Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103543
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-१

Translated Chapter :

શતક-૧

Section : उद्देशक-३ कांक्षा प्रदोष Translated Section : ઉદ્દેશક-૩ કાંક્ષા પ્રદોષ
Sutra Number : 43 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से नूनं भंते! अप्पणा चेव उदीरेति? अप्पणा चेव गरहति? अप्पणा चेव संवरेति? हंता गोयमा! अप्पणा चेव उदीरेति। अप्पणा चेव गरहति। अप्पणा चेव संवरेति। जं णं भंते! अप्पणा चेव उदीरेति, अप्पणा चेव गरहति, अप्पणा चेव संवरेति, तं किं–१. उदिण्णं उदीरेति? २. अनुदिण्णं उदीरेति? ३. अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति? ४. उदयानंतर-पच्छाकडं कम्मं उदीरेति? गोयमा! १. नो उदिण्णं उदीरेति। २. नो अनुदिण्णं उदीरेति। ३. अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति। ४. नो उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं उदीरेति। जं णं भंते! अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति, तं किं उट्ठाणेणं, कम्मेणं, बलेणं, वीरिएणं, पुरिसक्कारपरक्कमेणं अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति? उदाहु तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कारपरक्कमेणं अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति? गोयमा! तं उट्ठाणेणं वि, कम्मेण वि, बलेण वि, वीरिएण वि, पुरिसक्कारपरक्कमेण वि अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति। नो तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कार-परक्कमेणं अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उदीरेति। एवं सति अत्थि उट्ठाणेइ वा, कम्मेइ वा, बलेइ वा, वीरिएइ वा, पुरिसक्कारपरक्कमेइ वा। से नूनं भंते! अप्पणा चेव उवसामेइ? अप्पणा चेव गरहइ? अप्पणा चेव संवरेइ? हंता गोयमा! अप्पणा चेव उवसामेइ। अप्पणा चेव गरहइ। अप्पणा चेव संवरेइ। जं णं भंते! अप्पणा चेव उवसामेइ, अप्पणा चेव गरहति, अप्पणा चेव संवरेति, तं किं– १. उदिण्णं उवसामेइ? २. अनुदिण्णं उवसामेइ? ३. अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उवसामेइ? ४. उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं उवसामेइ? गोयमा! १. नो उदिण्णं उवसामेइ। २. अनुदिण्णं उवसामेइ। ३. नो अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं उवसामेइ। ४. नो उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं उवसामेइ। जं णं भंते! अनुदिण्णं उवसामेइ, तं किं उट्ठाणेणं, बलेणं, वीरिएणं, पुरिसक्कारपरक्कमेणं अनुदिण्णं उवसामेइ? उदाहु तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कार-परक्कमेणं अनुदिण्णं उवसामेइ? गोयमा! तं उट्ठाणेण वि, कम्मेण वि, बलेण वि, वीरिएण वि, पुरिसक्कारपरक्कमेण वि अनुदिण्णं उवसामेइ। नो तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कारपरक्कमेणं अनुदिण्णं उवसामेइ। एवं सति अत्थि उट्ठाणेइ वा, कम्मेइ वा, बलेइ वा, वोरिएइ वा, पुरिसक्कारपरक्कमेइ वा। से नूनं भंते! अप्पणा चेव वेदेति? अप्पणा चेव गरहति? हंता गोयमा! अप्पणा चेव वेदेति। अप्पणा चेव गरहति। जं णं भंते! अप्पणा चेव वेदेति, अप्पणा चेव गरहति तं किं– १. उदिण्णं वेदेति? २. अनुदिण्णं वेदेति? ३. अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं वेदेति? ४. उदयानंतर-पच्छाकडं कम्मं वेदेति? गोयमा! १. उदिण्णं वेदेति। २. नो अनुदिण्णं वेदेति। ३. नो अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं वेदेति। ४. नो उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं वेदेति। जं णं भंते! उदिण्णं वेदेति तं किं उट्ठाणेणं, कम्मेणं, बलेणं, वीरिएणं, पुरिसक्कारपरक्कमेणं उदिण्णं वेदेति? उदाहु तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कारपरक्कमेणं उदिण्णं वेदेति? गोयमा! तं उट्ठाणेण वि, कम्मेण वि, बलेण वि, वीरिएण वि, पुरिसक्कारपरक्कमेण वि उदिण्णं वेदेति। नो तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कारपरक्कमेणं उदिण्णं वेदेति। एवं सति अत्थि उट्ठाणेइ वा, कम्मेइ वा, बलेइ वा, वीरिएइ वा, पुरिसक्कारपरक्कमेइ वा। से नूनं भंते! अप्पणा चेव निज्जरेति? अप्पणा चेव गरहति? हंता गोयमा! अप्पणा चेव निज्जरेति। अप्पणा चेव गरहति। जं णं भंते! अप्पणा चेव निज्जरेति, अप्पणा चेव गरहति, तं किं– १. उदिण्णं निज्जरेति? २. अनुदिण्णं निज्जरेति? ३. अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्मं निज्जरेति? ४. उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति? गोयमा! १. नो उदिण्णं निज्जरेति। २. नो अनुदिण्णं निज्जरेति। ३. नो अनुदिण्णं उदीरणा-भवियं कम्मं निज्जरेति। ४. उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति। जं णं भंते! उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति तं किं उट्ठाणेणं, कम्मेणं, बलेणं, वीरिएणं, पुरिसक्कारपरक्कमेणं उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति? उदाहु तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कारपरक्कमेणं उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति? गोयमा! तं उट्ठाणेण वि, कम्मेण वि, बलेण वि, वीरिएण वि, पुरिसक्कारपरक्कमेण वि उदयानंतर पच्छाकडं कम्मं निज्जरेति। नो तं अणुट्ठाणेणं, अकम्मेणं, अबलेणं, अवीरिएणं, अपुरिसक्कार-परक्कमेणं उदयानंतरपच्छाकडं कम्मं निज्जरेति। एवं सति अत्थि उट्ठाणेइ वा, कम्मेइ वा, बलेइ वा, वीरिएइ वा, पुरिसक्कारपरक्कमेइ वा।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! શું જીવ પોતાની મેળે જ કાંક્ષા મોહનીય કર્મને ઉદીરે છે ? આપમેળે જ ગર્હે છે ? આપમેળે જ સંવરે છે ? હા, ગૌતમ ! જીવ સ્વયં તેની ઉદીરણા, ગર્હા અને સંવર કરે છે. ભગવન્‌ ! જે તે આપમેળે જ ઉદીરે છે, ગર્હે છે અને સંવરે છે, તો શું ઉદીર્ણ(ઉદયમાં આવેલા)ને ઉદીરે છે? અનુદીર્ણ(ઉદયમાં ન આવેલા)ને ઉદીરે છે ? અનુદીર્ણ અને ઉદીરણા યોગ્યને ઉદીરે છે ? કે ઉદયાનંતર પશ્ચાત્‌કૃત કર્મને ઉદીરે છે ? ગૌતમ ! તે ઉદીર્ણ, અનુદીર્ણ કે ઉદયાનંતર પશ્ચાત્‌ કર્મને નથી ઉદીરતો પણ અનુદીર્ણ અને ઉદીરણા યોગ્ય કર્મને ઉદીરે છે. ભગવન્‌ ! જો તે અનુદીર્ણ – ઉદીરણાયોગ્ય કર્મને ઉદીરે છે, તો તે શું ઉત્થાનથી, કર્મથી, બલથી, વીર્યથી, પુરુષકાર પરાક્રમથી ઉદીરે છે કે અનુત્થાનથી, અકર્મથી, અબલથી, અવીર્યથી અને અપુરુષકાર પરાક્રમથી ઉદીરે છે? ગૌતમ ! તે જીવ ઉત્થાનથી, કર્મ – બલ – પુરુષકાર પરાક્રમથી અનુદીર્ણ – ઉદીરણા યોગ્ય કર્મને ઉદીરે છે. અનુત્થાન, અકર્મ, અબલ, અવીર્યાદિથી નહીં. તેથી જીવને ઉત્થાન છે, કર્મ છે, બળ છે, વીર્ય છે, પુરુષકાર પરાક્રમ છે. ભગવન્‌ ! શું જીવ તે આપમેળે જ ઉપશમાવે, આપમેળે જ ગર્હે, આપમેળે જ સંવરે ? હા, ગૌતમ ! અહીં પણ તેમજ કહેવું. પણ વિશેષ આ – અનુદીર્ણ કર્મને ઉપશમાવે છે, બાકી ત્રણે વિકલ્પોનો નિષેધ કરવો. ભગવન્‌ ! જો તે અનુદીર્ણને ઉપશમાવે તે શું ઉત્થાનથી યાવત્‌ પુરુષકાર પરાક્રમથી ? કે અનુત્થાન આદિથી ઉપશમાવે ? ગૌતમ ! પૂર્વવત્‌ જાણવું. ભગવન્‌ ! પોતાની જ મેળે વેદે અને ગર્હે ? ગૌતમ ! પૂર્વોક્ત પરિપાટી જાણવી, વિશેષ આ – ઉદીર્ણને વેદે છે, અનુદીર્ણને નહીં. એ પ્રમાણે યાવત્‌ પુરુષકાર પરાક્રમથી વેદે છે. ભગવન્‌ ! તે આપમેળે જ નિર્જરે અને ગર્હે ? અહીં પણ પૂર્વોક્ત પરિપાટી જાણવી. વિશેષ એ કે – ઉદયાનંતર પશ્ચાત્‌કૃત કર્મને નિર્જરે છે અને એ પ્રમાણે યાવત્‌ પુરુષકાર પરાક્રમથી નિર્જરે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se nunam bhamte! Appana cheva udireti? Appana cheva garahati? Appana cheva samvareti? Hamta goyama! Appana cheva udireti. Appana cheva garahati. Appana cheva samvareti. Jam nam bhamte! Appana cheva udireti, appana cheva garahati, appana cheva samvareti, tam kim–1. Udinnam udireti? 2. Anudinnam udireti? 3. Anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti? 4. Udayanamtara-pachchhakadam kammam udireti? Goyama! 1. No udinnam udireti. 2. No anudinnam udireti. 3. Anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti. 4. No udayanamtarapachchhakadam kammam udireti. Jam nam bhamte! Anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti, tam kim utthanenam, kammenam, balenam, virienam, purisakkaraparakkamenam anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti? Udahu tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkaraparakkamenam anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti? Goyama! Tam utthanenam vi, kammena vi, balena vi, viriena vi, purisakkaraparakkamena vi anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti. No tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkara-parakkamenam anudinnam udiranabhaviyam kammam udireti. Evam sati atthi utthanei va, kammei va, balei va, viriei va, purisakkaraparakkamei va. Se nunam bhamte! Appana cheva uvasamei? Appana cheva garahai? Appana cheva samvarei? Hamta goyama! Appana cheva uvasamei. Appana cheva garahai. Appana cheva samvarei. Jam nam bhamte! Appana cheva uvasamei, appana cheva garahati, appana cheva samvareti, tam kim– 1. Udinnam uvasamei? 2. Anudinnam uvasamei? 3. Anudinnam udiranabhaviyam kammam uvasamei? 4. Udayanamtarapachchhakadam kammam uvasamei? Goyama! 1. No udinnam uvasamei. 2. Anudinnam uvasamei. 3. No anudinnam udiranabhaviyam kammam uvasamei. 4. No udayanamtarapachchhakadam kammam uvasamei. Jam nam bhamte! Anudinnam uvasamei, tam kim utthanenam, balenam, virienam, purisakkaraparakkamenam anudinnam uvasamei? Udahu tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkara-parakkamenam anudinnam uvasamei? Goyama! Tam utthanena vi, kammena vi, balena vi, viriena vi, purisakkaraparakkamena vi anudinnam uvasamei. No tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkaraparakkamenam anudinnam uvasamei. Evam sati atthi utthanei va, kammei va, balei va, voriei va, purisakkaraparakkamei va. Se nunam bhamte! Appana cheva vedeti? Appana cheva garahati? Hamta goyama! Appana cheva vedeti. Appana cheva garahati. Jam nam bhamte! Appana cheva vedeti, appana cheva garahati tam kim– 1. Udinnam vedeti? 2. Anudinnam vedeti? 3. Anudinnam udiranabhaviyam kammam vedeti? 4. Udayanamtara-pachchhakadam kammam vedeti? Goyama! 1. Udinnam vedeti. 2. No anudinnam vedeti. 3. No anudinnam udiranabhaviyam kammam vedeti. 4. No udayanamtarapachchhakadam kammam vedeti. Jam nam bhamte! Udinnam vedeti tam kim utthanenam, kammenam, balenam, virienam, purisakkaraparakkamenam udinnam vedeti? Udahu tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkaraparakkamenam udinnam vedeti? Goyama! Tam utthanena vi, kammena vi, balena vi, viriena vi, purisakkaraparakkamena vi udinnam vedeti. No tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkaraparakkamenam udinnam vedeti. Evam sati atthi utthanei va, kammei va, balei va, viriei va, purisakkaraparakkamei va. Se nunam bhamte! Appana cheva nijjareti? Appana cheva garahati? Hamta goyama! Appana cheva nijjareti. Appana cheva garahati. Jam nam bhamte! Appana cheva nijjareti, appana cheva garahati, tam kim– 1. Udinnam nijjareti? 2. Anudinnam nijjareti? 3. Anudinnam udiranabhaviyam kammam nijjareti? 4. Udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti? Goyama! 1. No udinnam nijjareti. 2. No anudinnam nijjareti. 3. No anudinnam udirana-bhaviyam kammam nijjareti. 4. Udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti. Jam nam bhamte! Udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti tam kim utthanenam, kammenam, balenam, virienam, purisakkaraparakkamenam udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti? Udahu tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkaraparakkamenam udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti? Goyama! Tam utthanena vi, kammena vi, balena vi, viriena vi, purisakkaraparakkamena vi udayanamtara pachchhakadam kammam nijjareti. No tam anutthanenam, akammenam, abalenam, avirienam, apurisakkara-parakkamenam udayanamtarapachchhakadam kammam nijjareti. Evam sati atthi utthanei va, kammei va, balei va, viriei va, purisakkaraparakkamei va.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Shum jiva potani mele ja kamksha mohaniya karmane udire chhe\? Apamele ja garhe chhe\? Apamele ja samvare chhe\? Ha, gautama ! Jiva svayam teni udirana, garha ane samvara kare chhe. Bhagavan ! Je te apamele ja udire chhe, garhe chhe ane samvare chhe, to shum udirna(udayamam avela)ne udire chhe? Anudirna(udayamam na avela)ne udire chhe\? Anudirna ane udirana yogyane udire chhe\? Ke udayanamtara pashchatkrita karmane udire chhe\? Gautama ! Te udirna, anudirna ke udayanamtara pashchat karmane nathi udirato pana anudirna ane udirana yogya karmane udire chhe. Bhagavan ! Jo te anudirna – udiranayogya karmane udire chhe, to te shum utthanathi, karmathi, balathi, viryathi, purushakara parakramathi udire chhe ke anutthanathi, akarmathi, abalathi, aviryathi ane apurushakara parakramathi udire chhe? Gautama ! Te jiva utthanathi, karma – bala – purushakara parakramathi anudirna – udirana yogya karmane udire chhe. Anutthana, akarma, abala, aviryadithi nahim. Tethi jivane utthana chhe, karma chhe, bala chhe, virya chhe, purushakara parakrama chhe. Bhagavan ! Shum jiva te apamele ja upashamave, apamele ja garhe, apamele ja samvare\? Ha, gautama ! Ahim pana temaja kahevum. Pana vishesha a – anudirna karmane upashamave chhe, baki trane vikalpono nishedha karavo. Bhagavan ! Jo te anudirnane upashamave te shum utthanathi yavat purushakara parakramathi\? Ke anutthana adithi upashamave\? Gautama ! Purvavat janavum. Bhagavan ! Potani ja mele vede ane garhe\? Gautama ! Purvokta paripati janavi, vishesha a – udirnane vede chhe, anudirnane nahim. E pramane yavat purushakara parakramathi vede chhe. Bhagavan ! Te apamele ja nirjare ane garhe\? Ahim pana purvokta paripati janavi. Vishesha e ke – udayanamtara pashchatkrita karmane nirjare chhe ane e pramane yavat purushakara parakramathi nirjare.