ते उदयसंठिती आहितेति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ तिन्नि पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ।
तत्थेगे एवमाहंसु–ता जया णं जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड्ढे अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ तया णं उत्तरड्ढेवि अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, ता जया णं उत्तरड्ढे अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ तया णं दाहिणड्ढेवि अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, ता जया णं जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड्ढे सत्तरसमुहुत्ते दिवसे भवइ तया णं उत्तरड्ढेवि सत्तरसमुहुत्ते दिवसे भवइ, ता जया णं उत्तरड्ढे सत्तरसमुहुत्ते दिवसे भवइ तया णं दाहिणड्ढेवि सत्तरसमुहुत्ते दिवसे भवइ, ...
... एवं परिहावेतव्वं–सोलसमुहुत्ते दिवसे पन्नरसमुहुत्ते दिवसे Translated Sutra: सूर्य की उदय संस्थिति कैसी है ? इस विषय में तीन प्रतिपत्तियाँ हैं। एक परमतवादी कहता है कि जब जंबूद्वीप के दक्षिणार्द्ध में अट्ठारह मुहूर्त्त का दिन होता है तब उत्तरार्द्ध में भी अट्ठारह मुहूर्त्त प्रमाण दिन होता है। जब उत्तरार्द्ध में अट्ठारह मुहूर्त्त का दिन होता है तब दक्षिणार्द्ध में भी अट्ठारह मुहूर्त्त | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 45 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता कतिकट्ठे ते सूरिए पोरिसिच्छायं निव्वत्तेति आहितेति वदेज्जा? तत्थ खलु इमाओ पणवीसं पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ।
तत्थेगे एवमाहंसु–ता अनुसमयमेव सूरिए पोरिसिच्छायं निव्वत्तेति आहितेति वदेज्जा–एगे एवमाहंसु १
एगे पुण एवमाहंसु–ता अनुमुहुत्तमेव सूरिए पोरिसिच्छायं निव्वत्तेति आहितेति वएज्जा २
एवं एएणं अभिलावेणं नेयव्वं, ता जाओ चेव ओयसंठितीए पणवीसं पडिवत्तीओ ताओ चेव नेयव्वाओ जाव अनुओसप्पिणिउस्सप्पिणिमेव सूरिए पोरिसिच्छायं निव्वत्तेति आहिताति वदेज्जा–एगे एवमाहंसु २५।
वयं पुण एवं वयामो–ता सूरियस्स णं उच्चत्तं च लेसं च पडुच्च छाउद्देसे, उच्चत्तं च छायं च पडुच्च Translated Sutra: कितने प्रमाणवाली पौरुषी छाया को सूर्य निवर्तित करता है ? इस विषय में पच्चीस प्रतिपत्तियाँ हैं – जो छठ्ठे प्राभृत के समान समझ लेना। जैसे की कोई कहता है कि अनुसमय में सूर्य पौरुषी छाया को उत्पन्न करता है, इत्यादि। भगवंत फरमाते हैं कि सूर्य से उत्पन्न लेश्या के सम्बन्ध में यथार्थतया जानकर मैं छायोद्देश कहता | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 73 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता कहं ते गोत्ता आहिताति वदेज्जा? ता एतेसि णं अट्ठावीसाए नक्खत्ताणं अभीई नक्खत्ते किंगोते पन्नत्ते? ता मोग्गलायणसगोत्ते पन्नत्ते।
ता सवणे नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता संखायणसगोत्ते पन्नत्ते।
ता धनिट्ठा नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता अग्गभावसगोत्ते पन्नत्ते।
ता सतभिसया नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता कण्णिलायणसगोत्ते पन्नत्ते।
ता पुव्वापोट्ठवया नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता जाउकण्णियसगोत्ते पन्नत्ते।
ता उत्तरापोट्ठवया नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता धनंजयसगोत्ते पन्नत्ते।
ता रेवती नक्खत्ते किंगोत्ते पन्नत्ते? ता पुस्सायणसगोत्ते पन्नत्ते।
ता Translated Sutra: हे भगवन् ! यह तिथि किस प्रकार से कही है ? तिथि दो प्रकार की है – दिवसतिथि और रात्रितिथि। वह दिवसतिथि एक – एक पक्ष में पन्द्रह – पन्द्रह होती है – नंदा, भद्रा, जया, तुच्छा, पूर्णा यह पाँच को तीन गुना करना, नाम का क्रम यहीं है। वह रात्रि तिथि भी एक – एक पक्ष में पन्द्रह होती है – उग्रवती, भोगवती, यशस्वती, सव्वसिद्धा, | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 113 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता चंदेणं अद्धमासेणं चंदे कति मंडलाइं चरति? ता चोद्दस चउब्भागमंडलाइं चरति, एगं च चउव्वीससयभागं मंडलस्स।
ता आदिच्चेणं अद्धमासेणं चंदे कति मंडलाइं चरति? ता सोलस मंडलाइं चरति, सोलस-मंडलचारी तदा अवराइं खलु दुवे अट्ठकाइं जाइं चंदे केणइ असामण्णकाइं सयमेव पविट्ठित्ता-पविट्ठित्ता चारं चरति।
कतराइं खलु ताइं दुवे अट्ठकाइं जाइं चंदे केणइ असामण्णकाइं सयमेव पविट्ठित्ता-पविट्ठित्ता चारं चरति? ता इमाइं खलु ते बे अट्ठकाइं जाइं चंदे केणइ असामण्णकाइं सयमेव पविट्ठित्ता-पविट्ठित्ता चारं चरति, तं जहा–निक्खममाणे चेव अमावासंतेणं, पविसमाणे चेव पुण्णिमासिंतेणं। एताइं खलु Translated Sutra: निश्चय से एक युग में बासठ पूर्णिमा और बासठ अमावास्या होती है, बासठवीं पूर्णिमा सम्पूर्ण विरक्त और बासठवीं अमावास्या सम्पूर्ण रक्त होती है। यह १२४ पक्ष हुए। पाँच संवत्सर काल से यावत् किंचित् न्यून १२४ प्रमाण समय असंख्यात समय देशरक्त और विरक्त होता है। अमावास्या और पूर्णिमा का अन्तर ४४२ मुहूर्त्त एवं | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 114 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता कया ते दोसिणा बहू आहितेति वदेज्जा? ता दोसिणापक्खे णं दोसिणा बहू आहितेति वदेज्जा।
ता कहं ते दोसिणापक्खे दोसिणा बहू आहितेति वदेज्जा? ता अंधकारपक्खातो णं दोसिणापक्खे दोसिणा बहू आहिताति वदेज्जा।
ता कहं ते अंधकारपक्खातो दोसिणापक्खे दोसिणा बहू आहिताति वदेज्जा? ता अंधकारपक्खाओ णं दोसिणापक्खं अयमाणे चंदे चत्तारि बाताले मुहुत्तसए छत्तालीसं च बावट्ठिभागे मुहुत्तस्स जाइं चंदे विरज्जति, तं जहा– पढमाए पढमं भागं, बिति याए बितियं भागं जाव पन्नरसीए पन्नरसमं भागं। एवं खलु अंधकारपक्खातो दोसिणापक्खे दोसिणा बहू आहिताति वदेज्जा।
ता केवतिया णं दोसिणापक्खे दोसिणा बहू Translated Sutra: चंद्र अर्धचान्द्र मास में कितने मंडल में गमन करता है ? वह चौदह मंडल एवं पन्द्रहवा मंडल का चतुर्थांश भाग गमन करता है। सूर्य क अर्द्धमास में चंद्र सोलह मंडल में गमन करता है। सोलह मंडल चारी वही चंद्र का उदय होता है और दूसरे दो अष्टक में निष्क्रम्यमान चंद्र पूर्णिमा में प्रवेश करता हुआ गमन करता है। प्रथम अयन से | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 117 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता नक्खत्तेणं मासेणं चंदे कति मंडलाइं चरति? ता तेरस मंडलाइं चरति तेरस य सत्तट्ठिभागे मंडलस्स।
ता नक्खत्तेणं मासेणं सूरे कति मंडलाइं चरति? ता तेरस मंडलाइं चरति चोत्तालीसं च सत्तट्ठिभागे मंडलस्स।
ता नक्खत्तेणं मासेणं नक्खत्ते कति मंडलाइं चरति? ता तेरस मंडलाइं चरति अद्धसीतालीसं च सत्तट्ठिभागे मंडलस्स।
ता चंदेणं मासेणं चंदे कति मंडलाइं चरति? ता चोद्दस सचउभागाइं मंडलाइं चरति एगं च चउव्वीससतभागं मंडलस्स।
ता चंदेणं मासेणं सूरे कति मंडलाइं चरति? ता पन्नरस चउभागूणाइं मंडलाइं चरति एगं च चउवीससतभागं मंडलस्स।
ता चंदेणं मासेणं नक्खत्ते कति मंडलाइं चरति? ता पन्नरस Translated Sutra: जब चंद्र गति समापन्नक होता है, तब सूर्य भी गति समापन्नक होता है, उस समय सूर्य बासठ भाग अधिकता से गति करता है। इसी प्रकार से चंद्र से नक्षत्र की गति ६७ भाग अधिक होती है, सूर्य से नक्षत्र की गति पाँच भाग अधिक होती है। जब चंद्र गति समापन्नक होता है उस समय अभिजीत नक्षत्र जब गति करता है तो पूर्व दिशा से चन्द्र को नव | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 127 | Sutra | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [सूत्र] ता चंदविमाने णं किंसंठिते पन्नत्ते? ता अद्धकविट्ठगसंठाणसंठिते सव्वफलिहामए अब्भुग्गयमूसिय-पहसिए विविहमणिरयणभत्तिचित्ते जाव पडिरूवे।
एवं सूरविमाने गहविमाने नक्खत्तविमाने ताराविमाने।
ता चंदविमाने णं केवतियं आयाम-विक्खंभेणं, केवतियं परिक्खेवेणं, केवतियं बाहल्लेणं पन्नत्ते? ता छप्पन्नं एगट्ठिभागे जोयणस्स आयाम-विक्खंभेणं, तं तिगुणं सविसेसं परिरएणं, अट्ठवीसं एगट्ठिभागे जोयणस्स बाहल्लेणं पन्नत्ते।
ता सूरविमाने णं केवतियं आयाम-विक्खंभेणं पुच्छा। ता अडयालीसं एगट्ठिभागे जोयणस्स आयाम-विक्खंभेणं, तं तिगुणं सविसं परिरएणं, चउव्वीसं एगट्ठिभागे जोयणस्स बाहल्लेणं Translated Sutra: जंबूद्वीप के मंडलमें नक्षत्र के सम्बन्ध में प्रश्न – अभिजीत नक्षत्र जंबूद्वीप के सर्वाभ्यन्तर मंडलमें गमन करता है, मूलनक्षत्र सर्वबाह्य मंडलमें, स्वातिनक्षत्र सर्वोपरी मंडलमें, भरणी नक्षत्र सर्वाधस्तन मंडलमें गमन करते हैं | |||||||||
Chandrapragnapati | चंद्रप्रज्ञप्ति सूत्र | Ardha-Magadhi |
प्राभृत-१ |
प्राभृत-प्राभृत-१ | Hindi | 160 | Gatha | Upang-06 | View Detail |
Mool Sutra: [गाथा] अडयालयसयसहस्सा, बावीसं खलु भवे सहस्साइं ।
दो य सय पुक्खरद्धे, तारागणकोडिकोडीणं ॥ Translated Sutra: देखो सूत्र १५९ |