Sutra Navigation: Anuttaropapatikdashang ( અનુત્તરોપપાતિક દશાંગસૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1105301 | ||
| Scripture Name( English ): | Anuttaropapatikdashang | Translated Scripture Name : | અનુત્તરોપપાતિક દશાંગસૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
वर्ग-१ जालि, मयालि, उवयालि आदि अध्ययन-१ थी १० |
Translated Chapter : |
વર્ગ-૧ જાલિ, મયાલિ, ઉવયાલિ આદિ અધ્યયન-૧ થી ૧૦ |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 1 | Category : | Ang-09 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नयरे। अज्जसुहम्मस्स समोसरणं। परिसा निग्गया जाव जंबू पज्जुवासमाणे एवं वयासी– जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं अट्ठमस्स अंगस्स अंतगडदसाणं अयमट्ठे पन्नत्ते, नवमस्स णं भंते! अंगस्स अनुत्तरोववाइयदसाणं समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? तए णं से सुहम्मे अनगारे जंबू-अणगारं एवं वयासी–एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं नवमस्स अंगस्स अनुत्तरोववाइयदसाणं तिन्नि वग्गा पन्नत्ता। जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं नवमस्स अंगस्स अनुत्तरोववाइय-दसाणं तओ वग्गा पन्नत्ता पढमस्स णं भंते! वग्गस्स अनुत्तरोववाइयदसाणं समणेणं भगवया महा-वीरेणं जाव संपत्तेणं कइ अज्झयणा पन्नत्ता? एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं अनुत्तरोववाइयदसाणं पढमस्स वग्गस्स दस अज्झयणा पन्नत्ता, तं जहा– १. जालि २. मयालि ३. उवयाली, ४. पुरिससेने य ५. वारिसेने य । ६. दीहदंते य ७. लट्ठदंते य, ८. वेहल्ले ९. वेहायसे १०. अभए इ य कुमारे ॥ जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं पढमस्स वग्गस्स दस अज्झयणा पन्नत्ता, पढमस्स णं भंते! अज्झयणस्स अनुत्तरोववाइयदसाणं समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नयरे–रिद्धत्थिमियसमिद्धे। गुणसिलए चेइए। सेणिए राया। धारिणी देवी। सीहो सुमिणे। जाली कुमारो। जहा मेहो। अट्ठट्ठओ दाओ। तए णं से जालीकुमारे उप्पिं पासायवरगए फुट्टमाणेहिं मुइंगमत्थएहिं जाव माणुस्सए कामभोगे पच्चणुभवमाणे विहरइ। सामी समोसढे। सेणिओ निग्गओ। जहा मेहो तहा जाली वि निग्गओ। तहेव निक्खंतो जहा मेहो। एक्कारस अंगाइं अहिज्जइ। गुणरयणं तवोकम्मंजहा खंदयस्स। एवं जा चेव खंदगस्स वत्तव्वया, सा चेव चिंतणा, आपुच्छणा। थेरेहिं सद्धिं विउलं पव्वयं तहेव दुरुहइ, नवरं–सोलस वासाइं सामण्णपरियागं पाउणित्ता, कालमासे कालं किच्चा उड्ढं चंदिम-सूर-गहगण-नक्खत्त-तारारूवाणं सोहम्मी-साण- सणंकुमार-माहिंद- बंभ-लंतग- महासुक्क-सहस्सा-राणय-पाणय-आरणच्चुए कप्पे नवयगेवेज्जविमाणपत्थडे उड्ढं दूरं वीईवइत्ता विजयविमाणे देवत्ताए उववन्ने। तए णं ते थेरा भगवंतो जालिं अणगारं कालगयं जाणित्ता परिणिव्वाणवत्तियं काउस्सग्गं करेंति, करेत्ता पत्त-चीवराइं गेण्हंति। तहेव उत्तरंति जाव इमे से आयारभंडए। भंतेति! भगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–एवं खलु देवानुप्पियाणं अंतेवासी जाली नामं अनगारे पगइभद्दए। से णं जाली अनगारे कालगए कहिं गए? कहिं उववन्ने? एवं खलु गोयमा! ममं अंतेवासी तहेव जहा खंदयस्स जाव कालगए उड्ढं चंदिम-सूर-गहगण-नक्खत्त-तारारूवाणं जाव विजए विमाणे देवत्ताए उववन्ने। जालिस्स णं भंते! देवस्स केवइयं कालं ठिई पन्नत्ता? गोयमा! बत्तीसं सागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। से णं भंते! ताओ देवलोयाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठिइक्खएणं कहिं गच्छिहिइ? कहिं उववज्जिहिइ? गोयमा! महाविदेहे वासे सिज्झिहिइ। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं अनुत्तरोववाइयदसाणं पढमस्स वग्गस्स पढमज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते। | ||
| Sutra Meaning : | તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નામે નગર હતું. આર્ય સુધર્માસ્વામી પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી. યાવત્ જંબૂસ્વામી પર્યુપાસના કરતા કહે છે – ભંતે ! શ્રમણ યાવત્ સિદ્ધિપ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે આઠમાં અંગસૂત્ર અંતકૃદ્દશાનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો નવમાં અંગસૂત્ર અનુત્તરોપપાતિકદશાનો યાવત્ સિદ્ધિપ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે શો અર્થ કહ્યો છે ? સુધર્માસ્વામીએ જંબૂ અણગારને કહ્યું – હે જંબૂ ! ભગવંત મહાવીરે અનુત્તરોપપાતિકદશાના ત્રણ વર્ગો કહ્યા છે ભંતે ! ભગવંત મહાવીરે અનુત્તરોપપાતિકદશાના ત્રણ વર્ગો કહ્યા છે, તો ભંતે ! અનુત્તરોપપાતિકદશાના પહેલા વર્ગના કેટલા અધ્યયન કહ્યા છે? જંબૂ ! પહેલા વર્ગના દશ અધ્યયનો કહ્યા છે. તે આ – જાલિ, મયાલિ, ઉપજાલિ, પુરુષસેન, વારિષેણ, દીર્ઘદંત, લષ્ટદંત, વેહલ્લ, વેહાયસ, અભયકુમાર. ભંતે ! જો પહેલા વર્ગના દશ અધ્યયનો કહ્યા, તો પહેલા અધ્યયનનો ભગવંતે શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નામે ઋદ્ધિવાળુ, નિર્ભય, સમૃદ્ધ નગર હતું, ગુણશીલ ચૈત્યહતું, શ્રેણિક રાજા હતા, ધારિણી રાણી હતા, કોઈ વખતે ધારિણીએ સ્વપ્નમાં સિંહ જોયો, સ્વપ્ન જોઇને જાગૃત થઇ યાવત પુત્રનો જન્મ થયો. તેનું જાલીકુમાર એવું નામ પાડ્યું. જાલિકુમારનું સર્વ વર્ણન મેઘકુમારની જેમ કહેવું. આઠ કન્યા સાથે લગ્ન, આઠ – આઠનો દાયજો, યાવત્ જાલિકુમાર ઉપરના પ્રાસાદમાં વિચરે છે. ભગવંત મહાવીર સ્વામી પધાર્યા, શ્રેણિક નીકળ્યો, મેઘકુમારની જેમ જાલિકુમાર પણ નીકળ્યો, તે રીતે જ દીક્ષા લીધી, ૧૧ – અંગ ભણ્યો, ગુણરત્ન તપ કર્યુ, એ પ્રમાણે સ્કંદકની વક્તવ્યતા મુજબ જાણવુ. સ્કંદક જેવી જ વિચારણા કહેવી, ભગવંતને પૂછવું, સ્થવિરો સાથે વિપુલ પર્વતે ચડવું. વિશેષ એ કે જાલી અણગાર ૧૬ વર્ષનો શ્રામણ્ય પર્યાય પાળીને કાળ માસે કાળ કરીને, ચંદ્રાદિ વિમાન, સૌધર્મ – ઈશાન, યાવત્ આરણ – અચ્યુત કલ્પ, નવ ગ્રૈવેયક વિમાન પ્રસ્તટથી પણ ઉપર દૂર જઈને વિજય નામક અનુત્તર વિમાને દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. ત્યારે તે સ્થવિરોએ જાલિ અણગારને કાલગત જાણી પરિનિર્વાણ નિમિત્તે કાયોત્સર્ગ કરીને, પાત્ર – વસ્ત્ર ગ્રહણ કર્યા, તે જ પ્રમાણે નીચે ઊતર્યા યાવત્ આ તેમના ઉપકરણો એમ ભગવંતને કહ્યું. ગૌતમસ્વામીએ પૂછ્યું – ભગવન્ ! આપના શિષ્ય જાલિ અણગાર, પ્રકૃતિ ભદ્રક હતા તે કાળ કરીને ક્યાં ગયા ? ક્યાં ઉપજ્યા ? હે ગૌતમ ! મારા શિષ્ય, સ્કંદકમુનિની માફક કાળ કરીને ચંદ્રાદિ વિમાનોથી ઊંચે યાવત્ વિજય વિમાને દેવપણે ઉપજ્યા. ભગવન્ ! જાલિ દેવની કેટલી કાળ સ્થિતિ છે ? ગૌતમ ! ૩૨ – સાગરોપમ. ભંતે! તે દેવલોકથી આયુ આદિ ક્ષયથી ક્યાં જશે ? ગૌતમ ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રે સિદ્ધિ પામશે. હે જંબૂ! શ્રમણ ભગવંતે અનુત્તરોપપાતિકના પહેલા વર્ગના પહેલા અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે. વર્ગ – ૧, અધ્યયન – ૨ થી ૮ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tenam kalenam tenam samaenam rayagihe nayare. Ajjasuhammassa samosaranam. Parisa niggaya java jambu pajjuvasamane evam vayasi– Jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam atthamassa amgassa amtagadadasanam ayamatthe pannatte, navamassa nam bhamte! Amgassa anuttarovavaiyadasanam samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam ke atthe pannatte? Tae nam se suhamme anagare jambu-anagaram evam vayasi–evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam navamassa amgassa anuttarovavaiyadasanam tinni vagga pannatta. Jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam navamassa amgassa anuttarovavaiya-dasanam tao vagga pannatta padhamassa nam bhamte! Vaggassa anuttarovavaiyadasanam samanenam bhagavaya maha-virenam java sampattenam kai ajjhayana pannatta? Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam anuttarovavaiyadasanam padhamassa vaggassa dasa ajjhayana pannatta, tam jaha– 1. Jali 2. Mayali 3. Uvayali, 4. Purisasene ya 5. Varisene ya. 6. Dihadamte ya 7. Latthadamte ya, 8. Vehalle 9. Vehayase 10. Abhae i ya kumare. Jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam padhamassa vaggassa dasa ajjhayana pannatta, padhamassa nam bhamte! Ajjhayanassa anuttarovavaiyadasanam samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe nayare–riddhatthimiyasamiddhe. Gunasilae cheie. Senie raya. Dharini devi. Siho sumine. Jali kumaro. Jaha meho. Atthatthao dao. Tae nam se jalikumare uppim pasayavaragae phuttamanehim muimgamatthaehim java manussae kamabhoge pachchanubhavamane viharai. Sami samosadhe. Senio niggao. Jaha meho taha jali vi niggao. Taheva nikkhamto jaha meho. Ekkarasa amgaim ahijjai. Gunarayanam tavokammamjaha khamdayassa. Evam ja cheva khamdagassa vattavvaya, sa cheva chimtana, apuchchhana. Therehim saddhim viulam pavvayam taheva duruhai, navaram–solasa vasaim samannapariyagam paunitta, kalamase kalam kichcha uddham chamdima-sura-gahagana-nakkhatta-tararuvanam sohammi-sana- sanamkumara-mahimda- bambha-lamtaga- mahasukka-sahassa-ranaya-panaya-aranachchue kappe navayagevejjavimanapatthade uddham duram viivaitta vijayavimane devattae uvavanne. Tae nam te thera bhagavamto jalim anagaram kalagayam janitta parinivvanavattiyam kaussaggam karemti, karetta patta-chivaraim genhamti. Taheva uttaramti java ime se ayarabhamdae. Bhamteti! Bhagavam goyame samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–evam khalu devanuppiyanam amtevasi jali namam anagare pagaibhaddae. Se nam jali anagare kalagae kahim gae? Kahim uvavanne? Evam khalu goyama! Mamam amtevasi taheva jaha khamdayassa java kalagae uddham chamdima-sura-gahagana-nakkhatta-tararuvanam java vijae vimane devattae uvavanne. Jalissa nam bhamte! Devassa kevaiyam kalam thii pannatta? Goyama! Battisam sagarovamaim thii pannatta. Se nam bhamte! Tao devaloyao aukkhaenam bhavakkhaenam thiikkhaenam kahim gachchhihii? Kahim uvavajjihii? Goyama! Mahavidehe vase sijjhihii. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam anuttarovavaiyadasanam padhamassa vaggassa padhamajjhayanassa ayamatthe pannatte. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Te kale, te samaye rajagriha name nagara hatum. Arya sudharmasvami padharya, parshada nikali. Yavat jambusvami paryupasana karata kahe chhe – bhamte ! Shramana yavat siddhiprapta bhagavamta mahavire athamam amgasutra amtakriddashano a artha kahyo chhe, to navamam amgasutra anuttaropapatikadashano yavat siddhiprapta bhagavamta mahavire sho artha kahyo chhe\? Sudharmasvamie jambu anagarane kahyum – he jambu ! Bhagavamta mahavire anuttaropapatikadashana trana vargo kahya chhe Bhamte ! Bhagavamta mahavire anuttaropapatikadashana trana vargo kahya chhe, to bhamte ! Anuttaropapatikadashana pahela vargana ketala adhyayana kahya chhe? Jambu ! Pahela vargana dasha adhyayano kahya chhe. Te a – jali, mayali, upajali, purushasena, varishena, dirghadamta, lashtadamta, vehalla, vehayasa, abhayakumara. Bhamte ! Jo pahela vargana dasha adhyayano kahya, to pahela adhyayanano bhagavamte sho artha kahyo chhe\? He jambu ! Te kale, te samaye rajagriha name riddhivalu, nirbhaya, samriddha nagara hatum, gunashila chaityahatum, shrenika raja hata, dharini rani hata, koi vakhate dharinie svapnamam simha joyo, svapna joine jagrita thai yavata putrano janma thayo. Tenum jalikumara evum nama padyum. Jalikumaranum sarva varnana meghakumarani jema kahevum. Atha kanya sathe lagna, atha – athano dayajo, yavat jalikumara uparana prasadamam vichare chhe. Bhagavamta mahavira svami padharya, shrenika nikalyo, meghakumarani jema jalikumara pana nikalyo, te rite ja diksha lidhi, 11 – amga bhanyo, gunaratna tapa karyu, e pramane skamdakani vaktavyata mujaba janavu. Skamdaka jevi ja vicharana kahevi, bhagavamtane puchhavum, sthaviro sathe vipula parvate chadavum. Vishesha e ke jali anagara 16 varshano shramanya paryaya paline kala mase kala karine, chamdradi vimana, saudharma – ishana, yavat arana – achyuta kalpa, nava graiveyaka vimana prastatathi pana upara dura jaine vijaya namaka anuttara vimane devapane utpanna thaya. Tyare te sthaviroe jali anagarane kalagata jani parinirvana nimitte kayotsarga karine, patra – vastra grahana karya, te ja pramane niche utarya yavat a temana upakarano ema bhagavamtane kahyum. Gautamasvamie puchhyum – bhagavan ! Apana shishya jali anagara, prakriti bhadraka hata te kala karine kyam gaya\? Kyam upajya\? He gautama ! Mara shishya, skamdakamunini maphaka kala karine chamdradi vimanothi umche yavat vijaya vimane devapane upajya. Bhagavan ! Jali devani ketali kala sthiti chhe\? Gautama ! 32 – sagaropama. Bhamte! Te devalokathi ayu adi kshayathi kyam jashe\? Gautama ! Mahavideha kshetre siddhi pamashe. He jambu! Shramana bhagavamte anuttaropapatikana pahela vargana pahela adhyayanano a artha kahyo chhe. Varga – 1, adhyayana – 2 thi 8 | ||