Sutra Navigation: Auppatik ( ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105627
Scripture Name( English ): Auppatik Translated Scripture Name : ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

समवसरण वर्णन

 Translated Chapter :

સમવસરણ વર્ણન
Section : Translated Section :
Sutra Number : 27 Category : Upang-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तए णं चंपाए नयरीए सिंघाडग तिग चउक्क चच्चर चउम्मुह महापहपहेसु महया जनसद्देइ वा, जनवूहइ वा जनबोलेइ वा जनकलकलेइ वा जनुम्मीइ वा जनुक्कलियाइ वा जनसन्निवाएइ वा बहुजणो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ– एवं खलु देवानुप्पिया! समणे भगवं महावीरे आइगरे तित्थगरे सहसंबुद्धे पुरिसोत्तमे जाव संपाविउकामे, पुव्वाणुपुव्विं चरमाणे गामाणुगामं दूइज्जमाणे इहमागए इह संपत्ते इह समोसढे इहेव चंपाए नयरीए बहिया पुण्णभद्दे चेइए अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तं महप्फलं खलु भो देवानुप्पिया! तहारूवाणं अरहंताणं भगवंताणं नामगोयस्स वि सवणयाए, किमंग पुण अभिगमन वंदन निग्गंण पडिपुच्छण पज्जुवासणयाए? एगस्स वि आरियस्स धम्मियस्स सुवयणस्स सवणयाए, किमंग पुण विउलस्स अट्ठस्स गहणयाए? तं गच्छामो णं देवानुप्पिया! समणं भगवं महावीरं वंदामो नमंसामो सक्कारेमो सम्माणेमो कल्लाणं मंगलं देवयं चेइयं पज्जुवासामो। एयं णे पेच्चभवे इहभवे य हियाए सुहाए खमाए निस्सेयसाए आनुगामियत्ताए भविस्सइ त्ति कट्टु बहवे उग्गा उग्गपुत्ता भोगा भोगपुत्ता एवं दुपडोयारेणं– राइण्णा खत्तिया माहणा भडा जोहा पसत्थारो मल्लई लेच्छई लेच्छईपुत्ता अन्ने य बहवे राईसर-तलवर माडंबिय कोडुंबिय इब्भ सेट्ठि सेनावइ सत्थवाहप्पभितयो अप्पेगइया वंदनवत्तियं अप्पेगइया पूयणवत्तियं अप्पेगइया सक्का-रवत्तियं अप्पेगइया सम्माणवत्तियं अप्पेगइया दंसणवत्तियं अप्पेगइया कोऊहलवत्तियं अप्पेगइया अस्सुयाइं सुणेस्सामो सुयाइं निस्सं कियाइं करिस्सामो अप्पेगइया मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइस्सामो, अप्पेगइया पंचाणुव्वइयं सत्तसिक्खावइयं दुवालसविहं गिहिधम्मं पडिवज्जिस्सामो, अप्पेगइया जिनभत्तिरागेणं अप्पेगइया जीयमेयंति कट्टु... ...ण्हाया कयवलिकम्मा कय कोउय मंगल पायच्छित्ता सिरसा कंठे मालकडा आविद्धमणि सुवण्णा कप्पिय हारद्धहार तिसर पालंब पलंबमाण कडिसुत्त सुकयसोहाभरणा पवरवत्थपरिहिया चंदणोलित्तगायसरीरा अप्पेगइया हयगया अप्पेगइया गयगया अप्पेगइया रहगया अप्पेगइया सिवियागया अप्पे-गइया संदमाणियागया अप्पेगइया पायविहारचारेणं पुरिसवग्गुरा परिक्खित्ता महया उक्किट्ठ सीहणाय वोल कलकलरवेणं पक्खुभियमहासमुद्दरवभूयं पिव करेमाणा चंपाए नयरीए मज्झंमज्झेणं निग्गच्छंति, निग्गच्छित्ता... ...जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते छत्तादीए तित्थगराइसेसे पासंति, पासित्ता जाणवाहणाइं ठवेंति, ठवेत्ता जाणवाहणेहिंतो पच्चोरुहंति, पच्चोरुहित्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिण पयाहिणं करेंति, करेत्ता वंदंति णमंसंति, वंदित्ता नमंसित्ता नच्चासण्णे नाइदूरे सुस्सूसमाणा निग्गंमाणा अभिमुहा विनएणं पंजलिउडा पज्जुवासंति।
Sutra Meaning : [૧] ત્યારે ચંપાનગરીના શૃંગાટક, ત્રિક, ચતુષ્ક, ચત્વર, ચતુર્મુખ, મહાપથ, પથમાં મોટા જનશબ્દ, જનવ્યૂહ, જનબોલ, જનકલકલ, જન – ઉર્મિ, જનઉત્કલિકા, જન – સન્નિપાતમાં ઘણા લોકો પરસ્પર આમ કહેતા – બોલતા – પ્રજ્ઞાપના કરતા – પ્રરૂપણા કરતા હતા કે હે દેવાનુપ્રિયો ! શ્રમણ ભગવંત મહાવીર આદિકર તીર્થંકર, સ્વયંસંબુદ્ધ, પુરુષોત્તમ યાવત્‌ મોક્ષ પ્રાપ્તિની ઇચ્છાવાળા, પૂર્વાનુપૂર્વી વિચરતા, એક ગામથી બીજે ગામ જતા, અહીં આવ્યા છે – સંપ્રાપ્ત થયા છે – સમોસર્યા છે. આ ચંપાનગરી બહાર પૂર્ણભદ્ર ચૈત્યે યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ અવગ્રહીને સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે. [૨] હે દેવાનુપ્રિયો ! તથારૂપ અરહંત ભગવંતોના નામ – ગોત્રનું શ્રવણ પણ મહાફળદાયી છે, તો પછી તેમની સન્મુખ જવું, વંદન – નમન કરવું, પ્રતિપૃચ્છા અને પર્યુપાસના વિશે તો કહેવું જ શું ? એક પણ આર્ય – ધાર્મિક – સુવચનના શ્રવણથી આટલો મોટો લાભ થાય, તો પછી વિપુલ અર્થના ગ્રહણથી કેટલો લાભ થાય ? તો હે દેવાનુપ્રિયો ! આપણે જઈએ અને શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને વંદન – નમન – સત્કાર – સન્માન કરીએ. કલ્યાણ – મંગલ – દૈવત – ચૈત્ય સ્વરૂપ તેમની વિનયથી પર્યુપાસના કરીએ. જે આપણને પરભવમાં અને આ ભવમાં હિત – સુખ – ક્ષમ – નિઃશ્રેયસ અને અનુગામિકપણે થાય છે. એમ કહી ઘણા ઉગ્ર – ઉગ્રપુત્રો ભોગ – ભોગપુત્રો. ... [૩] એ પ્રમાણે દ્વિપ્રત્યાવતારથી – રાજન્ય, ક્ષત્રિય, બ્રાહ્મણ, સુભટ, યોદ્ધા, પ્રશાસ્તા, મલ્લકી, લેચ્છવી – લેચ્છવીપુત્ર, તે અને બીજા પણ ઘણા રાજા, ઇશ્વર, માડંબિક, કૌટુંબિક, ઇભ્ય, શ્રેષ્ઠી, સેનાપતિ, સાર્થવાહ આદિ તથા તેમના પુત્રોમાંના કેટલાક વંદન નિમિત્તે, કેટલાક પૂજન નિમિત્તે, એ રીતે સત્કાર નિમિત્તે, સન્માન નિમિત્તે, દર્શન નિમિત્તે, કુતૂહલ નિમિત્તે, કેટલાક અર્થ – વિનિશ્ચય હેતુ, ન સાંભળેલને સાંભળીશું, સાંભળેલને નિઃશંકિત કરીશું, કેટલાક અર્થ – હેતુ – કારણ – વ્યાકરણ પૂછીશું. [૪] કેટલાક ચોતરફથી મુંડ થઈને, ગૃહત્યાગ કરીને અણગારિત પ્રવ્રજિત થઈશું એમ વિચારી, કેટલાક પાંચ અણુવ્રત – સાત શિક્ષાવ્રતયુક્ત બાર ભેદે ગૃહસ્થ ધર્મ સ્વીકારીશું એમ વિચારી, કેટલાક જિનભક્તિરાગથી, કેટલાક પોતાનો આચાર સમજીને સ્નાન – બલિકર્મ કરી, કૌતુક – મંગલ – પ્રાયશ્ચિત્ત કરી, ગળામાં માળા ધારણ કરી, મણિ – સુવર્ણ જડિત હાર – અર્ધહાર – ત્રિસરક – પ્રાલંબ – પ્રલંબ – કટિસૂત્રક – શોભાયુક્ત આભરણોથી પોતાને સજાવી, ઉત્તમ વસ્ત્રો પહેરી, ચંદનથી લિપ્ત ગાત્ર – શરીર થઈ. ... [૫] કેટલાક ઘોડા ઉપર, એ રીતે હાથી ઉપર, રથ ઉપર, શિબિકા ઉપર, સ્યંદમાનિકા ઉપર, કેટલાક પગે ચાલતા, પુરુષરૂપી વલ્ગુરથી પરિક્ષિપ્ત, મહાન ઉત્કૃષ્ટ સિંહનાદ – બોલ – કલકલ રવથી પ્રક્ષુભિત મહાસમુદ્રના રવભૂત સમાન કરતા ચંપાનગરીની વચ્ચોવચ્ચથી નીકળે છે, નીકળીને જ્યાં પૂર્ણભદ્ર ચૈત્ય છે, ત્યાં આવે છે, આવીને શ્રમણ ભગવંત મહાવીરની કંઈક સમીપ, છત્રાદિ તીર્થંકરાદિ અતિશય જુએ છે, જોઈને યાન – વાહનને સ્થાપે છે, સ્થાપીને યાન – વાહનથી ઊતરે છે, ઊતરીને જ્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીર છે, ત્યાં આવે છે, પછી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને ત્રણ વખત આદક્ષિણ – પ્રદક્ષિણા કરે છે, કરીને વંદન – નમન કરે છે. વાંદી – નમીને બહુ નિકટ નહીં – બહુ દૂર નહીં તે રીતે શ્રવણની ઇચ્છાથી નમન કરતા, અભિમુખ થઈ, વિનયથી અંજલી જોડીને, પર્યુપાસના કરે છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tae nam champae nayarie simghadaga tiga chaukka chachchara chaummuha mahapahapahesu mahaya janasaddei va, janavuhai va janabolei va janakalakalei va janummii va janukkaliyai va janasannivaei va bahujano annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei– evam khalu devanuppiya! Samane bhagavam mahavire aigare titthagare sahasambuddhe purisottame java sampaviukame, puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane ihamagae iha sampatte iha samosadhe iheva champae nayarie bahiya punnabhadde cheie ahapadiruvam oggaham oginhitta samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tam mahapphalam khalu bho devanuppiya! Taharuvanam arahamtanam bhagavamtanam namagoyassa vi savanayae, kimamga puna abhigamana vamdana niggamna padipuchchhana pajjuvasanayae? Egassa vi ariyassa dhammiyassa suvayanassa savanayae, kimamga puna viulassa atthassa gahanayae? Tam gachchhamo nam devanuppiya! Samanam bhagavam mahaviram vamdamo namamsamo sakkaremo sammanemo kallanam mamgalam devayam cheiyam pajjuvasamo. Eyam ne pechchabhave ihabhave ya hiyae suhae khamae nisseyasae anugamiyattae bhavissai tti kattu bahave ugga uggaputta bhoga bhogaputta evam dupadoyarenam– rainna khattiya mahana bhada joha pasattharo mallai lechchhai lechchhaiputta anne ya bahave raisara-talavara madambiya kodumbiya ibbha setthi senavai satthavahappabhitayo appegaiya vamdanavattiyam appegaiya puyanavattiyam appegaiya sakka-ravattiyam appegaiya sammanavattiyam appegaiya damsanavattiyam appegaiya kouhalavattiyam appegaiya assuyaim sunessamo suyaim nissam kiyaim karissamo appegaiya mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaissamo, appegaiya pamchanuvvaiyam sattasikkhavaiyam duvalasaviham gihidhammam padivajjissamo, appegaiya jinabhattiragenam appegaiya jiyameyamti kattu.. ..Nhaya kayavalikamma kaya kouya mamgala payachchhitta sirasa kamthe malakada aviddhamani suvanna kappiya haraddhahara tisara palamba palambamana kadisutta sukayasohabharana pavaravatthaparihiya chamdanolittagayasarira appegaiya hayagaya appegaiya gayagaya appegaiya rahagaya appegaiya siviyagaya appe-gaiya samdamaniyagaya appegaiya payaviharacharenam purisavaggura parikkhitta mahaya ukkittha sihanaya vola kalakalaravenam pakkhubhiyamahasamuddaravabhuyam piva karemana champae nayarie majjhammajjhenam niggachchhamti, niggachchhitta.. ..Jeneva punnabhadde cheie teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta samanassa bhagavao mahavirassa adurasamamte chhattadie titthagaraisese pasamti, pasitta janavahanaim thavemti, thavetta janavahanehimto pachchoruhamti, pachchoruhitta jeneva samane bhagavam mahavire teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram tikkhutto ayahina payahinam karemti, karetta vamdamti namamsamti, vamditta namamsitta nachchasanne naidure sussusamana niggammana abhimuha vinaenam pamjaliuda pajjuvasamti.
Sutra Meaning Transliteration : [1] tyare champanagarina shrimgataka, trika, chatushka, chatvara, chaturmukha, mahapatha, pathamam mota janashabda, janavyuha, janabola, janakalakala, jana – urmi, janautkalika, jana – sannipatamam ghana loko paraspara ama kaheta – bolata – prajnyapana karata – prarupana karata hata ke he devanupriyo ! Shramana bhagavamta mahavira adikara tirthamkara, svayamsambuddha, purushottama yavat moksha praptini ichchhavala, purvanupurvi vicharata, eka gamathi bije gama jata, ahim avya chhe – samprapta thaya chhe – samosarya chhe. A champanagari bahara purnabhadra chaitye yathapratirupa avagraha avagrahine samyama ane tapathi atmane bhavita karata vichare chhe. [2] he devanupriyo ! Tatharupa arahamta bhagavamtona nama – gotranum shravana pana mahaphaladayi chhe, to pachhi temani sanmukha javum, vamdana – namana karavum, pratiprichchha ane paryupasana vishe to kahevum ja shum\? Eka pana arya – dharmika – suvachanana shravanathi atalo moto labha thaya, to pachhi vipula arthana grahanathi ketalo labha thaya\? To he devanupriyo ! Apane jaie ane shramana bhagavana mahavirane vamdana – namana – satkara – sanmana karie. Kalyana – mamgala – daivata – chaitya svarupa temani vinayathi paryupasana karie. Je apanane parabhavamam ane a bhavamam hita – sukha – kshama – nihshreyasa ane anugamikapane thaya chhe. Ema kahi ghana ugra – ugraputro bhoga – bhogaputro.\... [3] e pramane dvipratyavatarathi – rajanya, kshatriya, brahmana, subhata, yoddha, prashasta, mallaki, lechchhavi – lechchhaviputra, te ane bija pana ghana raja, ishvara, madambika, kautumbika, ibhya, shreshthi, senapati, sarthavaha adi tatha temana putromamna ketalaka vamdana nimitte, ketalaka pujana nimitte, e rite satkara nimitte, sanmana nimitte, darshana nimitte, kutuhala nimitte, ketalaka artha – vinishchaya hetu, na sambhalelane sambhalishum, sambhalelane nihshamkita karishum, ketalaka artha – hetu – karana – vyakarana puchhishum. [4] ketalaka chotaraphathi mumda thaine, grihatyaga karine anagarita pravrajita thaishum ema vichari, ketalaka pamcha anuvrata – sata shikshavratayukta bara bhede grihastha dharma svikarishum ema vichari, ketalaka jinabhaktiragathi, ketalaka potano achara samajine snana – balikarma kari, kautuka – mamgala – prayashchitta kari, galamam mala dharana kari, mani – suvarna jadita hara – ardhahara – trisaraka – pralamba – pralamba – katisutraka – shobhayukta abharanothi potane sajavi, uttama vastro paheri, chamdanathi lipta gatra – sharira thai.\... [5] ketalaka ghoda upara, e rite hathi upara, ratha upara, shibika upara, syamdamanika upara, ketalaka page chalata, purusharupi valgurathi parikshipta, mahana utkrishta simhanada – bola – kalakala ravathi prakshubhita mahasamudrana ravabhuta samana karata champanagarini vachchovachchathi nikale chhe, nikaline jyam purnabhadra chaitya chhe, tyam ave chhe, avine shramana bhagavamta mahavirani kamika samipa, chhatradi tirthamkaradi atishaya jue chhe, joine yana – vahanane sthape chhe, sthapine yana – vahanathi utare chhe, utarine jyam shramana bhagavamta mahavira chhe, tyam ave chhe, pachhi shramana bhagavamta mahavirane trana vakhata adakshina – pradakshina kare chhe, karine vamdana – namana kare chhe. Vamdi – namine bahu nikata nahim – bahu dura nahim te rite shravanani ichchhathi namana karata, abhimukha thai, vinayathi amjali jodine, paryupasana kare chhe.