Sutra Navigation: Samavayang ( સમવયાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103325
Scripture Name( English ): Samavayang Translated Scripture Name : સમવયાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

समवाय प्रकीर्णक

 Translated Chapter :

સમવાય પ્રકીર્ણક
Section : Translated Section :
Sutra Number : 225 Category : Ang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं अनुत्तरोववाइयदसाओ? अनुत्तरोववाइयदसासु णं अनुत्तरोववाइयाणं नगराइं उज्जाणाइं चेइयाइं वणसंडाइं रायाणो अम्मापियरो समोसरणाइं धम्मायरिया धम्मकहाओ इहलोइय-परलोइया इड्ढिविसेसा भोगपरिच्चाया पव्वज्जाओ सुयपरिग्गहा तवोवहाणाइं परियागा संलेहणाओ भत्त पच्चक्खाणाइं पाओवगमणाइं अणुत्तरोववत्ति सुकुल-पच्चायाती पुण बोहिलाभो अंतकिरियाओ य आघविज्जंति। अनुत्तरोववातियदसासु णं तित्थकरसमोसरणाइं परममंगल्लजगहियाणि जिनातिसेसा य बहुविसेसा जिनसीसाणं चेव समणगणपवरगंधहत्थीणं थिरजसाणं परिसहसेण्ण-रिउ-बल-पमद्दणाणं तव-दित्त-चरित्त-नाण-सम्मत्तसार-विविह-प्पगार-वित्थर-पसत्थगुण-संजुयाणं अनगार-महरिसीणं अनगारगुणाण वण्णओ, उत्तमवरतव-विसिट्ठणाण-जोगजुत्ताणं जह य जगहियं भगवओ जारिसा य रिद्धिविसेसा देवासुरमाणुसाणं परिसाणं पाउब्भावा य जिनसमीवं, जह य उवासंति जिनवरं, जह य परिकहेंति धम्मं लोगगुरू अमरनरसुरगणाणं, सोऊण य तस्स भासियं अवसेसकम्म-विसयविरत्ता नरा जह अब्भुवेंति धम्ममुरालं संजमं तवं चावि बहुविहप्पगारं, जह बहूणि वासाणि अणुचरित्ता आराहिय-नाण-दंसण-चरित्त-जोगा जिनवयणमनुगय-महियभासिया जिनवराण हियएणमनुनेत्ता, जे य जहिं जत्तियाणि भत्ताणि छेयइत्ता लद्धूण य समाहिमुत्तमं ज्झाणजोगजुत्ता उववन्ना मुनिवरोत्तमा जह अनुत्तरेसु पावंति जह अनुत्तरं तत्थ विसयसोक्खं, तत्तो य चुया कमेणं काहिंति संजया जह य अंतकिरियं। एए अन्ने य एवमाइअत्था वित्थरेण। अनुत्तरोववाइयदसासु णं परित्ता वायणा संखेज्जा अनुओगदारा संखेज्जाओ पडिवत्तीओ संखेज्जा वेढा संखेज्जा सिलोगा संखेज्जाओ निज्जुत्तीओ संखेज्जाओ संगहणीओ। से णं अंगट्ठयाए नवमे अंगे एगे सुयक्खंधे दस अज्झयणा तिन्नि वग्गा दस उद्देसनकाला दस समुद्देसनकाला संखेज्जाइं पयसयसहस्साइं पयग्गेणं, संखेज्जाणि अक्खराणि अनंता गमा अनंता पज्जवा परित्ता तसा अनंता थावरा सासया कडा निबद्धा निकाइया जिनपन्नत्ता भावा आघविज्जंति पन्नविज्जंति परूविज्जंति दंसिज्जंति निदंसिज्जंति उवदंसिज्जंति। से एवं आया एवं णाया एवं विन्नाया एवं चरण-करण-परूवणया आघविज्जति पन्नविज्जति परूविज्जति दंसिज्जति निदं-सिज्जति उवदंसिज्जति। सेत्तं अनुत्तरोववाइयदसाओ।
Sutra Meaning : તે અનુત્તરોપપાતિકદશા કઈ છે ? અનુત્તરોપપાતિકદશામાં અનુત્તર વિમાનમાં ઉત્પન્ન થનારના નગરો, ઉદ્યાનો, ચૈત્યો, વનખંડો, રાજા, માતાપિતા, સમોસરણ, ધર્માચાર્ય, ધર્મકથા, આલોક – પરલોક સંબંધી ઋદ્ધિ – વિશેષ, ભોગપરિત્યાગ, પ્રવ્રજ્યા, શ્રુતગ્રહણ, તપ – ઉપધાન, પર્યાય, પ્રતિમા, સંલેખના, ભક્ત – પાન પ્રત્યાખ્યાન, પાદોપગમન, અનુત્તરમાં ઉપપાત, સુકુળમાં જન્મ, ફરી બોધિલાભ, અંતક્રિયાઓ આ સર્વે. આ અંગમાં કહ્યું છે. અનુત્તરોપપાતિકદશામાં તીર્થંકરના સમોસરણ કે જે પરમ મંગલપણાથી જગહિતકારી છે. તે ઘણા પ્રકારે જિનેશ્વરના અતિશયો, જિનશિષ્યો કે જે સાધુઓના સમૂહમાં શ્રેષ્ઠ ગંધહસ્તી સમાન છે, સ્થિર યશવાળા છે, પરીષહ સમૂહરૂપ શત્રુના સૈન્યનું મર્દન કરનારા છે, તપ વડે દીપ્ત, ચારિત્ર – જ્ઞાન – સમ્યક્ત્વ વડે સારભૂત, વિવિધ પ્રકારના વિસ્તૃત પ્રશસ્ત ગુણ સહિત છે, અનગાર મહર્ષિ છે, તેવા ઉત્તમ, શ્રેષ્ઠ તપસ્વી, વિશિષ્ટ જ્ઞાનયોગથી યુક્ત અનગારના ગુણોનું અહીં વર્ણન છે. તથા જેમ ભગવંત શાસન. જગહિતકર છે, દેવ – અસુર – મનુષ્યોની જેવી ઋદ્ધિ વિશેષ છે, જિનેશ્વર સમીપે જે રીતે પર્ષદાનું પ્રગટ થવું છે, જે રીતે જિનવરની ઉપાસના કરે છે, જે રીતે લોકગુરુ દેવ – મનુષ્ય – અસુરગણને ધર્મ કહે છે તે ભગવદ્‌ – ભાષિત સાંભળી અવશિષ્ટ કર્મવાળા અને વિષયવિરક્ત મનુષ્યો ઘણા પ્રકારે સંયમ અને તપરૂપી ઉદાર ધર્મને જે રીતે પામે છે, તથા જે રીતે ઘણા વર્ષ સુધી તપ સંયમનું સેવન કરીને જ્ઞાન – દર્શન – ચારિત્રના યોગને આરાધનારા, સંબંધ વાળા અને પૂજિત એવા જિનવચનને કહેનારા, જિનેશ્વરોને હૃદય વડે ધ્યાયીને, જેઓ જ્યાં જેટલા ભોજનને છેદીને અને ઉત્તમ સમાધિને પામીને ઉત્તમ ધ્યાનયોગ વડે યુક્ત થયેલા ઉત્તમ મુનિવરો, જે રીતે અનુત્તર કલ્પે ઉત્પન્ન થાય છે અને અનુત્તર વિષયસુખને પામે છે, ત્યાંથી ચ્યવીને અનુક્રમે સંયમી થઈને જે પ્રકારે અંતક્રિયાને કરશે. એ સર્વે આ અંગસૂત્રમાં કહેવાય છે. આ અને બીજા એવા પ્રકારના પદાર્થો વિસ્તારથી કહેવાય છે. અનુત્તરોપપાતિક દશામાં પરિત્ત વાચના, સંખ્યાતા અનુયોગદ્વારો સંખ્યાતી પ્રતિપત્તિઓ, સંખ્યાતા વેષ્ટકો, સંખ્યાતા શ્લોકો, સંખ્યાતી નિર્યુક્તિઓ અને સંખ્યાતી સંગ્રહણી છે. તે અંગાર્થપણે નવમું અંગ છે. તેમાં એક શ્રુતસ્કંધ, દશ અધ્યયનો, ત્રણ વર્ગ, દશ ઉદ્દેશન કાળ, દશ સમુદ્દેશ કાળ, કુલ સંખ્યાતા લાખ પદો, સંખ્યાતા અક્ષરો છે અનંતાગમો, અનંત પર્યાયો છે, ત્રસો પરિત્ત અને અનંતા સ્થાવરો છે. તે સર્વે શાશ્વત છે, કૃત છે, નિબદ્ધ છે, નિકાચિત છે. આ સર્વે જિનપ્રજ્ઞપ્ત ભાવો કહેવાય છે, પ્રજ્ઞાપાય છે, પ્રરૂપાય છે, નિર્દેશાય છે, ઉપદેશાય છે, તે ભણનારનો આત્મા તદ્રૂપ થાય છે, તે પ્રમાણે જ્ઞાતા, વિજ્ઞાતા થાય છે. આ પ્રમાણે ચરણકરણની પ્રરૂપણા કહેવાય છે. ચરણકરણ પ્રરૂપણા કહી છે. તે આ અનુત્તરોપપાતિક દશા છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam anuttarovavaiyadasao? Anuttarovavaiyadasasu nam anuttarovavaiyanam nagaraim ujjanaim cheiyaim vanasamdaim rayano ammapiyaro samosaranaim dhammayariya dhammakahao ihaloiya-paraloiya iddhivisesa bhogaparichchaya pavvajjao suyapariggaha tavovahanaim pariyaga samlehanao bhatta pachchakkhanaim paovagamanaim anuttarovavatti sukula-pachchayati puna bohilabho amtakiriyao ya aghavijjamti. Anuttarovavatiyadasasu nam titthakarasamosaranaim paramamamgallajagahiyani jinatisesa ya bahuvisesa jinasisanam cheva samanaganapavaragamdhahatthinam thirajasanam parisahasenna-riu-bala-pamaddananam tava-ditta-charitta-nana-sammattasara-viviha-ppagara-vitthara-pasatthaguna-samjuyanam anagara-maharisinam anagaragunana vannao, uttamavaratava-visitthanana-jogajuttanam jaha ya jagahiyam bhagavao jarisa ya riddhivisesa devasuramanusanam parisanam paubbhava ya jinasamivam, jaha ya uvasamti jinavaram, jaha ya parikahemti dhammam logaguru amaranarasuragananam, souna ya tassa bhasiyam avasesakamma-visayaviratta nara jaha abbhuvemti dhammamuralam samjamam tavam chavi bahuvihappagaram, jaha bahuni vasani anucharitta arahiya-nana-damsana-charitta-joga jinavayanamanugaya-mahiyabhasiya jinavarana hiyaenamanunetta, je ya jahim jattiyani bhattani chheyaitta laddhuna ya samahimuttamam jjhanajogajutta uvavanna munivarottama jaha anuttaresu pavamti jaha anuttaram tattha visayasokkham, tatto ya chuya kamenam kahimti samjaya jaha ya amtakiriyam. Ee anne ya evamaiattha vittharena. Anuttarovavaiyadasasu nam paritta vayana samkhejja anuogadara samkhejjao padivattio samkhejja vedha samkhejja siloga samkhejjao nijjuttio samkhejjao samgahanio. Se nam amgatthayae navame amge ege suyakkhamdhe dasa ajjhayana tinni vagga dasa uddesanakala dasa samuddesanakala samkhejjaim payasayasahassaim payaggenam, samkhejjani akkharani anamta gama anamta pajjava paritta tasa anamta thavara sasaya kada nibaddha nikaiya jinapannatta bhava aghavijjamti pannavijjamti paruvijjamti damsijjamti nidamsijjamti uvadamsijjamti. Se evam aya evam naya evam vinnaya evam charana-karana-paruvanaya aghavijjati pannavijjati paruvijjati damsijjati nidam-sijjati uvadamsijjati. Settam anuttarovavaiyadasao.
Sutra Meaning Transliteration : Te anuttaropapatikadasha kai chhe\? Anuttaropapatikadashamam anuttara vimanamam utpanna thanarana nagaro, udyano, chaityo, vanakhamdo, raja, matapita, samosarana, dharmacharya, dharmakatha, aloka – paraloka sambamdhi riddhi – vishesha, bhogaparityaga, pravrajya, shrutagrahana, tapa – upadhana, paryaya, pratima, samlekhana, bhakta – pana pratyakhyana, padopagamana, anuttaramam upapata, sukulamam janma, phari bodhilabha, amtakriyao a sarve. A amgamam kahyum chhe. Anuttaropapatikadashamam tirthamkarana samosarana ke je parama mamgalapanathi jagahitakari chhe. Te ghana prakare jineshvarana atishayo, jinashishyo ke je sadhuona samuhamam shreshtha gamdhahasti samana chhe, sthira yashavala chhe, parishaha samuharupa shatruna sainyanum mardana karanara chhe, tapa vade dipta, charitra – jnyana – samyaktva vade sarabhuta, vividha prakarana vistrita prashasta guna sahita chhe, anagara maharshi chhe, teva uttama, shreshtha tapasvi, vishishta jnyanayogathi yukta anagarana gunonum ahim varnana chhe. Tatha jema bhagavamta shasana. Jagahitakara chhe, deva – asura – manushyoni jevi riddhi vishesha chhe, jineshvara samipe je rite parshadanum pragata thavum chhe, je rite jinavarani upasana kare chhe, je rite lokaguru deva – manushya – asuraganane dharma kahe chhe te bhagavad – bhashita sambhali avashishta karmavala ane vishayavirakta manushyo ghana prakare samyama ane taparupi udara dharmane je rite pame chhe, tatha je rite ghana varsha sudhi tapa samyamanum sevana karine jnyana – darshana – charitrana yogane aradhanara, sambamdha vala ane pujita eva jinavachanane kahenara, jineshvarone hridaya vade dhyayine, jeo jyam jetala bhojanane chhedine ane uttama samadhine pamine uttama dhyanayoga vade yukta thayela uttama munivaro, je rite anuttara kalpe utpanna thaya chhe ane anuttara vishayasukhane pame chhe, tyamthi chyavine anukrame samyami thaine je prakare amtakriyane karashe. E sarve a amgasutramam kahevaya chhe. A ane bija eva prakarana padartho vistarathi kahevaya chhe. Anuttaropapatika dashamam paritta vachana, samkhyata anuyogadvaro samkhyati pratipattio, samkhyata veshtako, samkhyata shloko, samkhyati niryuktio ane samkhyati samgrahani chhe. Te amgarthapane navamum amga chhe. Temam eka shrutaskamdha, dasha adhyayano, trana varga, dasha uddeshana kala, dasha samuddesha kala, kula samkhyata lakha pado, samkhyata aksharo chhe anamtagamo, anamta paryayo chhe, traso paritta ane anamta sthavaro chhe. Te sarve shashvata chhe, krita chhe, nibaddha chhe, nikachita chhe. A sarve jinaprajnyapta bhavo kahevaya chhe, prajnyapaya chhe, prarupaya chhe, nirdeshaya chhe, upadeshaya chhe, te bhananarano atma tadrupa thaya chhe, te pramane jnyata, vijnyata thaya chhe. A pramane charanakaranani prarupana kahevaya chhe. Charanakarana prarupana kahi chhe. Te a anuttaropapatika dasha chhe.