Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104244
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-१८

 Translated Chapter :

શતક-૧૮
Section : उद्देशक-७ केवली Translated Section : ઉદ્દેશક-૭ કેવલી
Sutra Number : 744 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नामं नगरे। गुणसिलए चेइए–वण्णओ जाव पुढविसिलापट्टओ। तस्स णं गुण सिलस्स चेइयस्स अदूरसामंते बहवे अन्नउत्थिया परिवसंति, तं जहा–कालोदाई, सेलोदाई, सेवालोदाई, उदए, नामुदए, नम्मुदए, अन्नवालए, सेलवालए, संखवालए, सुहत्थी गाहावई। तए णं तेसिं अन्नउत्थियाणं अन्नया कयाइ एगयओ सहियाणं समुवागयाणं सन्निविट्ठाणं सण्णिसण्णाणं अय-मेयारूवे मिहोकहासमुल्लावे समुप्पज्जित्था–एवं खलु समणे नायपुत्ते पंच अत्थिकाए पन्नवेति, तं जहा–धम्मत्थिकायं जाव पोग्ग-लत्थिकायं। तत्थ णं समणे नायपुत्ते चत्तारि अत्थिकाए अजीवकाए पन्नवेति, तं जहा–धम्मत्थिकायं, अधम्मत्थिकायं, आगासत्थिकायं, पोग्गलत्थिकायं। एगं च णं समणे नायपुत्ते जीवत्थिकायं अरूविकायं जीवकायं पन्नवेति। तत्थ णं समणे नायपुत्ते चत्तारि अत्थिकाए अरूविकाए पन्नवेति, तं जहा–धम्मत्थिकायं, अधम्मत्थिकायं, आगासत्थिकायं, जीवत्थिकायं। एगं च णं समणे नायपुत्ते पोग्गलत्थिकायं रूविकायं अजीवकायं पन्नवेति। से कहमेयं मन्ने एवं? तत्थ णं रायगिहे नगरे मद्दुए नामं समणोवासए परिवसति–अड्ढे जाव बहुजणस्स अपरिभूए, अभिगयजीवाजीवे जाव विहरइ। तए णं समणे भगवं महावीरे अन्नया कदायि पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्जमाणे सुहंसुहेणं विहर-माणे जेणेव रायगिहे नगरे जेणेव गुणसिलए चेइए तेणेव समोसढे परिसा जाव पज्जुवासति। तए णं मद्दुए समणोवासए इमीसे कहाए लद्धट्ठे समाणे हट्ठतुट्ठचित्तमानंदिए नंदिए पीईमणे परमसोमणस्सिए हरिसवसविसप्पमाणहियए ण्हाए जाव अप्पमहग्घाभरणालंकियसरीरे सयाओ गिहाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता पादविहा-रचारेणं रायगिहं नगरं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छति, निग्गच्छित्ता तेसिं अन्नउत्थियाणं अदूरसामंतेणं वीईवयइ। तए णं ते अन्नउत्थिया मद्दुयं समणोवासयं अदूरसामंतेणं वीईवयमाणं पासंति, पासित्ता अन्नमन्नं सद्दावेंति, सद्दावेत्ता एवं वयासी–एवं खलु देवानुप्पिया! अम्हं इमा कहा अविप्पकडा, इमं च णं मद्दुए समणोवासए अम्हं अदूरसामंतेणं वीईवयइ, तं सेयं खलु देवानुप्पिया! अम्हं मद्दुयं समणोवासयं एयमट्ठं पुच्छित्तए त्ति कट्टु अन्नमन्नस्स अंतियं एयमट्ठं पडिसुणेति पडिसुणेत्ता जेणेव मद्दुए समणोवासए तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता मद्दुयं समणोवासयं एवं वदासी–एवं खलु मद्दुया! तव धम्मायरिए धम्मोवदेसए समणे नायपुत्ते पंच अत्थिकाए पन्नवेइ, तं जहा–धम्मत्थिकायं जाव पोग्गलत्थिकायं। तं चेव जाव रूवि-कायं अजीवकायं पन्नवेइ। से कहमेयं मद्दुया! एवं? तए णं से मद्दुए समणोवासए ते अन्नउत्थिए एवं वयासी–जति कज्जं कज्जति जाणामो-पासामो, अहे कज्जं न कज्जति न जाणामो न पासामो। तए णं ते अन्नउत्थिया मद्दुयं समणोवासयं एवं वयासी–केस णं तुमं मद्दुया! समणोवासगाणं भवसि, जे णं तुमं एयमट्ठं न जाणसि न पाससि? तए णं से मद्दुए समणोवासए ते अन्नउत्थिए एवं वयासी– अत्थि णं आउसो! वाउयाए वाति? हंता अत्थि। तुब्भे णं आउसो! वाउयायस्स वायमाणस्स रूवं पासह? नो इणट्ठे समट्ठे। अत्थि णं आउसो! घाणसहगया पोग्गला? हंता अत्थि। तुब्भे णं आउसो! घाणसहगयाणं पोग्गलाणं रूवं पासह? नो इणट्ठे समट्ठे। अत्थि णं आउसो! अरणिसहगए अगनिकाए? हंता अत्थि। तुब्भे णं आउसो! अरणिसहगयस्स अगनिकायस्स रूवं पासह? नो इणट्ठे समट्ठे। अत्थि णं आउसो! समुद्दस्स पारगयाइं रूवाइं? हंता अत्थि। तुब्भे णं आउसो! समुद्दस्स पारगयाइं रूवाइं पासह? नो इणट्ठे समट्ठे। अत्थि णं आउसो! देवलोगगयाइं रूवाइं? हंता अत्थि। तुब्भे णं आउसो! देवलोगगयाइं रूवाइं पासह? नो इणट्ठे समट्ठे। एवामेव आउसो! अहं वा तुब्भे वा अन्नो वा छउमत्थो जइ जो जं न जाणइ न पासइ तं सव्वं न भवति, एवं भे सुबहुए लोए न भविस्सती ति कट्टु ते अन्नउत्थिए एवं पडिभणइ, पडिभणित्ता जेणेव गुणसिलए चेइए, जेणेव समणे भगवं महावीरे, तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं पंचविहेणं अभिगमेणं जाव पज्जुवासति। मद्दुयादी! समणे भगवं महावीरे मद्दुयं समणोवासगं एवं वयासी–सुट्ठु णं मद्दुया! तुमं ते अन्नउत्थिए एवं वयासी, साहु णं मद्दुया! तुमं ते अन्नउत्थिए एवं वयासी, जे णं मद्दुया! अट्ठं वा हेउं वा पसिणं वा वागरणं वा अन्नायं अदिट्ठं अस्सुतं अमुयं अविण्णायं बहुजणमज्झे आघवेति पन्नवेति परूवेति दंसेति निदंसेति उवदंसेति, से णं अरहंताणं आसादणाए वट्टति, अरहंतपन्नत्तस्स धम्मस्स आसादणाए वट्टति, केवलीणं आसादणाए वट्टति, केवलिपण्णत्तस्स धम्मस्स आसादणाए वट्टति, तं सुट्ठु णं तुमं मद्दुया! ते अन्नउत्थिए एवं वयासी, साहु णं तुमं मद्दुया! ते अन्नउत्थिए एवं वयासी। तए णं मद्दुए समणोवासए समणेणं भगवया महावीरेणं एवं वुत्ते समाणे हट्ठतुट्ठे समणं भगवं महावीरं वंदति नमंसति, वंदित्ता नमंसित्ता नच्चासण्णे नातिदूरे सुस्सूसमाणे नमंसमाणे अभिमुहे विनएणं पंजलियडे पज्जुवासइ। तए णं समणे भगवं महावीरे मद्दुयस्स समणोवासगस्स तीसे य महतिमहालियाए परिसाए धम्मं परिकहेइ जाव परिसा पडिगया। तए णं मद्दुए समणोवासए समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठे पसिणाइं पुच्छति पुच्छित्ता अट्ठाइं परियादियति, परियादिइत्ता उट्ठाए उट्ठेइ, उट्ठेत्ता समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता जामेव दिसं पाउब्भूए तामेव दिसं पडिगए। भंतेति! भगवं गोयमे समणे भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–पभू णं भंते! मद्दुए समणोवासए देवानुप्पियाणं अंतियं मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए? नो इणट्ठे समट्ठे। एवं जहेव संखे तहेव अरुणाभे जाव अंतं काहिति।
Sutra Meaning : સૂત્ર– ૭૪૪. તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહનગર, ગુણશીલ ચૈત્ય, યાવત્‌ પૃથ્વીશિલાપટ્ટક હતો. તે ગુણશીલ ચૈત્યથી કંઈક સમીપ ઘણા અન્યતીર્થિકો રહેતા હતા. તે આ પ્રમાણે છે – કાલોદાયી, શૈલોદાયી૦ આદિ શતક – ૭ – માં અન્યતીર્થિકોદ્દેશકમાં કહ્યા મુજબ છે યાવત્‌ અન્યતીર્થિકોની તે વાત કેમ માનવી? ત્યાં રાજગૃહ નગરમાં મદ્રુક નામે શ્રાવક વસતો હતો. તે ધનાઢ્ય યાવત્‌ અપરિભૂત હતો. જીવાજીવનો જ્ઞાતા થઈ વિચરતો હતો. ત્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીર અન્યદા કોઈ દિવસે પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા, યાવત્‌ પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી યાવત્‌ પર્યુપાસના કરે છે. ત્યારે મદ્રુક શ્રાવકે આ વૃત્તાંત જાણ્યો. તે હર્ષિત, સંતુષ્ટ યાવત્‌ આનંદિત હૃદય થયો. સ્નાન કર્યુ યાવત્‌ શરીર અલંકારી, પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો, નીકળીને પગે ચાલતા રાજગૃહનગરે યાવત્‌ પ્રસ્થાન કર્યું. ચાલતા ચાલતા તે અન્યતીર્થિકોની નિકટથી પસાર થયો. ત્યારે તે અન્યતીર્થિકોએ મદ્રુક શ્રાવકને નિકટથી પસાર થતો જોયો. જોઈને એકબીજાને બોલાવી, આ પ્રમાણે કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિયો ! આપણે આ વાત અવિદિત છે, આ મદ્રુક શ્રાવક આપણી નિકટથી જઈ રહ્યો છે, તો હે દેવાનુપ્રિયો ! એ શ્રેયસ્કર છે કે આપણે મદ્રુક શ્રાવકને આ વાત પૂછીએ. એમ કરીને એકબીજા સમીપે, આ વાતને સ્વીકારી, સ્વીકારીને મદ્રુક શ્રાવક પાસે આવ્યા. આવીને મદ્રુક શ્રાવકને આમ કહ્યું – હે મદ્રુક! તમારા ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક, શ્રમણ, જ્ઞાતપુત્ર પાંચ અસ્તિકાય પ્રરૂપે છે. જેમ શતક – ૭ – માં અન્યતીર્થિક ઉદ્દેશામાં કહ્યું તેમ યાવત્‌ હે મદ્રુક ! આમ કઈ રીતે છે ? ત્યારે તે મદ્રુક શ્રાવકે તે અન્યતીર્થિકોને આમ કહ્યું – આ ધર્માસ્તિકાય આદિના કાર્યથી તેનું અસ્તિત્વ જાણી અને દેખી શકાય છે. આ પદાર્થોના કાર્ય વિના તેને જાણી – દેખી શકાતું નથી. ત્યારે અન્યતીર્થિકોએ આમ પૂછ્યું – હે મદ્રુક! તું કેવો શ્રાવક છે કે તું આ અર્થને જાણતો – જોતો નથી ? ત્યારે મદ્રુક શ્રાવકે તે અન્યતીર્થિકોને કહ્યું – હે આયુષ્યમાનો ! વાયુ વાય છે ? હા, વાય છે. આયુષ્યમાનો! તમે વહેતી હવાનું રૂપ જુઓ છો ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. હે આયુષ્યમાનો ! ઘ્રાણ સહગત પુદ્‌ગલો છે ? હા, છે. તમે ઘ્રાણ સહગત પુદ્‌ગલના રૂપને જોયું છે ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. હે આયુષ્યમાનો ! અરણિ સહગત અગ્નિકાય છે ? હા, છે. તમે અરણિ સહગત અગ્નિકાયના રૂપને જુઓ છો ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. હે આયુષ્યમાનો ! સમુદ્રને પાર જઈને રૂપો છે? હા, છે. તમે સમુદ્ર પારગત રૂપોને જુઓ છો ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી, હે આયુષ્યમાનો ! દેવલોકગત રૂપો છે ? હા, છે. તમે દેવલોકગત રૂપોને જુઓ છો ? ના, તેમ નથી. હે આયુષ્‌માનો ! આ પ્રમાણે હું, તમે, કે બીજા કોઈ છદ્મસ્થ જે કંઈ ન જાણીએ, ન જોઈએ, ‘‘તે બધુ નથી હોતુ’’ એવું માનીએ તો લોકમાં ઘણા પદાર્થોનું અસ્તિત્વ ન રહે. એમ કહી મદ્રુકે તેમને પ્રતિહત કર્યા. એમ કરીને ગુણશીલ ચૈત્યમાં ભગવંત મહાવીર પાસે આવ્યા, આવીને ભગવંત મહાવીરને પંચવિધ અભિગમથી યાવત્‌ પર્યુપાસ્યા. મદ્રુકને આમંત્રી, ભગવંતે મદ્રુકને આમ કહ્યું – હે મદ્રુક ! તે અન્યતીર્થિકોને સારુ કહ્યું. તે તેમને સારો ઉત્તર આપ્યો. હે મદ્રુક! અર્થ, હેતુ, પ્રશ્ન કે ઉત્તરને જાણ્યા – જોયા – સાંભળ્યા – સંમત – વિજ્ઞાત થયા વિના જે કોઈ બહુજન મધ્યે કહે છે – પ્રજ્ઞાપે છે યાવત્‌ ઉપદેશે છે, તે અરિહંતની – અરિહંત પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મની – કેવલીની અને કેવલી પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મની આશાતનામાં વર્તે છે. હે મદ્રુક! તે તેમને આવો જવાબ આપ્યો. તે ઘણુ સારુ કર્યુ, ઉત્તમ કાર્ય કર્યુ, યાવત્‌ અન્યતીર્થિકોને નિરુત્તર કરી દીધા. ત્યારે મદ્રુક શ્રાવક શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે આમ કહેતા હર્ષિત, સંતુષ્ટ થઈને ભગવંતને વાંદી, નમીને સમીપે જઈ યાવત્‌ સેવે છે. ત્યારે ભગવંતે મદ્રુક શ્રાવકને યાવત્‌ તે મોટી પર્ષદાને ધર્મ કહ્યો યાવત્‌ પર્ષદા પાછી ફરી. ત્યારે મદ્રુક શ્રાવક યાવત્‌ ધર્મ સાંભળીને હર્ષિત, સંતુષ્ટ થઈને પ્રશ્નાદિ પૂછ્યા, પૂછીને અર્થો જાણવા, ઉત્થાનથી ઉઠીને ભગવંતને વાંદી – નમી યાવત્‌ પાછો ગયો. ભન્તે ! એમ આમંત્રી ગૌતમસ્વામીએ ભગવંત મહાવીરને વાંદી – નમી આમ કહ્યું – હે ભન્તે! મદ્રુક શ્રાવક આપ દેવાનુપ્રિય પાસે યાવત્‌ પ્રવ્રજિત થવા સમર્થ છે ? ના, તેમ નથી. એ પ્રમાણે જેમ શંખ શ્રાવકમાં કહ્યું, તેમ કહેવું, યાવત તે અરુણાભમાં દેવ થશે, મહાવિદેહે અંત કરશે. સૂત્ર– ૭૪૫. હે ભગવન્‌ ! મહર્દ્ધિક યાવત્‌ મહાસૌખ્ય દેવ, હજાર રૂપ વિકુર્વી પરસ્પર સંગ્રામ કરવા સમર્થ છે? હા, છે. ભગવન્‌ ! તે વૈક્રિય શરીર એક જીવ સંબદ્ધ છે કે અનેક જીવ સંબદ્ધ ? ગૌતમ ! એકજીવ સંબદ્ધ છે, અનેકજીવ સંબદ્ધ નથી. ભગવન્‌ ! તે વિકુર્વિત શરીરના અંતરાલ શું એકજીવ સ્પૃષ્ટ છે કે અનેકજીવ સ્પૃષ્ટ ? ગૌતમ ! એકજીવ સ્પૃષ્ટ છે, અનેકજીવ સ્પૃષ્ટ નથી. હે ભગવન્‌ ! કોઈ પુરુષ, તે વૈક્રિયકૃત્‌ શરીરોના અંતરમાં પોતાનો હાથ, પગ વડે સ્પર્શ કરતા યાવત પીડા ઉત્પન્ન કરી શકે ? ગૌતમ ! શતક – ૮, ઉદ્દેશા – ૩ મુજબ કહેવું યાવત્‌ તેમાં શસ્ત્રાક્રમણ કરી શકે નહીં. સૂત્ર– ૭૪૬. ભગવન્‌ ! શું દેવો અને અસુરોમાં સંગ્રામ થાય છે ? હા, થાય છે. ભગવન્‌ ! દેવો અને અસુરો સંગ્રામમાં વર્તતા હોય ત્યારે કઈ વસ્તુ, તે દેવોના શ્રેષ્ઠ શસ્ત્રરૂપે પરિણત થાય છે ? ગૌતમ ! તે દેવો, તે તૃણ – કાષ્ઠ – પત્ર – કંકરને સ્પર્શ કરે, તે વસ્તુ તે દેવોને શસ્ત્રરૂપે પરિણમે છે. ભગવન્‌ ! જેમ દેવોમાં કહ્યું તેમ અસુરકુમારોમાં કહેવાય ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. અસુરકુમારોને નિત્ય વિકુર્વિત શસ્ત્ર હોય. સૂત્ર– ૭૪૭. ભગવન્‌ ! મહર્દ્ધિક યાવત્‌ મહાસૌખ્ય દેવ, લવણ સમુદ્રને ચોતરફ પ્રદક્ષિણા કરી જલદી આવવાને સમર્થ છે ? હા, સમર્થ છે. ભગવન્‌ ! મહર્દ્ધિક યાવત્‌ મહાસૌખ્ય દેવ, એ રીતે ધાતકીખંડ દ્વીપને૦ ? યાવત્‌ હા, છે. એ રીતે રુચકવર દ્વીપને૦ ? યાવત્‌, હા સમર્થ છે. તેનાથી આગળ દેવો જાય છે, પણ તેની ચોતરફ પ્રદક્ષિણા કરતા નથી. સૂત્ર– ૭૪૮. ભગવન્‌ ! શું એવા પણ દેવ છે, જે અનંત કર્માંશોને જઘન્યથી ૧૦૦, ૨૦૦, ૩૦૦ કે ઉત્કૃષ્ટથી ૫૦૦ વર્ષોમાં ખપાવી દે ? હા, છે. ભગવન્‌ ! એવા દેવ છે, જે અનંત કર્માંશોને જઘન્ય એક – બે કે ત્રણ હજાર અને ઉત્કૃષ્ટ ૫૦૦૦ વર્ષોમાં ખપાવી દે ? હા, છે. ભગવન્‌ ! શું એવા દેવ પણ છે, જે અનંત કર્માંશોને જઘન્યથી એક, બે કે ત્રણ લાખ અને ઉત્કૃષ્ટથી પાંચ લાખ વર્ષોમાં ખપાવે ? હા, છે. ભગવન્‌ ! એવા કોણ દેવ છે, જે અનંત કર્માંશોને જઘન્ય ૧૦૦ યાવત્‌ ૫૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે છે ? એવા કોણ દેવ છે, જે યાવત્‌ ૫૦૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે છે ? એવા કોણ દેવ છે જે યાવત્‌ પાંચ લાખ વર્ષોમાં ખપાવે ? ગૌતમ ! વ્યંતર દેવો અનંત કર્માંશોને ૧૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે છે, અસુરેન્દ્ર સિવાયના ભવનપતિ દેવ અનંત કર્માંશોને ૨૦૦ વર્ષમાં ખપાવે. અસુરકુમાર દેવો અનંત કર્માંશોને ૩૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે. ગ્રહ – નક્ષત્ર – તારારૂપ જ્યોતિષ્ક દેવો અનંત કર્માંશોને ૪૦૦ વર્ષમાં યાવત્‌ ખપાવે. ચંદ્ર – સૂર્ય જ્યોતિષ્કેન્દ્રો જ્યોતિષ રાજ અનંત કર્માંશોને ૫૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે. સૌધર્મ, ઇશાન દેવો ૧૦૦૦ વર્ષોમાં યાવત્‌ ખપાવે, સનત્‌કુમાર – માહેન્દ્ર દેવો ૨૦૦૦ વર્ષોમાં યાવત્‌ ખપાવે, એ પ્રમાણે આ આલાવાથી બ્રહ્મલોક – લાંતક દેવો ૩૦૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે, મહાશુક્ર – સહસ્રાર દેવો ૪૦૦૦ વર્ષોમાં, આનત – પ્રાણત, આરણ – અચ્યુત દેવો ૫૦૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે. નીચલી ગ્રૈવેયકના દેવો અનંત કર્માંશોને એક લાખ વર્ષમાં ખપાવે, મધ્યમ ગ્રૈવેયકના દેવો બે લાખ વર્ષોમાં, ઉપરની ગ્રૈવેયકના દેવો ત્રણ લાખ વર્ષોમાં, વિજયાદિ ચારના દેવો ચાર લાખ વર્ષોમાં અને સર્વાર્થસિદ્ધ દેવો અનંત કર્માંશોને પાંચ લાખ વર્ષોમાં ખપાવે છે. એ કારણે હે ગૌતમ ! તે દેવો જે અનંત કર્માંશોને જઘન્યથી ૧૦૦, ૨૦૦, ૩૦૦ અને ૫૦૦ વર્ષોમાં ખપાવે છે, યાવત્‌ પાંચ હજાર વર્ષોમાં ખપાવે છે. યાવત્‌ પાંચ લાખ વર્ષોમાં ખપાવે. ભગવન્‌ ! તેમજ છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૭૪૪–૭૪૮
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tenam kalenam tenam samaenam rayagihe namam nagare. Gunasilae cheie–vannao java pudhavisilapattao. Tassa nam guna silassa cheiyassa adurasamamte bahave annautthiya parivasamti, tam jaha–kalodai, selodai, sevalodai, udae, namudae, nammudae, annavalae, selavalae, samkhavalae, suhatthi gahavai. Tae nam tesim annautthiyanam annaya kayai egayao sahiyanam samuvagayanam sannivitthanam sannisannanam aya-meyaruve mihokahasamullave samuppajjittha–evam khalu samane nayaputte pamcha atthikae pannaveti, tam jaha–dhammatthikayam java pogga-latthikayam. Tattha nam samane nayaputte chattari atthikae ajivakae pannaveti, tam jaha–dhammatthikayam, adhammatthikayam, agasatthikayam, poggalatthikayam. Egam cha nam samane nayaputte jivatthikayam aruvikayam jivakayam pannaveti. Tattha nam samane nayaputte chattari atthikae aruvikae pannaveti, tam jaha–dhammatthikayam, adhammatthikayam, agasatthikayam, jivatthikayam. Egam cha nam samane nayaputte poggalatthikayam ruvikayam ajivakayam pannaveti. Se kahameyam manne evam? Tattha nam rayagihe nagare maddue namam samanovasae parivasati–addhe java bahujanassa aparibhue, abhigayajivajive java viharai. Tae nam samane bhagavam mahavire annaya kadayi puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane suhamsuhenam vihara-mane jeneva rayagihe nagare jeneva gunasilae cheie teneva samosadhe parisa java pajjuvasati. Tae nam maddue samanovasae imise kahae laddhatthe samane hatthatutthachittamanamdie namdie piimane paramasomanassie harisavasavisappamanahiyae nhae java appamahagghabharanalamkiyasarire sayao gihao padinikkhamai, padinikkhamitta padaviha-racharenam rayagiham nagaram majjhammajjhenam niggachchhati, niggachchhitta tesim annautthiyanam adurasamamtenam viivayai. Tae nam te annautthiya madduyam samanovasayam adurasamamtenam viivayamanam pasamti, pasitta annamannam saddavemti, saddavetta evam vayasi–evam khalu devanuppiya! Amham ima kaha avippakada, imam cha nam maddue samanovasae amham adurasamamtenam viivayai, tam seyam khalu devanuppiya! Amham madduyam samanovasayam eyamattham puchchhittae tti kattu annamannassa amtiyam eyamattham padisuneti padisunetta jeneva maddue samanovasae teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta madduyam samanovasayam evam vadasi–evam khalu madduya! Tava dhammayarie dhammovadesae samane nayaputte pamcha atthikae pannavei, tam jaha–dhammatthikayam java poggalatthikayam. Tam cheva java ruvi-kayam ajivakayam pannavei. Se kahameyam madduya! Evam? Tae nam se maddue samanovasae te annautthie evam vayasi–jati kajjam kajjati janamo-pasamo, ahe kajjam na kajjati na janamo na pasamo. Tae nam te annautthiya madduyam samanovasayam evam vayasi–kesa nam tumam madduya! Samanovasaganam bhavasi, je nam tumam eyamattham na janasi na pasasi? Tae nam se maddue samanovasae te annautthie evam vayasi– Atthi nam auso! Vauyae vati? Hamta atthi. Tubbhe nam auso! Vauyayassa vayamanassa ruvam pasaha? No inatthe samatthe. Atthi nam auso! Ghanasahagaya poggala? Hamta atthi. Tubbhe nam auso! Ghanasahagayanam poggalanam ruvam pasaha? No inatthe samatthe. Atthi nam auso! Aranisahagae aganikae? Hamta atthi. Tubbhe nam auso! Aranisahagayassa aganikayassa ruvam pasaha? No inatthe samatthe. Atthi nam auso! Samuddassa paragayaim ruvaim? Hamta atthi. Tubbhe nam auso! Samuddassa paragayaim ruvaim pasaha? No inatthe samatthe. Atthi nam auso! Devalogagayaim ruvaim? Hamta atthi. Tubbhe nam auso! Devalogagayaim ruvaim pasaha? No inatthe samatthe. Evameva auso! Aham va tubbhe va anno va chhaumattho jai jo jam na janai na pasai tam savvam na bhavati, evam bhe subahue loe na bhavissati ti kattu te annautthie evam padibhanai, padibhanitta jeneva gunasilae cheie, jeneva samane bhagavam mahavire, teneva uvagachchhai, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram pamchavihenam abhigamenam java pajjuvasati. Madduyadi! Samane bhagavam mahavire madduyam samanovasagam evam vayasi–sutthu nam madduya! Tumam te annautthie evam vayasi, sahu nam madduya! Tumam te annautthie evam vayasi, je nam madduya! Attham va heum va pasinam va vagaranam va annayam adittham assutam amuyam avinnayam bahujanamajjhe aghaveti pannaveti paruveti damseti nidamseti uvadamseti, se nam arahamtanam asadanae vattati, arahamtapannattassa dhammassa asadanae vattati, kevalinam asadanae vattati, kevalipannattassa dhammassa asadanae vattati, tam sutthu nam tumam madduya! Te annautthie evam vayasi, sahu nam tumam madduya! Te annautthie evam vayasi. Tae nam maddue samanovasae samanenam bhagavaya mahavirenam evam vutte samane hatthatutthe samanam bhagavam mahaviram vamdati namamsati, vamditta namamsitta nachchasanne natidure sussusamane namamsamane abhimuhe vinaenam pamjaliyade pajjuvasai. Tae nam samane bhagavam mahavire madduyassa samanovasagassa tise ya mahatimahaliyae parisae dhammam parikahei java parisa padigaya. Tae nam maddue samanovasae samanassa bhagavao mahavirassa amtie dhammam sochcha nisamma hatthatutthe pasinaim puchchhati puchchhitta atthaim pariyadiyati, pariyadiitta utthae utthei, utthetta samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta jameva disam paubbhue tameva disam padigae. Bhamteti! Bhagavam goyame samane bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–pabhu nam bhamte! Maddue samanovasae devanuppiyanam amtiyam mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaittae? No inatthe samatthe. Evam jaheva samkhe taheva arunabhe java amtam kahiti.
Sutra Meaning Transliteration : Sutra– 744. Te kale, te samaye rajagrihanagara, gunashila chaitya, yavat prithvishilapattaka hato. Te gunashila chaityathi kamika samipa ghana anyatirthiko raheta hata. Te a pramane chhe – kalodayi, shailodayi0 adi shataka – 7 – mam anyatirthikoddeshakamam kahya mujaba chhe yavat anyatirthikoni te vata kema manavi? Tyam rajagriha nagaramam madruka name shravaka vasato hato. Te dhanadhya yavat aparibhuta hato. Jivajivano jnyata thai vicharato hato. Tyare shramana bhagavamta mahavira anyada koi divase purvanupurvi chalata, yavat padharya, parshada nikali yavat paryupasana kare chhe. Tyare madruka shravake a vrittamta janyo. Te harshita, samtushta yavat anamdita hridaya thayo. Snana karyu yavat sharira alamkari, potana gherathi nikalyo, nikaline page chalata rajagrihanagare yavat prasthana karyum. Chalata chalata te anyatirthikoni nikatathi pasara thayo. Tyare te anyatirthikoe madruka shravakane nikatathi pasara thato joyo. Joine ekabijane bolavi, a pramane kahyum – he devanupriyo ! Apane a vata avidita chhe, a madruka shravaka apani nikatathi jai rahyo chhe, to he devanupriyo ! E shreyaskara chhe ke apane madruka shravakane a vata puchhie. Ema karine ekabija samipe, a vatane svikari, svikarine madruka shravaka pase avya. Avine madruka shravakane ama kahyum – He madruka! Tamara dharmacharya, dharmopadeshaka, shramana, jnyataputra pamcha astikaya prarupe chhe. Jema shataka – 7 – mam anyatirthika uddeshamam kahyum tema yavat he madruka ! Ama kai rite chhe\? Tyare te madruka shravake te anyatirthikone ama kahyum – a dharmastikaya adina karyathi tenum astitva jani ane dekhi shakaya chhe. A padarthona karya vina tene jani – dekhi shakatum nathi. Tyare anyatirthikoe ama puchhyum – he madruka! Tum kevo shravaka chhe ke tum a arthane janato – joto nathi\? Tyare madruka shravake te anyatirthikone kahyum – he ayushyamano ! Vayu vaya chhe\? Ha, vaya chhe. Ayushyamano! Tame vaheti havanum rupa juo chho\? Na, te artha samartha nathi. He ayushyamano ! Ghrana sahagata pudgalo chhe\? Ha, chhe. Tame ghrana sahagata pudgalana rupane joyum chhe\? Na, te artha samartha nathi. He ayushyamano ! Arani sahagata agnikaya chhe\? Ha, chhe. Tame arani sahagata agnikayana rupane juo chho\? Na, te artha samartha nathi. He ayushyamano ! Samudrane para jaine rupo chhe? Ha, chhe. Tame samudra paragata rupone juo chho\? Na, te artha samartha nathi, He ayushyamano ! Devalokagata rupo chhe\? Ha, chhe. Tame devalokagata rupone juo chho\? Na, tema nathi. He ayushmano ! A pramane hum, tame, ke bija koi chhadmastha je kami na janie, na joie, ‘‘te badhu nathi hotu’’ evum manie to lokamam ghana padarthonum astitva na rahe. Ema kahi madruke temane pratihata karya. Ema karine gunashila chaityamam bhagavamta mahavira pase avya, avine bhagavamta mahavirane pamchavidha abhigamathi yavat paryupasya. Madrukane amamtri, bhagavamte madrukane ama kahyum – he madruka ! Te anyatirthikone saru kahyum. Te temane saro uttara apyo. He madruka! Artha, hetu, prashna ke uttarane janya – joya – sambhalya – sammata – vijnyata thaya vina je koi bahujana madhye kahe chhe – prajnyape chhe yavat upadeshe chhe, te arihamtani – arihamta prajnyapta dharmani – kevalini ane kevali prajnyapta dharmani ashatanamam varte chhe. He madruka! Te temane avo javaba apyo. Te ghanu saru karyu, uttama karya karyu, yavat anyatirthikone niruttara kari didha. Tyare madruka shravaka shramana bhagavamta mahavire ama kaheta harshita, samtushta thaine bhagavamtane vamdi, namine samipe jai yavat seve chhe. Tyare bhagavamte madruka shravakane yavat te moti parshadane dharma kahyo yavat parshada pachhi phari. Tyare madruka shravaka yavat dharma sambhaline harshita, samtushta thaine prashnadi puchhya, puchhine artho janava, utthanathi uthine bhagavamtane vamdi – nami yavat pachho gayo. Bhante ! Ema amamtri gautamasvamie bhagavamta mahavirane vamdi – nami ama kahyum – he bhante! Madruka shravaka apa devanupriya pase yavat pravrajita thava samartha chhe\? Na, tema nathi. E pramane jema shamkha shravakamam kahyum, tema kahevum, yavata te arunabhamam deva thashe, mahavidehe amta karashe. Sutra– 745. He bhagavan ! Maharddhika yavat mahasaukhya deva, hajara rupa vikurvi paraspara samgrama karava samartha chhe? Ha, chhe. Bhagavan ! Te vaikriya sharira eka jiva sambaddha chhe ke aneka jiva sambaddha\? Gautama ! Ekajiva sambaddha chhe, anekajiva sambaddha nathi. Bhagavan ! Te vikurvita sharirana amtarala shum ekajiva sprishta chhe ke anekajiva sprishta\? Gautama ! Ekajiva sprishta chhe, anekajiva sprishta nathi. He bhagavan ! Koi purusha, te vaikriyakrit sharirona amtaramam potano hatha, paga vade sparsha karata yavata pida utpanna kari shake\? Gautama ! Shataka – 8, uddesha – 3 mujaba kahevum yavat temam shastrakramana kari shake nahim. Sutra– 746. Bhagavan ! Shum devo ane asuromam samgrama thaya chhe\? Ha, thaya chhe. Bhagavan ! Devo ane asuro samgramamam vartata hoya tyare kai vastu, te devona shreshtha shastrarupe parinata thaya chhe\? Gautama ! Te devo, te trina – kashtha – patra – kamkarane sparsha kare, te vastu te devone shastrarupe pariname chhe. Bhagavan ! Jema devomam kahyum tema asurakumaromam kahevaya\? Na, te artha samartha nathi. Asurakumarone nitya vikurvita shastra hoya. Sutra– 747. Bhagavan ! Maharddhika yavat mahasaukhya deva, lavana samudrane chotarapha pradakshina kari jaladi avavane samartha chhe\? Ha, samartha chhe. Bhagavan ! Maharddhika yavat mahasaukhya deva, e rite dhatakikhamda dvipane0\? Yavat ha, chhe. E rite ruchakavara dvipane0\? Yavat, ha samartha chhe. Tenathi agala devo jaya chhe, pana teni chotarapha pradakshina karata nathi. Sutra– 748. Bhagavan ! Shum eva pana deva chhe, je anamta karmamshone jaghanyathi 100, 200, 300 ke utkrishtathi 500 varshomam khapavi de\? Ha, chhe. Bhagavan ! Eva deva chhe, je anamta karmamshone jaghanya eka – be ke trana hajara ane utkrishta 5000 varshomam khapavi de\? Ha, chhe. Bhagavan ! Shum eva deva pana chhe, je anamta karmamshone jaghanyathi eka, be ke trana lakha ane utkrishtathi pamcha lakha varshomam khapave\? Ha, chhe. Bhagavan ! Eva kona deva chhe, je anamta karmamshone jaghanya 100 yavat 500 varshomam khapave chhe\? Eva kona deva chhe, je yavat 5000 varshomam khapave chhe\? Eva kona deva chhe je yavat pamcha lakha varshomam khapave\? Gautama ! Vyamtara devo anamta karmamshone 100 varshomam khapave chhe, asurendra sivayana bhavanapati deva anamta karmamshone 200 varshamam khapave. Asurakumara devo anamta karmamshone 300 varshomam khapave. Graha – nakshatra – tararupa jyotishka devo anamta karmamshone 400 varshamam yavat khapave. Chamdra – surya jyotishkendro jyotisha raja anamta karmamshone 500 varshomam khapave. Saudharma, ishana devo 1000 varshomam yavat khapave, sanatkumara – mahendra devo 2000 varshomam yavat khapave, e pramane a alavathi brahmaloka – lamtaka devo 3000 varshomam khapave, mahashukra – sahasrara devo 4000 varshomam, anata – pranata, arana – achyuta devo 5000 varshomam khapave. Nichali graiveyakana devo anamta karmamshone eka lakha varshamam khapave, madhyama graiveyakana devo be lakha varshomam, uparani graiveyakana devo trana lakha varshomam, vijayadi charana devo chara lakha varshomam ane sarvarthasiddha devo anamta karmamshone pamcha lakha varshomam khapave chhe. E karane he gautama ! Te devo je anamta karmamshone jaghanyathi 100, 200, 300 ane 500 varshomam khapave chhe, yavat pamcha hajara varshomam khapave chhe. Yavat pamcha lakha varshomam khapave. Bhagavan ! Temaja chhe. Sutra samdarbha– 744–748