Sutra Navigation: Anuttaropapatikdashang ( અનુત્તરોપપાતિક દશાંગસૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105311
Scripture Name( English ): Anuttaropapatikdashang Translated Scripture Name : અનુત્તરોપપાતિક દશાંગસૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वर्ग-३ धन्य, सुनक्षत्र, ऋषिदास, पेल्लक, रामपुत्र...

अध्ययन-१

Translated Chapter :

વર્ગ-૩ ધન્ય, સુનક્ષત્ર, ઋષિદાસ, પેલ્લક, રામપુત્ર...

અધ્યયન-૧

Section : Translated Section :
Sutra Number : 11 Category : Ang-09
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नयरे गुणसिलए चेइए। सेणिए राया। तेणं कालेणं तेणं समएणं समणे भगवं महावीरे समोसढे। परिसा निग्गया। सेणिए निग्गए। धम्मकहा। परिसा पडिगया। तए णं से सेणिए राया समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–इमासि णं भंते! इंदभूइपामोक्खाणं चोद्दसण्हं समणसाहस्सीणं कतरे अनगारे महादुक्करकारए चेव महानिज्जरतराए चेव? एवं खलु सेणिया! इमासि णं इंदभूइपामोक्खाणं चोद्दसण्हं समणसाहस्सीणं धन्ने अनगारे महादुक्करकारए चेव महाणिज्जरतराए चेव। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ, इमासिं णं इंदभूइपामोक्खाणं चोद्दसण्हं समण०साहस्सीणं धन्ने अनगारे महादुक्करकारए चेव महाणिज्जरतराए चेव? एवं खलु सेणिया! तेणं कालेणं तेणं समएणं कायंदी नामं नयरी होत्था। धन्ने दारए उप्पिं पासायवडेंसए विहरइ। तए णं अहं अण्णया कयाई पुव्वाणुपुव्वीए चरमाणे गामाणुगामं दूइज्जमाणे जेणेव कायंदी नयरी जेणेव सहसंबवणे उज्जाणे तेणेव उवागए। अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरामि। परिसा निग्गया। तहेव जाव पव्वइए जाव बिलमिव पण्णगभूएणं अप्पाणेणं आहारं आहारेइ। धन्नस्स णं अनगारस्स सरीरवण्णओ सव्वो जाव तवतेयसिरीए अईव-अईव उवसोभेमाणे-उवसोभेमाणे चिट्ठइ। से तेणट्ठेणं सेणिया! एवं वुच्चइइमासि णं इंदभूइ-पामोक्खाणं चोद्दसण्हं समणसाहस्सीणं धन्ने अनगारे महादुक्करकारए चेव महाणिज्जरतराए चेव। तए णं से सेणिए राया समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठे समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता जेणेव धन्ने अनगारे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता धन्नं अनगारं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–धन्ने सि णं तुमं देवाणु-प्पिया! सुपुण्णे सि णं तुमं देवानुप्पिया! सुकयत्थे सि णं तुमं देवानुप्पिया! कयलक्खणे सि णं तुमं देवानुप्पिया! सुलद्धे णं देवानुप्पिया! तव माणुस्सए जम्मजीवियफले त्ति कट्टु वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता जामेव दिसं पाउब्भूए, तामेव दिसं पडिगए।
Sutra Meaning : સૂત્ર– ૧૧. તે કાળે તે સમયે રાજગૃહનગર, ગુણશીલ ચૈત્ય, શ્રેણિક રાજા હતા. તે કાળે તે સમયે ભગવંત મહાવીર પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી. શ્રેણિક નીકળ્યો. ધર્મકથા કહી, પર્ષદા પાછી ગઈ. ત્યારે શ્રેણિકે ભગવંત મહાવીરની પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજીને ભગવંતને વંદન – નમન કર્યા. પછી પૂછ્યું – હે ભગવન્‌ ! આ ઇન્દ્રભૂતિ આદિ ૧૪,૦૦૦ શ્રમણોમાં કયા અણગાર મહા દુષ્કરકારક અને મહાનિર્જરાતરક છે ? હે શ્રેણિક ! તેઓમાં ધન્ય અણગાર મહાદુષ્કરકારક અને મહાનિર્જરાતરક છે. ભગવન્‌ ! એમ કેમ કહ્યું ? ધન્ય અણગાર મહાદુષ્કરકારક અને મહાનિર્જરાતરક છે ? હે શ્રેણિક ! તે કાળે, તે સમયે કાકંદી નગરી હતી, યાવત્‌ ઉપરી પ્રાસાદે ધન્ય વિચરતો હતો. ત્યારે કોઈ દિવસે હું પૂર્વાનુપૂર્વી વિચરતા, ગ્રામાનુગ્રામ ચાલતા, કાકંદી નગરીએ સહસ્રામ્રવન ઉદ્યાને આવ્યો. યથા પ્રતિરૂપ અવગ્રહ ગ્રહણ કર્યો. યાવત્‌ આત્માને સંયમથી ભાવિત કરતો વિચરતો હતો. પર્ષદા નીકળી યાવત્‌ ધન્યએ દીક્ષા લીધી ઇત્યાદિ બધુ પૂર્વવત્‌ કહેવું. ધન્યમુનિના શરીરનું વર્ણન કરવું યાવત્‌ તે આવા શોભી રહ્યા છે. તેથી હે શ્રેણિક ! તેને યાવત્‌ મહાદુષ્કરકારી કહ્યા. ત્યારે શ્રેણિક રાજા, ભગવંત પાસે આ અર્થ સાંભળી, સમજી, હર્ષિત થઈ, ભગવંતને ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરી, વાંદી – નમીને ધન્યમુનિ પાસે આવ્યો, આવીને ધન્યને ત્રણ વખત પ્રદક્ષિણા કરી, વાંદી – નમીને કહ્યું – આપને ધન્ય છે, આપ સુપુણ્ય, સુકૃતાર્થ અને કૃતલક્ષણ છો, જન્મ અને જીવનનું ફળ આપે પ્રાપ્ત કર્યું છે. એમ કહી વાંદી – નમી, ભગવંત પાસે આવી, ભગવંતને ત્રણ વખત વંદન – નમન કરીને, જે દિશામાંથી આવ્યા હતા તે દિશામાં પાછા ગયા. સૂત્ર– ૧૨. ત્યારપછી તે ધન્યમુનિને કોઈ દિવસે મધ્યરાત્રિમાં ધર્મજાગરિકા કરતા આવા પ્રકારનો મનોગત સંકલ્પ થયો કે હું આ ઉદાર તપથી કૃશ થયો છું, ઇત્યાદિ સ્કંદકની જેમ જાણવું, તો ભગવંતને પૂછીને યાવત્‌ સ્થવિરો સાથે વિપુલ પર્વતે ચડ્યા. માસિકી સંલેખના કરી, નવમાસનો સંયમ પર્યાય પાળ્યો યાવત્‌ કાળમાસે કાળ કરી, ઉપર ચંદ્રાદિથી ઊંચે, નવ ગ્રૈવેયકથી પણ ઘણે ઊંચે જઈને સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાને દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. તે રીતે જ સ્થવિરો ઊતર્યા યાવત્‌ ભગવંતને કહ્યું કે આ તે ધન્ય અણ ગારના ઉપકરણાદિ છે. ગૌતમસ્વામીનો પ્રશ્ન, ભગવંતનો ઉત્તર – સ્કંદકની જેમ સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાને ઉપજ્યા. ધન્યદેવની કાલસ્થિતિ ૩૩ – સાગરોપમ. તે દેવલોકથી ચ્યવીને મહાવિદેહે ઉત્પન્ન થઈ મોક્ષે જશે. હે જંબૂ! શ્રમણ ભગવંતે પહેલા અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૧, ૧૨
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tenam kalenam tenam samaenam rayagihe nayare gunasilae cheie. Senie raya. Tenam kalenam tenam samaenam samane bhagavam mahavire samosadhe. Parisa niggaya. Senie niggae. Dhammakaha. Parisa padigaya. Tae nam se senie raya samanassa bhagavao mahavirassa amtie dhammam sochcha nisamma samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–imasi nam bhamte! Imdabhuipamokkhanam choddasanham samanasahassinam katare anagare mahadukkarakarae cheva mahanijjaratarae cheva? Evam khalu seniya! Imasi nam imdabhuipamokkhanam choddasanham samanasahassinam dhanne anagare mahadukkarakarae cheva mahanijjaratarae cheva. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai, imasim nam imdabhuipamokkhanam choddasanham samana0sahassinam dhanne anagare mahadukkarakarae cheva mahanijjaratarae cheva? Evam khalu seniya! Tenam kalenam tenam samaenam kayamdi namam nayari hottha. Dhanne darae uppim pasayavademsae viharai. Tae nam aham annaya kayai puvvanupuvvie charamane gamanugamam duijjamane jeneva kayamdi nayari jeneva sahasambavane ujjane teneva uvagae. Ahapadiruvam oggaham oginhitta samjamenam tavasa appanam bhavemane viharami. Parisa niggaya. Taheva java pavvaie java bilamiva pannagabhuenam appanenam aharam aharei. Dhannassa nam anagarassa sariravannao savvo java tavateyasirie aiva-aiva uvasobhemane-uvasobhemane chitthai. Se tenatthenam seniya! Evam vuchchaiimasi nam imdabhui-pamokkhanam choddasanham samanasahassinam dhanne anagare mahadukkarakarae cheva mahanijjaratarae cheva. Tae nam se senie raya samanassa bhagavao mahavirassa amtie eyamattham sochcha nisamma hatthatutthe samanam bhagavam mahaviram tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta vamdai namamsai, vamditta namamsitta jeneva dhanne anagare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta dhannam anagaram tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–dhanne si nam tumam devanu-ppiya! Supunne si nam tumam devanuppiya! Sukayatthe si nam tumam devanuppiya! Kayalakkhane si nam tumam devanuppiya! Suladdhe nam devanuppiya! Tava manussae jammajiviyaphale tti kattu vamdai namamsai, vamditta namamsitta jeneva samane bhagavam mahavire teneva uvagachchhai, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta vamdai namamsai, vamditta namamsitta jameva disam paubbhue, tameva disam padigae.
Sutra Meaning Transliteration : Sutra– 11. Te kale te samaye rajagrihanagara, gunashila chaitya, shrenika raja hata. Te kale te samaye bhagavamta mahavira padharya, parshada nikali. Shrenika nikalyo. Dharmakatha kahi, parshada pachhi gai. Tyare shrenike bhagavamta mahavirani pase dharma sambhali, samajine bhagavamtane vamdana – namana karya. Pachhi puchhyum – he bhagavan ! A indrabhuti adi 14,000 shramanomam kaya anagara maha dushkarakaraka ane mahanirjarataraka chhe\? He shrenika ! Teomam dhanya anagara mahadushkarakaraka ane mahanirjarataraka chhe. Bhagavan ! Ema kema kahyum\? Dhanya anagara mahadushkarakaraka ane mahanirjarataraka chhe\? He shrenika ! Te kale, te samaye kakamdi nagari hati, yavat upari prasade dhanya vicharato hato. Tyare koi divase hum purvanupurvi vicharata, gramanugrama chalata, kakamdi nagarie sahasramravana udyane avyo. Yatha pratirupa avagraha grahana karyo. Yavat atmane samyamathi bhavita karato vicharato hato. Parshada nikali yavat dhanyae diksha lidhi ityadi badhu purvavat kahevum. Dhanyamunina shariranum varnana karavum yavat te ava shobhi rahya chhe. Tethi he shrenika ! Tene yavat mahadushkarakari kahya. Tyare shrenika raja, bhagavamta pase a artha sambhali, samaji, harshita thai, bhagavamtane trana pradakshina kari, vamdi – namine dhanyamuni pase avyo, avine dhanyane trana vakhata pradakshina kari, vamdi – namine kahyum – apane dhanya chhe, apa supunya, sukritartha ane kritalakshana chho, janma ane jivananum phala ape prapta karyum chhe. Ema kahi vamdi – nami, bhagavamta pase avi, bhagavamtane trana vakhata vamdana – namana karine, je dishamamthi avya hata te dishamam pachha gaya. Sutra– 12. Tyarapachhi te dhanyamunine koi divase madhyaratrimam dharmajagarika karata ava prakarano manogata samkalpa thayo ke hum a udara tapathi krisha thayo chhum, ityadi skamdakani jema janavum, to bhagavamtane puchhine yavat sthaviro sathe vipula parvate chadya. Masiki samlekhana kari, navamasano samyama paryaya palyo yavat kalamase kala kari, upara chamdradithi umche, nava graiveyakathi pana ghane umche jaine sarvarthasiddha vimane devapane utpanna thaya. Te rite ja sthaviro utarya yavat bhagavamtane kahyum ke a te dhanya ana garana upakaranadi chhe. Gautamasvamino prashna, bhagavamtano uttara – skamdakani jema sarvarthasiddha vimane upajya. Dhanyadevani kalasthiti 33 – sagaropama. Te devalokathi chyavine mahavidehe utpanna thai mokshe jashe. He jambu! Shramana bhagavamte pahela adhyayanano a artha kahyo chhe. Sutra samdarbha– 11, 12